Hoofdrekenen en briefjes schrijven op sterven na dood?

Technologie maakt het leven gemakkelijker, maar doet ons tegelijkertijd een aantal vaardigheden vergeten, zoniet verleren. Uit de resultaten van een rondvraag bij 1.000 volwassen Britten ontstond een lijstje van de snelst verdwijnende vaardigheden. Eens kijken wat er zoal met uitsterven bedreigd is.

De snelst verdwijnende vaardigheden zijn:

* Brieven schrijven
* Opzoeken in een papieren woordenboek of naslagwerk
* Hoofdrekenen
* Kaartlezen
* Een bibliotheek bezoeken
* Boardgames spelen
* Een postkaartje sturen

Op sterven na dood?
Volgens 670 van de 1.000 ondervraagden zijn handgeschreven briefjes en postkaartjes zo goed als uitgestorven in deze moderne wereld vol e-mails en sms'jes. Woordenboeken en naslagwerken zijn volgens 60 procent van de deelnemende Britten overbodig gemaakt door websites als Wikipedia en ook kaartlezen is verleden tijd, met dank aan de gps. Eén op vier ziet de handige rekenmachines op mobiele telefoons, tablets en computers dan weer als een moord op het hoofdrekenen. Tot slot verliezen ook bibliotheken en boardgames hun charmes door e-readers, apps en online spelletjes

.

Fun

Ik kan heel goed stilzitten. Dagen als het moet. Geef me een scherm, een toetsenbord en een muis en ik ben perfect gelukkig. Maar soms loopt het al eens mis. Als de zon schijnt bijvoorbeeld. Dan denk ik: ik ga naar buiten, misschien is dat ook fun. En dan laat ik in mijn waan de computer staan. Zoals vanmorgen
'Komaan meisjes,' zeg ik tegen mijn twee jack russell teefjes, 'we gaan wandelen!'
Nelleke spitst haar oren. Dat woord "wandelen" kent ze nog van vroeger, van veel vroeger. Ally jankt opgewonden, want ook zij voelt dat er iets vreemds staat te gebeuren. Ik veer sportief recht en weg zijn we.
Buiten laat Ally al meteen de postbode van zijn fiets vallen en ik draaf als Ben Hur achter mijn tweespan aan. Wat een fun! Aan de hoek bots ik tegen een jonge vrouw met een dobermann aan. De dobermann kijkt begerig naar mijn jackjes. Hij twijfelt waarschijnlijk tussen opeten of verkrachten. Ik kijk naar de vrouw. Aan opeten denk ik niet. Door het geworstel met onze honden geraken we met armen en benen verstrengeld. Wat een fun! Manhaftig gooi ik me voor mijn jackjes.
'Hier wordt niets gedekt, jongen', zeg ik tegen de dobermann. 'Bronstig of niet bronstig, vrouwen mag je niet zomaar bespringen.' Ik geef zelf het goede voorbeeld en laat de mooie jonge vrouw onbesprongen achter. Ze kijkt nog even om en verdwijnt dan uit mijn leven.

Ik begin iets te begrijpen van die niet-computermensen. Buiten is spanning, passie, fun. Niets dat aan Wolfenstein of Lara Croft kan tippen natuurlijk, maar toch. Plots sta ik voor het huis van Schram, de hondenhater. Hij staat in zijn voortuin, op zijn maagdelijk gazon. Precies op dat moment kromt Nelleke haar rug om een drol te deponeren. 'Hier!' sis ik in paniek. Te laat! Hij ligt er. Schram holt woedend zijn tuinhuisje in en komt terug met een kolenschop. Ik begrijp wat hij van plan is. Mijn leven, zo niet mijn eer is in gevaar. Schram schept kwiek de drol op. Ally en Nelleke staan als in beton gegoten voor de aanvaller. Ze grommen. Hij aarzelt. Hij denkt: gooi ik hem of gooi ik hem niet? Ik maak van zijn aarzeling gebruik om mijn kleine Cujo's op te pakken en ga er als de weerlicht vandoor. Pas aan de volgende hoek blijf ik hijgend staan. Zelfs Schram gooit zo ver niet. Wat een kick! Wat een fun!
Vanwege Schram moet ik een heel eind omlopen. Het begint te regenen. In de verte rommelt de donder. Ik haast me terug naar huis.
Ze wachten me alle vier op aan mijn deur. Schram, de vamp, de postbode en een politieagent.
'Daar is hij!' krijst de vrouw. 'Hij heeft me bepoteld en besprongen!'
'De vuile hond!' roept Schram.
'Nooit geen post meer!' gilt de postbode. 'Nooit meer!'
'Ik ken hem!' bromt de agent. 'Het is die creep die altijd voor zijn computer zit. Met zo'n gasten heb ik geen compassie. De bak in!'
Ik haal mijn schouders op. Wat kan het mij schelen. Ik kan heel goed stilzitten. Dagen als het moet.
'Mag ik mijn laptop meenemen?' vraag ik.
'Creep!' gilt de agent. 'Gestoorde!'
Ach, die niet-computermensen. Ze weten niet wat fun is.

