Denken en doen

Isabel Albers
Hoofredacteur De Tijd

Nog eens een commissie over hoe we de vergrijzing moeten aanpakken? Iedereen weet wat er moet gebeuren. Begin eraan en laat het niet over aan de volgende regering.

Het meest hoopgevende van de regering-Di Rupo I was dat, nog voor 2011 voorbij was, toenmalig minister van Pensioenen Vincent Van Quickenborne (Open VLD) in één dolle week een hervorming van de pensioenen in de steigers zette. Hij begon met de afbouw van het brugpensioen en langer werken zou eindelijk meer worden dan een loze kreet.

Maar dat was niet meer dan een begin. Gisteren kondigde zijn opvolger op Pensioenen, Alexander De Croo (Open VLD), aan dat er een expertencommissie komt over de pensioenhervorming. Niet om met deze regering nog te hervormen, wel om het werk voor te bereiden voor de volgende regering. Die kan dan wél beslissingen nemen die een impact moeten hebben tegen op zijn vroegst 2020.

De experts, met oud-minister Frank Vandenbroucke (sp.a) op kop, zijn stuk voor stuk mensen met kennis van zaken. Daar niet van. Maar is een zoveelste nieuw rapport echt wat we nodig hebben? We hebben al sinds 2001 een Studiecommissie voor de Vergrijzing. Die levert jaarlijks een vuistdik rapport af en alarmeert ons regelmatig over de oplopende kostprijs. Sinds 2001 worden die knipperlichten jaar na jaar genegeerd in de Wetstraat: liever het begrotingstekort nog wat laten oplopen, de normen wat versoepelen, en onze ogen toedoen.

Alle internationale rapporten - van de OESO, het IMF of Europa - zijn het over één ding eens: mensen moeten langer aan de slag en ons pensioenstelsel moet worden hervormd. De pensioenconferenties van de afgelopen jaren, de witboeken en de groenboeken, ze zijn niet op één hand te tellen.

Waarop wacht Alexander De Croo om de forcing te voeren om de leeftijd of het aantal gewerkte jaren verder op te trekken voor vervroegde pensionering? Die is nog altijd niet volledig afgeschaft. Waarop wacht hij om het systeem van gelijkgestelde periodes - dat tijdskrediet, loopbaanonderbreking en ziekte evenveel meetellen voor uw pensioenrechten als werken - bij te spijkeren? Om de fundamenten te leggen voor één pensioenstelsel, in plaats van de huidige opdeling tussen werknemers, ambtenaren en zelfstandigen?

Het regeerakkoord en niets dan het regeerakkoord, is het adagium. Helaas, en dat begint een rode draad te worden door de beslissingen van deze regering heen, geldt dat vooral om dingen níét te doen. Vergrijzing nu aanpakken? Langer werken? Iedereen gaat akkoord, maar toch liever werk voorbereiden voor de volgende regering. En ondertussen en passant nog maar snel de begrotingsnorm wat versoepelen, zodat de vergrijzingsfactuur nog moeilijker te betalen wordt. Een grote fiscale hervorming die de lasten op werken vermindert en verschuift naar andere fiscaliteit? Een werkgroep, dat wel. Maar het grote werk is niet meer voor deze regering. Iets substantieels doen aan de loonkosten naar aanleiding van Volvo? Een overleg, een expertencommissie, een werkgroep, een denktank - daar blijft het voorlopig bij.

Denk niet alleen, doe wat moet. Ook al komen verkiezingen dichterbij en zijn niet alle beslissingen populair.


Bron: De Tijd