Te veel beharing, is dat een ziekte?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Onze maatschappij laat ons geen keuze: als vrouw kan men ofwel behaard zijn, ofwel toonbaar zijn. Een combinatie is uitgesloten. In deze context, kan overtollige beharing voor sommigen een echte handicap zijn. Waaraan is die beharing te wijten en hoe geraakt men er van af?

Twee soorten haren

Sommige haren staan niet onder hormonale invloed en verschijnen, zowel bij mannen als vrouwen, op armen en benen. Andere haren groeien ten gevolge van de afscheiding van androgene hormonen (mannelijke hormonen, zoals testosteron, die normaal ook bij vrouwen afgescheiden worden, maar dan in mindere hoeveelheden). Ze groeien tijdens de puberteit onder de oksels en in de schaamstreek. Bij de man, verschijnen ze ook ter hoogte van de baard en de snor, op de borst en de schouders, onderaan de rug, op de binnenkant van de dijen, op de rug van de handen en aan de bovenkant van de voeten. Bij jonge meisjes kan wat beharing ontstaan rond de navel en de tepels, en aan de binnenkant van de dijen. Soms is er ook wat donsachtige beharing op de bovenlip en tussen de borsten.

Na de menopauze kunnen hormonale wijzigingen leiden tot een verhoogde afscheiding van androgene hormonen, waardoor beharing kan voorkomen op typisch mannelijke plaatsen (onder andere baard en snor). Een teveel aan insuline kan ook gepaard gaan met overbeharing (insuline zou de androgene productie in de eierstokken stimuleren).

Wat is 'normaal'?

Het verschijnen van beharing is niet bij iedereen identiek en is onder andere afhankelijk van genetische factoren en van de etnische afkomst (Middellandse Zeestreek). Het begrip overbeharing is soms uiterst subjectief: het is sterk afhankelijk van onze esthetische waarden, die tegenwoordig duidelijk de voorkeur geven aan onbehaarde of gladgeschoren lichamen.

Hirsutisme is gemakkelijker te definiëren. Het ontstaat wanneer de haarfollikels (cellen waaruit de haren groeien) onderhevig zijn aan een teveel aan androgene hormonen of wanneer de follikels overgevoelig zijn voor diezelfde androgene hormonen. De grens tussen een ernstige vorm van overbeharing en hirsutisme is echter niet gemakkelijk vast te leggen, tenzij het hirsutisme gepaard gaat met andere symptomen, zoals acne, haaruitval, onregelmatige menstruatie of mannelijke kenmerken (stemverandering, een grotere spiermassa…).

Oplossingen

Een hormonale dosering wordt gewoonlijk toegepast. Daarna volgt nog een echografie van de eierstokken en de bijnieren (organen die androgene hormonen afscheiden).

Indien de vrouw een oraal anticonceptiemiddel neemt, zal men haar een andere pil voorschrijven (Diane 35® of een generische versie) die de androgene productie in de eierstokken afremt. Door de productie van androgene hormonen (testosteron) af te remmen, vermindert Diane 35® ook de seksuele begeerte, wat bijzonder storend is bij meisjes van 15 tot 20 jaar die aan het begin van hun seksuele leven staan…

Deze hormonale behandeling leidt niet onmiddellijk tot resultaten. Dat gebeurt pas na een zestal maanden. Men merkt dan dat de haargroei wel vertraagt maar niet stopt. Daarom wellicht is er meer interesse voor behandelingen die de haren helemaal verwijderen.

Naast voorlopige technieken (ontkleuring met een oplossing op basis van zuurstofwater, ontharing met wax, ontharingscrème, scheerapparaat), biedt laserontharing een duurzame oplossing. Daarvoor dient men zich wel te wenden tot een dermatoloog. Naargelang de te behandelen oppervlakte en de mate van overbeharing zijn voor deze methode 3 tot 6 sessies noodzakelijk.

Isabelle Eustache, gezondheidsjournaliste

Journal international de médecine, www.jim.fr.