Van l. naar r.: tante Jo, tante Heintje en tante Jantje.
De verjaardag van tante Jo vorige week was tegelijk een reünie van de oudere generatie van de familie Eggink. Tante Heintje en oom Bram waren ook present en samen met tante Jantje en tante Betty werd het heuglijke feit gevierd. Jozien was met haar moeder, tante Heintje, in de rolstoelbusje meegekomen en legde het een en ander vast op de gevoelige plaat. En . ze stuurde me er gisteren een stel op samen met een leuke mail. Zo maak je er allemaal iets van mee. Tante Heintje overtreft ze allemaal wat leeftijd betreft. Zou je zeggen dat die 99 is en in september 100 hoopt te worden? Een gezin met 10 kinderen lijkt bevorderlijk te zijn voor je gezondheid, maar ik denk ook een positieve en opgeruimde natuur. En dat heeft ze! Maar dat hebben ze allemaal. Tante Jantje komt elke week een dagje bij tante Jo en samen puzzelen die er heel wat af. Jammer dat tante Jo zo slecht kan zien. Meestal wanneer je er komt zit ze naar een gesproken boek te luisteren. Ze houdt van boeken. Vaak kwamen we er met een mooi boek vandaan die we dan een volgende keer weer kwamen omruilen. Ze is ook gek op uilen en ze heeft langzamerhand al een hele verzameling. Ze heeft ook alle geboortekaartjes die ze in haar leven kreeg bewaard en allemaal in een plakboek verzameld, precies op volgorde van binnenkomst. En over elk kaartje heeft ze iets te vertellen. Natuurlijk hebben Diny en ik onze eigen geboortekaartjes al gezien en die van Henk en Johan, van mijn oude fietsmaatje Wim Ruiterkamp, ook een neef maar dan van de Groot Nuelendskant en natuurlijk alle neven en nichtjes plus vrienden en kennissen. Het is een unieke verzameling geworden. Dat wordt nog knokken!
Dit lijkt wel een zoekplaatje. Ik weet alleen zeker dat dit achter de boerderij van de Egginks De Boskamp is in Barchem, maar hoe deze foto is genomen, is mij een compleet raadsel. Zit er iemand op een schuurdak om de foto te maken? En wie staat daar beneden te kijken? Is het Hendrik Jan of is deze foto later genomen en is het één van de neven Groot Nuelend? Aan de houding te zien zou het maar zo Wouter kunnen zijn. En wat doet die koe of dat kalf daar bij die hooiberg. De hooiberg waar wij verstoppertje en tikkertje speelden met verjaardagen. Op de deel hebben we ook heel wat uurtjes zoet gebracht. Ik weet dat ome Jan daar een soort douche gemaakt had wanneer de koeien s zomers buiten waren. Ome Jan kon veel van ons hebben. Wanneer hij dan eens aan het douchen was achter zon plastic gordijntje, deden Eefje en ik niks liever dan hem te betrekken door net te doen of we achter het gordijn gingen kijken. Durfden we niet eens. Een blote man had ik nog nooit gezien. Blote vrouwen trouwens ook niet. De deel was ook een soort speeltuin voor ons. Waar vind je zoveel vriendjes en vriendinnetjes bij elkaar als op een verjaardag in Barchem. Er is ooit een film gemaakt door vriend Cor uit Amsterdam. Daar springen we als kinderen om de beurt vanuit een gat in de hilde naar beneden op een bult hooi, terwijl de volwassenen toekijken. Ik was een jaar of 12. Geweldig was dat. Diny durfde eerst niet goed en keek de een na de ander na, maar uiteindelijk raapte ze alle moed bij elkaar en kwam de sprong. Ach .. die tijd!
