Mengsel X (Over computers in de
klas)
Stel: je hebt kippen.
Iemand (de
kippenexpert) raadt je aan om ze 'Mengsel X' te geven. Voor grotere en stevigere
eieren. Je twijfelt, want Mengsel X is behoorlijk duur en de opbrengst onzeker.
Je probeert het een week. Een maand. Twee maanden. Je kippen leggen minder dan
tevoren en ze zien er niet gezond uit. Wat doe je? Meer Mengsel X geven, of een
ander mengsel proberen? Een eenvoudige opgave, nietwaar? Je sodemietert mengsel
X weg en geeft je kippen een mengsel waarin een rijkheid van zaden zit die hun
gezondheid ten goede zal komen. Vervang de kippenren nu door een school en de
kippen door kinderen. Bent u nog mee?
Scholen hebben geen kippen. Zij
hebben kinderen. Nee, de kinderen leggen geen eieren. Maar ook zij moeten op een
bepaalde manier gevoed worden. Met leerstof, inzichten, vaardigheden en
dergelijke. Stel dat iemand (de computerexpert) je verzekert dat een computer in
de klas de didactische 'opbrengst' significant zal vergroten. Het kost veel,
maar het brengt veel op. Je twijfelt. Een computer in elke klas betekent een
fameuze hap uit het schoolbudget. Je hapt ten slotte toe. Experten zullen het
wel beter weten denk je. Er gaan maanden, jaren voorbij. Je merkt dat er heel
wat veranderd is in je school. De kinderen zitten inderdaad veel voor de
computer. Cijferen, surfen en chatten. En ze werken met hele dure software in
een netwerk. Maar ze schilderen minder. En ze zingen minder.Want de leerkracht
moet de kinderen klaarstomen voor de eenentwintigste eeuw. En er is geen budget
meer voor de aanleg van een nieuwe speelplaats. De computers slokken het
allemaal op. En de leerresultaten van de kinderen gaan er eerder op achteruit.
Is het dit allemaal wel waard geweest? denk je. Maar de computerexpert stelt je
gerust. Je moet gewoon meer van alles hebben. Meer computers. Meer software.
Liefst van in de kleuterschool. En dan komt het wel in orde. Wat doe je?
Vreemd toch. Er is geen enkele onafhankelijke wetenschappelijke studie
die aantoont dat computers op de basisschool een tastbare meerwaarde opleveren.
En zelfs zonder die studies hoeven we alleen maar rond te kijken om te zien dat
al die dure investeringen slechts povertjes renderen. En toch blijven we
halsstarrig geloven in de wondermachine. Tegen beter weten in. Dat optimisme is
terug te voeren op de magie van nieuwe technologieën. Zo verkondigden
onderwijskundigen in de twintiger jaren van vorige eeuw dat films spoedig
schoolboeken zouden vervangen. Wat niet gebeurd is. Datzelfde blinde geloof
richten we nu op de computer. Weg met de boeken, ram die schijf maar in de lader
en laat de pixels je geest in vervoering brengen.
Er is niks mis met de
aanwezigheid van computers op school. Maar ICT op de basisschool krijgt voor het
ogenblik veel te veel belang. Niemand weet wat het effect op langere termijn zal
zijn. We zouden voorzichtiger moeten zijn. Onze verwachtingen wat matigen. En
vooral: een meer gedifferentieerd mengsel aanbieden. Want of onze eieren in
omvang, smaak en stevigheid zullen verbeteren, dat valt nog af te wachten. Ik
denk alvast van niet.
Jules Grandgagnage
|