Wereld Eczeemdag: 7 vragen beantwoord over de veelvoorkomende huidziekte

Atopische eczeem komt steeds vaker voor. Naar schatting heeft bijna 20% van de Belgische kinderen er last van en zo’n 3% van de volwassen kampt vandaag met de jeukende huidaandoening. Naar aanleiding van Wereld Eczeemdag die vandaag plaatsvindt, stelden we 7 vragen over de ziekte aan dermatoloog Thomas Maselis. 

Atopische eczeem of atopische dermatitis - vroeger ook constitutioneel eczeem genoemd - is de meest voorkomende huidaandoening bij kinderen. De exacte oorzaak van de ziekte is nog niet precies geweten, maar wel staat vast er bij mensen met atopie sprake is van een erfelijke aanleg voor een excessieve reactie van het immuunsysteem op bepaalde stoffen uit de omgeving (allergenen). Dat uit zich in veel gevallen in de vorm van atopisch eczeem, waarbij de huid erg jeukt, vocht afscheidt en er korstjes gevormd worden. Door een stoornis in de beschermlaag van de huid functioneert de barrièrefunctie van de huid bovendien niet optimaal, waardoor de atopiehuid uitdroogt en allergenen dieper kunnen indringen. Die stimuleren dan het immuunsysteem, dat daarop fel gaat reageren. Gevolg: jeuk, ontsteking en vochtafscheiding. 

1. Zijn er factoren die eczeem uitlokken?

“Grosso modo kunnen we stellen dat eczeem veroorzaakt wordt door een combinatie van aanleg (als een van je ouders een atopische aanleg heeft, loop je zelf 50% meer kans op atopische eczeem, nvdr.) en een aantal prikkels zoals contact met water, droge lucht en ruwe stoffen. Water mag dan vaak heerlijk aanvoelen omdat de huid gehydrateerd aanvoelt, eigenlijk verergert het de symptomen alleen maar. Ook droge lucht droogt - als vanzelfsprekend - uit, waardoor mensen met eczeem nog meer jeuk krijgen en extra schilfering. Ruwe materialen kunnen de huid dan weer irriteren. Vooral wol maar ook bepaalde synthetische materialen.”

2. Kun je het zomaar uit het niets krijgen (op bijvoorbeeld latere leeftijd)?

“Meestal duiken de eerste symptomen van eczeem al op erg jonge leeftijd op, soms verdwijnen ze daarna spontaan maar de klachten kunnen ook blijven aanhouden. Hoewel het minder voorkomt, kun je ook ‘zomaar uit het niets’ last krijgen van de huidaandoening op volwassen leeftijd. Dat kan onder andere te maken hebben met bepaalde invloeden zoals stress, vermoeidheid en hormonen. Toch is de kans groot dat je dan ook als kind al eczeem had, maar dat er nog geen opstoot was doorgekomen.”

3. Sommige mensen hebben er minder last van in de winter, hoe komt dat?

“De meeste mensen hebben net minder klachten in de zomer omdat de zon ontstekingsremmend werkt. Het verdikt ook de opperhuid waardoor de beschermingsfunctie beter werkt en de lucht vochtiger is wat zoals eerder gezegd helpt tegen de symptomen. Anderzijds kom je wel meer in contact met water en zweet je ook meer, wat verschrikkelijk kan irriteren en jeuken. Daarnaast spelen allergische reacties een rol in het uitlokken van de symptomen en er zijn een aantal allergieën die enkel dan voorkomen zoals pollen. Het is dan ook zeker nuttig om na te trekken of je bepaalde intoleranties of allergieën hebt als je last hebt van eczeem.”

4. Geldt qua verzorging hoe vetter hoe beter?

“Het klopt inderdaad dat het efficiënt onderhouden van de huid erg belangrijk is om de natuurlijk barrière te herstellen en de huid te beschermen tegen allergenen. Al moet je niet eender wat gaan opsmeren. Vette crèmes zoals vaseline gaan de huid heel snel overhydrateren, maar dat effect is van korte duur. Nadien zal de huid zelfs nog droger zijn en zullen de symptomen vaak verergeren. Emolliërende crèmes daarentegen gaan niet alleen droogheid tegen, maar hebben ook een positief effect op het vlak van jeuk en inflammatie omdat ze de aangetaste barrière herstellen en het natuurlijke afweersysteem versterken. Ik raad dan ook om telkens heel kort te douchen (het liefst koud) met een olie en geen zeep en je daarna van kop tot teen in te smeren met zo’n crème.”

5. Wat zijn de voor- en nadelen van cortisonecrèmes?

“Er heerst een soort van algemene cortisonefobie, terwijl dat eigenlijk een schitterend medicijn is als het correct gebruikt wordt. Voor mensen met eczeem in het bijzonder zijn ze erg effectief om letsels te kalmeren en ervoor te zorgen dat je minder gaat krabben. Wel kunnen cortisonecrèmes de huid dunner en brozer maken, dus raad ik langdurig gebruik ervan af. Je kunt het daarom beter alleen gebruiken op de ontstoken zones als er zich een eczeemopstoot voordoet en tussen opstoten in slechts één keer per week. Op die manier gebruik je het proactief en dus om te vermijden dat je jeuk krijgt.”

6. Zijn er nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de behandeling van eczeem?

“Hydrateren blijft het belangrijkste en cortisone helpt ook veel. Daarnaast worden sinds een tijdje topische immunomodulatoren voorgeschreven die de felle reactie van het afweersysteem onderdrukken én moduleren. Traditioneel worden immunomodulatoren (oraal dan) gebruikt om het afstoten van organen na transplantatie te voorkomen. Het voordeel hiervan is dat ze huid niet verdunnen zoals cortisone dat wel doet. Als de eczeemopstoot zeer ernstig is, worden ook wel afweeronderdrukkende medicijnen zoals Ciclosporine en Mycofenolzuur voorgeschreven. Echt nieuw zijn de zogenaamde biologicals, medicijnen op basis van antistoffen die zich specifiek richten op stoffen in het afweersysteem die een belangrijke rol spelen bij eczeem. Het grote nadeel daarvan is dat ze voorlopig nog erg duur zijn en dus enkel selectief gebruikt worden bij ernstige atopische eczeem.”

7. Sommige mensen letten extreem op hun eten en vermijden bijvoorbeeld gluten en alcohol. Kan dat soelaas bieden?

“Zoals eerder gezegd, kunnen allergieën een grote rol spelen en voor extra ontsteking zorgen dus als je bijvoorbeeld gluten- of lactose-intolerant bent, kan het zeker nut hebben om dat te vermijden. Als dat niet het geval is, heeft het schrappen van die producten geen enkele zin. Wél weten we dat snelle suikers jeuk doen toenemen. Alcohol, frisdrank en andere suikerrijke zaken laten of toch althans niet te veel consumeren is dan ook geen slecht idee. Cafeïne maakt zenuwachtig waardoor mensen meer krabben wat dan weer leidt tot meer jeuk. Zoals altijd geldt eigenlijk het advies: geniet, maar doe het met mate.”  (br.hln)

Waarom 1 hondenjaar niet gelijkstaat aan 7 mensenjaren (en hoe je wel de juiste leeftijd van je huisdier bepaalt)

De mythe luidt dat 1 jaar in een mensenleven gelijkstaat aan 7 jaar voor een hond. Is je viervoeter 3 jaar, dan betekent dat in een mensenleven een prille twintiger. Maar klopt dat ook écht? Volgens dierenarts Jesse Grady zit het alvast wat ingewikkelder in elkaar.

Al zit er wel een logica achter de redenering volgens Grady. “Uit observaties blijkt dat de gemiddelde levensverwachting van een hond van een gemiddelde grootte, met een optimale gezondheid te herleiden is tot een factor 7 in vergelijking met de mens, aangezien mensen ongeveer 80 jaar oud worden en honden 11 à 12 jaar.”

Maar uiteraard heeft niet elke hond ‘een gemiddelde grootte’, waardoor de regel al langer onder vuur ligt. “Honden en katten verouderen niet alleen anders dan mensen, maar ook ten opzichte van elkaar. Zo hebben grotere huisdieren vaak een kortere levensverwachting dan kleinere. Dat verschil is kleiner bij katten, maar bij honden kan de levensverwachting enorm variëren naargelang hun grootte. Denk maar aan een Chihuahua tegenover een Duitse Dog.”

Bovendien is niet alleen de levensverwachting van mensen erop vooruitgegaan, dierenartsen kunnen huisdieren nu ook een betere medische zorg verlenen dan bijvoorbeeld 10 jaar geleden. Daarom is de oude berekening achterhaald volgens Grady. “Vandaag worden honden in 6 categorieën onderverdeeld: puppy, junior, adult (volgroeid), mature (volwassen), senior en geriatrisch. Levensfasen zijn immers een betere manier om de leeftijd te benaderen dan enkel en alleen een getal. Als je dan kijkt naar de levensverwachting, zijn het ras en de grootte de belangrijkste voorspellers, maar ook voeding en het gewicht bepalen mee hoe oud het diertje kan worden.”

