door P. Petrus Ribadineira - P. Heribertus Rosweydus
M DC XXIX = 1629.
is vorige week ingezien en gebruikt om het Archief
familie Ijpelaan te helpen. Je kunt het nalezen op onze website en
de resultaten van de studie nalezen op hun website. We kregen een Latijnse tekst
(XVIIde eeuw) te vertalen over het leven van de Heilige Engelmundus. De inhoud bleek
duidelijk hetzelfde verhaal dat in ons oud boek staat.
Het feest van de kruisverheffing doet in Mesen terugdenken
op Adela, het klooster, der ouderen fierheid.
Het typisch ortodox uitziende kerkje herbergt voor de
gelegenheid een keur aan iconen. Sint Niklaas bracht de sympathieke (kleine)
stad heel wat mooi materiaal.. De Sint doet zijn patroonschap eer aan en de
kleintjes zijn altijd zijn oogappel geweest.
Heel wat meer mensen dan oorspronkelijk ingeschat stelden
hun kunstschatten ter beschikking.
Zelfs een iconenschilderes deed haar best om
nieuwe exemplaren uit te lenen Een
gouden idee, een zee van licht en kleur. Ook de fotograaf had last van
overdreven licht zoals je ziet.
Heel wat bekende modellen passeerden de revue: de
Mandillion, de Pantokrater de tronende madonna .
De show werd gestolen door Sint Joris met de draak.
En toch zijn iconen de volkscatechismus van de oosterse<
kerk, eenvoud en directe simpele herkenbaar taferelen.. op de gouden goddelijke
drager. Vaak in een gecompartimenteerde reeks: de boodschap, de geboorte, het
bezoek aan de kribbe, de herders en de koningen bij het kind .gevoelig en toch
beschouwend.
Als je een bezoek brengt groet dan de geduldige suppoost, groet Sint
Antonius 'met zijn zwijntje' en zoek het uit wie die Heilige is in de crypte met
zijn nagels in zijn schedel.
Mesen en .. het probleem van de heilige in de crypte
Quintinius werd geboren in de derde eeuw, waarschijnlijk in
Rome. Hij was de zoon van een Romeinse senator. Reeds vanaf zijn geboorte was
hij christen en hij vond het zijn plicht om het evangelie te verkondigen in de
noordelijke streken. Hij kwam als diaken terecht in Amiens (in het toenmalige
Galia) waar hij zich aansloot bij de heilige Lucianus van Beauvais.
Tijdens de christenvervolging onder keizer Maximiaan
(Maximianus Hercules Romeinse keizer 286-305 en 306-308 na.J.C) werd Quintinus,
samen met twee andere diakens, gevangen genomen en vreselijk gefolterd. Hij
werd met spijkers doorboord en daarna met gloeiende pek overgoten. Tenslotte
werd hij aan het einde van de derde eeuw in het begin van zijn keizerschap
onthoofd en in de Somme geworpen. Veertig jaren daarna vond een weduwe het
ontstelde lichaam van Quintinus, en begroef hem. Op de plaats waar hij werd
begraven bouwde ze een kleine kapel. Saint-Quentin, werd aanvankelijk Augusta
Viromanduorum genoemd (27 voor J.C.) en lag aan de Somme.
De Zalige Adela van Mesen, geschiedkundig bekend als Adela van
Frankrijk, (1009 of 1014 - Mesen, 8 januari 1079) was een dochter van
koning Robert II van Frankrijk en van Constance Taillefer d'Arles. Dit
verklaart de eventuele aanwezigheid van een Franse heilige in het klooster. De
Franse lelie is trouwens in het schild van Mesen en aan bepaalde huizen terug
te vinden
Heuglijke gebeurtenis voor het kerkminnend publiek van
Poperinge en Onzen Heertje vzw.
Frans Devos, erevoorzitter van de Vrienden van Lourdes,
plaatselijk en diocesaan, secretaris van Onzen Heertje, erfgoedvereniging vzw
kreeg in naam van Monseigneur Roger Vangheluwe het Gulden Ereteken van Sint
Donatianus opgespeld door Vicaris-generaal Herman Vandecasteele.
Dit is de hoogste kerkelijke onderscheiding in ons Bisdom.
Frans zal om gezondheidsredenen wat 'gas' moeten terugnemen. Zo wordt hij
uitgewuifd als Diocesaan voorzitter van de Vrienden van Lourdes. Mgr Vangheluwe
zag dat het goed was en kende hem het bovenegenoemde ereteken toe.
