Met de steun van andere Loges, andere Belgische, Engelse en Franse Grootmachten, met de wetenschappelijke ervarenheid van de ULB, hebben zij "De Schotse Sleutel' gerealiseerd, een documentaire van 52 minuten met de bedoeling, voor de eerste keer, de oorsprong van de vrijmetselarij aan het licht te brengen. Onuitgegeven docu- menten en verrassende getuigenissen worden er onthuld hetgeen een miskende geschiedenis in een totaal nieuw daglicht doet voorkomen.Het is de eerste film die over de herkomst van de vrijmetselarij handelt. De beste specialisten ter wereld hebben aanvaard in deze film tussen te komen.
U vindt alle bijkomstige inlichtingen op de site : http:// www.scottishkey.com U kunt ook nog rechtstreeks per mail contact nemen op volgend adres: contact@simongo.be De film is in het Engels en Frans met Nederlandstalige ondertitels
Eindelijk ontmythologisering of demystificatie of de naakte waarheid zonder franjes. Een van de hoofdpersonages, dominee Anderson krijgt een eerder dubieuze rol toegespeeld : professioneel actief met de fabricatie van fantasie-genealogieën voor bourgeois zonder verleden ( ijdelheid is van alle tijden !?). Krijgt van Desaguliers de 'opdracht' voor de Grootloge van Londen (1717) een edel en zo oud mogelijk verleden te concipiëren; fantasievol als hij is legt hij een fictieve link tussen de kathedraalbouwers met hun 'Old Charges' en de pas gestichte Grootloge ! Later ontdekt Desaguliers tot zijn grote verwondering dat Schotland over een uit- gebreid net loges beschikt die teruggaan tot de 12de eeuw en waar heel wat edel- lieden zich lieten inwijden zonder ooit nog terug te komen. Die Schotse loges krijgen een enorm succes daar men liever aansluit bij een loge met een ver verleden dan bij een die pas gesticht is (all is vanity)
Dit alles tot grote ontgoocheling van alle esoterici, fantasten, mythomanen en vermeende afstammelingen van rozenkruisers. L. Apostel, verwijzend naar het boek van Frances Yates ' The rosicrucian enlightenment' in zijn werk 'Vrijmetselarij' (264) stemt in met 'de literaire mystificatie rond de niet bestaande Rozenkruisersorde'
De film zou voortaan gebruikt worden bij de instructies die men aan de leerlingen-vrijmetselaars traditioneel verstrekt.
Wat blijft er nog over van' De Christelijke wortels van de Vrijmetselarij' van wijlen Piet van Brabant ? En hebben progressieve loges het bij het juiste einde als zij 1717 uitroepen als het begin van de vrijmetselarij ?
En waar de Egyptische ritus van Cagliostro (Memphis- Misraïm ) vandaan komt mag Joost weten! (volgens J.Koppen (VUB) Amerika en Italië !)
Persreacties: Peter Taylor: 'Again many myths are put to bed' parisfred Master: 'A good cure against masonic bigotry' PS. Niet echt om over 'naar huis te schrijven' Maar laat je niet afschrikken ! De hedendaagse VRIJMETSELARIJ is zeker niet enthousiast over dit niet zo fraai verleden en ik hoop dat alle broeders daar hun eigen mening zullen over uiten.. Toch vrees ik dat heel wat doorgewinterde broeders- zij het niet openlijk- deze revelaties zullen in twijfel trekken.'Il n'y a que la vérité qui blesse! '
PS. Eén van beide regisseurs, Tristan Bourlard stuurt mij op 14.03.08 een dankwoord voor mijn reactie . 28.03.08 Jimmy Koppen, MA, wetenschappelijk onderzoeker aan de VUB, History Department/ Interdisciplinary Research Group Freemasonry, feliciteerde mij met mijn blog en schreef verder omstandig over zijn persoonlijke bevindingen betreffende het ontstaan van de maçonnerie. Hij is auteur van o.a. meerdere wetenschappelijke artikels en boeken over maçonnerie en publiceerde 'Vrijmetselarij voor dummies' ZIE OOK: www.bloggen.be/jimmykoppen
Tristan Bourlard
Hij realiseert reeds 15 jaar films, documentaires en TV-uitzendingen. In 1994, ontving hij de Europese Prijs voor de beste wetenschappelijke film op het Festival van de wetenschappelijke film van Paliseau (Frankrijk) voor 'Van Mercator tot de satellieten, cartografische histories' In 1999 werd de documentaire 'Matamata en Pilipili 'bekroond met de Contribution Award op het Margareth Mead Film & Video Festival van New York, en de prijs van de 'Beste Mondiale Documentaire van de FIAT' te Santiago ( Chili ). Daarenboven heeft hij zes documentaires verwezenlijkt voor twee thema- avonden voor Arté,' Simenon, l'homme nu' en 'Einstein, une vie, un homme'. Hij was eveneens de realisator van twee series uitzendingen over geopolitiek voor 'Le dessous des cartes'.In februari 2000 publiceerde hij 'L'oeil du romancier' bij Actes Sud, Collection Solin. In 2002 realiseerde hij de historische en wetenschappelijke documentaire 'La place du mort' voor de RTBF en kreeg de 1e prijs toegekend aan de pedagogische film op het festival van de archeologische film Kinéon te Brussel.