Maar dat geeft natuurlijk nog geen antwoord op de vraag hoe oud je trouwe viervoeter nu echt is. Als je vastbesloten bent om erachter te komen of Fluffy of Max nu zou afstuderen van de middelbare school of rijp is voor het rusthuis, kijk je volgens Grady beter naar de levensfasen. “Door naar de mijlpalen in de ontwikkeling van je huisdier te kijken, kan je een betere inschatting maken van hoe oud je dier nu is”, aldus de dierenarts. “Die levensfasen kan een dierenarts dan gebruiken om de juiste gezondheidszorg toe te dienen. Want zoals in een mensenleven kan je gezondheid je ‘echte leeftijd’ in positieve of negatieve zin beïnvloeden. De volgende keer dat je naar je dierenarts gaat, praat je dus beter over zijn of haar levensfase in plaats van over de exacte leeftijd.” (br.hln)

Voel je je soms eenzaam? Deze 5 tips kunnen helpen

Zomer in het land betekent jammer genoeg niet voor iedereen terrasjes en gezellige barbecues. In deze periode ziet Tele-Onthaal het aantal bellers en chatters dat met zijn eenzaamheid geen blijf weet licht stijgen. Hoe ga je om met die eenzaamheid? We geven enkele tips. 

Een hulpverlener die een wekelijkse afspraak opschuift naar het einde van de zomer. Een vereniging die een paar weken de deur sluit. Of een dochter die met vakantie gaat en dus even niet kan langskomen. Voor velen geen onoverkoombare situaties, maar toch worstelen heel wat mensen daardoor met eenzame gevoelens. Dat merken ze bij Tele-Onthaal, dat het hele jaar door met 622 vrijwilligers dagelijks meer dan 300 oproepen krijgt. “Verschillende soorten netwerken vallen weg in de zomer”, verduidelijkt Jennifer Pots van Tele-Onthaal. “Als het op eenzaamheid aankomt, zien we een soortgelijke problematiek met die in de kerstperiode.”

Bij Tele-Onthaal ontvingen ze in 2018 121.799 oproepen aan de telefoon en via chat. Daarvan gingen er 14.665 specifiek over eenzaamheid (12% van alle gesprekken). 11.702 gingen over tekort aan sociale contacten, 2963 over eenzaamheid binnen bestaande contacten. In de zomermaanden krijgt de telefoon- en chathulplijn niet méér oproepen dan anders, integendeel. In de eerste drie weken van juli ging het gemiddeld om 285 per dag, ten opzichte van 292 in de eerste zes maanden van het jaar. Wel wordt er aan de lijn een tikje vaker over eenzaamheid gesproken, na relaties en gezondheid. De eerste drie weken van juli contacteerden ook meer mensen de hulpdienst die voor het eerst hun verhaal kwijt wilden, en meer alleenwonenden. “Alleen zijn of alleen wonen versterkt vermoedelijk het ‘je niet goed in je vel voelen’ in de zomer”, aldus Pots. 

Niet alleen familiale, ook professionele netwerken vallen tijdelijk weg in de zomer. “Ook hulpverleners verdienen vakantie”, aldus Pots, die opmerkt dat bijna 60% van de bellers in juli aangaf reeds in professionele behandeling te zijn, terwijl dat voor de rest van het jaar om de helft van de bellers gaat. “Door het wegvallen van professionele netwerken raken oproepers soms overstuur of angstiger dan normaal.”

Hoe ga je met eenzaamheid om? Tele-Onthaal geeft enkele tips. 

1: Zorg goed voor jezelf, jezelf verwennen mag

Leer je eigen gezelschap waarderen. Zelfliefde is een eerste stap: wees lief voor jezelf. Het is belangrijk dat je eerlijk bent tegen jezelf over wie jij bent en wat jij nodig hebt. Las voldoende me time in, gun jezelf ontspanning.

2: Durf je eenzaamheid onder ogen zien

Onderzoek zelf de kern van je eenzaamheid. Leer jezelf kennen: waar komt dat gevoel vandaan? Wat heb ik nodig om me minder alleen te voelen? Hoe draag ik zelf bij aan mijn eigen eenzaamheid? Voel ik de moed om zelf stappen te zetten? Wanneer steekt eenzaamheid het meest de kop op? Erkennen dat je er last van hebt, kan helpen om actief met deze gevoelens aan de slag te gaan.

3: Ontwikkel nieuwe interesses.

Een activiteit kan eenzame gevoelens verminderen, binnen- of buitenshuis. Probeer je bestaande patronen te doorbreken met iets nieuws. Ontdek iets nieuws, zoek wat je passies zijn. Doe dingen die niet altijd vanzelfsprekend zijn, zoek nieuwe bezigheden. Veel mensen vinden het eng om iets nieuws te doen, patronen doorbreken vraagt nu eenmaal doorzettingsvermogen. Stap voor stap, begin gerust klein.

4: Neem zelf initiatief, wacht niet tot anderen jou contacteren

Zoek zelf nieuwe contacten. Investeer tijd en aandacht in het maken van vrienden. Maatschappelijke organisaties, ontmoetingsplekken, verenigingen, sociale activiteiten en events in de buurt kunnen helpen om nieuwe contacten te leggen. Heb je vriendschappen die verwaterd zijn? Zijn er contacten die je misschien zou willen verdiepen? Oefen met smalltalk als eerste stap naar nieuwe contacten.

5: Praat erover

Vrijwel niemand die zich eenzaam voelt, komt hier openlijk voor uit. Op eenzaamheid rust nog steeds een taboe. Durf erover te spreken, je staat heus niet alleen met je eenzame gevoelens. Je bent niet de enige. Er zijn zeker mensen die je zullen begrijpen of naar je willen luisteren. Durf ook hulp te vragen, durf je nood aan gezelschap zeker kenbaar te maken.

Of je kan ook een anonieme hulplijn zoals Tele-Onthaal (24/7 via gratis nummer 106) contacteren: hier kan je gewoon eens je hart luchten of vind je een luisterend oor. Soms kan het ook nodig zijn om professionele hulp te zoeken. Praten met je huisarts, een therapeut of een cursus volgen kan zeker lonen. (br.hln)

Koffie, niet alleen een wondermiddel in de ochtend maar ook in de badkamer

Als nieuw it-ingrediënt in de cosmeticabranche is cafeïne aan een veroveringstocht bezig. Want een stralende teint of een oppeppend parfum? Daar hebben we allemaal een boontje voor.

Koffie. Volgens Van Dale: gemalen poeder van gebrande koffiebonen. Volgens ons: de reden dat we ’s ochtends fris en fruitig op het werk raken. Eigenlijk is het dus best makkelijk te geloven dat cafeïne ook in de badkamer het wondermiddel is dat het in de keuken blijkt te zijn. Want als het helpt tegen de vermoeidheid, lijkt het niet eens zo heel gek dat een crème met cafeïne wallen helpt verdwijnen, of die grauwe teint een tikje opfrist. We zien het ingrediënt dan ook steeds vaker opduiken in crèmes, scrubs en maskers, al zijn het vooral de oogcrèmes en anticelluliteproducten waar koffie de show steelt. De wetenschap onderschrijft dat. Cafeïne is een diureticum, wat betekent dat het helpt met vochtafdrijving. In het geval van oogcrèmes zou het in theorie vochtophopingen onder de ogen (ook wel de gevreesde wallen) kunnen verbeteren. In theorie, want doorgaans bevatten cosmeticaproducten te weinig cafeïne om dat resultaat daadwerkelijk te bereiken. Hetzelfde geldt voor anticellulitecrèmes, waar cafeïne opvallend vaak opduikt als steringrediënt. In theorie een goede keuze, want volgens de literatuur zou cafeïne voor de afbraak van vetcellen kunnen zorgen. In de praktijk? Not so much. Opnieuw is de concentratie die we daadwerkelijk in producten terugvinden te laag. Gelukkig maar, want de juiste dosis zou giftig zijn.

(Schijn)heilige boontjes?

Is koffie in je skincare dan eigenlijk vooral onzin? Dat niet. Cafeïne is nog altijd een voortreffelijk ingrediënt in huidverzorging. Dat komt omdat het een uitstekende antioxidant is, en laten we die nu net maar al te graag in onze verzorgingsproducten willen. Antioxidanten kunnen we het best omschrijven als een leger ingrediënten die de strijd aangaan met vrije zuurstofradicalen, ook wel de stoffen die op termijn verantwoordelijk zijn voor veroudering van de huid. Op zich heeft onze huid van nature antioxidanten om zich tegen die vrije radicalen te beschermen, maar wat meer voorraad kan natuurlijk nooit kwaad. Bovendien neemt onze eigen voorraad antioxidanten af naarmate we ouder worden. Kortom: smeren maar. Daarbij werkt cafeïne kalmerend, waardoor het eveneens goed is in de strijd tegen roodheid en couperose. Doe ons dus maar een dubbele portie cafeïne: één in een kopje, en één in een potje.

