|
Het onderwerp kwam hier al aan bod bij de actie van Welzijnszorg (22-12-2005) en ook burgemeester Yolande Dhondt toonde haar bekommernis bij haar nieuwjaarswoordje (5-1-2006). Ook afscheidsnemend schepen Raf De Cabooter had het daarover in zijn afscheidswoord. Armen hebben geen stem in de gemeenteraad. We ontvingen toch een uitgebreid studiewerk daarover van Lieven De Borggraeve uit Beveren-Leie, werkzaam op de studiedienst van SP.a. We willen u hiervan de inhoud niet onthouden, omdat het gaat over een groep die, vooral de laatste jaren van belastingsverlagingen en andere mooie beloften voor de kapitaalkrachtigen, overal uit de boot valt. Die onrustwekkend aangroeiende groep verdient een menselijke benadering, maar is het grootste slachtoffer van de ondoordachte, ja geniepige fiscale en a-sociale maatregelen van het huidige beleid. De huidige bestuurders in Brussel schikken zich te gemakkelijk naar de zotte wensen van de toenemende groep van rijken (België kent het hoogste stijgingsprocentage aan Euromiljonairs in Europa), terwijl ze o zo moeilijk de consequenties kunnen inschatten van hun beleid voor de toenemende groep van armen (ook hier scoort België hoog, als zouden we het hier beter bij laag houden).
xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
We zouden Waregem een rijke stad kunnen noemen, want van alle gemeenten uit het arrondissement Kortrijk heeft Waregem met 26.569 euro het hoogste gemiddelde belastbare inkomen per aangifte. Het Vlaamse gemiddelde ligt op 25.620 euro, dat voor het arrondissement Kortrijk op 24.752 euro. Nog een beter inzicht in de inkomenstoestand van de Waregemnaar bekomen we door het mediaaninkomen van de Waregemnaar te bekijken. Dit cijfer bekomen we door de inkomens van alle Waregemnaars te rangschikken van klein naar groot en daarvan de waarde te nemen die in het midden ligt. Het mediaaninkomen ondervindt geen invloed van de hoge inkomenstrekkers, en levert dus een vrij accuraat fiscaal beeld ontstaat van de doorsnee Waregemnaar. Ook het cijfer van die mediaan-Waregemnaar is met 21.299 euro het hoogste van het arrondissement Kortrijk (gemiddeld 19.601 euro) en een stuk hoger dan in Vlaanderen (19.764 euro). Het verschil tussen het mediane en het gemiddelde inkomen: 5.270 euro toont aan dat er ook in Waregem een ongelijke inkomensverdeling is (bron cijfergegevens NIS).
Fiscale statistieken tonen aan dat de 20% armsten in België na belasting (wareber: armen hebben geen belastingsverlaging) het moeten stellen met 1,8 % van het totaal inkomen. Deze inkomenskloof en bovendien toenemende ongelijkheid bestaat ook in Waregem. Dit baart niet alleen onze gesprekspartner Lieven De Borggraeve van Animo zorgen. Cijfermateriaal over armoede in Waregem bestaat, maar ligt niet voor het grijpen. Aan de Waregemse beleidsverantwoordelijken vraagt Lieven om dringend een analyse te maken van alle cijfermateriaal rond armoede en sociale uitsluiting in Waregem: werkloosheidcijfers, uitstroompercentages van ongeschoolden, het aantal mensen met inkomensarmoede (zoals leefloners, zelfstandigen met een te klein pensioen, gehandicapten, vluchtelingen, werklozen,
), mogelijkheid tot eigen woningbezit, de kwaliteit van het woningbestand, de niet-participatie van kansengroepen aan het culturele leven,
Misschien is zijn uitspraak daarrond hier een beetje misplaatst maar we geven die toch mee : Indien er een goed stadsbestuur is, is armoede een schande. Als er een slecht stadsbestuur is, is armoede ook een schande. Het CD&V stadsbestuur kreeg onlangs de kans om deze cijfers in kaart te brengen, naar aanleiding van het eerste lokaal sociaal beleidsplan, maar vond dit blijkbaar niet prioritair.
Armoede is een maatschappelijk probleem, voor wie gelooft in de maakbaarheid van de samenleving, ligt het falen en de oplossing dus in de maatschappij (en haar Federale, Vlaamse en lokale overheden)... Armoede is ook meer dan een inkomensgerelateerd probleem (waar de bijsturing vooral op hoger niveau ligt). Dit neemt niet weg dat de lokale overheid toch haar verantwoordelijkheid kan nemen, zowel op inkomensgebied (de aanvullende 'gunst'maatregelen van het ocmw) als andere gebieden. Er leven 127 mensen in Waregem met een leefloon. Dit was wel een daling vergeleken met 2003, alleen stellen we in Waregem een stijging met 35 % vast onder het aantal leefloners tussen de 18-25 jaar. Het leefloon bedraagt momenteel 625 euro per maand voor een alleenstaande en 835 euro voor een persoon met gezinslast. Deze 127 leefloners hebben volgens Europese indicatoren een inkomen onder de armoedegrens. De bijkomende toelagen die het OCMW Waregem (eerder niet dan wel) toekent, trekken deze situatie geenszins recht. Er is ook uitsluiting in Waregem. Eind december 2005 waren in Waregem zeven adressen volledig afgesloten van gas en/of elektriciteit. Vijf hiervan zijn nog bewoond waarvan 2 volledig afgesloten zijn voor gas en 3 voor elektriciteit (bron: sociale dienst Waregem). Eind december telde Waregem ook 61 huishoudens, waar een budgetmeter geïnstalleerd is. Lieven De Borggraeve roept Welzijnszorg op om Waregem niet te vergeten tijdens de campagne huishouden vraagt energie. Welzijnszorg kan Animo, S-Plus , Viva-svv, en sp.a hierbij als partners beschouwen.
