Hollanders en algen. Bea was met een groepje in zee getrokken om eetbare algen te plukken. Ze heeft de techniek van een Bretoense gids geleerd. In het groepje zat een Nederlands koppel met een stijl van ernstige communicatie, eigen aan sommige Nederlanders. De aanwijzingen van Bea waren voor hen nutteloos en ze gingen er lustig op los, beter wetend dan de Franse visserslui. Hun kennis was veel te groot. Zo kwamen ze terug met drek en oneetbaar spul. Ik weet dat Bea zorg draagt voor het spoelen en drogen. Voor de Hollanders was dat niet nodig. De natte algen werden meteen in een plastic zak gestoken. Zo gingen ze naar huis met een stinkende verrotte boel vol schimmel. Als ze morgen of overmorgen thuiskomen, zullen ze een drek ontdekken met de geur van een beerput. Ze wisten het toch beter, Hollanders op zijn best! Gelukkig zijn de meeste Nederlanders hier van een andere gedachte, echt sociaal en met een flinke dosis humor.
Het is zondag. De koorfestivalgekte is achter de rug. Gisteren heb ik weer een hoop klanten van verse rijke tomaten voorzien, één euro per kilo voor grote en vier euro voor kerstomaten, rode en gele. Vandaag heb ik een boel werk voor de website van de camping, omdat de foto’s van het festival moeten bewerkt en geplaatst worden. Laten we dan hopen dat het regent. Dan blijf ik binnen en kan ik me beter concentreren op mijn taak. Ondertussen is Bea haar algen aan het drogen en bewerken. Toen ik opstond, werd ik bedwelmd in de aromatische wereld van de mysterieuze algen.
Het is springtij. Onder begeleiding van Bea is een groepje algen gaan zoeken ver in de zee. Hier zie je een foto van het groepje onderweg naar het verste punt in de oceaan. En de oogst mocht rijk genoemd worden. De blijheid valt van de gezichten af te lezen. Het is de week van het koorfestival. Gisteren zagen we het bekende koor Luci Caré met Pierre Figaro als dirigent. Wegens overweldigend succes moesten ze drie bijkomende nummers opvoeren. “Until we meet again” is het hartverwarmend lied, dat in het hoofd blijft nazinderen.
De derde opeenvolgende avond van het koorfestival werd verzorgd door de groep “Côte des Légendes”. Niet minder dan 60 zangers beklommen een speciaal gebouwd podium. Een stuk van Verdi werd begeleid door een man, die zich van hamers en aambeeld bediende. Allen zongen meerstemmig uit volle borst in het Frans en Bretoens. “Kenavo!”, tot volgend jaar!
De drang naar culinaire kennis is hoog. Zelfs vanuit Spanje, Engeland, Duitsland en Vlaanderen komen ze om de Bretoense gerechten aan te leren. Gelukkig dat de camping de logistieke faciliteiten biedt om hotelschool te volgen. Marité doet weer haar best om de koksschool op hoog niveau te houden. Ik ben benieuwd hoe de examens er zullen uitzien. Libenter is een koor uit Aber Wrac’h, Landéda, met 20 mannen, zangers en muzikanten. Ze zijn een prettige club en hadden er gisteren duidelijk weer zin in tijdens hun optreden met zeemansliederen.
De wandeltocht gaat gepaard met het maken van selfies. Selfies verhogen de levenskwaliteit in hoge mate. Daarom worden de verkeersspiegels in Landéda door ons omgedoopt in “selfiespiegels”. Zo krijgen die spullen nog hun nut en een hypermoderne functie. De zon brandt stevig door; het is bijna hoog zomer. Morgen gaat Bea terug algen zoeken in de zee, drie kilometer ver, want het is springtij. Gisteren zijn onze goede vrienden uit Bayreuth aangekomen. We moesten een hele hoop bijpraten. Hier zie je ook nog Angel, het hondje van de campingbaas, de mascotte van de camping.
Niets is gezonder dan een avondlijke voettocht. Je wandelt in een avondzon, je kijkt voortdurend op een afwisseling van taferelen van zonsondergangen, je maakt je hoofd leeg en je ganse lichaam maakt zich klaar voor de nachtrust. Zo zijn we naar Aber Benoit gestapt in een stralende zon. De eerste foto is de oude wasplaats, toen er nog geen Miele of Bauknecht bestonden.
Er lopen hier gasten rond met hun blik geconcentreerd op de smartphone om de buienradar te lezen. Erg grappig dat mensen niet meer naar de horizon turen, de wolken bekijken en de wind aanvoelen. . Meeleven met de natuur is vreemd geworden. Mist hangt in dikke slierten over de Aber Wrac’h. Hoog tijd voor een wandeltrip door de mistsluiers. En ik plaats hier ook nog een foto van een typisch Bretoense taart, zo geliefd door mijn schoonzus.