DIY: Maak je eigen koffiescrub

Scrubs liggen de jongste jaren steeds meer onder vuur, voornamelijk wegens het gebruik van microplastics. Die worden gebruikt voor het schurende en dus exfoliërende effect, maar stromen via het rioolwater zo de zee in, waar ze heel wat schade aanrichten. Ondertussen hebben heel wat merken beloofd om tegen eind dit jaar microplastics uit hun producten te bannen. Maar wie helemaal zeker wil zijn maakt die scrub gewoon zelf. Dat is niet alleen ecologischer, maar ook duurzamer.

Wat heb je nodig?

• 100 g bruine suiker of basterdsuiker

• 120 ml kokosolie

• 100 g fijngemalen koffie

• optioneel: vanille-extract

Hoe maak je het?

Meng de basterdsuiker of bruine suiker met de gemalen koffie (tip: kies voor fijngemalen koffie, die is zachter voor de huid). Voeg daar de gesmolten kokosolie aan toe. Roer goed totdat je een homogene consistentie krijgt. Is het te vloeibaar? Voeg dan wat meer koffie en suiker toe. Te droog? Dan mag er wat meer kokosolie bij. Vanillefans kunnen tot slot een theelepel vanille-extract toevoegen voor de geur. In een glazen pot metafgesloten deksel kan je de scrub zo’n zes maanden bewaren.

Eentje is geentje

Antioxidanten werken het best in combinatie met elkaar. Dat wil zeggen: ga op zoek naar een product met een cocktail aan verschillende antioxidanten. Enkele toppers (naast cafeïne) zijn vitamine C en E, groene thee, druivenpitextract, curcumine en resveratrol.

De emancipatie van de koffieboon

In de vroege uurtjes die gepaard gaan met de eerste werkdagen, is niets zo troostend als de geur van koffie. Kon je die maar de hele dag bij je dragen. Oh, wacht. Dat kan dus. Terwijl koffie vroeger vooral in mannengeuren verwerkt werd, duikt de geurnoot nu steeds vaker op in vrouwelijke parfums. Met de opkomst van uniseks geuren en karaktervolle aroma’s kreeg de koffieboon een nieuwe plek in de parfumerie: bij de vrouwengeuren. Kunnen we alleen maar toejuichen, want we associëren de geur niet alleen met huiselijkheid, ontspanning en warmte, uit onderzoek blijkt dat koffiegeur ons ook helpt om beter te presteren. Laat die werkdag maar komen. (br.hln)

1 op de 2 tieners verbergt zijn acne op sociale media: zo kom je van die vervelende puistjes af

Maandag is het weer zover: dan begint het nieuwe schooljaar. Helaas staan puistjes voor veel adolescenten een onbezorgde schooltijd in de weg. Ze maken hen onzeker, de acne weegt op hun sociale leven en zelfs op hun socialemediagebruik. Zo geeft 50% van de tieners toe dat ze hun acne verbergen op sociale media. 

Uit onderzoek bij 1.010 Amerikaanse tieners tussen 15 en 19 jaar blijkt dat 85% van de tieners zich zorgen maakt over acne. Ook de helft van adolescenten (51%) voelt zich onaantrekkelijk door het ontsierende euvel. Het maakt hen onzeker en stuurt hun sociale leven grondig in de war. Want niet alleen op school maakt het hen erg schuchter, sociale media lijken de impact op het zelfbeeld van jongeren nog erger te maken.

In hetzelfde onderzoek zegt een derde van de jongeren immers dat sociale media als Instagram en Facebook het nog moeilijker maken om met acne om te gaan. 34% geeft aan dat ze zich door sociale media nog meer zorgen maken over hun puistjes en 29% ondervindt moeilijkheden om er in het echte leven mee om te gaan.

Daarbovenop geeft 50% van de tieners toe dat ze hun acne al hebben proberen te verbergen op sociale media. Ze posten ofwel geen foto’s, ze voegen filters toe, verwijderen foto’s of tags, vragen vrienden om bepaalde foto’s weg te nemen, blijven weg van videochats en soms bekijken ze hun sociale media helemaal niet meer tot hun acne weer verdwenen is.

Acne, een zaak van bacteriën?

Maar hoe pak je die acne dan doeltreffend aan? Steeds meer onderzoek wijst uit dat je microbioom een belangrijke rol speelt voor je huidflora. Net zoals onze darmen huisvest onze huid een gemeenschap van miljarden micro-organismen, schimmels en bacteriën. Ons microbioom. Die minuscule beestjes zijn allesbehalve slecht voor ons. Meer nog: ze zijn onmisbaar voor een mooie en gezonde huid. Hoe komt het dan dat we er nu pas over horen? Heel eenvoudig: tot voor kort waren ze nog onzichtbaar, vertelt bio-ingenieur Ingmar Claes, die als chief scientific officer bij het verzorgingsmerk YUN al jaren onderzoek doet naar de huidflora. “Zelfs met een microscoop konden we lange tijd niet zien welke bacteriën zich precies op de huid bevonden. Vandaag is dat anders. Met dank aan de recente technologie kunnen we bacterieel DNA onderzoeken in het labo en zelfs heel precies identificeren. Kortom: we weten exact welke bacteriën er op de huid aanwezig zijn en waarom. Logisch dus dat de aandacht ervoor toeneemt.”

In een ideale wereld evolueert ons microbioom altijd naar een natuurlijk evenwicht. De bacteriecommunity vormt de eerste beschermlaag van de huid. Is die in balans? Dan is de huid gezond. Maar het kan gebeuren dat het microbioom aangetast is.

In dat geval nemen de slechte bacteriën de overhand, aldus Ingmar Claes. “De reden is niet altijd duidelijk. Een ontregeling van het immuunsysteem, al kan het net zo goed hormonaal zijn, genetisch bepaald of veroorzaakt door het gebruik van verkeerde, meestal agressieve producten. Afhankelijk van de soort disbalans, ontstaan er huidproblemen. Acne is daarvan het bekendste voorbeeld.”

En of het nu door stress is, voeding, medicatie of hormonale veranderingen, het kan gebeuren dat onze huid meer talg begint te produceren. Dat verstopt de poriën en vormt zo de ideale omgeving voor slechte huidbacteriën. Door met een speciale crème opnieuw goede, levende bacteriën toe te voegen, kan je de balans herstellen en acne verminderen.

“Wij bestrijden slechte bacteriën met goede bacteriën. Zo blijft de beschermlaag op de huid intact en vermijden we littekens die je blijft meedragen. Niet alleen lichamelijke littekens, maar ook onzichtbare mentale littekens. De impact van acne is bij te veel jongeren veel groter dan alleen het lichamelijke ongemak”, aldus Claes. (br.hln)

Wie gewicht wil verliezen, moet om de dag vasten

Om de dag vasten is een effectieve en gezonde manier om af te vallen, blijkt uit onderzoek. Maar deskundige begeleiding is nodig.

De ene dag vasten en de andere dag eten wat je wilt, kan een efficiënte en vooral gezonde manier zijn om gewicht te verliezen, beter dan alle dagen caloriearm eten.

Dat blijkt uit een studie van Oostenrijkse onderzoekers die vandaag wordt gepubliceerd in vakblad Cell Metabolism. De onderzoekers van de Universiteit van Graz vroegen zestig vrijwilligers deel te nemen aan een proef van vier weken. Dertig vrijwilligers kregen de opdracht hun gewone eetpatroon te blijven volgen: de controlegroep. De andere dertig moesten 36 uur – twee nachten en een dag – vasten, en mochten de daarop volgende dag eten wat ze wilden.

Op die eetdagen gingen de deelnemers er goed voor zitten om de gemiste maaltijden in te halen. Maar dat bleken ze niet voor de volle honderd procent te doen: ze verorberden in zo’n periode van twee etmalen 35 procent minder calorieën dan bij een normaal dagelijks eetpatroon. Hun gemiddelde gewichtsverlies in die proefperiode van vier weken was 3,5 kilo.

De onderzoekers zagen bovendien positieve effecten op de gezondheid van de proefpersonen toen factoren werden gemeten als cholesterol, buikvet, aminozuren en ketonen. Die metingen wezen op een verminderde kans op hart- en vaatziekten en op een hogere levensverwachting voor mensen die regelmatig vasten.

Een caloriearm dieet kan in sommige gevallen leiden tot gezondheidsproblemen, zoals bloedarmoede en een verminderde afweer. Om de dag vasten lijkt die effecten niet te hebben. De onderzoekers vermoeden dat dit komt door de menselijke evolutie. De mens heeft perioden in de geschiedenis gekend waarin geen voedsel te vinden was en perioden waarin er juist wel eten was en dus ook flink geconsumeerd moest worden. De hongerperioden zetten in het lichaam overlevingsmechanismen aan die met een caloriearm dieet niet worden aangesproken, denken de Oostenrijkers. Bewijzen daarvoor hebben ze nog niet.