François De Smet
Geboren in 1977, filosoof van opleiding, was hij jarenlang werkzaam in de politieke wereld, en is wetenschappelijk onderzoeker in politieke filosofie aan de ULB. Hij is eveneens actief in verscheidene verenigingen in verband met cultuur, diversiteit of gelijkheid van kansen. Hij schreef ' De rechten van de mens : oorsprong en toevalligheden van een moderne ideologie' (2001) en menige artikels over racisme, culturele diversiteit of burgerschap. ' The Scottish key' is zijn eerste film.
Jimmy Koppen, MA
VUB- History Department / Interdisciplinary Research Group Freemasonry Zijn reactie op mijn blog op 28 maart 2008 Proficiat met uw blog, die ik met veel interesse heb doorgenomen. Ik ben zo vrij te reageren op uw bericht over 'The Scottish Key'. Door buitenstaanders- of beter gezegd : de wetenschappers of 'maçonologen' waartoe ik zelf ook behoor- was het al langer geweten dat Anderson een randfiguur was en dat Desaguliers de ware 'vader' van de hedendaagse vrijmetselarij was.Hij zorgde er achter de schermen voor dat de vrijmetselarij ingang vond bij de elite.De beste illustratie hiervan vinden we bij de groot- meesters van de Londense Grandlodge: tot Desaguliers waren dat onbekende en onbeduidende figuren; nadien waren het leden van de hoge adel en het establishment. De Constituties van Anderson (1723) waren waarschijnlijk ook grotendeels door Desaguliers geschreven, en hadden niet enkel tot doel de statuten en reglementen van de Grootloge op papier te zetten, maar een soort van historische verantwoording te bieden. Vandaar dat het boek voor de helft bestaat uit een grotendeels verzonnen historie, geïnspireerd op de Bijbel en legendes. In feite moet je er van uitgaan dat er geen enkel onweerlegbaar bronnen- materiaal beschikbaar is om de werking van vrijmetselarij voor 1717 te staven. Maar binnen de vrijmetselarij zelf heerst er een grote onwetendheid over de eigen geschiedenis. Ik ben zelf profaan, maar ik hoor van mijn contacten binnen het GOB dat vele neofieten niet weten wat de vrijmetselarij in 19e- en 20e- eeuws België heeft gerealiseerd, laat staan dat ze de voorgeschiedenis ten gronde kennen. Vandaar is het een gemakkelijke oplossing de middeleeuwse bouwgilden automatisch aan te nemen als de rechtstreekse voorgangers van de heden- daagse vrijmetselaars.Waarschijnlijk zijn er vandaag nog steeds vrijmetselaars die ervan overtuigd zijn dat ook de tempeliers en de rozenkruizers ergens in hun voorgeschiedenis een rol hebben gespeeld, terwijl ook dat pertinent onjuist is. Persoonlijk merk ik ook bij rondleidingen in de tempels aan de Lakenstraat ( ik heb er, om verschillende redenen, al meerdere meegemaakt) dat de gids ( een ingewijde) vaak maar weinig (kunst-) historisch inzicht laat merken Het doet je echt afvragen wat het niveau van de 'geschiedenisles' moet zijn die leerling-vrijmetselaars na hun inwijding ontvangen.
Het is de verdienste van de Scottish Key om deze gegevens eens op een rijtje te zetten en hopelijk daarmee diegenen te bereiken die er het meest baat bij hebben.
Je merkt ook aan de tussenkomsten in de film ( de grote namen binnen het wetenschappelijk onderzoek naar vrijmetselarij zoals John Hamill, Andrew Prescott en Roger Dachez ) dat het geen gratuite documentaire is zoals er zoveel over vrijmetselarij (vooral op internet) de ronde doen.
Jimmy Koppen, MA
Voor verdere reacties of terechtwijzingen : francois.braham@telenet.be
Steeds volgens de geprezen website van de 'RUWE KASSEI' zijn er :
'vele vrijmetselaars (die) lachen met vrijzinnige priesters en een maçonnieke kardinaal Het zouden broeders en zusters zijn die het anarchistisch adagium 'Noch god noch meester' (al dan niet op de borst of elders getatoeëerd) in ere houden... Zelf ken ik een anarchistisch maçon die eerder de broeders van zijn eigen loge wekelijks en zonder respijt met vragen bestookt, maar in de vochtige kamer een minzaam man is, maar niets vanzelfsprekend vindt... Als maçon en vrijwillig medewerker van het Humanistisch Vrijzinnig Verbond, waarvan geen enkel gebrek mij onbekend is en onbesproken blijft, erken ik die rode priesters die alle vrijzinnigen in nood met woord en daad bijstaan, en lees ik met stijgend enthousiasme het recentste geschrift van die unieke vrijzinnige 'kardinaal' en voorzitter van het HVV, professor Rik Pinxten, die zeer onlangs 'De strepen van de zebra' publiceerde.