.

Raak.


'Mama, mij graag zien!'
Met reikende armpjes rende ik
van de julituin het donker hol
van het huis in.

Een rake klap stopte me voor de rest
van mijn leven. Ik was vergeten
mijn voeten te vegen.

'Nu zul je het wel onthouden!'
Ja, mama, want soms brand ik nog
mijn vingers als ze mijn linkerwang
raken.

Ook voor ik naar buiten stap
veeg ik nu mijn voeten.
Aan jou.

.

Je winkelroutine bepaalt je eetpatroon.

Niet iedereen die naar te veel en/of suikerrijke of vette voeding grijpt, doet dat om dezelfde redenen. Grofweg zijn er vijf categorieën, waartoe je behoort als je aan drie voorwaarden voldoet. We sommen ze op:

1) De geheime volpropper

Te herkennen aan:
- Altijd op dieet, maar houdt nooit vol
- Als je je laat gaan, eet je tot je vol zit... en dan nog wat meer
- Je laat je gaan als niemand kijkt (omdat je je schaamt) en een eetbui kan dagen, zonet weken duren
- Je bent ontevreden over je lichaam, ook al heb je een normaal gewicht

De reden:
"De basis voor dit gedrag is meestal de nood om te controleren. Ze hebben zeer strikte ideeën over wat goed is en wat niet, en meestal houden ze zich ook heel goed aan wat mag en wat niet", legt psychiater Helena Fox uit.

"Maar dat is net het probleem: ze ontzeggen zichzelf zoveel, dat de balans soms doorslaat en ze overcompenseren in de andere richting."

2) De happy eter

Te herkennen aan:
- Voeding is een bron van geluk voor deze eten, zowel eten, klaarmaken, tv-programma's bekijken, kookboeken lezen, uit gaan eten als dinertjes organiseren.
- Je hebt meestal (licht) overgewicht, maar vindt dat geen probleem
- Je maakt je geen zorgen over hoe gezond de voeding is die je klaarmaakt
- Je hebt een stabiel gezinsleven en geen emotionele problemen

De reden:
"Eten maakt deze persoon gelukkig, het versterkt een gelukkig gevoel of het brengt mooie herinneringen naar boven. Dat kan perfect oké zijn, maar sommigen worden niet meer gelukkig zonder eten, en dat is een probleem", legt professor eetstoornissen Julia Buckroyd uit.

3) De troostzoeker

Te herkennen aan:
- Je eet als je ongelukkig bent, niet als je honger hebt
- Je verlangt vaak naar zoete en vette voeding
- Je krijgt je gewicht niet onder controle, wat je ongelukkig maakt
- Je maakt je zorgen over een 'tekort' aan voeding

De reden:
"Overeten om emotionele redenen is een slechte manier om er mee om te gaan. Dit komt vooral voor bij depressieve types, die altijd zullen teruggrijpen naar vette en suikerrijke voeding omdat dit in de hersenen chemische stoffen vrijmaakt die hen een warm en gelukkig gevoel geven", analyseert dokter Fox.

4) De panieksnacker

Te herkennen aan:
- Je eet te veel in stressy situaties, zoals een deadline op het werk
- Je loopt vaak naar de snoepmachine of houdt een doos vol snoep op het werk
- Druk doet je panikeren, maar eten geeft een veilig gevoel
- Je eet voeding snel, zonder veel te kauwen of de smaak op te nemen

De reden:
"Dit is gelijkaardig aan eten om emotionele redenen: het is een manier om ergens mee om te gaan, maar niet de goede manier. Ook deze eters grijpen naar vet en suikers", verklaart dokter Fox. Ook op chemisch niveau speelt iets: het hormoon greline wordt vrijgemaakt door stress. Het voorkomt paniek, maar het wekt ook honger op.

5) De koelkastmagneet

Te herkennen aan:
- Je loopt naar de koelkast als je even niets te doen hebt
- Je brengt je tijd meestal thuis door
- Je eet volwaardige maaltijden maar hebt nooit honger
- Voeding is functioneel, geen plezier

De reden:
"Verveling is een vaak voorkomende reden voor overeten omdat het, weliswaar tijdelijk, een leegte opvult. Huismoeders en freelancers vallen vaak in deze categorie. Sommigen eten de hele dag door maar nooit een echte maaltijd: zo is gemakkelijk uit het oog te verliezen hoeveel er werkelijk gegeten wordt. Langdurige verveling lijdt meestal tot ontevredenheid, en kan uiteindelijk lijden tot emotioneel overeten", zo waarschuwt Buckroyd.

