De Franstalige zender RTL-TVI had het vorige week zondag in
zijn avondnieuws over het grote succes van elektrische sigaretten.
Verrassend, want de meeste zijn verboden in België omdat ze gevaarlijk
zijn voor de gezondheid.
Ann Eeckhout van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en
Gezondheidsproducten (FAGG) reageert bezorgd. De reportage heeft één
groot gebrek: er wordt nergens gewaarschuwd dat niet alle soorten
elektrische sigaretten ongevaarlijk zijn. Men moet de burgers erop
wijzen dat deze producten zonder controle op de markt komen.
Indien er nicotine in zou zitten, al is dat maar een klein beetje,
dan moeten de sigaretten aangegeven worden als een geneesmiddel, volgens
de Belgische wetgeving, zegt Eeckhout. Om als geneesmiddel te worden
beschouwd, moeten de sigaretten voldoen aan alle normering van de
medische voorschriften. Het is een zware procedure en betekent een zware
investering voor het sigarettenbedrijf. Vandaag is er geen enkele
soort elektronische sigaret geregistreerd als geneesmiddel.
Dosis
Bovendien zijn er al verschillende elektrische sigaretten in beslag
genomen waar wel nicotine in zat. Elektrische sigaretten met nicotine
zijn niet zonder risico. Aangezien deze sigaretten niet onder de tabaks
-en nicotinecontrole vallen, ontsnappen ze aan een belangrijke
veiligheidscontrole.
Het FAGG durft niet zeker te stellen dat elektrische sigaretten
minder schadelijk zijn dan andere soorten. Er is ook nog geen
wetenschappelijk onderzoek dat bewijst dat zulke sigaretten een
doeltreffend hulpmiddel zijn om te stoppen met roken.
De regering van Maleisië is van plan om genetisch gemanipuleerde muggen
in te zetten tegen de gevreesde knokkelkoorts. Critici wijzen op
onbeheersbare risico's.
Britse en Maleisische wetenschappers hebben een hi-tech proef
bedacht om de populatie Aedesmuggen, dragers van het knokkelkoortsvirus,
een grote klap toe te brengen. Ze willen in een afgelegen oerwoud
mannetjes uitzetten die zijn verrijken met een 'moordgen'.
Deze 'moordmuggen' moeten op zoek gaan naar de vrouwtjes en bij hen
larven verwekken. Deze larven zijn door het extra gen echter niet
levensvatbaar. Zo kan de knokkelkoorts worden bestreden.
Kritiek
De proef stuit op veel kritiek in Maleisië. Gurmit Singh, voorzitter van
het Centrum voor Milieu, Technologie en Ontwikkeling, waarschuwt: "Als
je de gemanipuleerde muggen eenmaal hebt vrijgelaten, kun je ze niet
meer in de hand houden. Daarmee creëer je misschien meer problemen dan
oplossingen."
Alzheimer ontstaat door ontregelde stofwisseling zink en ijzer
Alzheimer ontstaat door ontregelde stofwisseling zink en ijzer
Alzheimerpatiënten kampen met eiwitafzettingen, of 'plaques', in hun
hersenen die voor een groot deel bestaan uit het eiwit APP (amyloïde
precusor proteïne). Dat eiwit krijgt vaak een hoofdrol toebedeeld in het
ontstaan van Alzheimer, maar die functie was onbekend. Dat bericht NRC
Handelsblad vandaag.
De werking is eindelijk opgehelderd: het gaat om een enzym dat
schadelijke ijzerionen omzet in een voor de hersenen onschadelijke vorm.
"Voor onderzoekers van de universiteit van Melbourne die hun vondst
over de werking van APP gisteren publiceerden (Cell, 17 september),
vielen na meer dan tien jaar onderzoek veel puzzelstukjes op hun
plaats", luidt het. Volgens de wetenschappers begint de ziekte met een
ontregelde stofwisseling van zink en ijzer.
Zinkionen blokkeren
de werking van APP. Daardoor worden schadelijke ijzerionen (Fe2+) niet
meer weggewerkt. Die hopen zich op binnen de hersencellen, wat de cellen
fataal wordt. Tegelijkertijd wordt het geblokkeerde APP afgebroken en
opgeslagen als vers plaque-eiwit. In die groeiende plaques hopen zich
vervolgens zinkionen op.
Door de verhoogde zinkconcentratie in
de buurt wordt nog meer APP stilgelegd. De cellen reageren daarop door
steeds nieuw APP aan te maken. Zo ontstaat een zichzelf versterkend
proces, waarmee de onderzoekers het sluipende verloop van de ziekte van
Alzheimer verklaren. (afp/adv)
Tweesterrenrestaurant Le Château du Mylord in Ellezelles nabij Ronse
gebruikt geen suiker meer in desserts. Patissier Christophe Thomaes
vervangt die voortaan door Sweetwell, een suikervanger van Belgisch
fabrikaat. Enkel voor de makarons lukt de omschakeling nog niet,
schrijft La Dernière Heure.
