Op donderdag 29 oktober 2009 werd mijn mentaal gehandicapte schoonzuster Valentine begraven.  Valentine was in augustus 65 jaar geworden.  Na de uitvaartdienst heb ik volgend afscheidswoordje in de kerk voorgedragen.


Vooreerst wil ik in naam van de hele familie onze bijzondere dank betuigen aan de directie, de bewoners en het personeel van Tevona Oostheuvel, en speciaal aan de begeleiding die dicht bij Valentine stond voor de warme thuis die ze haar geboden hebben en voor de liefdevolle zorgen.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Volgt dan nu een gesprekje met Valentine.

Dag Valentine

Weet je nog toen wij elkaar voor het eerst zagen.  Ik had een  afspraak thuis met je zus Joanna, die toen nog bij jou en je ma inwoonde.  Jij was met ma even naar het huis van je zus Clementine aan de overkant van de straat.  Het viel me toen al op hoe dikwijls dat gordijn bij Clementine werd opzij geschoven, je was zo nieuwsgierig.  Ik weet niet of dat zo was afgesproken, maar na precies twee uren kwamen jij en je ma terug naar huis.  En daar zagen wij elkaar voor het eerst.  Het eerste wat je me vroeg was: “Ken je mij?”   Die vraag brak meteen het ijs en ze typeerde voor mij ook heel je bestaan.  Je hebt me altijd graag gehad als schoonbroer, misschien was je zelfs een beetje verliefd, wie weet?  

Weet je nog Valentine die koude decemberdag in 1977 toen ik trouwde met je zus.  Jij mocht niet mee naar de huwelijksmis, ma was daar te oud voor.  En jij en ma, dat was één.  Wat zou je daar graag bij geweest zijn, maar je klaagde niet, het was zo, het kon niet.  Eerst hebben we een tijdje bij jou en ma ingewoond, en het klikte wel tussen ons.  We vonden elk ons plaatsje in het te kleine huis en na een poos konden we het huis naast dat van jou huren. 

Weet je nog Valentine hoe dikwijls je achterom kwam.  We hoorden het poortje piepen, daar was je weer.  Ma had je nog zo verboden om te dikwijls om te komen, maar als zij je even uit het oog verloor, zag jij je kans schoon en kwam je langs voor een bezoekje.  “Wat een weir hé, foei foei foei.”   En dan stond je daar.  Als je ons maar gezien had, was het al goed en ging je terug naar ma, want dat was toch je grote favoriet. 

Weet je nog Valentine die eerste dagen in Oostheuvel.  Op dag één leverde je daar al direct je naamkaartje af, door mislukte ontsnappingspogingen.  Nu praten ze er nog van.  De tweede dag was je er al gewoon.  ’s Avonds bleef je maar herhalen wat je allemaal had meegemaakt in de knutselhoek bij Christiane.  Hoe dikwijls is die naam thuis niet gevallen, zij was je eerste oppas in Oostheuvel en dat voor vele jaren.  Ma heeft je verhalen zo dikwijls moeten horen, maar zij hoorde ze graag, ook al waren ze altijd zowat hetzelfde.  Ze was zo gelukkig dat je daar een goede tweede thuis had gevonden.  ’s Morgens stond je al veel te vroeg klaar met je chacoche in de arm op uitkijk naar het busje.  Joanna maar zeggen dat het nog niet tijd was, maar jij wilde dat niet horen, zo’n schrik had je dat het busje zonder jou zou doorrijden.  En als het busje daar was, had je plots alle tijd.  Dan was je weer Valentine, de Valentine die zich door niets of niemand liet opjagen, die altijd haar ding deed.  Dan moest Joanna achter je aan zitten…

Weet je nog Valentine dat het niet altijd gemakkelijk was met jou.  Soms kon je de mensen zo op stang jagen omdat je niet wou luisteren.  Het ging altijd maar over kleine dingen die zich alsmaar herhaalden, zoals je kleren steeds weer van plaats verwisselen in je kleerkast, je radio te hard laten spelen, alle knopen van mijn hemden in de kleerkast gaan toedoen of het plunderen van de snoepdoos.  Je kon soms zo’n drukte maken en thuis stond je “bemmel” nooit dicht.  Als je iemand ontmoette waren je klassiekers: “hoe oud zijt gij, waar woont gij en hebt gij nog een ma en een pa?”  Meer moest gij van niemand weten, dat was genoeg. 

Weet je nog Valentine dat je niet veel hobby’s had.  Een hobby van je was muziek beluisteren, zoals de liedjes van Eddy Wally, Will Tura, de Zangeres Zonder Naam of van Dana Winner.  Je grootste hobby was evenwel kralen maken.  Hopen en hopen heb je er gemaakt voor de arme kindjes van Nepal, elke dag weer opnieuw. Dan moesten we die kralen ’s avonds als je slapen was naar de post brengen om op te sturen naar Nepal, naar de arme kindjes daar.  Dat hadden we je wijsgemaakt tenminste om je te motiveren  en jij geloofde dat, je deed het echt voor het goede doel, voor de arme kindjes.

