Het uur “apéro” bij Marité was een gezellige babbel met een hapje en een drankje, om 18.30 uur. Uit alles blijkt dat de inwoners van Landéda zich goed voelen in hun dorp en streek. Ze hebben geen last van luchtvervuiling en fabrieksgeluiden. Ze zijn van plan er te wonen tot ze ruim 100 jaar oud zijn. Vandaag is het voor ons wat anders. Bea en Elisabeth trekken naar Brest. Ik ben benieuwd wat ze er zullen vinden aan koopjes. Ik weet toevallig dat er nog een oude verroeste duikboot van 1943 te koop ligt. Wie weet, komen ze daarmee naar huis.
Onze golden retriever Diarmuid en Avel, twee oude honden samen. Avel moet rond 12-13 jaar zijn en heeft haar meester vorig jaar verloren. Zij wordt nu opgevangen door Hubert, de campingeigenaar. Diarmuid is bijna 14 en is aan zijn laatste weken toe. Hij is fel achteruitgegaan de laatste maanden. We mogen blij zijn dat hij zo vitaal en zo lang bij ons geweest is.
Voor ons worden het stilaan de laatste dagen in Les Abers. Zaterdag vertrekken we. We gaan nog niet naar huis, bijlange niet. Zaterdag trekken we richting Pont-l’Abbé in Zuid-Finistère. Ik hoop dat de wifi het dan nog doet, anders is het zonder. Hier nog wat beelden van het ochtendgloren, de zeepret en de onmisbare vlijt bij de dames in onze voortent.
De camping geraakt meer en meer vol. Er komen nu ook meer jongere mensen, die hun jaarlijkse vakantie komen doorbrengen in “Les Abers”. Binnenkort moeten de grijze haren plaats maken voor hardwerkende gezinnen. Ook wij blijven nog een weekje en dan wordt het opkrassen. De tijd hier zal weer veel te kort geweest zijn. Bij ons is het altijd de zoete inval en de twee Duitse vrienden bespreken het dagprogramma aan de “Stammtisch”.
Idyllisch zijn de kapel “Notre Dame du Traon” van Plouguerneau en de brug van Paluden over de Aber Wrac’h. Kapel en brug liggen niet ver van elkaar. De kapel is van de 16e eeuw. In de Aber Wrac’h liggen schuiten, waarmee oesters opgehaald worden. Paluden is ook een van de commerciële centra voor de “fruits de mer”. Iedereen komt me feliciteren met de vooruitgang van de Belgen in het voetbalspel. Ik weet van toeten en blazen, omdat heel dat hypercommerciële balgetrap me geen fluit interesseert. Ik ga toch mijn best eens moeten doen om enige vorm van notie of kennis op te brengen voor de wonderlijke prestaties van het moderne “brood en spelen”.
Er heerst vlijt op ons perceel. De vrouwen zetten zich aan het werk en de mannen turen naar de horizon. Gisteravond konden we weer naar een gratis concert. Deze keer waren er twee groepen. Het lokale dameskoortje “Kanteda” van Landéda presenteerde haar tweede optreden. Dan was Mathieu Le Donge aan de beurt. Een mengeling van Franse chansons denderde door de te kleine zaal. Pianist Marco en zanger-gitarist Mathieu deden hun best om de sfeer erin te brengen.
Het ochtendgloren zet zich in met volle glorie. Het wordt een zonnige dag en er zullen nog vele volgen. We zetten ons schrap. We zitten aan de langste dag. Mijn totem, varken met algen, wordt naar de zee meegedragen en wordt bejubeld. De oogst van de vrouwenarbeid van gisteren wordt genuttigd. Het is zonnewende!
De ochtendmist trekt over de zee. Er valt wat vocht uit de lucht. Het zijn heerlijke momenten om nooit te vergeten. Ik tuur de horizon af en zie de natuur op zijn best. De beteuterde toeristen lopen al klagend rond met hun smartphone. De zon is aangekondigd, en wil maar niet komen. Geduld is een schone deugd, jongens! De natuur laat zich niet bepalen door apps. Dan breekt de zon door en brandt op de tere huid. Slierten nevel (brûme) dwalen over camping en zee, de ganse dag lang. Je voelt het verschil tussen warm en fris. Bea, Elisabeth en Kristine zijn in zee getrokken. Om een maaltijd voor de echtgenoten te bereiden, moet er gewerkt worden. Bijna verzwolgen de drie in de mistvlagen. Volgende keer zetten ze een mijnwerkershelm met lamp op hun kop.