Gebeurt dat vaak?
Best wel:

- 1 op 5 mensen lijdt aan een eetstoornis,
- 60 procent van die groep doet aan overeten.
- De helft van de overeters heeft een depressie
- de meerderheid (60 procent) van de overeters is vrouw
- Anorexia is een minder groot probleem, als je kijkt naar de aantallen.

Overeten is in één beurt elke hoeveelheid voeding consumeren die te veel is voor één persoon.

Boos, kalm of verlegen? Deze sporten passen bij je humeur

We wisten al langer dat sporten je humeur positief kan beïnvloeden, maar het is ook zo dat bepaalde gevoelens vragen om een specifieke sport. Ontdek hieronder welke sport past bij jouw humeur.

1. Boos
Als je dringend wat stoom moet aflaten, dan is joggen de beste keuze. Met cardiotraining kan je een angstig gevoel drie keer effectiever aanpakken dan wanneer je niks zou doen. En aangezien je om te lopen enkel de juiste schoenen nodig hebt, is dit de snelste manier om er iets aan te doen.

Een andere manier om dit intense gevoel aan te pakken is kickboksen, dat evenveel cardiotraining biedt als joggen. Bijkomend voordeel: je mag slaan en schoppen zoveel je wil!

2. Vredig, kalm
Als je je rustig voelt, dan kan yoga helpen om dat serene humeur te behouden. Door je daarbij te focussen op de mentale technieken kan je de wirwar in je hoofd sussen, waardoor je stress kan loslaten. Natuurlijk kan het meditatiedeel van yoga ook helpen als je (nog) geen kalm gevoel hebt.

3. Avontuurlijk
Iemand die echt op zoek is naar avontuur doet er goed aan om te fietsen. Door rond te dwalen kan je een gevoel van vrijheid en avontuur krijgen. Want zelfs al denk je je omgeving te kennen, met de fiets kan je nog heel wat onbekende paadjes ontdekken.

Voor wie het allemaal wat meer mag zijn, is (rots)klimmen een goede optie. Daarvoor hoef je niet noodzakelijk op reis te gaan, je kan ook op zoek gaan naar een indoor klimmuur.

4. Nood aan afzondering
Als je er nood aan hebt om even alleen te zijn, dan is zwemmen een goede keuze. Daar kan je je niet irriteren aan de zwoegende en zwetende mensen naast je (zoals in de fitness), want water blokkeert de externe geluiden. Zorg ervoor dat je een rustig baantje kiest als je contact met de andere zwemmers wil vermijden.

5. Verlegen
Als je een introvert persoon bent die liever wat minder verlegen zou zijn, dan is dansen de perfecte sport voor jou. Voor beginners zijn ballroom- en salsadansen een ideale manier om in vorm te komen. Daar dans je namelijk samen met een partner, die je op je gemak kan stellen.

6. Gemotiveerd
Wie zich gemotiveerd voelt kan dat humeur gebruiken om deel te nemen aan een 'barre'-les, waarbij je allerlei oefeningen uitvoert aan een leuning (zoals bij een opwarming voor ballet). Ook dat is een vorm van cardiotraining, waarbij vooral je spieren sterker worden. Zeker proberen is de boodschap!

.

Himalaya

Het klimaat verschilt heel erg

. 

De Himalaya is het hoogste gebergte van de wereld. Er staan maar liefst veertien bergen die hoger zijn dan 8000 meter. Een daarvan is de Mount Everest. Deze is 8848 meter hoog en is de hoogste berg (op het land) van de wereld.

Juist omdat de bergen zo hoog zijn, gaan er elk jaar veel mensen naar de Himalaya. De bergketen strekt zich uit over de landen India, Bhutan, Tibet en Nepal. De hoogteverschillen in de Himalaya zorgen voor veel verschillende klimaatgebieden. Voor iedere duizend meter die je omhoog gaat, wordt het zes graden kouder.

Verschil in klimaat
Niet alleen voor bergbeklimmers is het Himalayagebied mooi. Ook geografen kunnen hier hun hart ophalen. Omdat het klimaat steeds zo verschilt, komen er veel verschillende planten- en dierensoorten voor. Je kunt het hooggebergteklimaat aangeven met de letters ET uit het Köppensysteem.