Praktisch is de Oostenrijkse methode in elk geval; je hoeft niet meer bij te houden hoeveel calorieën je eet, je eet gewoon de ene dag niks en de andere dag naar believen. Maar ga dit niet op eigen houtje doen, waarschuwen de onderzoekers. Medische begeleiding is nodig om te zien of iemand geen kwalen heeft die het volgen van zo’n dieet in de weg staan en om te zorgen dat er balans zit in het menu. Bovendien is om de dag vasten geen geringe opgave in een maatschappij waarin voedsel zich van alle kanten opdringt. (br..hln)

Schedel van 3,8 miljoen jaar oud schudt evolutionaire tijdlijn door elkaar

Tot voor kort was Lucy wellicht het beroemdste lid van het geslacht Australopithecus, een directe voorouder van de mens. Daar brengt het fossiel van MRD waarschijnlijk verandering in. Tenslotte kunnen we dankzij MRD, een mannelijke Australopithecus anamensis, eindelijk een gezicht plakken op een van onze oudste voorouders. Bovendien schudt MRD de evolutionaire tijdlijn door elkaar.

Lucy behoorde tot de Australopithecus afarensis, een soort die volgens de evolutionaire tijdlijn na de Australopithecus anamensis (rechtop) op aarde rondliep. Dat betekent dat Lucy en MRD elkaar nooit ontmoet zouden hebben.
Maar nu blijkt uit een analyse van de schedel van MRD dat hij ongeveer 3,8 miljoen jaar oud is. Dat betekent dat de anamensis nog leefde toen zijn opvolger afarensis al bestond. Meer zelfs, de twee soorten zouden maar liefst 100.000 jaar samengeleefd hebben. De familie van MRD van 4,2 tot 3,8 miljoen jaar geleden en de familie van Lucy van 3,9 tot 3 miljoen jaar terug. De overlapping van de twee soorten schudt de evolutionaire tijdlijn - alsook het idee van een simpele, lineaire evolutie - grondig door elkaar.

Dat beschrijven de onderzoekers van het Cleveland Museum of Natural History in niet één maar wel twee papers in het vaktijdschrift Nature. In een eerste artikel omschrijven ze hun vondst, terwijl ze in een tweede artikel uit de doeken doen hoe ze de leeftijd van MRD bepaalden.

Vondst van Ethiopische boer

De verantwoordelijke voor de evolutionaire ‘chaos’ is Ali Bereino, een Ethiopische boer die in 2016 per ongeluk een schedel opgroef. Hij was eigenlijk een hol aan het graven om zijn pasgeboren geitjes te beschermen tegen hyena’s toen hij opmerkte dat er enkele tanden in het zand begraven waren. Al snel haalde hij er een volledig kaakbeen uit dat hij naar het team van antropoloog Yohannes Haile-Selassi van het Cleveland Museum of Natural History, bracht. Dat team groef uiteindelijk een vrijwel volledige schedel op

MRD

MRD - genoemd naar de vindplaats Miro Dora, zo’n 50 kilometer ten noorden van Hadar waar Lucy gevonden werd - was een man met een hersengrootte van zo’n 370 kubieke centimeter, vergelijkbaar met die van een chimpansee. Hij had uitstekende jukbeenderen, langwerpige hoektanden en ovale oorschelpen. Op die manier kon er een gezicht gereconstrueerd worden van MRD. Zijn leeftijd werd bepaald door de bodemlaag waarin zijn schedel gevonden werd, te analyseren.

Het grote verschil tutssen MRD en Lucy? Lucy had een rond hoofd terwijl de schedel van MRD smaller en langwerpig is. MRD leek volgens paleontologen nog iets meer op een aap dan zijn opvolger. Toch behoorde hij wel degelijk tot de mensachtigen. “De ruggenwervel van MRD komt niet aan de achterkant van de schedel binnen, zoals bij viervoeters, maar aan de onderkant. Dat bewijst dat de soort op twee benen liep, en dus een mensachtige is”, aldus Fred Spoor, paleontoloog aan het Natural History Museum in Londen. (br.hln)

Vrouwen in Zwitserland leven het langst, maar hoe doen de Belgen het?

Zwitserse vrouwen leven het langst. Dat blijkt uit een nieuwe studie waarbij de levensverwachting van de bevolking uit 15 grote landen werd onderzocht. Als man leef je dan weer het langst in Australië.

Voor de studie werden de gegevens van 15 landen uit Europa, Noord-Amerika en Azië, waaronder Noorwegen, Japan, Spanje, Denemarken, met de hoogste levensverwachtingen onderzocht.

Vrouwen uit Zwitserland worden gemiddeld 79,03 jaar. Daarmee leven ze het langst ter wereld. De wetenschappers van de Universiteit van Pennsylvania onthulden ook dat je als man het oudst wordt in Australië, met een gemiddelde levensverwachting van 74,1 jaar.

De Belgen scoren een pak lager. Bij ons worden vrouwen gemiddeld 74,74 jaar, wat goed is voor een 11de plek. Mannen haalden de 10de plaats in de lijst en sterven gemiddeld op 68,84 jaar.

Australische vrouwen prijken met een gemiddelde levensverwachting van 78,8 jaar op de tweede plek, Noorse op plaats 3 met gemiddeld 78,6 jaar. Mannen uit Zweden en Zwitserland volgen Australië op de voet en met respectievelijk 74,02 jaar en 73,7 jaar.

Mannen uit het zonnige Portugal leven dan weer het minst lang. Zij worden gemiddeld 64,77 jaar. “Vooral simpele dingen als voldoende en gezond eten én weinig conflicten spelen een rol als het gaat over de levensverwachting. Australië is bijvoorbeeld zo’n land dat al heel lang een heel hoge levensstandaard kent”, vertelt dokter Collin Payne, co-auteur van de studie.

Wat deze studie anders maakt dan andere naar de levensverwachting van mensen, is dat ze ook de sterftecijfers van 50, 60 of 70 jaar geleden opnamen. Daarom scoren Franse mannen bijvoorbeeld minder goed omdat er tijdens de Tweede Wereldoorlog heel wat van hen sneuvelden en scoort ook Japan lager op ranking omdat daar veel mensen stierven in de jaren 30, 40 en 50.  (br.hln)

Hoe je 2 september betaalbaar houdt & meer ‘back to school’-tips van Tiany Kiriloff

Het nieuwe schooljaar staat voor de deur, en dat betekent dat ouders (helaas pindakaas) weer de portefeuille mogen bovenhalen. Van een nieuwe pennenzak tot stylo’s en een drinkfles, er moeten weer heel wat zaken aangekocht worden. Wij vroegen enkele tips aan Tiany Kiriloff, die samen met dochter Eloïse te zien is in de nieuwe Back To School campagne van Zalando. 

Wat zijn jouw favoriete adresjes om schoolspullen te shoppen?

“Hema vinden de meisjes en ik steeds fijn omdat ze leuke collecties uitbrengen en omdat je hier veel ‘pimp’ materiaal kan vinden om je schoolgerief mee uniek te maken. Bepaalde zaken zoals stiften, kleurpotloden of een passer koop ik liever wel van een goed merk, zodat ze gewoon langer mee gaan.”

Je bent veel met ecologie bezig, heb je tips om de terugkeer naar school duurzamer te maken?

“Ik koop recycleerbare drinkflessen, rugzakken gemaakt uit petflessen en veel tweedehands kledij. Stop meer groentjes en minder vlees in de brooddoos, bak zelf koekjes om plastiek verpakking te voorkomen en shop gewoonweg bewuster in de supermarkt om mono verpakt lekkers te voorkomen.”

Hoe houd jij die dure maand betaalbaar?

“Ga eerst door alles wat je thuis hebt liggen en maak lijstjes van wat je echt nodig hebt. Op vlak van kleren investeer je beter in goede basisstukken die je dan kunt combineren met leuke en trendy tweedehandsitems. Ook de nieuwsbrieven met kortingen in de gaten houden, kan een groot verschil maken als je online shopt. Verder scheelt het om ook je eigen handen uit de mouwen te steken. Koop bijvoorbeeld simpele mappen en schriften (die zijn goedkoper) en pimp ze zelf thuis. Heb je meteen ook unieke spullen!”

Wat doe je als een van je dochters bijvoorbeeld een plastieken boekentas wil met een cartoon op, terwijl jij dat afschuwelijk vindt?

“Dan zeg ik dat plastiek zeer slecht is voor de visjes en vogeltjes, Oti vraagt bijvoorbeeld al lang niet meer naar een rietje.” (br.hln)

Zijn huishoudelijke taken de sleutel tot een betere gezondheid?

