In België is het voor kinderen de gewoonte om op 1 januari een nieuwjaarsbrief met nieuwjaarswensen voor te lezen aan de ouders en aan de doopmeter en dooppeter. Meestal zijn doopmeter en dooppeter nabije familie en is dit gebeuren een echt familiefeest, in aanwezigheid van grootouders en ooms en tantes. Het voorlezen gebeurd meestal enkele minuten na 0u00. Soms wordt ook gewacht tot de ochtend na Oudjaar.
Een nieuwjaarsbrief is traditioneel een eenvoudig dubbel gevouwen en versierd kaftje, binnenin kan dan de tekst geschreven worden. De tekst opent traditioneel met : "Liefste ouders", "Liefste meter" of "Liefste peter". In nieuw samengestelde gezinnen en bij overlijdens, kan hiervan afgeweken worden. De nieuwjaarswensen zelf worden meestal in rijm of versvorm geschreven. De brief eindigt met: " Uw doopkind,(Plaats) , 1 januari,(jaartal)" De blanco brieven zijn te koop in de boekhandel.
Zolang het kind nog niet naar school gaat, zullen de ouders de nieuwjaarsbrief zelf schrijven en inoefenen met het kind. Nadien zal de voorbereiding en het schrijven van de nieuwjaarsbrieven volledig op school gebeuren. Dit is in het lespakket opgenomen. Vanaf de kleuterschool tot de basisschool zal de tekst voorgedrukt staan op de nieuwjaarsbrief. Op school zullen de kinderen de tekst gezamenlijk inoefenen. Op zijn 6de, vanaf het eerste jaar tot het laatste jaar basisschool, zal het kind op school de nieuwjaarsbrief eigenhandig schrijven en voorlezen.
Na het voorlezen van de nieuwjaarsbrief krijgt het kind speelgoed of een nuttig geschenk, dat in overleg met het kind en de ouders gekozen is. Het krijgen van geschenken met Nieuwjaar is in België even belangrijk of zelfs belangrijker dan met Sinterklaas.
Op zijn 12de-13de jaar, wanneer het kind de overstap maakt van de basisschool naar secundair onderwijs, zal deze traditie ophouden. Soms krijgt de tiener met Nieuwjaar, nog wat geld toegestopt door de doopmeter of dooppeter tot hij of zij meerderjarig is of huwt.
Alhoewel een doopmeter en dooppeter een christelijk-katholiek gebruik is, is deze traditie ook door vrijzinnigen overgenomen. Dit is niet het geval bij de andere geloofsovertuigingen.
Een bolle buik en ronde wangen Een wortel dient als neus Twee knopen voor de ogen Een hoed om zijn hoofd daar staat hij dan als een reus Gegroet sneeuwman
op drempel van het nieuwe jaar gaan gedachten naar de tijd van kind zijn laarzen aan de voeten wollen muts op het hoofd
en stappen in centimeters hoge sneeuw lang voorbij nu en toch roept het heimwee op en weet dat er niet zoveel lange winters meer wachten op mij
ik zet me neer op de drempel van mijn huis schud het koude uit mijn denken kijk naar de spelende kinderen en glimlach even bij het middagzonnetje alles lijkt zo mooi
Een jaar ging heen, het gaf, het nam, kwam en verdween. Het zag het licht, de blauwe lucht. Het hoorde elke traan en zucht. Zoals een bloem ontloken, zacht en liefdevol ons tegen lacht! Zo ook ging elke dag en uur voorbij. Nu blijft er slechts herinnering nog in mij. Een bloem, een lied, een leven, een draad met goud doorweven. Een kelk, ternauwernood ontloken en stervend reeds gebroken. Een jaar ging heen, in vreugd' en traan, kwam en verdween.
De weken gaan voorbij alsof het minuten zijn van de dag Veel drukte, soms stress en heel vaak zonder gelach Er gaat veel om in deze wereld van oorlog en geweld En vaak vergeten mensen die dingen waarop ze zijn gesteld Dus neem even diep adem en kijk heel goed om je heen Er zijn zoveel mooie dingen, we vergeten ze alleen Dierbaren, kinderen of gewoon een vogeltje op het dak Geniet even van dit moment en neem je gemak Probeer deze momenten te behouden in het nieuwe jaar Maak ze nog speciaal en geniet van elkaar De beste wensen voor 2018
Ik wens je stenen in je ogen en warme zonnestralen om je lieve mond Ik tekende voor jou drie regenbogen. Strooi jij hun kleuren waar je ook komt overal blij in 't rond? Rood van de liefde en groen van de hoop, geel van de zomer en blauw van de zee. Paars van de winter en vooral: overal oranje van verlangen dat er morgen weer iets minder schort en het dan voor alle mensen op de hele wereld, een tikkeltje beter wordt.
Op oudejaarsavond is het in Spanje gebruikelijk om middernacht 12 druiven te eten, die geluk moeten brengen in het nieuwe jaar. Veel families komen bij elkaar om deze nacht samen door te brengen. Er wordt dan op tv gekeken naar de klok Puerta del Sol in Madrid en wanneer die begint te slaan wordt er bij elke klokslag één druif gegeten. Het eten van de druiven is bedacht toen er aan het begin van de twintigste eeuw in Spanje een erg goede druivenoogst was. Ze begonnen met het eten van de druiven en zo is de jaarlijkse traditie geboren. Na het eten van de druiven wordt er met Spaanse champagne genaamd Cava geproost op het nieuwe jaar.
