"Aarde zit in nieuw tijdperk: de tijd van de mens"

Onze planeet is 4,57 miljard jaar oud en zit momenteel in een tijdperk dat we het holoceen noemen. Maar volgens sommige wetenschappers is de Aarde aan een nieuwe periode in haar geschiedenis begonnen: het antropoceen, ofwel de tijd van de mens. En dat terwijl het vorige tijdperk eigenlijk nog miljoenen jaren moet duren.

Op geologisch gebied duurt zo'n tijdperk eigenlijk minstens drie miljoen jaar. Het holoceen is nog maar 11.500 jaar ver en heeft dus in principe nog een tijdje te gaan. Maar enkele wetenschappers stellen voor dat we dat tijdperk afbreken voor een nieuwe periode. Het antropoceen is de tijd van de nieuwe mens, meldt National Geopgraphic.

Industrie
De naam is niet nieuw, want in 2002 maakte Nobelprijs-winnaar Paul Crutzen er al eens gebruik van. Hij doelde ermee op de afdruk die de mens op de planeet heeft achtergelaten sinds de industriële revolutie meer dan 200 jaar geleden. De mens heeft grote natuurgebieden verwoest, voor vervuiling gezorgd en hele dieren- en plantensoorten uitgeroeid.

Volgens de auteurs van het onderzoek is die impact zo groot dat we er weldra al de gevolgen van zullen zien in de gesteenten van de planeet. "We zijn zo gewend om energie op te wekken en het milieu te manipuleren dat we een belangrijke kracht zijn geworden in de geologische evolutie van onze planeet", zegt Jan Zalasiewics, van de universiteit van Leicester.

Radioactief
Het is niet onmogelijk dat het voorstel ook wetenschappelijk aanvaard zal worden. Maar de Internationale Unie van de Geologie zal daar wel nog jaren tot decennia over doen. Het is immers niet eenvoudig om een geologische grens aan te duiden, die we letterlijk uit het gesteente kunnen aflezen.

Eén kandidaat is de radioactieve handtekening die tests met atoombommen sinds 1945 hebben nagelaten. Op basis van fossielen zouden we ook verschillen kunnen opmerken. De aanwezigheid van koolstof in plankton zou bijvoorbeeld veranderd zijn sinds de mens fossiele brandstoffen gebruikt.

Maar andere wetenschappers geloven niet in het antropoceen. Zij vragen zich af het holoceen zelf al begonnen is. Global warming mag voor hen niet gebruikt worden om een nieuwe periode te definiëren. Als we dan echt een tijdperk aan de mens willen toekennen, dragen ze zelf het holoceen naar voor. Het is zonder twijfel een debat waar de wetenschap nog wel even zoet mee is... (gb)