Een uur lichte activiteit per dag, waaronder ook de afwas doen, stofzuigen en zelfs koken valt, kan het risico op een vroegtijdige dood fors verkleinen. Dat blijkt uit een grootschalig studie van Noorse onderzoekers in de British Medical Journal. Ze stellen zelfs dat 5 minuten huishoudelijke taken doen per dag al impact heeft. 

De keuken ziet er niet uit, de woonkamer is een rommelboel van jewelste en vanuit de wasmand staren 2 weken vuile onderbroeken en kousen je aan. Op deze zonnige zaterdag is opruimen en kuisen echter het laatste waar je zin in hebt. Klinkt herkenbaar? Wel, de resultaten van een recente studie uitgevoerd aan de Norwegian School of Sport Sciences in Oslo kunnen je misschien wel motiveren om toch in actie te schieten. 

De onderzoekers in kwestie bestudeerden 8 bestaande onderzoeken waaraan in totaal 36.000 volwassenen hadden deelgenomen. Alle deelnemers waren minstens 40 jaar oud en hebben bijna 6 jaar lang een elektronische tracker gedragen om hun dagdagelijkse activiteit bij te houden. 

Bijna 6% van de deelnemers (2.149) stierf tijdens de onderzoeksperiode. Op basis van die cijfers in vergelijking met de hoeveel tijd dat de vrijwilligers bewogen hadden per dag, konden de onderzoekers vaststellen dat elke vorm van lichamelijke activiteit - hoe licht of stevig ook - gelinkt kan worden aan een lager risico op eendere welke doodsoorzaak. 

Zo bleek bijvoorbeeld dat de tweede minste actieve groep deelnemers (ze werden ingedeeld in 4 groepen), 52% minder kans had om vroegtijdig te sterven. Ook al voerde die groep maar 60 minuten lichte activiteit uit per dag en 5 minuten gematigde activiteit. Voor de tweede meest actieve groep liep dat op tot 66%, voor de meest actieve zelfs tot 73%. 

Dr. Charlotte Edwardson, professor aan de Universiteit van Leicester en co-auteur van de studie, vertelt dat lichamelijk activiteit al-tijd effect heeft. “Onze bevindingen tonen vooral aan dat het gezegde ‘beter iets dan niets doen’ ook daadwerkelijk van tel is. Als je bijvoorbeeld niet van sport houdt, heeft het nog altijd veel voordelen om gewoon wat meer rond te wandelen in huis.”

Brein langer jong

In mei dit jaar bleek ook al uit een studie van de Boston University School of Medicine dat een minimum aan beweging per dag, helpt om je brein langer in topconditie te houden. Zij stelden toen dat 10 tot 19 minuten per dag aan lichte sport doen, zoals snelwandelen of fietsen, al voor 0,29% meer hersenvolume zorgt in vergelijking met wie minder dan dat per dag beweegt.

In ieder geval een pak minder dan de huidige richtlijnen die stellen dat je minstens 150 minuten per week moet bewegen of 75 minuten per week aan zwaardere sport moet doen en 10.000 stappen per dag moet zetten. (br.hln)

Slaaphormonen verergeren slapeloosheid alleen maar

Het populaire slaaphormoon melatonine is helemaal niet geschikt om mensen beter te laten inslapen en verergert slapeloosheid alleen maar. Dat zegt de Nederlandse slaapdeskundige Taco Bos. Ook in ons land wordt het middel steeds vaker genomen. 

Bij onze noorderburen laait de discussie over het slaaphormoon melatonine als slaapmiddel hoog op. Dit hormoon mag er namelijk sinds 2016 vrij verkocht worden zonder voorschrift. Een groep van 500 wetenschappers heeft in het programma NOS Op 3 een oproep gedaan om het middel niet meer vrij te verkopen.

“De zorgen zijn terecht”, zegt Bos, oprichter van Slaapmakend, een kliniek voor gedragstherapie om beter te leren slapen. “Melatonine is inderdaad geen inslaapmiddel, maar een hormoon dat de timing van je biologische klok beïnvloedt.” Dat kan volgens Bos handig zijn als je een jetlag hebt, maar helpt je niet beter slapen.

Bos waarschuwt voor een vicieuze cirkel. “Het middel wordt vaak te laat ingenomen, waardoor het natuurlijke ritme verschuift en het vervolgens moeilijker wordt om op tijd op te staan. Het gevolg is ook dat je ’s avonds later moe wordt en moeilijker in slaap valt. Uiteindelijk verergeren de slaaphormonen dus de slaapproblemen.” Dat bevestigde ook slaapexpert professor Johan Verbraecken (UZA) eerder al aan onze krant. 

Timing

Hij wijst op het effect van melatonine op ratten. “Die maken ook ’s nachts melatonine aan, terwijl zij ’s nachts juist actief zijn. Daaruit blijkt dat melatonine een stof is die de timing van je dag-nachtritme aanstuurt en niet een stof die van zichzelf voor ontspanning zorgt”, aldus Bos. 

Als je moeite hebt met in- of doorslapen, is cognitieve gedragstherapie tegen insomnie (CGTi) de meest effectieve behandeling. Bos: “Daar is al jarenlang wetenschappelijke consensus over en dat is ook opgenomen in de officiële richtlijnen van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Helaas zijn er in Nederland nog te weinig psychologen en huisartsen met voldoende kennis over CGTi, maar gelukkig is dat rap aan het veranderen.”

België

Ook in België is melatonine aan een forse opmars bezig. Vijf jaar geleden werden in ons land 100.000 van die pillenstrips verkocht, vorig jaar 162.000. Hier is het namelijk vrij verkrijgbaar in een veel lagere dosis als voedingssupplement. Een doos van 60 tabletten kost wel al gauw tussen de 10 à 20 euro.  (br.hln)

Waarom zijn sommigen romantisch en anderen absoluut niet?

Augustus is ‘Romance Awareness Month’: het ideale moment om je partner te verrassen met een boeket bloemen of een bed vol rozenblaadjes. Op voorwaarde dat je lief ervan houdt, tenminste. Waarom vallen sommigen in zwijm bij een romantisch gebaar, terwijl anderen hiervan gruwelen? 

“Zonder romantiek is er van liefde geen sprake.” Het citaat van de Nederlandse schrijver Jan Greshoff kan twee mogelijke reacties teweegbrengen: de buitenste hoeken van je mond krullen zich langzaam omhoog tot een gelukzalige glimlach, of je begint geërgerd met je ogen te rollen. Want romantische zieltjes vinden een diner met kaarslicht het summum van de liefde. Anderen vinden er niets aan. Hoe komt dat eigenlijk? 

Sprookjes en Disney

“Eerst en vooral moet je weten dat je romantiek niet kunt samenvatten in één definitie”,  reageert klinisch seksuologe, psychologe en relatietherapeut Chloé De Bie. “Door romantische films en Disney gaan we vaak uit van het tegenovergestelde. We zijn allemaal opgegroeid met sprookjes over de prins op het witte paard. Over de liefde die alles overwint. Dan is het niet moeilijk dat we een stereotype visie hebben op romantiek. Maar eigenlijk is het gewoon een uiting van je liefde voor je partner. Een mooi gebaar waarmee je toont dat iemand belangrijk voor je is. En die invulling is voor iedereen anders. Ik zou het fantastisch vinden moest m’n partner me trakteren op een uitstap naar een musical, maar ik ken veel mensen die zoiets niet plezierig zouden vinden.”

Mensen die beweren dat ze niet romantisch zijn, hebben het dus bij het verkeerde eind. De Bie: “Eigenlijk houdt iedereen van romantiek. Het moet gewoon op een andere manier ingevuld worden. De ene vrouw zal dolgelukkig zijn als ze thuiskomt en er staan overal kaarsjes uitgestald. Een andere echtgenote gaat liever samen met haar man naar een motorcrosswedstrijd kijken.” 

Liefde, spaghetti en puppy’s

Een betere vraag is dus waarom die invulling van romantiek verschilt van persoon tot persoon. Waarom loopt de ene graag hand in hand op straat? En gaan de haren bij anderen rechtstaan als ze een koppel op straat zien zoenen? Volgens De Bie is er jammer genoeg geen klinkklaar antwoord. “Waarom eet iemand graag spaghetti, en iemand anders niet? Waarom vindt iemand puppy’s schattig, terwijl iemand anders schrik heeft van honden? Dat hangt simpelweg af van je persoonlijkheid.”

Idealiter zit een koppel op dezelfde lijn, maar in realiteit is dat niet altijd het geval. Zo is het mogelijk dat een man veel nood heeft aan bevestiging van z’n liefde, terwijl zijn vriendin daar geen behoefte aan heeft. “Dan zit er maar één ding op: je moet op zoek gaan naar de gulden middenweg. Daarbij is het belangrijk dat je openlijk praat over je verwachtingen en wensen. We gaan er vaak vanuit dat onze partner onze gedachten kan lezen en spontaan weet wat we willen. Maar dat klopt uiteraard niet.”