Als één voorzitter van het HVV ooit een werk heeft losgelaten op zijn leden, met meer persoonlijk engagement en scherpere kritiek op eigen - nochtans met grote inspanningen en volharding verzamelde - 'gelijkgezinden', dan mag 'De strepen van de zebra' gelden als een unicum in de literatuur over Vrijzinnigheid sedert de stichting van het HVV. Voor een politieker zou dit gelijkstaan met zelfmoord... De overgrote meerderheid van zijn leden er op wijzen dat zij zich in hun vrijzinnig- heid nog steeds geruggesteund voelen door' De Wetenschap én De Techniek' in hun streven naar perfectibiliteit, waar de filosofie - lees Commers en Kruithof er op na - reeds een paar decennia deze geestesinstelling aan de kaak stelt als hopeloos verouderd en zonder enige actualisering overgeërfd van de Verlichting van Voltaire, Kant en vele anderen die toen hoopvol overkwam, maar ons later confronteerde met W.O. I en II, Hiroshima, uitroeiïngen allerlei tot op heden en toenemend barbarisme.
Er wordt van geen enkele vrijmetselaar verwacht een promotor te zijn van het HVV. Maar het is m.i. een must, broeders die een andere perceptie van gelijk wat hebben niet te desavoueren en nog minder belachelijk te maken.
Wat blijft er dan nog over van de essentie van de maçonnerie als tegenstrijdige overtuigingen niet op een ernstige manier onthaald worden in de tempel ? 'Oordeel zeer voorzichtig, veroordeel nooit' heeft men mij als leerling geleerd ! Of is het conformisme dat menige loge ongenietbaar en oersaai doet overkomen, bon ton geworden ?
Ik heb persoonlijk ook mijn perceptie van maçonnerie, die wel degelijk rekening houdt met de essentiële eisen waaraan elke vrijmetselaar zich moet onderwerpen, of is er ergens een maçonnieke Instantie die de 'standaard-perceptie' ter beschikking houdt ?
'HET GEHEIM VAN DE VRIJMETSELARIJ IS ONS 'GEHEIM', WAAROVER WE NIET KUNNEN SPREKEN MAAR WAAROVER WE OOK NIET KUNNEN ZWIJGEN' schrijft 'DE RUWE KASSEI' in haar overigens uitstekende website. Een van mijn peters zei vaak met een knipoog :'Het geheim is dat er geen geheim is'
Ik geef echter de voorkeur aan de uitlating van L.Apostel als hij poneert dat :
'DE WERKELIJKHEID IS EEN GEHEIM WAARVAN DE VRIJMETSELAARS INTENS BEWUST ZIJN' Alleen vraag ik me af of enig maçonniek geschrift daar ooit op gealludeerd heeft ?
Zeer onlangs stelde een profaan mij voor de volgende keuze: Hierbij twee percepties van maçonnerie :
A.Maçonnerie is een individueel denkproces waarbij bezinning en sereniteit noodzakelijk zijn maar dat liefst in aanwezigheid van enkele getuigen gebeurt, die bij voorkeur geen gelijkgezinden zijn, zodat onze eigen hypotheses niet telkens goedgekeurd worden en we gebruik makend van hun vaak afwijkende meningen, genoodzaakt worden de onze te herformuleren, zodat meer dan een persoon ze min of meer aanvaardbaar kan vinden B. Kan een groepje broeders, die voor het behoud van de gezelligheid en de vredevolle sfeer steeds instemmen met de argumenten van de oudste, of meest welsprekende broeder en elke mogelijkheid om met elkaar in confrontatie te komen angsvallig om- zeilen en naar buiten een voorbeeld van samenhorigheid trachten te zijn met de bedoeling hun loge 'op de kaart te brengen' en zo vlug mogelijk op een 'top tien' te geraken, een waardevolle loge vormen ?
Antwoord: Deze vragensteller komt helemaal niet zo profaan over en er zijn zoveel percepties als er broeders zijn. Een verstandige mix van zoveel mogelijk percepties lijkt mij de voorkeur te hebben. In de praktijk is er trouwens niet zoveel gelegenheid om over wat ook te discussiëren en elke loge wordt wat de broeders en zusters er van maken...Wie het gevoel krijgt lid te zijn van een B-loge en daar niet kan mee leven, moet de moed opbrengen van loge te veranderen...Er is keuze genoeg !