Weet je nog Valentine dat ze je daar in Oostheuvel plaagden, zoals vrienden onder elkaar kunnen plagen.  De chauffeur van dat busje, Erik,  die altijd “Oude doos” tegen je zei, of de kok Benny, die zo hard werkte in de keuken, en die altijd “theewijf” tegen je zei.  Jij vatte die plagerijen evenwel op als complimentjes.  Dan zei je: “weet je wat die altijd zegt tegen mij, oude doos, oude doos.  En roken dat die doet, roken, foei, foei, foei.”  En dat theewijf, daar moest je ook zo om lachen, je was er fier op dat er in Oostheuvel maar één theewijf was. 

Weet je nog Valentine dat je om de week samen met ma op bezoek mocht naar je broer Louis en zijn vrouw Nicole en naar Clementine en Giel, en daar keken jullie echt naar uit.  De familie was heilig voor je en je wist zelfs in welke maanden je neven Patrick, Dirk en Kristof verjaarden.  Maar dan kwam de tijd dat ma niet zo goed meer kon.  De familie maakte zich zorgen om jou.  We vroegen ons af hoe jij het ging kunnen verwerken als ma er niet meer was, want jullie waren een onafscheidelijk koppel. Weer verbaasde je iedereen.  Want wat niemand verwachtte gebeurde,  jij nam op een kalme en serene manier afscheid van ma.  Je was thuis die nacht dat ma doodging en toen we je kwamen roepen om nog eens naar haar te komen kijken, had jij dat al aanvaard.  “Ze kon niet meer,” zei je ‘’t is niet anders hé, is het niet?”

Weet je nog Valentine toen het ook voor jou moeilijker werd.  Je was niet meer zo vast te been, en nu en dan viel je al eens.  Welke arm, been of hand of schouder van je heeft niet in het gips gelegen?   Het waren periodes dat ze je ook in de ziekenhuizen leerden kennen, met je eigen willetje en dat je de verpleegsters op stang kon jagen met je tocht door de gangen.  Toch won je natuurlijke spontaniteit het steeds en als je het ziekenhuis mocht verlaten, spraken ze er zeker nog dagen van je.  Gelukkig was er in Oostheuvel zo’n goede kiné van Claire, die je met veel zorg en blijvende inspanningen, steeds weer te been wist te krijgen.  Tot een goed jaar geleden.  Toen kreeg je een eerste beroerte.  Je hebt toen de gebeden nog mee gepreveld toen Piet je de laatste sacramenten van de zieken toediende.  Je had hem goed in luren gelegd hé, want na een paar maanden was je al weer te been, tegen alle verwachtingen in.  Je had een zeer sterke wil.

Weet je nog Valentine toen we dit jaar in augustus in Oostheuvel je 65^ste verjaardag vierden.  Je was wel stil die dag maar iedereen kon zien dat je van je feest genoot met volle teugen.  Alles was tot in de puntjes geregeld door vele liefdevolle handen van de begeleiding.  Iedereen was zo gelukkig dat ze je dit feest konden aanbieden.  En ook al kon je zelf niet zo goed meer, er waren helpende handen genoeg om de vele cadeautjes uit te pakken.

Een drietal weken geleden kreeg je een tweede beroerte.  Nu hadden ze je echt goed tussen.  Je wou wel, zoals altijd, er tegen vechten.  Maar deze keer lukte het je niet meer.  Je geraakte van in de ligstoel in je bed en we zagen je achteruit gaan.  Als je dan weer even een helder moment had en we je vroegen hoe je het maakte, zagen we je mond “goed” zeggen, en een glimlach om je mond komen.  De grote dag van de verhuis naar de nieuwbouw was aangebroken, een dag waar jij zo had naar uitgekeken.  Je kamergenoten waren op bezinning, jij kon niet mee.  En zo heb jij toch nog als allereerste de intrek genomen in de chique warme nieuwbouw.  En wat zagen we toen Valentine?   Zoveel liefdevolle zorg van heel de begeleiding.  En al de bewoners die constant bezorgd waren om jou.  Namen noemen doen we niet, want we zouden het onszelf nooit vergeven om één iemand te vergeten.  Iedereen in de familie voelde zich zo getroost dat je daar je laatste dagen en uren in die liefdevolle omgeving hebt mogen doorbrengen.

Toen ben je na een gevecht om hier te kunnen blijven toch weggegaan Valentine, zonder omkijken.  Heel zeker ging je vlug op zoek naar ma.  We zijn er zeker van dat je niet lang hebt moeten zoeken, want ma zal wel op je gewacht hebben.  En zo ben je uit ons leven verdwenen.  Wat rest zijn herinneringen aan een bijzonder persoon.

Op de manier van Piet Huysentruyt, zou ik willen afsluiten met het volgende.

Valentine, wat hebben we van jou geleerd?  Na lang nadenken is dit mijn top drie:

-        Eén: blijf altijd en in alle omstandigheden jezelf,  wat er rondom je ook gebeurt en kom altijd eerlijk voor je mening uit;

-        Twee: waardeer de kleine dingen van het leven, blijf steeds positief, ook als de toestand uitzichtloos lijkt en lach en zing veel;

-        Drie: houd van alle mensen, zonder vooroordeel.  Neem iedereen zoals hij of zij is.

Dag Valentine, het ga je goed ginds.  Wij zullen je nooit vergeten.

Je schoonbroer Ivo