Ook dit is zon herkenbaar plaatje, hier tijdens de oogst op de Boskamp. Zo ging dat vroeger. Met koffietijd werd er koffie naar het land gebracht en werd er even pauze gehouden. Hier houdt tante Jo de paarden vast zodat opa op zn gemak koffie kan drinken. Ik denk dat de jonge knul ome Jan is. Het zal geen overbodige luxe zijn geweest dat opa een hoed droeg, want een zonnesteek had je zo te pakken. Voor de kinderen was er altijd wat te doen op het land. Wanneer er regen dreigde bij het hooien moest er met man en macht geopperd worden, zodat het hooi minimaal nat werd. En tijdens de oogst van rogge en haver moesten we als kinderen het verrekte aorne gaarn- de aren die waren blijven liggen oprapen- Verder aardappels rapen, knollen plukken, coloradokevers vangen. En toen we ouder werden was er niet veel meer wat we niet konden doen. Ik vond alles beter dan het helpen in huis. Daar probeerde ik zoveel mogelijk onderuit te komen. Wat een ellende was het toen we zaterdagsmorgens vrij kregen van school. Daar werd door mama dankbaar gebruik van gemaakt en er moest in de voorkamer gepoetst en gewreven worden waarbij je niet eens kon zien dat je wat gedaan had. Ik was blij dat het een jaar later weer teruggedraaid
Ik was nog geen vier jaar toen ik zelf een fiets kreeg. Mama kon Diny en mij niet meer allebei op de fiets hebben. En dat werd niet zo maar een fiets, nee . een fiets op de groei! Ken je die? Dat is een fiets die eigenlijk nog te groot voor je is zelfs wanneer het zadel in de laagste stand staat. Daarom werden er blokken aan de trappers gezet. Dat scheelde weer zon 4 cm. Dat leren fietsen was me wat. Ik voel nog de greep van Henk van Heerde in mn schouder. Die moest me fietsen leren. Zijn moeder, vrouw van Heerde genoemd, hielp mama één keer per week met de was. Vandaar! Dat leren fietsen gebeurde vanaf de plek achter het huis bij De Haar richting t Wiemelink, dan over het spoor en rechtsaf over de Almenseweg. Henk had me stevig bij de schouder en zo reden we een rondje. Ik kwam heelhuids weer thuis, maar toen moest ik natuurlijk aan opoe, opa, mama en Diny nog laten zien hoe goed ik het kon. Ik werd weer op die fiets gezet en kreeg een duw in de rug. Ik gilde nog wel van: Ik wette niet hoek af motte stappen, maar ze deden net of ze het niet hoorden. Ik kwam bij de weg en heb me toen maar om laten vallen en kwam toch op mn benen terecht. Er werd hartelijk door de hele meute om gelachen. Ik voel nu nog de opluchting, maar ook de woede dat ze me dit vreselijke avontuur mee lieten maken. Hier op deze foto zijn we met mama bij tante Hermien en oom Sjoerd achter het huis in onze mooie Amerikaanse jurkjes, je weet wel Diny met haar rood-wit gestreepte voetbaljurkje en ik in die met de fladdertjes. Je kunt zien dat de bank nog in de veranda staat. In mijn herinnering combineer ik die met blauwe regen, maar zeker weten doe ik het niet meer na 60 jaar. Wat later zal dat stuk veranda bij het huis aangetrokken worden en een deel van de kamer worden. Ik weet dat tante Hermien van die prachtige lichtgele corduroy gordijnen had in die nieuwe kamer. Ik ben vaak op zoek geweest naar die gele corduroy stof als ik gordijnen nodig had, maar heb nooit diezelfde kunnen vinden Wat hebben we daar aan de Stationsstraat in Vorden vaak koffie gedronken wanneer we zondags uit de kerk kwamen. Altijd gezellig!
Foi foi wat woont jullie toch een ende vot, zei Diny toen ze voor het eerst naar Emmen kwam voor mijn 40e verjaardag. Tja Waar je werk is is je vaderland, is zon uitdrukking die voor ons opgaat. Nu zijn we dan niet meer aan Emmen gebonden wat werk betreft, maar onze jongens wonen hier en we wonen naar onze zin. Wat wil je nog meer. Dat ende vot blif een ende vot. Daarom gaan we regelmatig met de caravan naar de Achterhoek en zoals nu: de zusjes gaan stappen. Straks - donderdag 18 u- ga ik met de trein naar Zutphen waar Diny me afhaalt en morgenvroeg vertrekken we naar Parijs. Dus .. tot maandagavond zul je waarschijnlijk niks van me horen of er moet in het hotel een internetverbinding zijn. Ach nee ik denk dat ik ook maar vier dagen vrijaf neem van de website. Dag ..!
En wie hier dan de lammeren doet.... en de hond, de katten en de kippen? Drie keer raden!
Nu eens een foto met De Haar op de achtergrond, wel zeker gemaakt met het vierkante boxje van oom Sjoerd. Het gezellige kökkentje met de lamp met een franje van kleine kraaltjes was achter het linker raam. In het midden was de grote kökken, meer voor de zondagmiddag en de visites. En rechts was de ouderslaapkamer waar Diny en ik ook sliepen. Toen papa Hendrik Jan er niet meer was mochten Diny en ik om de beurt bij mama in bed slapen. Diny en ik zitten op de voorgrond met onze door papa Hendrik Jan getimmerde tafel en stoeltjes. Ook de kleren en die lekkere warme muts herinner ik me nog goed.Opoe zorgde er voor dat we geen oorontsteking opliepen. Ook de warme borstrok die over het hemd aangetrokken werd en de van zelfgesponnen wol gebreide warme onderbroeken zorgden er voor dat we geen long- of blaasontsteking kregen. Diny lijkt hier al meer huishoudelijke aanleg te hebben dan ik. Ha! Op de foto net links van het kippenhok staat een boom en aan die tak links hing een schommel. Heerlijk vond ik dat. Alleen jammer dat de haan dat op een dag maar niks vond en naar mij op begon te vliegen. Ik schommelde al krijsend steeds hoger en die haan vloog ook steeds hoger en hoger...... tot opa redding bracht!