Het is voor progressieve loges een must geworden profanen zo volledig mogelijk in te lichten over wat voor enkele jaren amper mocht gefluisterd worden, met het onvermijdelijk gevolg dat talloze fabeltjes vaak met opzet de wereld werden ingestuurd en heel wat lichtgelovige mensen aan 'de poort van de tempel' kwamen kloppen enkel gedreven door nieuwsgierigheid. Groot was dan ook hun ontgoocheling toen ze te horen kregen dat ze al die verwachte geheimen al jaren onbewust in zichzelf meedroegen en dat ze die pas zouden te horen krijgen als ze lang genoeg in zichzelf zouden zoeken in plaats van vol verlangen zware boeken te raadplegen en ouderen die iedereen als wijzen aan-wees te smeken toch maar iets te willen onthullen... Een nieuwsgierige lezer stelde me de vraag: 'Als de werkelijkheid een geheim is waar elke vrijmetselaar intens van bewust is ' zoals ik las in het boek van Leo Apostel, een boek dat iedereen kan lezen en herlezen, hoe komt het dan '...en toen las ik niet verder en onderdrukte met moeite een glimlach...
André Malraux zou ooit gezegd hebben : 'De 21ste eeuw zal religieus zijn, of zal niet zijn. Wie nu de vraag stelt : 'Hoe vrijzinnig zal de 21ste eeuw zijn ?' mag verwachten niet helemaal au sérieux genomen te worden door zijn toehoorders, religieus of vrijzinnig. De eeuw is nog te jong om reeds tot conclusies te komen en een vrijzinnig publiek zal eerder koel reageren of de vraag vrij ongepast vinden. In een maatschappij in volle evolutie waarin de religieuze diversiteit zienderogen groeit niet als gevolg van een mentaliteitswijziging bij de vroegere bevolking, maar door de inbreng van mensen van vreemde origines die religies invoeren die hier nooit eerder waren, zal de vrijzinnigheid fataal en wellicht voor zeer lange tijd afnemen en zoals voorheen het embleem van een minderheid blijven... De vraag rijst onweerstaanbaar : 'Is dit het VOORNAAMSTE SYMPTOOM dat NU onze volle aandacht en inzet opeist ? Tijdens een zeer ontspannen, informeel gesprek met een zeer beperkte groep mede- werkers van HVV gaf Rik PINXTEN, voorzitter van de vereniging, volgende reactie te horen : 'Vrijzinnig, beslist, maar wat ben je met vrijzinnigheid alleen ? Welke garantie geef je aan je medemens met deze verklaring ? Als vrijzinnig humanist bekend, geef je aan 'de ander' zeer duidelijk te verstaan dat alle hulp die hij van je mag verwachten uitsluitend van jou en gelijkgezinden komt en door geen enkel gezag dient goedgekeurd of gestimuleerd te worden.
Sedert de verschijning van 'De strepen van de zebra' weten we dat: 'De simplistische optie dat 'wij het toch al zolang zeggen en het dus bij het rechte eind hebben' is een zelfvernietigende vorm van zelfgenoegzaamheid, die men ook in bepaalde kringen van vrijzinnige humanisten vindt. Wat J. Kruithof het 'arrogante humanisme' noemt, heet bij R.Pinxten het sciëntisme, of het naïef geloof in de reddende rol van wetenschap en techniek voor de mensheid, en zal door het HVV bestreden worden en vervangen door een meer bescheiden vorm van vrijzinnig humanisme
HEEFT DE MENSHEID NIET ALS PLICHT HET CONSUMISME MET ALLE LEGALE MIDDELEN TE BESTRIJDEN TER VERWEZENLIJKING VAN VRIJHEID, GELIJKHEID EN BROEDERLIJKHEID, IDEALEN DIE SEDERT HET EINDE VAN WERELDOORLOG-TWEE NOG NOOIT ZO BEDREIGD ZIJN GEWEEST ?