Minder calorieën
Sweetwell
bevat 61 procent minder calorieën dan suiker en wordt gemaakt door het
gelijknamig bedrijf uit Aartselaar. Het middel werd ontdekt door de
Gentse doctoraatsstudente Sofie De Baets, die het bij Sweetwell verder
ontwikkeld heeft, zegt CEO Catalina Daniëls. Het bevat ingrediënten uit
suikerbieten, cichorei en maïs, en is zeer vezelrijk. Voor de zoetheid
zit er ook een kleine dosis van de chemische zoetmaker sucralose in
Sweetwell.
Primeur
Le Château du Mylord is
het eerste restaurant dat het product gebruikt, maar het bedrijf levert
ook aan een producent van ontbijtgranen en een ander van jam. Volgend
jaar zou Sweetwell ook voor particulieren beschikbaar zijn. (belga/sam)
"Hiv-virus blijft veel langer schadelijk dan gedacht"
De voorvader van het hiv-virus - dat aids veroorzaakt- is veel ouder
dan aanvankelijk gedacht. Het Simian immunodeficiency virus (siv) en is
32.000 tot 75.000 jaar oud. Dat blijkt uit genetische analyses, die in
Science gepubliceerd werden. De ontdekking betekent dat hiv, dat pas in
de 20ste eeuw opdook, nog zeer lang actief zal blijven voor het
onschadelijk wordt, menen de onderzoekers.
Het onderzoek van het siv-virus, dat enkel bij de apen op het eiland
Bioko voor de kust van Kameroen voorkomt, weerlegt de gangbare idee dat
het virus slechts enkele honderden jaren oud was. Bioko scheurde zich
meer dan 10.000 jaar geleden van Afrika af. Heel wat apen zijn er drager
van het virus zonder ooit aids te krijgen.
"Hiv gedraagt zich vreemd"
De
studie toont aan dat het meerdere tienduizenden jaren heeft geduurd
voor het siv evolueerde tot een onschadelijk virus, stelt bioloog
Michael Worobey van de universiteit van Arizona. Viroloog Preston Marx
van de Tulane-universiteit van New Orleans meent dat het waarschijnlijk
zeer lang zal duren voor het hiv-virus dezelfde evolutie ondergaat. "Hiv
gedraagt zich vreemd, aangezien andere vormen van het virus veel minder
dodelijk zijn bij geïnfecteerde apen", meent hij.
"Indien het
siv-virus relatief recent was, zoals we aannamen, konden we ervan
uitgaan dat het op een korte periode zijn kracht zou verliezen", aldus
Worobey. "Maar de resultaten van onze genetische analyses toont het
tegendeel aan, wat zou betekenen dat het hiv zeer lang zijn kracht zal
behouden". (afp/tw)
In Laos is één van de zeldzaamste dieren ter wereld gevonden: een
soala. Tegen dat het nieuws experts bereikte, was het dier echter al
gestorven in gevangenschap.
De soala is een fabelachtig dier. In werkelijkheid lijkt het dier fel op
een Afrikaanse antilope, maar in Azië is de soala heel zeldzaam
geworden. Experts hebben de dieren nog nooit in het wild kunnen
bestuderen en laatste melding dateert al van 1999. De soala is dan ook
een kritiek bedreigde diersoort.
De vondst was dus groot nieuws,
maar opnieuw konden wetenschappers het dier niet lang in leven zien.
Dorpelingen hadden het dier gevangen genomen. Toen de overheid in Laos
het nieuws hoorde, werd meteen een team ter plaatse gestuurd. Ze kregen
de opdracht de soala te bestuderen en vrij te laten.
Kort na
aankomst van het team overleed het fel verzwakte dier. De onderzoekers
hadden nog net de tijd om foto's te nemen. Toch was het een nuttige
ervaring voor de wetenschappers. Het bewijst dat er een gebied is waar
deze zeldzame dieren mogelijk nog leven. En met de informatie kunnen ze
misschien verzekeren dat dit niet de laatste soala was die men ooit kon
waarnemen.
"In het beste geval leven er nog een paar honderd.
Maar het kunnen er ook slechts een stuk of tien zijn. De situatie is
kritiek", zegt Dr. Pierre Comizzoli van IUCN in The Daily Mail. (gb)
Misvormde vrouwtjesslakken hebben penis op hun kop
Misvormde vrouwtjesslakken hebben penis op hun kop
Een schokkend percentage van de vrouwelijke zeeslakken aan de
Australische kust nabij Perth hebben een alarmerende nieuwe eigenschap.
Er groeit een penis uit hun kop. Oorzaak zou de impact van een chemische
stof zijn.