Het ochtendritueel op camping Les Abers is een vaste waarde. Om tien voor acht begeef ik mij naar de frontzijde van de camping, alwaar ik de receptie vind. Een paar meter verder staat een winkeltje, dat open is van 8 tot 10. Het dagelijks brood wordt er afgehaald. Fritz, Bob en ikzelf zijn steevast de eerste klanten. Bea heeft vandaag een “Flammenkuche” gemaakt, een kruising van een quiche en pizza, die vooral in de Elzas en Vogezen gegeten wordt. Onze buren waren proefkonijnen.
Gisteren was het een dag, die vol zat met administratief werk. Een mens moet af en toe zijn zaken op orde houden. Thuis moet er een aanpassing gebeuren aan de energielevering. Er moeten papieren ondertekend worden. Gelukkig is er hier een Duitse vriend met een printer. Dan moet er een grote omslag naar “la Poste” in Lannilis. Mijn belastingaangifte is al in orde, dank zij “Tax on web”. En zo is de dag rap gevuld met administratieve beslommeringen. Als ontspanning speelden we een partij “jeu de boules”. De overwinning zat er bijna aan te komen, maar door tegenwind en een verdwaald kiezelsteentje raakte het laatste puntje helaas zoek. Volgende keer beter!
Hollanders en algen. Bea was met een groepje in zee getrokken om eetbare algen te plukken. Ze heeft de techniek van een Bretoense gids geleerd. In het groepje zat een Nederlands koppel met een stijl van ernstige communicatie, eigen aan sommige Nederlanders. De aanwijzingen van Bea waren voor hen nutteloos en ze gingen er lustig op los, beter wetend dan de Franse visserslui. Hun kennis was veel te groot. Zo kwamen ze terug met drek en oneetbaar spul. Ik weet dat Bea zorg draagt voor het spoelen en drogen. Voor de Hollanders was dat niet nodig. De natte algen werden meteen in een plastic zak gestoken. Zo gingen ze naar huis met een stinkende verrotte boel vol schimmel. Als ze morgen of overmorgen thuiskomen, zullen ze een drek ontdekken met de geur van een beerput. Ze wisten het toch beter, Hollanders op zijn best! Gelukkig zijn de meeste Nederlanders hier van een andere gedachte, echt sociaal en met een flinke dosis humor.
Het is zondag. De koorfestivalgekte is achter de rug. Gisteren heb ik weer een hoop klanten van verse rijke tomaten voorzien, één euro per kilo voor grote en vier euro voor kerstomaten, rode en gele. Vandaag heb ik een boel werk voor de website van de camping, omdat de foto’s van het festival moeten bewerkt en geplaatst worden. Laten we dan hopen dat het regent. Dan blijf ik binnen en kan ik me beter concentreren op mijn taak. Ondertussen is Bea haar algen aan het drogen en bewerken. Toen ik opstond, werd ik bedwelmd in de aromatische wereld van de mysterieuze algen.
Het is springtij. Onder begeleiding van Bea is een groepje algen gaan zoeken ver in de zee. Hier zie je een foto van het groepje onderweg naar het verste punt in de oceaan. En de oogst mocht rijk genoemd worden. De blijheid valt van de gezichten af te lezen. Het is de week van het koorfestival. Gisteren zagen we het bekende koor Luci Caré met Pierre Figaro als dirigent. Wegens overweldigend succes moesten ze drie bijkomende nummers opvoeren. “Until we meet again” is het hartverwarmend lied, dat in het hoofd blijft nazinderen.
De derde opeenvolgende avond van het koorfestival werd verzorgd door de groep “Côte des Légendes”. Niet minder dan 60 zangers beklommen een speciaal gebouwd podium. Een stuk van Verdi werd begeleid door een man, die zich van hamers en aambeeld bediende. Allen zongen meerstemmig uit volle borst in het Frans en Bretoens. “Kenavo!”, tot volgend jaar!