Een tevreden vrijmetselaar is een contradictio in terminis Ere- Grootmeester GOB
De werkelijkheid is een geheim en de vrijmetselaar is zich daarvan intens bewust L.Apostel
Ik benadruk ook het onderscheid tussen wat maçonnieke gezelschappen feitelijk zijn en wat zij nastreven in hun idealen.In elke menselijke groep gaapt een wijde kloof tussen wat de groep werkelijk bereikt en de doelstellingen van de groep. L.Apostel
Langzame en voorzichtige zelfonthulling van de ouderen moeten uitnodigen tot zelfonthulling van de jongeren. L.Apostel
Om financiëel minder bevoordeelden tot de arbeid toe te laten en om eerder een werk- dan een spelatmosfeer te creëren, moeten lidmaatschappen drastisch worden gedrukt.Dit veronderstelt de verkoop van al te dure gebouwen . L.Apostel
Om iedere groepsvorming in de werkplaatsen tegen te gaan en om te beletten dat zich hiërarchieën zouden vormen, moeten alle ambten, inbegrepen die van voorzittend meester en redenaar, die opinievormend kunnen werken door rotatie en zonder verkiezing om beurten aan alle logeleden worden toevertrouwd. Dat gebeurt in ENGELAND (Reguliere vrijmetselarij VSOP24)
L.Apostel
Mijn persoonlijk ideaal van een maçon is altijd geweest een persoon die sterke engagementen verdedigt, waarvan hij sommige deelt met zijn medevrijmetselaren en waarvan andere hem tegenover dezelfde vrijmetselaren plaatsen. Daarom zouden maçons als maçons buiten de loge niet noodzakelijk verbonden moeten zijn door vriendschapsbanden of gemeenschappelijke levensdoelen. Wel integendeel.De diepte van het maçonnieke ideaal, zoals ik het zie, zou zich het meest manifesteren in het wederzijdse respect en de sympathie van persoon- lij ke, sociale en/of ideologische antagonisten, en dat is zeer, zeer moeilijk!
L.Apostel
De 'vrijmetselarij' wordt duidelijk bedreigd door twee tegengestelde trends. Ofwel worden de leden meer en meer aan elkaar gelijk en wordt de ontmoeting een ontmoeting van vrienden, van hetzelfde type, van aanhangers van nagenoeg dezelfde overtuiging, ofwel blijven ze zo op afstand van elkaar dat de ontmoeting vervalt tot niets meer dan een vormelijk sociaal samenzijn.
Woonde onlangs enkele enkele lezingen of spreekbeurten bij van professoren. Lezingen als het inderdaad netjes op papier stond en getrouw voorgelezen werd, en spreekbeurten als er vertrokken werd van enkele geprojecteerde hoofdpunten en daarover op menselijk tempo met korte denkpauzes a.h.w.wordt geïmproviseerd. Een enkele dame had het - met opvallende betrokkenheid - over ARMOEDE - en uitte geen enkel positief woord voor de auteurs van die ellende en antwoordde op de opmerking van een luisteraar 'dat er al veel actieve tegenstanders vermoord werden': ' kijk, ik leef toch nog! '.
Een heer, kennelijk van neo-liberale signatuur, auteur maar geen prof, achtte alle weerstand tegen consumisme 'not done' en vond steevast dat door consumisme het voornaamste ideaal van de VERLICHTING, met name INDIVIDUATIE zijn zenit bereikte, en heel wat CONTINGENTIES wegvielen : de mens kon naar hartelust KIEZEN !! Zeer LOKAAL-WESTELIJK standpunt van een koele kikker die zijn onbetwistbaar geestelijk bagage ten dienste stelt van een ' ideologie', die naam niet eens waardig, die uitsluitend de verrijking van een coterie op het oog heeft en verder dagelijks duizenden slachtoffers op zijn 'geweten' heeft en genadeloos zijn weg gaat. en in de ganse wereld 'angry men and women' samen doet protesteren...
De verrassing kwam van een opvallend bescheiden man - de laatste spreker van de zes - die de redding van de mens uit het drijfzand van het consumisme geheel afhankelijk maakte van tedere liefde, zachtheid, trancendentie, spiritualiteit, waar- mee hij alludeerde op oude waarden uit vervlogen tijden, welke de westerling als archaïsch en 'not cool at all' ver achter zich heeft gelaten...
'Vrij onderzoek ' is omnipresent in de communicatie onder vrijzinnigen.Er wordt zelfs niet meer naar verwezen, omdat het inherent is aan het denken in dat milieu.
Ooit was het een 'conditio sine qua non' voor elk onderzoek dat wetenschappelijk wou erkend worden, maar dan alluderen we op de vroege bloei van de Verlichting. Prof.Pinxten verwijt de sciëntistische vrijzinnigheid in 'De strepen van de zebra' haar verheffing van De wetenschap tot idool en bron van vooruitgang voor de mensheid, ooit verantwoord, maar heden totaal verwerpelijk. Dat vrij onderzoek is ver te zoeken in het huidig wetenschappelijk onderzoek, dat de beschikking over ontzaglijke bedragen vereist die noch in het bereik van de uni- versiteiten noch van de overheid liggen. Onderzoek gebeurt vaak om te bevestigen wat men te allen prijze wil bewijzen om een nieuw product op de 'vrije markt' te kunnen lanceren, en onderzoekers zijn ook maar mensen...en voor multinationals is NIETS te duur!
