64 jaar geleden op 13 juli 1941 botsten twee Duitse Messerschmitts boven Desselgem. Alhoewel achteraf bleek dat heel wat mensen uit Desselgem en omgeving weet hadden van het feit, werden we hiervan eigenlijk pas een paar jaar geleden op de hoogte gebracht door een Brit, die hoopte de neergestorte vliegtuigen nog te kunnen recupereren. De toestellen zullen wel niet meer opdagen, maar voor ons was het aanleiding om de omstandigheden en het verloop van het gebeuren eens nader uit te spitten en in een heemkundige bijdrage te bewaren. Het resultaat kunt u lezen in een bijdrage in de jaarboeken 2003 en 2004 van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke. Op de linkpagina Wareber.linkoverzicht.be kon u al vernemen dat we dit jaar dank zij Lothair Vanoverbeke uit Moorsele ook nog een foto konden bemachtigen van Willy Vierling, één van de piloten.
Een aantal getuigen uit Desselgem, Deerlijk, Nieuwenhove, Beveren-Leie en Ooigem hebben ons toegelaten om het feit van tijdens de oorlog nog enigszins te reconstrueren. Dank zij Lothair Vanoverbeke konden de namen van de piloten en de nummers van de vliegtuigen worden opgespoord. Lothair pleegt al jaren onderzoek naar de luchtmachtoperaties tijdens de oorlog en we vonden bij hem heel wat nuttige informatie in zijn boek "Moorsele, een dorp, twee vliegtuigen" (1999). Voor de juiste situering van de feiten waren we echter aangewezen op de plaatselijke getuigen.
De gebeurtenissen van die zondagvoormiddag 13 juli 1941 staan nog helder gegrifd in het geheugen van menige Desselgemnaar. Die voormiddag toerden twee Duitse Messerschmitts hier rond en maakten oefenbewegingen, wat het best te omschrijven is met de reactie dat ze aan het spelen waren. Zo stegen ze plots steil op om dan met een duikvlucht naar beneden te scheren. U kunt zich voorstellen dat het schouwspel daar beneden vlug heel wat toeschouwers lokte. De pret en de nieuwsgierigheid kende een hoogtepunt, toen de twee toestellen bij één van die spielereien elkaar raakten en naar beneden stortten.
We vonden een paar getuigen die de botsing hebben kunnen waarnemen. Die kunnen we situeren tussen de Meelstraat en de Knokstraat in Desselgem. Beide piloten konden zich uit hun toestel wringen en zich redden met hun parachute. De Messerschitts zelf zijn neergestort. Eén van de Duitse gevechtsvliegtuigen is neergekomen ter hoogte van het huidige bedrijf Prefadim niet zover van de Desselgemse Knok langs de Waregemsesteenweg in Deerlijk, tussen de Prinse en de Molenhoek. Heel wat mensen hebben daar het toestel zien zitten met de punt diep ingeslagen in de aarde. Het is mogelijk dat een deel van de motor daar nog in de grond zit.
Over de landingsplaats van het tweede toestel is er minder zekerheid bij gebrek aan rechtstreekse getuigen. Van horen zeggen kunnen we die situeren langs de Waregemstraat tussen Desselgem en Waregem in de omgeving van de ouderlijke woning van Brik Schotte. Het toestel kon ook nog dezelfde namiddag worden opgehaald door de Duitse luchtmachteenheid van thuisbasis Wevelgem. Beide piloten waren oefenpiloten van de Erganzungs Gruppe van Jachtgeschwader 26 en opereerden vanuit de basis Wevelgem.
Die piloten waren Oberfeldwebels Willy Vierling en Hans Schrödel. De Erganzungs Gruppe van Jachtgeschwader 26 (Erg.Gr./JG26) was in juni/juli/augustus 1941 gelegerd op de basis van Wevelgem. Erganzungs Gruppe was zoveel als een scholingsescadrille voor nieuwe piloten, voor die naar de respectievelijke Staffel werden doorgestuurd. Van Willy Vierling uit Meiningen weten we nog dat hij een paar weken later op 1 augustus effectief gevechtspiloot werd in de 6e Staffel van de II Gruppe van JG 26 in Moorsele. Reeds op 19 augustus is hij omgekomen bij een gevecht met Spits in de omgeving van Sint-Omer in Frankrijk. Over Hans Schrödel is er na het voorval boven Desselgem niets meer ingeschreven in de annalen van de Jagdgeschwader 26, wat wil zeggen dat hij wellicht geen gevechtspiloot werd en in elk geval daarbij geen frontdienst deed.
Dank zij de getuigenissen kon ook achterhaald worden waar de piloten na hun crash zijn terechtgekomen in Desselgem. Heel wat getuigen konden ons vertellen dat een piloot is geland langs de Waregemstraat in Desselgem ter hoogte van de huidige wijk Ten Rade. Hij was niet opgezet met de belangstelling, maar was toch tevreden om te kunnen achterhalen waar hij zijn eenheid telefonisch kon verwittigen. Daarvoor werd hij verwezen naar de herberg Au Trottoir Belge bij Boudewijn Vanhoutte langs de Gentse Steenweg. Daar werd hij achteraf gezien bij het blij weerzien met zijn compagnon, die volgens onze getuigen met zijn parachute is geland ter hoogte van de huidige wijk IJzerland langs de toenmalige wegel tussen herberg t Kantientje langs de Nieuwstraat en het koeplekske van de familie Desmet in de Zilverbergstraat.
Graag doen we hier nog een oproep naar bijkomende getuigenissen, die onze gegevens kunnen verbeteren, aanvullen of bevestigen. Wie meer weet over dit voorval of over andere oorlogsfeiten in Desselgem en omgeving, gelieve contact op te nemen. We zijn ook op zoek naar geschreven getuigenissen en illustraties (fotos) over gebeurtenissen en toestanden in de regio.
|