De Bie: “In mijn praktijk bots ik vaak op hetzelfde clichébeeld: de vrouw die klaagt over haar man. Dat komt ook omdat films steeds hetzelfde beeld naar voren schuiven. Het is nagenoeg altijd het mannelijke personage dat een romantisch gebaar moet maken om het hart van de vrouw te winnen. Maar je moet natuurlijk alle twee water bij de wijn doen.”

De boodschap: praat dus met elkaar. Zeg niet tegen je partner dat ’ie attenter moet zijn. Laat in de plaats concreet weten wat je mist: af en toe verrast worden met een boeket bloemen, samen wat vaker naar concerten gaan of eens met z’n tweetjes koken. 

Alarm instellen

Nog een misvatting is dat romantiek altijd spontaan moet zijn. “Dat is opnieuw de fout van romcoms en bepaalde media”, weet de relatietherapeut. “Ze hebben het idee gecreëerd dat het leven en de liefde vanzelf gaat. Opnieuw: dat is nonsens. Je koopt geen boeket bloemen omdat je overrompeld wordt door passionele gevoelens. Het echte leven is géén romantische film, maar een aaneenschakeling van drukke momenten. We zetten onze kinderen af bij de crèche, moeten vergaderen op het werk en gaan vervolgens in de namiddag even een uurtje naar de fitness. Ondertussen eisen sociale media ook nog onze aandacht op. Op die manier is er geen tijd meer om je even te vervelen en na te denken wat je kan doen om je partner te verrassen.” 

De tip van De Bie? Stel een alarm in op je telefoon, net zoals je een afspraak bij de tandarts zou inplannen. “Bekijk het als een herinnering om attent uit de hoek te komen. Laat een post-it met een lieve tekst achter, organiseer een picknick of ga samen fietsen. Zolang het maar iets is waar jij je partner een plezier mee doet.” (br.hln)

SOS modderschoenen: met deze tips krijg je ze weer wit

Allemaal goed en wel, die festivalpret op Pukkelpop, maar hoe krijg je na zo’n weekend vol miezer en modder in godsnaam je sneakers weer proper? We sommen de beste (door ons uitgeteste) tips op. 

1. Babydoekjes

Babydoekjes zijn handig om de billetjes van je baby proper te krijgen, maar ze zijn ook bijzonder effectief om je witter sneakers mee schoon te houden. Idealiter ga je ongeveer één keer per week met de vochtige doekjes over je sneakers. Zo heeft het vuil geen kans om diep in je schoenen te trekken, waardoor ze veel langer wit blijven. Maar ook na een avondje uit bijvoorbeeld, zijn babydoekjes ideaal om alle vuilresten weg te krijgen.

Extra tip: gebruik babydoekjes met lotion in, zo bescherm je in één keer ook je sneakers.

2. Tandpasta

Je krijgt er je tanden wit mee, en blijkbaar ook je schoenen. Er wordt aangeraden om de tandpasta op je sneakers te smeren, en daar over te gaan met je tandenborstel. Maar dat duurde ons iets te lang, dus probeerden we het trucje uit met een grotere schoonmaakborstel. En wat blijkt? Je krijgt er je sneakers ook witter dan wit mee en het duurt amper een paar minuten. Je moet wel even stevig doorschrobben, wil je alle vuiligheid eraf krijgen. Ga nadien even over je schoenen met een vochtig doekje, en klaar is kees.

Extra tip: werkt volgens onze eigen bevindingen beter met een tandpasta voor witte tanden.

3. Ossengalzeep

We schreven er hier al over, en na talloze andere trucjes te hebben uitgeprobeerd, blijft sneakers met ossengalzeep poetsen onze persoonlijke favoriet. Wrijf simpelweg met een nat sponsje over de blok zeep en begin te schuren aan je schoenen. Je zult zien dat je er écht al het vuil afkrijgt. Zijn je witte veters ook niet meer wit? Haal ze eruit, maak ze nat en vouw je spons er dubbel over. Ga zo een paar keer op en neer en spoel daarna af met water.

Extra tip: werkt het best met een blokje zeep en niet met vloeibare zeep.  (br.hln)

Sam Bettens getuigt over eerste huwelijk: “Ik was getrouwd met een man en compleet in de war”

In mei maakte Sam Bettens (46) bekend dat hij transgender is en voortaan als man door het leven wil gaan. Een ingrijpende beslissing, waar hij openhartig over vertelt in zijn wekelijkse vlog. Deze week deelt Sam wat persoonlijke verhalen uit zijn verleden. Zo heeft hij het over zijn eerste huwelijk: toen Sam nog Sarah was en eeuwige trouw aan een man had beloofd.

In de video die Sam deze week op YouTube plaatste, gaat het deze keer over ‘self-discovery’, oftewel het ontdekken van jezelf. Zo heeft hij het ondermeer over de eerste gevoelens voor zijn vrouw. “Ik was compleet in de war. Ik was getrouwd met een man en had altijd gedacht dat ik een heteroseksuele vrouw was. Ik had werkelijk geen idee wat ik moest denken van die vlinders in mijn buik. Ik kon alleen nog maar aan haar denken.” Toen Sam, die toen nog Sarah heette, het vertelde aan een vertrouwenspersoon, werd er schouderophalend gereageerd. “Het zal wel gewoon een intense vriendschapsband zijn”, klonk het. Dat was niet wat de K’s Choice-muzikant wilde horen, zo blijkt uit deze video. “Ik kon alleen maar denken: ‘Je hebt het mis, het is meer dan dat.’”

De ontdekking dat Sarah eigenlijk liever Sam wou zijn, gebeurde op een gelijkaardige manier. De zanger beschrijft een innerlijke stem die je ergens op wijst, maar die je enkel kan horen als je er ook naar durft te luisteren. “Ik praatte uren met mensen die me een inzicht zouden kunnen geven over mijn eigen waarheid. Maar telkens ze iets zeiden, waarvan ik wist dat het voor mij niet klopte, dacht ik weer: ‘Je hebt het mis’.” Diep vanbinnen wist Sam zeker dat hij eigenlijk een man wilde zijn, ook al had hij het er nooit over. “Omdat ik voorheen nooit openlijk vragen stelde bij mijn genderidentiteit, denken mensen soms dat ik er niet mee bezig was”, klinkt het ontsteld. Met zijn YouTube-video’s probeert Sam nu het denkpatroon van anderen wat te beïnvloeden. “Ik leer nog steeds bij, telkens ik praat met een andere transgender. Dat deel ik hier graag.” (br.hln)

Naar de dokter wegens “nierstenen”, naar huis met een onverwachte drieling

Toen de Amerikaanse Dannette Giltz vorige week last van haar buik kreeg, dacht ze aan nierstenen. Een bezoek aan de dokter wees anders uit: de vrouw, die niet wist dat ze zwanger was, bleek weeën te hebben. Volkomen onverwacht beviel ze niet van één baby, maar van een drieling.

Dannette en Austin Giltz zijn al twaalf jaar samen. Het koppel uit Sturgis in South Dakota dacht dat hun gezin met twee kinderen compleet was. Daar besliste het lot op 10 augustus anders over, toen Dannette met ernstige buikklachten werd opgenomen in het ziekenhuis, waar al gauw geconstateerd werd dat ze aan het bevallen was.

Alsof dat nog niet overdonderend genoeg was voor de vrouw, die naar eigen zeggen niets gemerkt had van de zwangerschap, had de arts al gauw een nieuwe verrassing voor het echtpaar in petto: het zou namelijk een tweeling worden. Omdat een van de kindjes in stuitligging ligt, wordt besloten over te gaan tot een spoedkeizersnede.

Derde kindje

Maar nadat de eerste twee baby’s geboren zijn, blijkt er nog een derde kindje in Dannettes baarmoeder te zitten. “De arts riep ineens dat ze nog een extra dekentje nodig had, voor de derde”, vertelt Dannette aan de plaatselijke media. “Mijn echtgenoot was helemaal van zijn melk en zei iets van ‘nee, terugleggen: je zei dat we een tweeling kregen’”, beschrijft de vrouw de chaotische situatie in de operatiezaal.

De kinderen, twee meisjes en een jongen, kwamen binnen vier minuten ter wereld. Elk kind woog bij de geboorte een kleine twee kilo. Het koppel, dat nog steeds in shock zegt te zijn, heeft hun ‘wonderkindjes’ Blaze, Gypsy en Nikki genoemd. “Ik kan er nog steeds niet bij”, zegt papa Austin Giltz, die plots aan het hoofd van een zevenkoppige familie staat. “Het explodeert nog steeds in mijn hoofd.”

Ook Dannette is nog steeds onder de indruk. “Je ziet niet vaak dat drielingen op natuurlijke wijze verwekt worden en al helemaal niet dat het 34 weken duurt voor ze ‘ontdekt’ worden”, zegt ze. “Toen ik voor nierstenen naar het ziekenhuis ging, had ik nooit verwacht dat ik later op de dag een keizersnede zou krijgen en een drieling ter wereld zou brengen.”