Het was geenszins mijn bedoeling een recentie te schrijven over het recentste boek van de voorzitter van de Humanistisch Vrijzinnige Vereniging, Prof. Rik Pinxten. Dit laat ik over aan meer bevoegde lezers. Maar na het lezen van hoofdstuk 2 met als titel : DE DWANG VAN HET RATIONALISME OF EEN INCLUSIEVE VRIJZINNIGHEID ALS ANTWOORD OP DE GLOBALISERING, was voor mij het hek van de dam en voelde ik me - hopelijk terecht - op bekend terrein, zonder enige hindernis naar een verre horizon kijkend. Ronald Commers, Prof. Ethiek aan de RUG, auteur van : 'Het vrije denken - het ongelijk van een humanisme'- een boek dat ik in een antiquariaat voor weinig geld aanschafte is een tijd lang wat men weleer 'mon livre de chevet' heette, geweest en de 'merkwaardige atheïstische priester Jean Meslier', wiens onthutsend testament in ettelijke bladzijden ter sprake komt, zijn twee namen die, rekening houdend met mijn beperkte kennis van de filosofie, onlosmakelijk verbonden zijn.
Spinoza,"de grote voorloper van de moderne vrijdenkerij, gaf de aanzet tot het uitwerken van een volwaardig open, tolerant en zelfkritisch atheïsme" R.P. Dit pantheïsme - of vergis ik me - had niet enkel zijn verbanning uit de joodse gemeenschap als gevolg, maar eveneens de verwensing van alle toenmalige theologen, bijgetreden door humanisten en vrijzinnigen ! De vrijzinnigheid kent twee stromingen: de 'sciëntisten', die nog steeds geloven dat De wetenschap enkel het heil van de mensheid nastreeft en de vrijzinnigen, door Commers 'progressistische'geheten en door Pinxten in hun streven gerug- gesteund. De Verlichting met haar -toenmalige, aanvaardbare- adoratie van DE wetenschap heeft aanleiding gegeven tot een 'vrijzinnigheid' die de dogma's van die wetenschap niet eens onderkende.Is het in deze context dat men de onthutsende uitspraak van Adorno moet situeren :"(...) de mens bevrijd uit de klauwen van de mythe is terecht gekomen in' de zelfvernietiging van de Verlichting' ? " uit: Dialectiek van de Verlichting, in samenwerking met Horkheimer.
Commers - en ik heb het al tot in den treure tegen 'gelijkgezinden' gezegd -vat het heel lapidair samen :"De wetenschap heeft de scepter van de RKK overgenomen, ALLEEN DE KLEREN ZIJN VERANDERD."
Wat ik uiterst merkwaardig vind is dat ik bij een zeer oppervlakkige kennismaking met Hobbes (niet die van Casper en ....) - voor mij toen een 'triste inconnu'- met een zekere onthutsing las, en ik citeer uit: Kopstukken van de filosofie (een reeks toegankelijke inleidingen) Hobbes ( 1588-1679) door Richard Tuck. 2003 pag.76 : "En met vooruitziende blik zag hij dat de moderne wetenschappers zo'n nieuwe priesterkaste zouden kunnen vormen."
Rik Pinxten, een fervent aanhanger van de stroming "Commers" schrijft: "Ik wil liever die andere vrijzinnige humanisten, die Commers de 'progressistische humanisten' noemt (Commers, 1991: 254 )MEER STEM GEVEN" Hij voelt zich blijkbaar eenzaam :"we zijn met een zeer klein aantal." Hij gaat duidelijk in de aanval tegen "arrogante vrijzinnigheid en 'dom atheïsme' " Wat hem vooral stoort is "de verlammende en zelfgenoegzame houding waarmee ze in de weg gaan zitten van een verdere ontplooiing van de vrijzinnig-humanistische stroming, die als een tweede en geridiculiseerde vorm van 'naïef zoeken' wordt gekenmerkt." Als bestuurslid van HVV-HV-ANTW. sta ik -en niet uit opportunisme- volledig achter deze verruimende, baanbrekende overtuiging.
PS: Indien sciëntistische vrijzinnigen wat meer te raden gingen bij de filosofie, zouden ze reeds lang vastgesteld hebben dat het wetenschappelijk onderzoek door beroemde filosofen zwaar op de korrel werd genomen en -om hem nog maar eens te citeren - HOBBES (17de eeuw!) reeds poneerde "dat de wetenschappelijke onderzoekers uit de zeventiende en achttiende eeuw afstand namen van de enige werkelijk seculiere wetenschapsfilosofie die hun werd aangeboden en zij gaven in plaats daarvan de voorkeur aan de ingewikkelde theologische speculaties waaraan Newton zich te buiten ging. In dit opzicht vertegenwoordigde Hobbes' theorie van de wetenschap een verkenning van intellectuele mogelijkheden die nà hem nog 200 jaar onbenut zouden blijven. " R.Tuck 'Hobbes' pag. 78
"De ideeën uit het verleden zijn ongelofelijk belangrijk geweest, maar ze worden vaak als het ware versteend aangehouden - meestal heel goed bedoeld zelfs.Niet alleen voldoen ze niet meer, ze zijn zelfs gevaarlijk aan het worden." Rik Pinxten in het voorwoord tot : De strepen van de zebra.