De drang naar culinaire kennis is hoog. Zelfs vanuit Spanje, Engeland, Duitsland en Vlaanderen komen ze om de Bretoense gerechten aan te leren. Gelukkig dat de camping de logistieke faciliteiten biedt om hotelschool te volgen. Marité doet weer haar best om de koksschool op hoog niveau te houden. Ik ben benieuwd hoe de examens er zullen uitzien. Libenter is een koor uit Aber Wrac’h, Landéda, met 20 mannen, zangers en muzikanten. Ze zijn een prettige club en hadden er gisteren duidelijk weer zin in tijdens hun optreden met zeemansliederen.
De wandeltocht gaat gepaard met het maken van selfies. Selfies verhogen de levenskwaliteit in hoge mate. Daarom worden de verkeersspiegels in Landéda door ons omgedoopt in “selfiespiegels”. Zo krijgen die spullen nog hun nut en een hypermoderne functie. De zon brandt stevig door; het is bijna hoog zomer. Morgen gaat Bea terug algen zoeken in de zee, drie kilometer ver, want het is springtij. Gisteren zijn onze goede vrienden uit Bayreuth aangekomen. We moesten een hele hoop bijpraten. Hier zie je ook nog Angel, het hondje van de campingbaas, de mascotte van de camping.
Niets is gezonder dan een avondlijke voettocht. Je wandelt in een avondzon, je kijkt voortdurend op een afwisseling van taferelen van zonsondergangen, je maakt je hoofd leeg en je ganse lichaam maakt zich klaar voor de nachtrust. Zo zijn we naar Aber Benoit gestapt in een stralende zon. De eerste foto is de oude wasplaats, toen er nog geen Miele of Bauknecht bestonden.
Er lopen hier gasten rond met hun blik geconcentreerd op de smartphone om de buienradar te lezen. Erg grappig dat mensen niet meer naar de horizon turen, de wolken bekijken en de wind aanvoelen. . Meeleven met de natuur is vreemd geworden. Mist hangt in dikke slierten over de Aber Wrac’h. Hoog tijd voor een wandeltrip door de mistsluiers. En ik plaats hier ook nog een foto van een typisch Bretoense taart, zo geliefd door mijn schoonzus.
Als het regent, dan is het op onze kop en dan worden we nat. Kort daarna worden we weer droog, een heerlijk gevoel. Om droog te worden, moet je dus eerst even in de regen staan. Hier in de camping zijn er mensen die me een belangrijke boodschap willen geven: “Het gaat straks regenen.” Mijn antwoord is altijd dat het goed uitkomt, dat wij heerlijk droog worden na de regen. Alsof het zo belangrijk is. Onze familie is vertrokken naar dierbaar België, maar we blijven niet verweesd achter. Morgen komt er nog volk, en daarna nog! Gisteren morgen ben ik bij de kweker om tomaten gereden voor de halve camping. De leveringen worden ingewikkeld: een kilo kerstomaten voor deze, twee kilo grote tomaten voor die. Zolang het maar bij tomaten blijft, is er geen probleem. Van zodra ze Belgische streekbieren beginnen te bestellen, stop ik er mee, want dan gaat het recreatieve karakter van mijn verblijf in Landéda verloren. Vandaag komen onze vrienden uit het verre Spanje, Castilla-La Mancha. Ze brengen appelsienen mee, stickers van stierenvechters, en de zolderopruiming van Sinterklaas. Ook zij zullen zich goed voelen in het wisselvallige Bretagne, waar de regen een heerlijke afwisseling geeft met grijze en helblauwe luchten.
Alweer een schitterende muziekavond mochten we beleven. Ditmaal kwamen Les Pierrolos aan de beurt. Het is een echtpaar, virtuozen in gitaar. Oorspronkelijk zijn zij Duits, maar wonen nu in Landéda. Directeur Hubert en Edith zongen een duet en de zaal werd wild enthousiast. Nogmaals een avond om nooit te vergeten! In de namiddag zijn wij naar Le Conquet en de Pointe Ste Mathieu getrokken. Daar staat een ruïne van een abdij, in de late middeleeuwen gebouwd door de Benedictijnen. Stoute Engelsen waren aan wal gestoken en hadden de abdij verwoest. Later kwamen er nog dekselse Hollanders, die ook hun part hadden in de vernietiging van het immense bouwwerk.
