Rugpijn: psychosociale oorzaken niet te onderschattenxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Het aantal gevallen van spier- en skeletaandoeningen die samenhangen met het werk en waaronder ook bepaalde vormen van rugpijn vallen, stijgen elk jaar met 20%. Ze vormen trouwens het belangrijkste risico op het werk en kunnen leiden tot een onomkeerbare beroepshandicap. Wat zijn de voornaamste oorzaken van rugpijn op de werkvloer en wat valt er aan te doen? Tekst en uitleg door Jean-Philippe Sabathe, ergonoom in de Groupe hospitalier Saint-Joseph' in Parijs
De lichamelijke oorzaken van rugpijn
Een van de belangrijkste oorzaken van rugpijn op het werk is het dragen van lasten. Iedereen die bij het uitoefenen van zijn beroep lichamelijke activiteiten moet doen, is dan ook een risicopersoon: bouwvakkers, mensen uit de gezondheidszorg (thuishulp, verplegers
) of arbeiders in diverse industrieën die aan de lopende band werken. Vooral de lumbale (de lenden) streek wordt getroffen, maar ook de hals- en rugstreek blijven niet gespaard. Het dragen van lasten en een bepaalde houding gaan meestal hand in hand met repetitief werk, nog een element dat kan leiden tot rugklachten.
Ook statische houdingen leiden tot rugklachten
Er bestaat nog een andere categorie van mensen die vatbaar zijn voor rugpijn met een beroepsmatige oorzaak. Zij voeren taken uit waarbij geen lasten moeten worden gedragen, maar net omgekeerd statische houdingen worden aangenomen. Die houding hangt samen met het gebruik van bepaalde werktuigen, vooral van de computer. De stoel, de opstelling van het scherm, het gebruik van het toetsenbord en van de muis bepalen de houding van het lichaam en stellen bepaalde eisen aan het lichaam die kunnen leiden tot rugklachten. Ook het afwisselen van zittende en rechtstaande houdingen met houdingen die vaak lastig zijn zoals draaien, buigen, rekken, kan leiden tot rugklachten.
Rugpijn op de werkvloer: ook psychosociale oorzaken
Met de veranderingen in de organisatie van het werk is nu ook een element van psychologische aard opgetreden: de doelstellingen die het personeel opgelegd krijgt in termen van kwaliteit, te behalen productiecijfers, navolging van de veiligheidprocedures, enz.
Deze psychologische oorzaken komen dus bovenop het puur fysiek belastende element van het werk: bovenop de lichamelijke belasting (dragen van lasten, repetitief werk) of de statische houdingen moeten er nu ook mentale taken worden uitgevoerd die een sterke concentratie vergen gericht op evaluatie van het werk, kwaliteitscontrole en navolging van procedures.
Hoeft het dan te verbazen dat het lichaam hierop reageert met rugklachten? Deze psychosociale parameter is niet te onderschatten, ook al is het verband tussen het psychologische element en de rugklachten niet altijd gemakkelijk aan te tonen.
Hoe rugpijn op het werk voorkomen?
De belangrijkste boodschap voor mensen die op het werk zware lichamelijke activiteiten moeten verrichten, is: probeer u zo te organiseren dat u geen zware lasten hoeft te dragen. Dat is in de praktijk niet altijd gemakkelijk, maar misschien moet de oplossing gezocht worden in het inschakelen van technische hulpmiddelen die het torsen van zware lasten kunnen overnemen. Als een werknemer bijvoorbeeld elke dag cementzakken moet sleuren, heeft het geen enkele zin om hem bijvoorbeeld te leren dat hij door zijn knieën moet buiten en zijn rug recht moet houden. Zo zal hij zijn rug niet sparen. Hetzelfde geldt voor een verpleger. Een ander belangrijke maatregel die kan helpen uw rug te sparen op het werk is regelmatig een pauze inlassen
Isabelle Eustache, gezondheidsjournaliste
|