Tot 2500 meter
Veel mensen beginnen hun tocht in het Himalayagebied op zo’n 2500 meter boven zeeniveau. De omgeving bestaat daar uit bossen met blauwsparren, jeneverbessen, magnolia’s, berken, eiken en bloeiende rododendrons. Vooral in de lente, wanneer de rododendrons en andere planten in bloei staan, is het in dit gebied erg mooi. In de bossen kom je vele vogelsoorten tegen, waaronder de regenboogkleurige glansfazant. Ook muskusherten, wilde jaks, zwarte Himalayaberen en de rode panda’s lopen hier vrij rond. Er leven ook mensen op 2500 meter hoogte. Zij wonen vaak in kleine dorpjes en verbouwen tarwe, aardappels, spinazie en uien.

Boven 2500 meter
Naarmate je hoger komt, groeien in de bossen steeds vaker naaldbomen zoals de zilverspar en de grove den. Deze bomen kunnen beter tegen de kou dan bomen met groene bladeren. Ook grazen er geiten en Himalayagemsen. Voor akkertjes wordt het nu te koud. Daarom zie je steeds meer weidegebieden.

Boven 4050 meter
Het is zo koud boven 4050 meter dat er alleen nog kleine plantjes zoals grassen en mossen kunnen groeien. De zomers in hooggebergten zijn kort en koel; ze duren soms maar twee maanden. Het wordt er niet warmer dan 10 ºC en in de lange, strenge winters vriest het de hele tijd. Toch leven hier ook dieren, zoals het blauwe schaap en het zeldzame sneeuwluipaard. Boven 6.000 meter blijft de temperatuur zelfs voortdurend onder de nul graden. Planten groeien er niet meer en landschap is met ijs en sneeuw bedekt.

Opwarming
Het gaat niet goed met het Himalayagebied. Omdat de aarde opwarmt, verandert ook het hooggebergteklimaat in de Himalaya. Bergbeklimmers zien dat er minder sneeuw op de toppen van de bergen ligt en gletsjers smelten. Door het smeltende ijs komt er veel water vrij, waardoor meren dreigen te overstromen. De mensen die in dorpjes op 2500 meter hoogte wonen, worden hier de dupe van. Niet alleen hebben ze last van overstromingen, er kunnen ook lawines ontstaan die hun dorp onder de sneeuw kunnen bedelven.

.

EEN VRIEND

Kan je pijn niet voor je dragen.
Wel zal hij je leed verzachten.
Je hoeft hem nooit iets te vragen.
Toch blijft hij altijd op je wachten.

Kan de sterren niet voor je plukken.
Wel laat hij jouw ogen weer stralen.
Ligt je leven in duizend stukken.
Hij gaat het laatste stukje halen.

Voelt hetzelfde verdriet in zijn hart.
Heeft altijd een schouder klaar.
Zo krijg je een nieuwe start.
Vrienden zorgen voor elkaar.

.

Dump aantal calorieën, deze aanduiding doet écht minder eten

Eten en diëtenWat is effectief om mensen bewust te maken van hoeveel calorieën een maaltijd bevat, en ze zo minder calorieën te doen eten? Aantal calorieën vermelden kan helpen... maar hoe ver ze moeten wandelen om hun keuze te verbranden schijnt nog beter te werken. Dat suggereert onderzoek aan de universiteit van North Carolina en werd gepubliceerd in het tijdschrift Appetite.

800 vrijwilligers werden in 4 groepen opgesplitst. Elke groep werd gevraagd een snack te kiezen. Een groep kreeg een menu zonder voedingsinformatie, een groep kreeg details over aantal calorieën, een andere aantal minuten dat moet gewandeld worden om die calorieën verbranden en tot slot een groep met informatie over hoeveel kilometers gewandeld moest worden om de voeding weg te werken.

Wie geen informatie kreeg, at weinig verrassend gemiddeld het meest calorieën: 1.020
Wie informatie kreeg over aantal calorieën, at er ongeveer 100 minder: 927
Het aantal minuten wandelen deed het gemiddelde aantal calorieën zakken tot 916
De te wandelen afstand had het meest impact: 826 calorieën

De onderzoekers geven toe dat hun studie redelijk klein was, maar dat het effect niettemin straf bleek. "82 procent van de deelnemers gaf ook aan dat ze liever een menu hadden met het aantal te wandelen kilometers op dan een met enkel calorie-informatie of niets".

Toch is het verrassend dat in deze tijden van druk-druk-druk en 'geen tijd om te sporten' een specifieke tijdsaanduiding om een bepaald aantal calorieën te verbranden minder goed werkt dat een feitelijke afstand.