De zeeslakken lijden volgens onderzoekers aan 'imposeks', een fenomeen
waarbij vrouwtjes een mannelijk geslachtsorgaan ontwikkelen. Die
misvorming wordt veroorzaakt door de chemische stof TBT. Deze stof werd
tot de vroege jaren 90 op schepen gebruikt, maar heeft zich nadien in de
bodem gesetteld. Slakken voelen daardoor nog steeds de impact van de
stof.
Dat de penis uit de kop van de slakken groeit is op zich
niet zo vreemd. Bij mannetjes is het normaal dat hun geslachtsorgaan
zich daar ontwikkelt. Bij vrouwtjes is de aanwezigheid van penis
uiteraard wel onrustwekkend.
Steriel
"Als de
penis zich in hun schelp bevindt, worden eitjes geblokkeerd en zo worden
de vrouwtjes steriel", zegt Monique Gagnon van de Australische Curtin
Universiteit. "In de ergste gevallen kan de slak zich niet voortplanten
en zal ze uiteindelijk zelfs sterven. Haar eizak in de schelp kan
openbarsten en een infectie veroorzaken."
Beterschap
Het
zou echter een ramp voor het ecosysteem zijn als de slakkenpopulatie
door dit probleem in elkaar stort. Toch is er ook een beetje goed
nieuws. Volgens de laatste studies zou de aanwezigheid van TBT in de
Australische wateren afnemen. En waar een paar jaar geleden alle
vrouwtjes de penis ontwikkelden, gaat het nu nog om 68 procent van de
gevallen. Die neerwaartse trend zullen de mannelijke slakken zonder
twijfel eveneens graag zien gebeuren. (gb)
Wie elke dag één aspirientje slikt, heeft tot dertig procent minder
kans om darmkanker op te lopen dan mensen die dat niet doen. Dat blijkt
uit een onderzoek van de universiteit van het Schotse Edinburgh.
Voor het resultaat volstaat een kleine dosis van één pilletje van 75 milligram.
Artsen weten al langer dat aspirine de kans op een hartaanval of
beroerte doet afnemen, maar waarschuwen voor overdreven gebruik, wat kan
leiden tot interne bloedingen.
Eerdere studies maakten eerder ook al een verband tussen de wonderpil
en darmkanker, maar deze onderzoekers kwamen te weten dat slechts één
pilletje voldoende is voor het effect op te wekken.
Darmkanker is de derde meest voorkomende vorm van kanker.
Koreaanse wetenschappers hebben een techniek ontwikkeld die
geluidsgolven omzet in elektriciteit. Ze maakten van zinkoxide een
nanomateriaal dat ooit kan dienen om gsm's op te laden door te praten,
of stroom op te wekken uit het geluid van rijdende wagens op een
autostrade.
Luidsprekers
"Net zoals
luidsprekers elektrische signalen omzetten in geluid, is het omgekeerde
ook mogelijk," zeggen Young Jun Park en Sang-Woo Kim over hun onderzoek,
dat gepubliceerd werd in Advanced Materials. Geluidsgolven van 100
decibel genereerden een stroom van 50 millivolt. De technologie staat
dus nog zeker niet op punt, daar gsm's een veelvoud van die stroom nodig
hebben. De Koreaanse wetenschappers verwachten alleszins meer stroom op
te wekken.
Genoeg stroom
"De echte vraag is
of er genoeg omgevingsgeluid is om te dienen als krachtbron voor een
gsm", zegt Michael McAlpine, een wetenschapper die zich op Princeton
bezighoudt met gelijkaardig onderzoek. Een consument wil namelijk geen
rockconcert bijwonen of naast een voorbijrazende trein gaan staan om
zijn telefoon op te laden. (sam)
Maakt slimme software ons dommer? Volgens auteur Nicholas Carr
bestaat er geen twijfel over. De man zegt in een interview met de Britse
openbare omroep BBC dat we te veel hulp krijgen van technologische
snufjes. Dat zou een funeste invloed hebben op onze hersenen.
Door alle 'slimme' hulpmiddelen verliezen de mensen hun capaciteit om
informatie op te slaan, en kunnen we ons steeds minder goed
concentreren, vreest Carr, auteur van het boek 'The Shallows: What the
Internet is Doing to Our Brains'. Hij stelt dat hulpmiddelen als Google
of satellietnavigatie mee verantwoordelijk zijn voor deze evolutie.
"Enge visie"
"Ik
bewonder Google in vele opzichten, maar tegelijk vind ik dat het
bedrijf er een enge visie op nahoudt omtrent de manier waarop de mensen
hun brein moeten gebruiken", zegt hij op de BBC. "Centraal in de
Google-visie staat één zaak: zo efficiënt mogelijk precies dat beetje
informatie vinden waarnaar je op zoek bent."
Volgens Carr
verzaken we door alle technologische hulp vaak aan dingen die een beetje
inspanning van onze grijze massa vergen, zoals een heel boek lezen of
eens een wegbeschrijving uit het hoofd leren. "Nochtans is dat heel
nuttig", vindt hij. "Zie het als een soort work-out voor je hersenen."
(hlnsydney/tw)