Apostel meende dat ook vrijmetselaars meer te rade zouden moeten gaan bij de filosofie.
Bibliografie : Rik Pinxten De strepen van de zebra Naar een strijdbaar vrijzinnig humanisme Houtekiet Antwerpen/ Amsterdam 2007
Je veux que la mort me trouve plantant mes choux, mais nonchalant d'elle, et encore plus de mon jardin imparfait. Ik wens dat de dood mij vindt terwijl ik mijn kolen plant, maar onverschillig t.o.v. haar, en nog meer voor wat mijn onverzorgde tuin betreft. Montaigne
Oh! que ce monde-ci serait une conne comédie si l'on n'y faisait pas un role O! wat zou deze wereld een domme klucht zijn als men daar geen rol in speelde. Diderot
Chaos always defeats order because it is better organised Chaos overwint steeds orde omdat het beter georganiseerd is. Pratchett
Nous ne savons jamais si nous ne sommes pas en train de manquer notre vie We weten nooit of we niet bezig zijn net naast ons leven te grijpen Proust,M. (1871-1922)
Heel recent lag het woord PERCEPTIE in de mond van de hele politieke fauna van Vlaanderen. Het is helemaal geen mode-woord en is volgens van Dale :' Het kennisnemen als verrichting van de geest en als vermogen'. Strikt genomen zijn er geen twee mensen die volkomen gelijkende percepties hebben van gelijk welk item. Daardoor ontstaat meningsverschil en in het beste geval wederzijdse beïnvloeding, zodat consensus mogelijk wordt. Er is onvermijdelijk een discrepantie tussen een perceptie een haar verwoording. Denk daarbij aan de uitspraak van Wittgenstein: "Wij kunnen niet eens het aroma van een kop koffie beschrijven!".
Imitatie is een van de pijlers waarop onze maatschappij steunt. Is imitatie een manifestatie van onze primitieve instincten ? Daar heel wat mensen - al blijft het een slinkende minderheid - onze afstamming van een apensoort aanvaarden, ligt het nogal voor de hand. Een massa mensen vinden zich blijkbaar te onbenullig om zichzelf te zijn, wat dan weer positief klinkt, want een uiting van bescheidenheid. Maar de grote meerderheid van de imitatoren kiest modellen uit die m.i. zelf onbenullig zijn, want door visuele media in de 'BV-stand' verheven, doorgaans na raadpleging van hun kijkers-publiek. De rage rond de imitatie van Elvis Presley in de VS -voor mij helemaal niet onbenullig al ben ik hoegenaamd geen fan - is wel een schoolvoorbeeld van onbenullige imitatie als je constateert dat die imitatoren niet eens een akkoord uit een gitaar kunnen halen noch kunnen zingen; alleen het vestimentaire vertoont enige gelijkenis die niet veel verder gaat dan die van de vroeger vaak afgebeelde halfnaakte neger met een hoge hoed op... Kinderen trekken spelend graag kledingstukken van volwassenen aan, maar eens volwassen wordt imitatie een teken van gebrek aan maturiteit. Het dragen van jeans-kledij in een stedelijk gebied - aanvankelijk een bewijs van protest van marginalen - is door de 'overname' van die kleding, eerst uit snobisme en van lieverlede door dametjes met pelsjassen in BMW, totaal 'ontzenuwd' geworden - al las ik niet zolang geleden dat een rechter een beklaagde-in- jeans bevel gaf de gerechtzaal te verlaten om zich 'fatsoenlijk' te verkleden ! - Hoe studenten en marginalen daarop reageerden hoef ik nauwelijks toe te lichten : uitgerafelde en beschadigde broeken, met opvallend patchwork en scheuren. Voor kapitaalkrachtige snobs heeft de economie gedacht aan opzettelijk gebleekte en/of deskundig versleten exemplaren. Een eeuw geleden was artistieke slonzigheid en lang en onverzorgd kapsel en/of baard de apanage van echte of -toen al - simulerende artiesten, waardoor ze elkaar konden herkennen onder een menigte bourgeois. Op schraal bemeubelde zolderkamertjes hadden ze hun atelier en slaaphoek waar ze meestal met hun model leefden en werkten. 's Nachts vond men ze met modellen en vrienden in bistro's, etend en drinkend en luidruchtig discussiërend.Cfr.' la vie de Bohème'.
Heden ten dage is die groep vertienvoudigd, zij het dat het vrouwvolk geen model meer is - of hooguit fotomodel - daar abstracte en/of conceptuele kunst en 'installaties' geen nood hebben aan vrouwelijk schoon en bovendien het moeizaam concipiëren van kunstwerken helemaal niet meer een must is : het imiteren van kunstenaarsschap geeft iedereen volledige bevrediging. De 'echte' kunstenaars kleden zich als de eerste de beste met een confectiepak.
