Er zijn in Vlaanderen geen twee economen die zo ijverig, zo hardnekkig en zo snoeihard zijn voor de politieke machtshebbers als Johan Van Overtveldt (Hoofdredacteur Trends) en Ivan Van de Cloot (Hoofdeconoom van denktank Itinera).

En ze zijn beiden not impressed door de prille hoeraberichten over het economisch herstel. ‘Waarom zouden wij niet meer mogen zeggen dat de keizer geen kleren draagt?’

Johan Van Overtveldt: We moeten realistisch zijn: we kunnen niet verwachten dat de hele monetaire crisis binnen een of twee jaar opgelost kan zijn. Maar we zouden wel geloofwaardige eerste stappen kunnen zetten. Ik ben er zeker van dat dit al een enorme boost aan onze economie zou geven. Het drama echter – en dat maakt mij nog altijd fundamenteel pessimistisch – is dat de geloofwaardigheid van hen die deze relance in gang zouden moeten zetten, beneden nul is gezakt. En dat is hun eigen verantwoordelijkheid. Twee jaar al roepen de Europese toppolitici: ‘We hebben een bankenunie!’ Ja? Hoogstens voor één derde is die bankenunie een feit, misschien, stilaan. Er moet namelijk een Europese supervisie komen, een Europese depositoverzekering en een Europees sanctiemechanisme. Wat die twee laatste factoren betreft, staat die bankenunie nog nergens. Toch praten Europese politici ons die aan. Het is alsof je in je ijskast groenten naast je biefstuk legt. Na een paar dagen zal die tomaat wat naar biefstuk smaken. Maar hij wordt nooit vlees.

Ivan Van de Cloot: De politiek creëert valse hoop. En critici die hun illusie doorprikken, moeten als misdadigers aan de kaak gesteld worden. En de dreigementen worden almaar brutaler. Onlangs reisde er een belangrijke Vlaamse handelsmissie naar de Verenigde Staten. Ik was er niet bij, maar achteraf kreeg ik volgend bericht van wat er gezegd is. (neemt een papier en schraapt de keel): ‘Op de exportmissie in Houston vertelde een topminister aan de journalisten dat iedereen die kritiek had gegeven op het ACW, één voor één zouden worden aangepakt. En terwijl hij dat vertelde, maakte hij van zijn hand een revolver en schoot hij.’ Ik ken de context van die uitspraak niet. Ik weet niet of de politicus in kwestie iets had gedronken of niet. Ik weet wel dat ik het er ver over vind.

Kris Peeters en Hilde Crevits waren op die missie. Ziet u die uitspraak als een accidentele uitschuiver, of vermoedt u dat er meer aan de hand is?

Van de Cloot: Ik weet ook dat ze bij het ACW zwaar tillen aan onze kritiek op hun rol in de Dexia-zaak. Itinera organiseert regelmatig publieke sessies, over gezondheidszorg bijvoorbeeld. Er zijn al ACW’ers mij komen zeggen: ‘U hebt ons ook uitgenodigd, maar als u nog ooit één ACW’er wilt zien, zult u toch een fors mea culpa moeten slaan omdat u gezegd hebt dat de ontsporingen bij Dexia even groot waren als bijvoorbeeld bij Fortis.’

Maar hoe kan ik nog geloofwaardig kritiek geven op Fortis, als ik moet zwijgen over Dexia? Ik stel toch maar vast dat Arco 96 procent van zijn kapitaal had belegd in één holding. Moet ik verzwijgen dat ze, op het moment dat ze wisten dat ze hun vorige lening niet meer konden terugbetalen, een nieuwe lening aangingen bij Dexia, dus om aandelen te kopen van Dexia, met als onderpand… aandelen van Dexia? Mag ik niet zeggen dat ze tot het einde in hun boekhouding het Dexia-aandeel tegen 8 euro waardeerden, terwijl het geen twee euro meer waard was? Bij de Gemeentelijke Holding was het trouwens van hetzelfde laken een pak. (windt zich op) En nadat dit alles al lang bekend was, werd Arco-topvrouw Francine Swiggers aangesteld als vereffenaar van de Arco-holding. Dus diezelfde Swiggers die persoonlijk zitting had in al die auditcomités, ook in Frankrijk.

Van Overtveldt: Lees wat Francine Swiggers destijds in het ACW-blad Visie heeft geschreven. Was het domheid of bedrog? Of misschien zelfs beide?

Van de Cloot: In IJsland draaien ze zo iemand achter de tralies. In België mag Swiggers de vereffenaar van haar eigen faillissement zijn. (zucht) Je krijgt dat in geen enkel serieus land uitgelegd.

Bron: Knack.be