Vallende ster

De baby’s liggen nog in het ziekenhuis, maar mogen binnenkort naar huis, waar ze samen met hun oudere broertje en zus deel gaan uitmaken van hun nieuwe familie. Vrienden en familie hebben een sponsoractie opgezet om het uitgebreide gezin te helpen met de aanschaf van babyspullen in drievoud.

Grote broer Ronnie (10) is overigens de enige die niet verbaasd is over de plotse komst van zijn nieuwe broertje en zusjes. “Toen ik ooit een vallende ster zag, heb ik om een broertje gevraagd voor mezelf en om twee zusjes voor mijn zus, omdat zij die wilde. Ik wist dus dat deze dag zou komen.” (br.hln)

Na storm van protest: uitgemergelde olifant hoeft niet meer mee te lopen in parade in Sri Lanka

Een uitgemergelde olifant hoeft niet meer mee te lopen in een parade in Sri Lanka na een storm van protest op sociale media. Een dierenbeschermingsorganisatie deelde foto’s van de 70-jarige Tikiri en die werden op veel afschuw onthaald. De organisatie van het boeddhistische festival in de stad Kandy liet een dag later weten dat het dier van haar eigenaars niet meer hoefde deel te nemen aan de slotshow van het jaarlijkse tiendaagse evenement.

Het was de Thaise Save Elephant Foundation – die het opneemt voor de Aziatische olifant – die dinsdag de kat de bel aanbond. Ze deelde op sociale media foto’s van Tikiri, die samen met een zestigtal andere olifanten mee moest lopen in een parade voor het populaire Peraherafestival.

Lawaai

Die parade start al vroeg op de avond en duurt tot diep in de nacht, 10 avonden op rij. De olifanten moeten kilometers ver stappen, in de drukte, het lawaai, de rook en het vuurwerk.

“Niemand ziet haar uitgemergelde lichaam of haar verzwakte toestand door het kostuum dat ze draagt”, schreef Save Elephant Foundation bij enkele schokkende foto’s. “Niemand ziet de tranen in haar ogen, die te lijden hebben onder de felle lichten van haar maskers. Niemand ziet dat ze het moeilijk heeft om te stappen, door de korte kettingen rond haar poten.”

Heel wat mensen deelden de post en honderden drukten hun afschuw uit. “Dit is erger dan erg”, klinkt het onder meer. “Ik heb de tranen in mijn ogen. Deze mooie dame moet naar een plek gebracht worden waar ze in alle rust haar oude dag kan slijten. Dit breekt mijn hart.”

Behandeld

Een dag later kwam er al een reactie van de hoofdopzichter van de Temple of the Tooth, die het festival organiseert. Pradeep Nilanga Dela verklaarde aan het Franse persagentschap AFP dat Tikiri woensdag niet zou deelnemen aan de grote finale van het evenement.

Volgens de man hadden de eigenaars van het dier hem verteld dat de “medische toestand” van de olifant dat niet toeliet en dat Tikiri “behandeld werd”.

Onder meer olifantenexpert Jayantha Jayewardene reageerde opgelucht. Hij omschreef de manier waarop Tikiri behandeld werd als “onmenselijk”. “Het dier is duidelijk zwaar ondervoed en is dichtbij haar dood”, klonk het bij AFP. “Eigenaars laten hun olifanten paraderen om er eer van te halen. Ze doen het niet voor het dier zelf. Zoiets zou niet mogelijk mogen zijn.”

Petitie

Dierenrechtenactivisten zijn intussen ook een petitie gestart die de regering van Sri Lanka vraagt om “een einde te maken aan de barbaarse foltering en het misbruik”. Al meer dan 8.000 mensen zouden die volgens de Amerikaanse nieuwszender CNN getekend hebben. Toeristen worden ook opgeroepen om het festival te boycotten.  (br.hln)

Oh wee decolleté: dit trucje maakt zoektocht naar goede bh pak gemakkelijker

BH, beha, bustehouder, brassière. Ah, een goede bh vinden, het voelt een beetje zoals de heilige graal tegenkomen na een lange queeste. Al weten dames dat die heilige graal vinden geen gemakkelijke opdracht is. Gelukkig kunnen wij een trucje uit onze mouw schudden dat het misschien een tikkeltje gemakkelijker maakt. 

Mogen we je voorstellen: zustermaten. Niet de vriendinnen van je zus, laat zoveel duidelijk zijn. Wel: de maat net onder of boven je echte bh-maat. Deborah Sonneville, lingeriestyliste bij Van de Velde legt uit: “Een zustermaat uitzoeken, wordt niet als standaard lingeriestylingadvies gegeven. We gaan altijd adviseren om zo weinig mogelijk van je echte maat af te wijken, dat is eigenlijk de standaard die je altijd moet hanteren. Maar het principe van zustermaten is wel een handig trucje dat kan worden toegepast wanneer een model bijvoorbeeld niet meer beschikbaar is in jouw maat.” 

Hoe werkt het nu juist? “Bij zustermaten betekent dat het volume van de cup hetzelfde is bij meerdere omtrekmaten. Zo heeft 85C een even grote cup als 80D en 75E. Indien je een maat in omtrek omlaag gaat, dan ga je een cupmaat omhoog. En omgekeerd hetzelfde principe: ga je een maat in omtrek omhoog, dan ga je een cupmaat omlaag. Dit betekent dat, als je een 85C-cup probeert en vindt dat de cup goed zit maar dat hij om de rug veel te strak zit, je een beha kunt proberen met maat 90 in de omtrek. Maar in plaats van een 90 met cupmaat C te proberen, neem je 90B, een cupmaat kleiner dus. 85C en 90B hebben hetzelfde cupvolume, alleen de omtrek is verschillend. Als je een 90CF probeert zal de cup te groot zijn, maar de beha zal om de rug precies goed zitten.” In de tabel hieronder ziet je het verband. De diagonale lijnen per kleur geven de equivalente maten aan.

Het simpele trucje kan door iedereen toegepast worden en bij elk model. “In principe werkt dit altijd, maar laat je altijd bijstaan door een professionele lingeriestyliste. Er zijn zoveel factoren, zoals het model en het materiaal, die ook een rol spelen bij het vinden van de juiste maat.” (br.hln)

Eindelijk bewezen: waar linkshandigen écht beter in zijn

13 augustus is de internationale linkshandigendag. Vandaag is linkshandigheid de normaalste zaak ter wereld, maar vroeger werd het geassocieerd met boosaardigheid, hekserij en de duivel. Maar zijn ze ook anders die linkshandigen? Van alle verhalen die de ronde doen over linkshandigen, blijft een flink deel larie en apekool. Hoog tijd dus om een en ander ‘recht’ te zetten.

Fabel: Linkshandigen zijn slimmer en creatiever

Michelangelo, Leonardo da Vinci, Bill Gates, Barack Obama, Angelina Jolie, Julia Roberts, Kurt Cobain, Charlie Chaplin, Paul McCartney, en - dichter bij huis - Rubens, Bart De Wever en Kamagurka: aan intelligente, getalenteerde, welbespraakte en zelfs geniale linkshandigen geen gebrek. Toeval? “Het is verleidelijk om lijstjes te maken van linkshandige acteurs, muzikanten of politici, en hun intelligentie, succes of artistieke talent te verklaren precies door die linkshandigheid”, zeggen Matthieu Lenoir (professor van de Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen van de UGent, red.) en neuropsycholoog Guy Vingerhoets van de UGent. “Maar als je even je best doet, kan je tegenover dat lijstje een tienvoud aan getalenteerde bekende mensen zetten die niét linkshandig zijn. Echte wetenschappelijke bewijzen dat linkshandigheid samengaat met speciale gaven zijn er niet.”

Fabel: Linkshandigen hebben andere hersenen

Over de zogezegd ‘andere’ hersenen van linkshandigen vloeide al veel inkt, maar ze zijn zeker niet dikker, zwaarder of bobbeliger aan de rechterkant dan die van rechtshandigen. Lichtjes anders georganiseerd zijn ze wél, zegt neuropsycholoog Vingerhoets, en dat heeft voordelen. “Onder de MRI-scanner, een toestel dat de hersenactiviteit in beeld brengt, valt op dat de verdeling van functies over de hersenhelften bij linkshandigen minder sterk is dan bij rechtshandigen. Het taal- en motorische gebied zitten bij rechtshandigen vooral links, bij linkshandigen zijn ze meer verdeeld over de twee helften. Bij het begrijpen van taal ‘switchen’ ze dus vaker.”