Werkloosheid verhoogdt zeker het armoederisico. Ruw geschat 300 van de 1026 Waregemse werklozen (cijfer december 2005) bevinden zich in toestand van financiële armoede (31% armoederisico onder de Belgische werklozen). Het vinden van een job is een bepalende factor om uit de armoede te klimmen. Er moet echter vastgesteld worden dat het aantal langdurige werklozen in Waregem de laatste jaren toeneemt. Vele senioren in Waregem beschikken niet over een toereikend pensioentje, en maken in het slechtste geval aanspraak op een inkomensgarantie onder de armoedegrens. Als we het cijfer van 21% van de senioren, die in Vlaanderen in armoede leeft, extrapoleren naar de 7600 60-plussers in Waregem komen we aan 1.600 Waregemse senioren in financiële armoede. Niettegenstaande het Waregemse OCMW in 2004 voedselpakketten bedeelde aan 33 mensen (wat op zich al een indicatie is voor armoede), blijkt dit nog niet voldoende te zijn om aan de vraag te voldoen. Sommige Waregemnaars kloppen immers aan voor een voedselpakket bij Poverello te Kortrijk.
Het organiseren van de participatie van arme mensen op lokaal vlak is heel moeilijk. Er zijn, behalve in een aantal steden, weinig of geen verenigingen die opkomen voor de armen en die op lokaal vlak zijn georganiseerd. De valkuil van een goed bedoeld maar te bevoogdend beleid is sterk aanwezig, omdat arme mensen zich in de meeste gemeenten niet manifesteren, integendeel zelfs. Ze kruipen weg in hun eigen wereld en proberen op eigen kracht uit de armoede weg te geraken. Dat is één van de zwakke punten in het armoedebeleid. Er is te weinig de nadruk gelegd op de toegankelijkheid van sociale netwerken. Nochtans is wederkerigheid, het zich verbonden voelen met anderen en de maatschappij, één van de belangrijke integratiekanalen om mensen terug in het normale maatschappelijke leven te brengen.
De dienstverlening vanuit het OCMW en de gemeentelijke sociale diensten is ook nog te sterk bureaucratisch georganiseerd. De dienstverlening, het curatieve, verloopt vaak volgens traditionele procedures. Mensen die behoeftig zijn, of het nu ouderen zijn die wensen gebruik te maken van de warme maaltijden of de poetshulp of het zijn armen die een financiële ondersteuning als het leefloon nodig hebben, werden en worden verondersteld om naar de kantoren van de gemeente of het OCMW te komen en daar - weliswaar met hulp en begeleiding - de nodige papieren en formulieren in te vullen. Wie niet opdaagt, wordt niet geacht behoeftig te zijn. Veel arme mensen weten die stap niet te zetten of schrikken er voor terug. Ze vrezen hierdoor gestigmatiseerd te worden of ze vrezen nog eens een slechte ervaring. Arme mensen laten participeren op lokaal vlak, biedt grote kansen om een groot aantal mensen de armoedespiraal te laten doorbreken.
Het is op lokaal vlak dat de meeste initiatieven worden genomen en dat de meeste kennis en ervaring voorhanden zijn. Kunnen we de stap zetten om de sociale dienstverlening om te vormen van een passieve naar een actieve dienstverlening? Om de armen in hun noden tegemoet te komen, zullen medewerkers van gemeente en OCMW meer te velde moeten gaan en ook een netwerk moeten opzetten met mensen die armoede kunnen zien. Huisartsen, postbodes, poetsvrouwen zijn personen die bij veel mensen en dus ook bij armen aan huis komen. Zij zien wat voor de meesten onzichtbaar is en kunnen bijdragen om arme mensen op te nemen in informele of formele sociale netwerken. Gemeente en OCMW zouden samen aan een armoedebeleid moeten werken, want uit de verhalen over armoede blijkt het belang van een inclusief en integraal beleid, laat ons zeggen een actief afmoedebeleid. Dat is wellicht gemakkelijker te realiseren op lokaal dan op Vlaams en federaal vlak.
Voor wie het wil zien: er bestaat armoede in Waregem. Een verantwoord beleid begint volgens Lieven De Borggraeve met de erkenning van alle Waregemnaars, ook zij die in armoede leven.
|