Ik heb hier een hele tijd naar zitten kijken. Zo lang geleden werd deze foto gemaakt--1928 schat ik. Tante Riek en mama pontificaal achter de tafel. Opoe nog jong, maar wat is ze al afgeleefd. Opa als een sterke man, oom Wim als een leuke jonge vent. En tante Hermien? Ha... Die zou ik niet herkennen, een jong meisje nog. Ik zie het Herstellingsoord op de achtergrond. Nu is daar het appartementencomplex De Decanije voor in de plaats gekomen. Het boerderijtje De Haar is er ook allang niet meer. De haardplaat heeft lang bij tante Hermien in de kamer gestaan. Waar hij nu is weet ik niet. Er bestaat nog wel een straat die De Haar heet, vlakbij de plek waar de Bijenhofjes, èn Diny en ik dus, geboren zijn. Zie je dat de meisjes alledrie zwarte kousen dragen. Dat hoorde wel in die tijd. Mama vertelde dat het in de familie Eggink nog emotie te weeg bracht toen tante Dina en ik meen ook Mies aan de "vleeskleurige" kousen begonnen. Met name ome Gerrit Voortman was hier een fel tegenstander van. Misschien weten tante Jo en tante Heintje dit nog beter te vertellen.
Ach die opoe hier met een jong hondje op de arm en geflankeerd door haar dochters Coba en Hermien. Tante Riek was in die tijd- ik schat 1935- de deur al uit om ergens in Harfsen of het Joppe bij een rijke familie te gaan dienen. Opoe was niet sterk, had chronische astmatische bronchitis en in die tijd was daar nog weinig aan te doen. Van pufjes had niemand nog gehoord. Het enige wat we later regelmatig voor haar moesten meebrengen waren de homeopathische Drosera-pilletjes in zon klein bruin flesje. Maar ook dat was een lapmiddel. Ze sliep ook bijna halfzittend met een peluw en twee kussens . Ze was misschien lichamelijk niet sterk, maar ze wist het gezin in goede harmonie te houden. Diny en ik waren erg op haar gesteld. We hadden meer lieve opoes: opoe uut Barchem, later opoe uut Mossel( moeder van vader Hein), opoe Kornegoor (moeder van tante Hanna, de eerste vrouw van vader Hein) en opoe Bruins, eigenlijk de opoe van de Bijenhofjes uit De Wildenborch. Maar opoe Bijenhof was het meest eigen. Daar woonden we bij. Ze was er altijd! Die troostte je als je tandpijn had, gaf een kusje op de zere plek als je gevallen was en was samen met opa Bijenhof de grote steun voor mama toen ze alleen kwam te staan. Het gekke was dat een jaar terug opoe ter sprake kwam bij mijn andere nichtjes. Die hadden een iets ander beeld van opoe. Opoe kon ook dominant zijn en enigszins kritisch.. Wanneer ze in De Wildenborch met een verjaardag op bezoek kwam met de dresseerkar of koetsje was tante Janna wat nerveus, want stel je voor dat net vandaag de pudding klontjes had. Gerrie werd nog eens extra de nek gewassen. Die was al bruin van zichzelf. Stel je voor dat opoe zou zeggen:Wat is Gerrie zwat in de nekke. Zij woonden samen met opoe Bruins. En wat wij met onzeopoe hadden had zij weer met haar opoe. Ook Gerke had andere gevoelens bij opoe. Die trok weer meer met opoe Aartsen op die vlakbij woonde en waar ze vaak uit school naar toe ging. Zo zie je maar weer dat het voor iedereen anders is.