Als het regent, dan is het op onze kop en dan worden we nat. Kort daarna worden we weer droog, een heerlijk gevoel. Om droog te worden, moet je dus eerst even in de regen staan. Hier in de camping zijn er mensen die me een belangrijke boodschap willen geven: “Het gaat straks regenen.” Mijn antwoord is altijd dat het goed uitkomt, dat wij heerlijk droog worden na de regen. Alsof het zo belangrijk is. Onze familie is vertrokken naar dierbaar België, maar we blijven niet verweesd achter. Morgen komt er nog volk, en daarna nog! Gisteren morgen ben ik bij de kweker om tomaten gereden voor de halve camping. De leveringen worden ingewikkeld: een kilo kerstomaten voor deze, twee kilo grote tomaten voor die. Zolang het maar bij tomaten blijft, is er geen probleem. Van zodra ze Belgische streekbieren beginnen te bestellen, stop ik er mee, want dan gaat het recreatieve karakter van mijn verblijf in Landéda verloren. Vandaag komen onze vrienden uit het verre Spanje, Castilla-La Mancha. Ze brengen appelsienen mee, stickers van stierenvechters, en de zolderopruiming van Sinterklaas. Ook zij zullen zich goed voelen in het wisselvallige Bretagne, waar de regen een heerlijke afwisseling geeft met grijze en helblauwe luchten.
Alweer een schitterende muziekavond mochten we beleven. Ditmaal kwamen Les Pierrolos aan de beurt. Het is een echtpaar, virtuozen in gitaar. Oorspronkelijk zijn zij Duits, maar wonen nu in Landéda. Directeur Hubert en Edith zongen een duet en de zaal werd wild enthousiast. Nogmaals een avond om nooit te vergeten! In de namiddag zijn wij naar Le Conquet en de Pointe Ste Mathieu getrokken. Daar staat een ruïne van een abdij, in de late middeleeuwen gebouwd door de Benedictijnen. Stoute Engelsen waren aan wal gestoken en hadden de abdij verwoest. Later kwamen er nog dekselse Hollanders, die ook hun part hadden in de vernietiging van het immense bouwwerk.
Ons vierkoppig gezelschap begaf zich gisteren naar het eiland Wrac’h. Op dat eiland staat een vuurtoren en er wonen marginalen, die zich kunstenaars noemen. Ik voelde meteen nattigheid. Daarom wilde ik mijn vingers niet verbranden en bleef dus op het droge. Onder een lucht vol mystiek begaven de drie zich naar het oord waar de krakers, die zich “artisan” noemen, naar de vuurtoren van île Wrac’h. We waren er niet welkom. Nochtans is de vuurtoren van île Wrac’h een openbaar toegankelijk goed, waarvan een aantal onnozelaars bezit genomen hebben. Voor mijn familie werd het een wandeling al wadend in de zee en ze prezen zich gelukkig met hun laarzen. Op de camping zijn Herman en Gudrun uit het Zwitserse Bern ook aangekomen. Op één week tijd moesten ze hun beide hondjes laten inslapen enkele weken geleden. Met mededogen kon ik hen terug begroeten.
Karlheinz en Arlette uit Lörrach, Schwarzwald zijn ook aangekomen. We kennen hen al vele jaren en we worden elk jaar opnieuw uitgenodigd in Lörrach. Ooit komen we bij hen op bezoek. Gisteren zijn we terug naar de rotsen van Trémazan in Ploudalmézeau, Portsall, gaan kijken. Het blijft overweldigend en ik heb altijd schrik dat er een rotsblok op mijn kop terecht komt, en dan letterlijk steendood val. Dat zou dan goed uitkomen voor de Belgische pensioenkas. De nationale Franse Eriba kampeerclub is neergestreken op onze camping des Abers. Er staan nu 18 Eriba caravannetjes van allerlei leeftijden en grootte. Deze club organiseert een kampeerreis door Bretagne. Het zijn enthousiaste kampeerders.
Camping des Abers is een smetkroes van sociale contacten. Mijn schoonbroer en –zus zijn hier en vandaag kregen we bezoek van goede vrienden uit Vlaanderen, die in Crozon een huis gehuurd hebben. Deze namiddag was er een feestje met taart en vééél Sahne (crême fraiche) met de Duitse en Nederlandse vrienden. Ik weet niet waar eerst lopen. Dan zijn we met zes naar restaurant Vioben getrokken.
Het kan niet elke dag mooi weer zijn. Van gebraden kieken zijn we nu overgestapt naar verzopen kieken. Maar goed, wij maken een uitstap! We zitten al bijna anderhalve maand in de Abers en voor de eerste keer rijden we met de auto erop uit. Met blij gemoed en "Vlaamsche" liederen zingend tuffen we gezwind naar Quimper, de hoofdstad van de Finistère. Daar staat nog steeds de koning Gradlon op zijn paard tussen de twee torens van de scheve kathedraal. Gradlon had een frivole dochter Dahut en hij was er niet blij om. Daarom verdreef hij haar in de zee. Dood is ze allerminst, want op geregelde tijdstippen lokt ze de vissers met haar erotische verschijning. Gradlon en Dahut, het heerlijke gevoel van te mogen opdrogen is ons te beurt gevallen. Wij danken de hemelsluizen!