Fabel: Linkshandigen sterven vroeger

Linkshandigen zouden jonger sterven, omdat onze wereld en alle voorwerpen erin op rechtshandigen zijn georiënteerd, en dit vaker tot dodelijke ongevallen zou leiden. Matthieu Lenoir: “Het klopt dat linkshandigen meer ‘accidentjes’ hebben. Ze zullen zich makkelijker verwonden aan bepaald gereedschap en bepaalde apparaten, van kantoormateriaal tot decoupeerzagen. Maar dat dit alles ook invloed zou hebben op hun levensverwachting, is een fabeltje. Bij volwassenen van 40 bepalen zo’n twintig factoren of ze al dan niet vroeger sterven. Linkshandigheid staat niét in dat lijstje.”

Feit: Linkshandigheid is erfelijk

“Als beide ouders linkshandig zijn, dan hebben ze een grotere kans op linkshandige kinderen. Ook als slechts één ouder linkshandig is, wordt de kans groter”, zegt Matthieu Lenoir. “Maar een eenduidig gen dat bepaalt of je links- of rechtshandig zult worden, is tot nu nog niet ontdekt. Zelfs eeneiige tweelingen die voor 100% dezelfde genen hebben, hebben niet noodzakelijk dezelfde voorkeur voor links of rechts. Er spelen duidelijk meer factoren dan alleen maar erfelijke.”

Feit & fabel: Linkshandigen zijn beter in (bed)sport

Als linkshandigen echt in één domein uitblinken, is het in sporten zoals tennis, schermen en boksen. Vooral in tennis slaan of sloegen heel wat topspelers links: John McEnroe, Jimmy Connors, Martina Navratilova, Monica Seles en Rafael Nadal, om de bekendste te noemen. Matthieu Lenoir: “Linkshandigen lopen niet per se sneller of springen niet hoger dan rechtshandigen. Maar bij sporten waarbij tactisch inzicht en verrassing belangrijker zijn dan fysieke kracht, hebben ze een voetje voor. Niet toevallig zijn het vaak één-tegen-één sporten die de gevechtssituaties op strijdvelden en in arena’s reflecteren. Daar waren inzicht en verrassing gunstige voorwaarden om te winnen. Wie links is, kan zijn tegenstander makkelijker verrassen, want die laatste is doorgaans rechts en niet gewend aan een opponent die met links speelt of vecht, simpelweg omdat ze die minder vaak tegenkomen. Ook bij volleybal zijn linkshandigen in het voordeel. Het andere team zal de smash proberen af te blokken aan de kant waar een rechtshandige het meest kans heeft om te scoren.”
Lefties do it better dus, zeker in sport. Maar ook tussen de lakens geven ze anderen het nakijken, schreef Time Magazine. In een enquête bij 10.000 Amerikanen, uitgevoerd door een fabrikant van erotisch speelgoed, liet 86% van de linkshandigen weten ‘zeer tevreden’ te zijn over hun seksleven. Een gigantisch verschil met rechtshandigen, van wie er maar een luttele 15 op 100 in bed volledig aan hun trekken kwamen. “In een rechtshandige wereld moeten linkshandigen vaak improviseren. Misschien komt die creativiteit ook tot uiting in de slaapkamer”, opperde de Time-journalist. Eén detail zag hij over het hoofd: de resultaten werden op de media losgelaten om Dextrus te promoten, een speeltje dat van rechtshandigen even bedreven bedpartners zou maken als linkshandigen. Met een flinke korrel zout te nemen dus, deze bewering.  (br.hln)

Last van blaren na de Dodentocht? Zo verzorg je ze best

De dappere deelnemers die de 100 km van de Dodentocht tot een goed einde brengen, zullen ongetwijfeld hier en daar een blaar zien opduiken. Openprikken of niet? En hoe verzorg je die vervelende blaasjes het best? Het Rode Kruis geeft advies.

Ondanks de goede voorzorgmaatregelen die je als stapper genomen hebt (denk: degelijke sokken en schoenen), kan een vervelende blaar toch nog altijd onverwacht opduiken, zeker met 100 km in de benen. Ook wie niet deelneemt aan de Dodentocht maar een avondje op hakken is gaan dansen, (denk: eigenlijk helemaal geen degelijke sokken en schoenen) is gebaat bij deze verzorgingstips van het Rode Kruis.
Eerste hulp bij blaren
Regel nummer 1: als de blaar niet in de weg zit, blijf er dan af. Een blaar die je krijgt door een brandwonde mag je nooit openprikken. Zit de blaar wel in de weg of bestaat het risico dat ze door wrijving zal scheuren, kan je ze wel met de nodige voorzichtigheid openprikken.

Stap 1. Was je handen grondig en trek eventueel plastic wegwerphandschoenen aan om infecties te voorkomen.

Stap 2. Spoel het deel van je voet waar de blaar zich bevindt af met water. Je kan ook een niet-prikkelend, niet-kleurend ontsmettingsmiddel gebruiken.

Stap 3. Leg een naald een minuut lang in ontsmettingsalcohol en droog ze daarna af met een steriel compres. Heb je zelf een steriele naald: des te beter.

Stap 4. Houd de naald evenwijdig met de huid en prik een paar keer aan de basis van de blaar. Druk met een steriel kompres het vocht uit de blaar.

Stap 5. Dek de wonde af met een pleister of kompres. Verwijder voorzichtig de naald.

Is de blaar al open? Dan verzorg je deze zoals een huidwonde. Volg stap 1 tot 3 zoals hierboven aangegeven. Ontsmet vervolgens een pincet en fijn schaartje 1 minuut in ontsmettingsalcohol en droog af met een steriel compres. Neem de randjes van de open blaar vast met het pincet, en knip kort bij de huid af met het fijne schaartje. Dek daarna ook af met een pleister of compres.  (br.hln)

Don’t worry, be lazy! Het is internationale luilekker dag

Het is vandaag de international lazy day. Hét uitgelezen moment om gewoon eens niets te doen, zonder jezelf ervoor te hoeven schamen. Gelukkig zijn sommige van die luie gewoontes niet eens zo slecht nog niet. 

Een warm bad nemen

We kennen het maar al te goed. Na een lange werkdag staat er nog een uurtje fitness op het programma, maar eigenlijk heb je veel meer zin om in een warm bad te kruipen en te relaxen. Op zich niets mis mee. Volgens wetenschappers aan de Universiteit van Loughborough helpt een warm bad om chronische ontstekingen, zoals die vaak aanwezig zijn bij ziektes als diabetes type II, af te weren. Én het zorgt er in principe voor dat je lichaamswarmte en de stofwisseling stijgt, waardoor je (in theorie) ook calorieën verbrandt. Even goed als dat uurtje in de fitness is het vast en zeker niet, maar ach, het kan alvast geen kwaad. 

Uitslapen

Ben je van plan om dit weekend wat verloren slaap in te halen? Uitstekend plan. Het is niet alleen het ideale moment om je batterijen op te laden, maar enkele uurtjes extra in bed blijven liggen zal gezondheidsrisico’s, die verbonden zijn aan een slaaptekort, net verkleinen. Dat hebben onderzoekers aan de universiteit van Stockholm, het Karolinska-instituut en het Stress Research Institute in Zweden aangetoond nadat ze 13 jaar lang de slaapgewoonten van 38.000 mensen analyseerden. 

Brunchen

‘Het ontbijt is de belangrijkste maaltijd van de dag’. Het is ons met de paplepel ingegeven. Of het ook écht de belangrijkste maaltijd is, wordt ondertussen flink bediscussieerd, maar het is best oké om af en toe royaal te ontbijten. Dat beweren onderzoekers uit Londen en Amsterdam die de eetgewoonten van verschillende Europese landen in kaart hebben gebracht in het vakblad Proceedings of the Nutrition Society. Ze ontdekten dat ’s ochtends uitgebreid en lang tafelen, helpt om je gewicht onder controle te houden. Waarschijnlijk omdat je voor de rest van de dag minder geneigd bent om te snoepen. 

Digitale detox

Een heel weekend je laptop niet openklappen en je mailbox niet checken? Anno 2018 is dat niet meer zo vanzelfsprekend. Toch is het een goed idee. Niet alleen helpt het je even te ontstressen, maar kans is groot dat je er maandag weer met goede moed invliegt. Wedden dat je plots nieuwe oplossingen ziet of dat die berg werk plots niet meer zo onoverkomelijk lijkt?

Bingewatchen

Toegegeven: elke avond Netflix opzetten, snacks erbij halen en voor de tv eten is niet meteen het recept voor een gezonde levensstijl. Maar hé, het is wel ontspannend, dus laat vandaag de dag zijn om met je liefste lief jullie favoriete serie uit te kijken. Volgens de Britse psychologe Sarah Gomillion kan samen films en series kijken zelfs een positieve invloed hebben op jullie relatie. Hoezo? Als er tijdens een reeks emoties, problemen of thema’s terugkomen, zorgt dat voor heel wat gespreksstof binnen de relatie. En als koppel personages ‘leren kennen’ op het scherm, kan een compensatie vormen voor het eventuele gebrek aan gemeenschappelijke vrienden. (br.hln)