Ik kreeg deze week een paar leuke reacties in mijn gastenboek. Een buurmeisje van tante Jantje en ome Jan reageerde. Ze komt ook nu nog regelmatig bij tante Jantje. t Was dr ene van Dinkelman, zouden ze toen zeggen. Jannie vertelde dat haar vader enkele jaren jonger was dan ome Bram en dat hij eigenlijk door Dientjemeuje van Boevink was opgevoed, door opoe dus. Die had naast haar eigen gezin ook èchte belangstelling voor andere kinderen. Och het was ook maar een klein stukje van Dinkelman naar Boevink en andersom. Laat ik nu een foto tegenkomen van tante Mies met haar kalf en wat zien we in de verte? De boerderij van Dinkelman. Daarnaast was het ook erg leuk dat Myrthe reageerde, een kleindochter van tante Heintje en ome Koos. Dat is tr ene van Henk van Heintje en Koos uut De Steeg ie-j wet wel! Ze had met een paar nichtjes, dochters van Herman en Ineke, in het Ei gelogeerd bij ome Jan en tante Jantje en ze kan er na 25 jaar nog beeldend over vertellen. Myrthe noemde het het tuinhuis. Ja, het Ei, zo werd dat oude kippenhok genoemd, waar overigens nooit een kip in gezeten heeft. Datzelfde hebben wij met onze jongens midden in de winter van 82/ 83 ook gedaan. Het was een knus huisje. Tante Jantje vertelde dat ze er zelf ook een tijdje in gewoond hadden voor ze het huis De Bosheuvel konden betrekken. Wanneer je er door de deur binnenstapte was je ook meteen in de kamer. Opa vond dat geweldig. Hij moest later erg wennen dat hij eerst een paar deuren door moest plus keuken voor hij in de kamer was. Nee ik heb er zeker geen spijt van dat ik me op opas en Hermans geschriften gestort heb.
Ook dit is een speciale foto van de nog jonge familie Aartsen. Oom Sjoerd, tante Hermien met Gerke en Heiny. Heiny is maar 3 jaar geworden. Op aanwijzing van opoe hebben we heel wat bramen gezocht in de spoorsloot bij De Haar omdat dat zo bloedzuiverend zou zijn. Het was niet genoeg. Ook tante Aart speelde lang een centrale rol in het gezin. Je ziet het hier gewoon. Ze was en is een bijzonder energiek persoontje die heel wat werk in hun gezin en boven in de kleermakerij verzet heeft. Bij de verjaardagsfeestjes regelde zij alles. Toen opoe en opa 40 jaar getrouwd waren hebben we onder haar leiding een dansje uitgevoerd als een stel vlinders met van die gazen vleugeltjes op de rug. Nee dat vond ik minder, maar tegen tante Aart kon je niet in gaan. Ze regeerde de hele boel met vaste hand. Ze was bovendien een geweldige handwerklerares. Bij haar werd handwerken weer leuk. Ze leerde ons naaien i.p.v het verplichte breien met die stijve katoen. Bij warm weer kregen we zelfs les onder de appelbomen achter de lagere school. Je ziet hier ook een sportieve oom Sjoerd, die zomers vaak ging zwemmen en Gerke en mij de eerste beginselen van het zwemmen bijbracht in het "tweede bad". Bovendien ging hij in de weekenden met ons wandelen naar het Vordense bos... de "groenkopjes"- mannetjes eenden hebben immers mooie glanzende groene kopjes-- voeren. Ach... memories....
Uit deze foto spreekt een heel verhaal. Ik vermoed dat ik hier 5 jaar ben en Diny 3,5. Mama was hier nog alleen met ons. Uit heel haar wezen spreekt wat ze steeds zei: Ik heb jullie nog. Jullie zijn alles wat ik nog heb. De donkerste periode uit haar leven heeft ze net gehad en ze begint weer sterker in het leven te staan. Waarom ze voor deze foto naar de fotograaf is geweest? Joost mag het weten. Is het bedoeld als een nieuwe start: de eerste dag van de rest van haar leven? Eigenlijk zijn er nog verbazend veel fotos van moeders kant, waarvan we er veel aan oom Sjoerd met zn vierkante boxje te danken hebben. Standaard was zijn kreet: Kijk eens naar het vogeltje! De Haar was het ouderlijk huis van de familie Bijenhof en menig zondagmiddag kwamen tante Hermien en oom Sjoerd met hun kroost en vaak had oom Sjoerd zn boxje bij zich. Toch ook zijn er van vaders kant veel fotos. En dan te bedenken dat papa en mama beiden van eenvoudige komaf zijn, materieel gezien dan. Blijkbaar vonden beide families het belangrijk dat er fotos van verschillende periodes in hun leven gemaakt werden en niet alleen de trouwfotos. Van de Egginkskant zal het ook te maken hebben met de interesse voor de techniek van het fotograferen en het ontwikkelproces. Ik weet tenminste dat de neven Joop en Wim Groot Nuelend daar enthousiast mee bezig waren toen ze nog thuis woonden. Ik besef ineens dat Wim Harwig-- Wim van tante Riek-- ook prachtige foto's maakte, heel creatief. Ik ben er tenminste erg blij mee. Op deze foto draag ik de korenblauw met donkerblauw door opoe zelfgebreide rok met truitje. Diny een knalrood eveneens gebreide jurk met blauwwit ingebreide randjes. En beiden dragen we de witte zondagse strik. Door de week was voor mij de blauwe en voor Diny de rode gereserveerd.
Vorig jaar waren we een paar dagen in Antwerpen.