Rijden met GPS of navigatieassistentie is leuk. Bij het verlaten van ons dierbaar België had ik al direct ondervonden dat de madam met de Vlaamse stem de weg niet erg goed kende. Dat lijkt mij volkomen normaal als je in het buitenland terecht komt. Ik zette het Duitse meisje aan de klap, maar iedere keer als ik langs een kerkhof reed, zei ze “Ziel erreicht”, doel bereikt. Dat bleek ook geen optie. Nu heb ik het Franse meisje aan mijn zijde. Ze is jong, frivool, creatief en heel alert. Ze is misschien een beetje bedeesd, wellicht omdat ze als frisse maagd de weg moet wijzen aan een ouwe vent als ik. We hebben een goede relatie en hopen op meer. En hier zie je dan Cyriel, de jongste broer van Kamiel en Emiel. Ook hij is per toeval in de kookpot beland. Met zijn twee kilo hadden we er een rijke maaltijd aan.
Een koppel uit Allgäu, Bayern, zal vaart mogen maken voor de terugreis van 1.600 kilometer. Ze vertrekken zaterdag met caravan en moeten maandag gaan werken. Mijn schoonbroer en –zus zijn aangekomen. Ze blijven een week in de Abers. Als eerste kennismaking kan je best een eindje gaan wandelen richting zee, liefst bij laag tij. Bea is van plan een gummi zwempak te gaan halen. Zij kan dan op eender moment van de dag of nacht een frisse duik in de zee gaan nemen. Heel wat senioren hebben hier de gewoonte het zwempak aan te trekken om het kille en zilte zeewater te trotseren.
Onze Vlaamse vrienden zijn ook vertrokken. Maar er komt nog meer Vlaanderen naar de camping. Straks komen leden van de familie ons vervoegen. Ik zal mijn stijl van communicatie moeten aanpassen. Tussendoor komt er nog bezoek van een vierkoppig gezelschap, waar we altijd leute mee hebben. En nog later komen er vrienden uit Spanje. Zij komen van verre uit het land van Sinterklaas en spreken nu ook het schoon Vlaams. Ze zeggen hier op de camping dat ik zo bruin ben als een kieken dat te lang in de oven gezeten heeft. Het zal wel kloppen, zeker wat het kieken betreft. Straks rijd ik naar de tomatenboer met een bestelling voor verse tomaten voor de helft van de camping. Een kanjer van een zonsondergang maakt dat ik hier wat foto’s plaats.
Een avond vol muziek met Gwennaëlle geeft een boost in je leven. Gwennaëlle is een wonder in muziek. Een vrouw alleen speelt een heel orkest. Het is niet voor niets dat zij “femme orchestre” genoemd wordt. Rekening houdend met het publiek zong zij gisteravond voor ons de Valse Musette, pakkende liederen van Edith Piaf, meezingers en stelde zelfs voor om te gaan jodelen in de duinen. Ik heb al haar al vele malen zien optreden, en nooit verveelt het me. Met accordeon of gitaar brengt ze het publiek in vervoering, en dat allemaal gratis voor ons campinggasten. Tijdens mijn nachtrust denderde de circusmuziek met drums en accordeon nog steeds in mijn kop. Wie in Vlaanderen nog eens een trouwfeest geeft, dan kan ik Gwennaëlle aanbevelen!
Crêpes de Bretagne. Denk nu niet dat dit gaat over pannenkoeken voor een kinderfeestje of een verjaardagspartij. Het gaat over het bereiden van een heuse maaltijd. Crêpes worden gemaakt met boekweitmeel. Daarop gaat een laagje spek of paddenstoelen of kaas of tomaten of paprika of zeevruchten of zalm of hesp of artisjokken of… eender wat. Marithé geeft de les en Bea assisteert. Marité gebruikt de Crampouz, een Bretoens baktoestel speciaal voor de crêpes. De cursisten kijken hun ogen uit en zijn weer klaargestoomd voor het examen. Je moet dus niet denken dat het allemaal vanzelf gaat.
Ottmar en Katharina uit Bayern zijn vertrokken naar Noord-Bretagne, Ploubazlanec, tegen Île de Bréhat, en daarna naar de Heimat. Later komen er nog anderen vrienden uit Duitsland aan op de camping. Vele bezitters van motorhomes komen aan en blijven één nachtje. Als ik hen vraag van waar ze komen, weten ze het niet. Ze laten zich enkel leiden door hun navigatiesysteem. Tankstations zijn het belangrijkste in hun vakantieleven. We zitten met een briesje uit het Noordoosten. Een Fransman heeft zijn voortent afgebroken en zijn caravan 180 graden gedraaid. Steunpootjes indraaien, steunpootjes uitdraaien. Morgen of overmorgen zal hij dat nog eens mogen doen, wanneer er een strakke wind uit het Zuidwesten komt. Zo blijf je immers in beweging en worden de tentharingen optimaal benut.
