De lichtzinnigheid waarmee politici bepaalde problemen wegwuiven, daar word ik niet goed

Ivan Van de Cloot

Vandaag is hij 36. Tien jaar geleden, toen hij nog een twintiger was, werkte hij voor ING-bank. En had hij – als hofnar in wording – veel kritiek op de paarse begrotingen van Guy Verhofstadt (Open VLD) en Johan Vande Lanotte (SP.A). ‘Wie in de goede jaren geen reserves opzij zet, is een slechte bestuurder’, zegt Van de Cloot. ‘De paarse regeringen hebben toen zelfs pensioenfondsen opgegeten. Dat kun je doen als je wanhopig bent, maar niet als het goed gaat.’

De kritiek werd hem niet in dank afgenomen. ‘Ik heb toen dingen meegemaakt die ik als een doodsbedreiging ervoer’, zegt hij. ‘Ik heb in een interview met uw krant eens gezegd dat er een totale normvervaging was in de politiek. Toen kreeg ik te horen dat er weleens iets met mij had kunnen gebeuren, als ik zo doorging. Dat heeft mij getekend, maar het hield mij niet tegen.’

Vorige week trok Van de Cloot, samen met Geert Noels van Econopolis, fel van leer tegen de betrokkenheid van Dexia bij Detroit. Het faillissement van die Amerikaanse stad kan Dexia een slordige honderd miljoen euro kosten. Donderdag vroeg Noels zich op Twitter af of Dexia spontaan zijn betrokkenheid bij het Detroit-faillissement zou hebben gemeld, als Van de Cloot en hij het niet wereldkundig hadden gemaakt.

• "Dit is een perfect voorbeeld om te illustreren wat degelijk bestuur vooral niet moet zijn. Men heeft in 2006 een onverantwoorde investering gedaan. Vandaag hangt Belgisch spaargeld vast aan de kredietwaardigheid van een stad die al decennia in verval is."

• "Honderd miljoen is veel geld. Waar de belastingbetaler voor opdraait. Ik vraag mij soms af wie het nog voor die belastingbetaler opneemt."

DS: Doet het parlement dat dan niet?

"Er zijn niet veel politici met voldoende technische kennis om dit soort dossiers te doorgronden. Ik kom regelmatig in het parlement en ik vraag mij af of dat vandaag wel goed functioneert. Het is toch soms een kleutertuin, hoor. De lichtzinnigheid waarmee men bepaalde problemen wegwuift, daar word ik niet goed van. Er heerst onder politici een paternalistisch sfeertje, soms. Zij nemen per definitie wijze besluiten. En wie aan de zijkant staat te roepen, wordt geminacht."

• "Ik heb het meegemaakt dat ik zat te getuigen in een parlementaire commissie, en dat veel aanwezige parlementariërs niet wisten waar het over ging en ook niet toonden dat ze het belang ervan inzagen. De bankiers mogen blij zijn dat weinig mensen precies weten wat er allemaal gebeurd is. En dat we zo’n sterke sociale zekerheid hebben. Zonder die sociale zekerheid zouden de mensen op straat gekomen zijn, daar ben ik zeker van."

• "Met te veel optimisme en voluntarisme knallen we tegen de muur."

DS: Daarom bent u ook niet voor de Europese obligaties van Guy Verhofstadt.

"Daar is geen draagvlak voor, maar het is ook geen goed idee. Het is leuk om een Europeaan te zijn in Brussel, het is leuk om na te denken over de Verenigde Staten van Europa. Er zijn mensen die van de hele wereld één muntunie zouden willen maken. En met Mars er nog bij ook. (lacht) Sommigen vinden dat visionair, ik vind dat roekeloos."

• DS: Wat is de inzet van de verkiezingen?

"Voor mij zijn onze pensioenen de eerste prioriteit. Als we die al kunnen redden, zonder de belastingen te moeten verhogen tot onrealistisch hoge niveaus, zal dat al een titanenwerk zijn. Het probleem is dat politici volgend jaar weer valse beloftes dreigen te doen, om sympathiek over te komen. Zoals deze regering een klein stapje vooruit probeert te verkopen als een grote sprong vooruit. Ik wil geen pessimist zijn, maar we hebben veel meer bijdragen nodig om de pensioenen betaalbaar te houden."

• DS: Ligt u niet te hard wakker van uw critici? Tegenwind wijst erop dat u ertoe doet.

"Ik weet het. Ik heb een slecht karakter, maar ik geniet er nog niet genoeg van."

Uittreksels uit een interview in De Standaard met Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom bij de denktank Itinera