Visualisatie
Het visualisatie-aspect blijkt daarbij een grote rol te spelen: een aantal kilometer kan voorgesteld worden, of wordt vergeleken met een gekende afstand ('een keer te voet naar mijn werk'), terwijl bij minuten wandelen altijd een zekere twijfel heerst: wandelen aan welk tempo, bijvoorbeeld, of in welk landschap?

Bovendien is onderhand voldoende bekend dat het aantal verbrande calorieën per minuut niet alleen afhankelijk is van de inspanning (snelheid en weerstand), maar ook van het gewicht. Dat maakt het aantal minuten wandelen minder betrouwbaar en minder sterk dan de te wandelen afstand.

.
 .

Bijna één op de vijf mensen slaagt er niet in om de lakens van het bed minstens één keer per maand te verschonen. Dat blijkt uit een enquête bij meer dan 2.000 Britten.

Ik verschoon mijn lakens:

Slechts twee op de vijf ondervraagden bleken hun lakens wekelijks te verschonen,

terwijl dat nochtans aangeraden wordt. Slechts zes procent van de ondervraagden bleek dat minimum te overschrijden en verschoonde zijn lakens meer dan één keer per week

Veel meer mensen doen het minder vaak. 36 procent verschoont de lakens om de twee weken, terwijl 17 procent het slechts één keer per maand doet. Eén procent bekende zelfs dat ze slechts één keer per jaar verse lakens op hun bed leggen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat meer dan de helft van de ondervraagden wel eens in vuile lakens bekende te slapen.

Vooral vrouwen bleken dit huishoudelijke klusje zo veel mogelijk uit te stellen. Meer dan de helft van hen maakt de lakens niet wekelijks schoon, 12 procent doet het één keer per maand en één procent doet het zelfs nooit. Aan de andere kant slaagt 40 procent van de mannen er wel in om het wekelijks te doen, terwijl 8 procent het zelfs vaker doet. En jij?

.

.

De Piramides van de Egyptenaren

De architect als krokodillenvoer

.

De eerste piramides zijn ongeveer 4500 jaar geleden gebouwd en hebben een erg karakteristieke vorm, namelijk de driehoek. Er lijkt geen verschil te zijn tussen alle zijdes. Waar zit nou de ingang? De makers van de piramides verstopten deze met opzet om te voorkomen dat het bouwwerk leeggeroofd werd. De functie van de bouwsels was begraafplaats van de farao en zijn familie. In de graven werd eten en drinken, spelletjes en kostbaarheden bijgezet. Niet alleen spullen, zelfs mensen in de vorm van beelden zijn gevonden. Deze beelden stelden bedienden voor. Ook in het leven na de dood werd de farao graag geholpen.

Rovers

De ontwerpers hadden nog een manier om het de rovers lastig te maken: de ingang lag 15 meter boven de grond en binnen was het letterlijk een doolhof van gangen en kamers. Alleen de ontwerpers wisten de plek van de ingang en de route door het doolhof. Die kennis werd hen soms fataal. Om te voorkomen dat ze de geheimen zouden doorvertellen, werden ze soms als voer voor krokodillen gebruikt. Er werkten soms wel 10.000 bouwvakkers op de bouwplaats. Er verrees zelfs een complete stad in de buurt, waar alle bouwvakkers verbleven. Waarschijnlijk werden ze goed verzorgd. Dat werd duidelijk na onderzoek van resten van de keukens.

Grafkelders

 
 Toen er alsnog veel graven leeggeroofd werden, besloten de Egyptenaren hun doden in geheime grafkelders in rotsen te begraven. Zo werd nog niet zolang geleden het Dal der Koningen gevonden. Hier bevond zich onder andere het graf van farao Toet-Ank-Amon. In dit graf vonden archeologen een schitterend portret van hem.  Het is een mooi, statisch en symmetrisch portret en gemaakt van goud. De baard is karakteristiek voor de farao.

.

Sfinx

Een piramide had ook een bewaker in de vorm van een reusachtig beeld. Het beeld bestond uit een leeuwenlichaam met het hoofd van een farao; een sfinx. Men geloofde dat de kracht van het leeuwenlichaam in combinatie met het verstand van de farao de piramide zou bewaken en beschermen.

.

Weltevree

het huisje waar wij wonen
staat niet verscholen
op een landerij van vier hectare

't is neergeplant in een lange rij
van allemaal andere ideeën
voor ons is het mooi gelegen

de tuin steekt er bovenuit
er is van de morgen tot de avond
dierlijk en menselijk geluid

ik zou niet willen ruilen
voor géén goud of kasteel
nu, wij wonen heerlijk
in ons huisje "weltevree"