's Werelds gehardste wezentje kan op Mars overleven
Piepklein maar onverwoestbaar: de Tardigrade.
Een piepklein maar bijzonder taai creatuurtje werd door
wetenschappers aangeduid als de aardbewonder die het meeste kans maakt
om een vlucht naar Mars en het verblijf daar te overleven. En die
ontdekking bezorgt de vorsers aardig wat kopzorgen.
De Tardigrada, die ook wel onder de namen waterbeertje of beerdiertje
bekendstaat, is een wezentje van ongeveer een millimeter groot, dat
omnivoor is en over het algemeen in mos leeft. Wetenschappers verbaasden
zich al langer om de taaiheid van het opvallende beestje, in zoverre
zelfs dat sommigen opperen dat het buitenaards is van oorsprong.
Tijdens
recente testen, waar een Marslandschap werd nagebootst, bleek het
diertje zijn harde reputatie probleemloos waar te maken. "Bij dat
onderzoek bleken de waterbeertjes de levensvorm te zijn die daar het
meeste kans op overleven maakt", zegt Adam Johnson, doctoraatsstudent
aan de Indiana University en hoofdauteur van een onderzoek dat in
vakblad 'Icarus' zal worden gepubliceerd.
Extreme kou en UV-straling
Johnson
en zijn collega's onderwierpen tijdens hun onderzoek enkele van de
sterkste levensvormen op Aarde gedurende 40 dagen aan zeer extreme
omstandigheden, om de situatie op Mars zo realistisch mogelijk na te
bootsen.
De ondergrond was afkomstig van steriel gemaakte
basaltrots, die in een glazen observatieruimte werd geplaatst.
Vervolgens werden in die ruimte Mars-achtige omstandigheden nagebootst,
zoals UV-straling en extreme koude. "Tot onze verbazing bleken de
organismen die het best tegen de koude bestand zijn, als eerste dood te
gaan", zegt de onderzoeker. "UV-straling bleek dan weer minder
schadelijk voor de organismen dan we dachten. Zodra ze zich in de
bodemkorst bevinden, al is het zeer ondiep, lijken ze daartegen bestand.
Het meeste leven droogde uiteindelijk gewoon uit door de onleefbare
omstandigheden in onze nagemaakte Marsbodem."
Alles in gegooid
Er
werden bacteriën uit de Siberische permafrost, ééncelligen uit zout
water in Mexico en gistachtige organismen uit de Canadese poolgebieden
getest, maar die gaven allemaal de geest. De Tardigrade overleefde. "We
stopten alle organismen die we konden vinden in het experiment", zegt
Johnson. "De meeste onderzoeken focussen op eentje, maar wij gooiden er
alles in wat we konden vinden."
De opmerkelijke overlevingsdrang
van de Tardigrada zorgt in elk geval voor problemen wat een potentiële
Marsreis betreft. "Als we per ongeluk zulke kleine verstekelingen
meesturen met het materiaal op Marsreis, en die diertjes overleven daar
ook, dan kan dat de verkeerde indruk wekken dat er ginds leven is", zegt
Johnson. "Het is echt vitaal dat onze Marsrobots steriel zijn. In een
nog erger scenario zullen 'onze' Tardigrada het leven uitroeien dat in
de Marsbodem aanwezig is." (hlnsydney/tw)