In Napoli had je vroeger de Lo Sciuscio, een groepje zangers dat zingend van huis naar huis ging. Met hun liedjes zorgden ze voor geluk in het nieuwe jaar en als je de deur niet open deed voor de zangers, betekende dat een jaar ongeluk. In steden wordt deze traditie niet meer gevierd, maar in sommige kleine dorpjes wil het nog wel eens voorkomen dat een groepje kinderen de deuren langsgaat. Ook draagt de Italiaanse vrouw op oudejaarsavond rood ondergoed dat ze van haar partner heeft gekregen, dit zou geluk brengen in het nieuwe jaar.
In Schotland wordt oud en nieuw Hogmanay genoemd. Om 00:00 uur zingt iedereen het lied ‘Auld Lang Syne’ om het nieuwe jaar in te luiden. Bij het zingen van Auld Lang Syne gaat iedereen in een cirkel staan en houdt de handen vast van degene die naast je staat. Het is gebruikelijk om vrienden en vreemden een warm welkom te heten, om zo de restanten van het afgelopen jaar achter je te laten en het nieuwe jaar met een schone lij te beginnen. Ook wordt er gedacht dat de eerste persoon die na middernacht je huis binnenstapt, geluk brengt. Dit moet dan alleen wel een donkerharige man zijn die iets voor je mee heeft gebracht, anders wil het nog wel eens ongeluk brengen. Deze persoon wordt dan een First Footer genoemd.
De belangrijkste gewoonte in Ecuador is het verbranden van de poppen, een aantal dagen voor het nieuwe jaar begint. Deze poppen worden verbrand om de kwade energie van het oude jaar te verdrijven of juist goede dingen te verbranden die mee het nieuwe jaar in kunnen. Deze pop is meestal mannelijk, waardoor er dus zogenaamd een weduwe overblijft. De mannen hullen zich dan in vrouwelijke zwarte kleding, en gaan op oudejaarsdag als een hysterische weduwe de straat op. Het is in Ecuador traditie om een bepaalde kleur ondergoed aan te hebben met oud en nieuw, namelijk geel. Dit gele ondergoed wordt zowel door mannen als door vrouwen gedragen en zou zorgen voor financieel voorspoed. Ook zijn er mensen die met oud en nieuw met een koffer in de hand rondjes rennen over straat, in de hoop dat dit ze een mooie reis zal bezorgen in het nieuwe jaar.
Op oudejaarsavond wordt er eerst gedineerd met familie of vrienden, waarna er wordt gekeken naar de komische sketch Dinner for One, wat al vijftig jaar lang een traditioneel onderdeel is van de televisieprogrammering op oudejaarsavond. Ook wordt er heet lood in een pot water gegoten. Dit heet Bleigießen en uit de vormen die er dan ontstaan wordt de toekomst gelezen. Om te proosten op het nieuwe jaar wordt er vaak een fles Sekt opengetrokken, een Duitse drank die wordt gemaakt volgens de methode waarop Champagne ook wordt gemaakt.
In Rome werd in 153 v. Chr. het begin van het jaar op 1 januari gezet, maar aanvankelijk werd deze dag niet gevierd en had alleen een administratieve functie. Het Midwinterfeest vond plaats tijdens de laatste 12 of 13 dagen van het oude jaar. Pas in de vierde eeuw, nadat het christendom zijn intrede had gedaan, werd de Kalendae Januariae ingesteld, een vijfdaags feest om de geboorte van het kindje Jezus op 6 januari in te luiden. Nog in dezelfde eeuw ging de kerk ertoe over de geboorte van Jezus op 25 december te plaatsen en deed men al het mogelijke om de snel gegroeide populariteit van de Kalendae Januariae in te dammen. De eerste drie dagen van januari werden door de Synode van Tours uitgeroepen tot vastendagen en het werd op straffe van excommunicatie verboden aan de 'heidense' nieuwjaarsviering deel te nemen.
Ook werden er diverse pogingen gedaan een andere datum als nieuwjaar te bestempelen. In de oosterse kerk rekent men vanaf de Middeleeuwen 1 september als begin van het jaar. In de westerse wereld werden diverse nieuwjaarsdata na elkaar en soms tegelijkertijd gehanteerd: 1 september, 24 september, Kerstmis, 1 maart, 25 maart, Pasen.
Het kerkelijk nieuwjaar werd, zoals gezegd, in 480 n. Chr. vastgesteld op het begin van de advent.
Gedurende de gehele Middeleeuwen bleef de nieuwjaarsdag afhankelijk van regionale gebruiken, waarbij op één plaats vaak twee of meer data tegelijkertijd als nieuwjaar golden. In de vijftiende en zestiende eeuw gingen de meeste staten in Europa er toe over het nieuwjaar op de eerste januari te vieren, maar de verwarring bleef nog lang doorwerken. Tussen 1660 en 1669 veranderde Samuel Pepys, bijvoorbeeld, in zijn dagboeken het jaartal op 25 maart en zette toch 'New Year' bij de eerste januari.
Voorzover 1 januari als nieuwjaar gevierd werd, ontstonden op deze datum gebruiken die vergelijkbaar zijn met die van andere dagen in de heidense midwintertijd. Het feest begon, zoals alle Germaanse en Keltische feesten, op de vooravond, die in het Engels nog steeds New Year's Eve heet. Naar de heilige aan wie deze dag gewijd is werd vroeger ook wel van Silvesteravond gesproken, een naam die in Duitsland nog steeds gebruikt wordt. Sylvester was een paus uit de vierde eeuw; zijn feest valt op 31 december, vandaar.
Toen de heiligenverering tijdens de Reformatie werd afgeschaft ontstond de gewoonte van Oudejaarsavond te spreken. Het knallen van vuurwerk bij het begin van het nieuwe jaar en allerlei gebruiken om de gevestigde orde op haar kop te zetten zijn een algemeen verschijnsel tijdens de heidense joel (midwinter)tijd.