Ex-misses - van welke verkiezing ook - worden ingehuurd tegen vette vergoe- dingen om samen met de bloemstukken en natjes en droogjes de recepties van de boetiekjes en' hair - consulenten' wat standing te verlenen en de banaalste platitudes tot in de vroege uurtjes te debiteren uiteraard met provocerend vertoon van blote schouders en zo diep mogelijk décolleté ... om le beau monde te imiteren...
In Parijs hebben de Bobo's, Sartre en de Beauvoir en de hele fauna rond hen jaren later opgevolgd rond de kerk van Saint-Germain-des -Prés. Volkscafé's van toen- Flore en Les-deux-Magots - zijn nu chique tavernes geworden Alleen, 'La Lumière qui jaillit du choc des idées ' is vervangen door de zielloze, geestdodende haast automatische holle praat over objecten van geblazeerde bourgeois.
Een topper van abberante imitatie komt uit Moskou, waar de vrije markt een originele soort stinkend-rijke bourgeois aan de oppervlakte heeft gebracht. Zij laten zich omnium verzekeren om zonder enig risico enkele weken in de huid te kunnen kruipen van een haveloze zwerver die bedelt...
Ik herinner me nog met een zekere verontwaardiging dat school-instellingen, om progressief over te komen, kinderen betrokken bij wedstrijden in 'play-back'- voorstellingen, wat als introductie tot onze imitatie - maatschappij geslaagd mocht heten. Zijn het misschien die kinderen die, eens 'volwassen', met enthousiasme deelnamen aan wedstrijden in ' gitaar spelen ZONDER gitaar'. ? 7.04.008 Bij nader inzien gaat het in sommige 'progressieve' loges niet beter dan in de profane wereld.Er wordt met de grootste ernst gesimuleerd dat 'men'aan maçonnerie doet, al kent men na een jaar het rituaal nog steeds niet 'van buiten' en vermijdt men syste- matisch elk meningsverschil, want controversie leidt fataal tot conflictsituaties, wat de aanwezigheid schaadt en het imago van de show-loge niet ten goede komt, wat on the long run de loge uit de top-tien doet verdwijnen, wat fataal wordt ...
Het boeddhisme is ontegensprekelijk de leer van de onthechting. Maar is er in deze wereld een grondige reden voor onthechting? De westerse filosofie heeft nooit echt belangstelling getoond voor het oosters denken. Het is wachten geworden tot Schopenhauer de oudste oosterse geschriften gaat bestuderen en zijn wellicht aangeboren pessimisme door die studie gaat versterken. De allegorie van de 'grot' van Plato moet reeds een eerste wantrouwen gewekt hebben t.a.v. de wereld waarin wij ons ganse leven doorbrengen, maar het boeddhisme gaat onverpoosd verder met onthechting om aan het lijden te ontkomen .Ons lijden is het gevolg van geboorte, ouder worden, ziekte en dood.
Onze rationele traditie weerhoudt ons het begrip 'karma' als vanzelfsprekend te aan- vaarden, daar we reeds eerder 'het aards tranendal' en 'eeuwige hemelse zaligheid' zoals het christelijk aanbod luidde, radicaal verworpen hebben. Maar het illusoire van het decorum waarin we leven is na Plato zowat door alle westerse filosofen stilzwijgend of bevestigend aanvaard en heeft tot eerder hallucinante ontdekkingen geleid, die blijkbaar nog niet echt tot ieders bewustzijn zijn doorgedrongen en het wellicht nooit zullen zijn, onbewust maar ook volledig bewust en om aanvaardbare redenen : the show must go on and business as usual...
Zonder echt boeddhist te zijn meen ik wel dat onthechting op hogere leeftijd noodzakelijk is om enige harmonie in de laatste levensjaren te bereiken. Alle materieel bezit wordt geleidelijk met enige afstandelijkheid bekeken, hoeveel tijd en inspanning het ook geëist heeft om het te vergaren. Het verlaten van beminde wezens blijft een kwelling tot de laatste seconde van bewustzijn. Voor zover ik weet zegt het boeddhisme nergens expliciet dat wat we zien niet echt bestaat, en slechts het gevolg is van de aard van ons gezichtsvermogen, wat de natuur aanvaardbaar maakt. Iedereen heeft wel nood aan enige onthechting, al was het maar om het blinde materialisme de kop in te slaan.
PS : P.D, een trouwe correspondente die mij letterlijk op de voet volgt, meent, en ik hoop terecht, dat ook het boeddhisme zijn twijfels ventileert over de 'werkelijk- heid die de natuur ons 'weerspiegelt'.
Het boeddhisme is ontegensprekelijk de leer van de onthechting.