Op het palmares: 17 jaar lid van het "Diocesaan Comité
van de Vrienden van Lourdes", waarvan 13 jaar Diocesaan Voorzitter. - 12
jaar voorzitterschap van de plaatselijke afdeling van "de Vrienden van
Lourdes" - Jaren dienst in de parochie, het decanaat en het bisdom.
Rusteloos wil hij verder het religieus erfgoed 'soigneren'.
Af en toe verplaatsen we ons actieterrein buitenshuis. Dat was ook zo vandaag 09 september 2008. We landden vergezeld van een batterij deskundigheid in de persoon van Annemie en Phedra voor een intense scholing ter voorbereiding van de opening van de kerschatten tentoonstelling van Reninge anno 2009 in de parochiekerk van St.-Rictrudis.
Zo zie je alweer dat we de gewoonte hebben aangenomen er vlug genoeg bij te zijn. En dit keer vooral met extra aandacht voor de de grondige wetenschappelijke voorbereiding. Bij deze kun je je vergewissen van de schattige rijkdom ... en vooral de kunstzin van textielvaardige voorouders. Afb. Sacramentsvaantje (gebruik: bij de aanbidding van het Allerheiligste sacrament als er een preek wordt gehouden verbergt men de monstrans ermee).
We leerdenwat reliëfgoudbrocaat, goudlaken, neogothiek, art deco, .. en nep is. Onze bewondering steeg nog meer wanneer we zagen hoe de kleine prints in het zilverwerk, jaar en atelier van de smid inhouden: een real DA VINCI-experience in de context van nuttige scholing. Dank ook aan de chauffeur. Afb. Fotograaf fotografeert fotografen.
Devotie: Het woord is bekend, de inhoud wint veld. Onlangs heeft Kard. Danneels nog godsvrucht en devotie op de weegschaal gelegd. Ons is het echter om de erfgoedwaarde te doen. We verheugen ons om de prentjes-zwangere kerkboeken met vele 'santjes'. Vaak aandoenlijk kitcherig, maar altijd getuigend van de zorg waarmee ze werden gekoesterd in het misboek, de schoendoos of in een afgedankte 'portefeuille'. Soms heb je dan de vraag naar een speciale heilige. Antonius omwille van de verloren voorwerpen, Albertus omwille van de kinderziekten en genezing, maar ook patroonheiligen. Zo vonden we onlangs het prentje van de patroonheilige van een van onze medewerkers. foto prentje van de H. Norbertus.
We steken voortdurend onszelf voorbij Verleden jaar moesten we de affiche wijzigen omdat de slogan veranderde. Dit jaar krijgen we nogmaals via de hogere instanties een koerscorrectie. Het is dus niet goed van er snel bij te zijn. Al houden we verder van het devies niet te laat, want dan moet alles te vlug gebeuren. We moeten daarom inderdaad erop wijzen dat de locatie: Onze Lieve Vrouwekerk NIET kan. In heel Poperinge stad wordt dan in alle kerken is er plechtige communie op 26 april. We verhuizen naar de gasthuiskapel. Er is reeds contact genomen met de stedelijke culturele dienst en die is - gelukkig voor ons - we hebben idd. machtige voorsprekers - nog vrij. Als dat niet een prachtige illustratie is van 'uit vriendschap'.. uit gastvrijheid voor de ontheemden, de passanten, de mensen die geen onderdak Afb.: een van de zerken uit de vloer van het Oude Gasthuis.
De webruimte waar we nu over beschikken wordt voortdurend oordeelkundig en elektronisch alsmaar perfecter gespijzigd met nieuwe elementen. De webmaster krijgt er een migraine-kop van. De veldwerkers 'ponzen' voortdurend nieuw materiaal door de poorten van het bastillion. De belegering brengt uiteraard af en toe een precair moment. Dan moeten we weer onze Lieverd aanspreken om wat knelpunten en specifiteiten bij te werken.
Deze inleiding geeft wat weer van de sfeer in onze wandelgangen. We wandelen niet. We nemen geen vakantie... We willen een behoorlijk pakket voor de even pauze inbouwen. Zoals op de website staat: we vegen onze voeten niet aan de details..
We willen het U niet onthouden. We hebben ook al enkele devotieprentjes met relieken op onze erfgoedplanken gelegd. Als je een account maakt op de webruimte, dan kan je de erfgoedcollectie nakijken. Lees daartoe eerst de handleiding. Afb. : voorbeeld van een prentje uit Israël, relieken van het Heilig Land.
We waren er als de eerste bij Toen
het nog erfgoedweekend was. Hoeveel cultuurcoördinatoren en
beroepscultuurpromotoren waren toen aan hun eerste erfgoedkriebels toe?
We waren er toen met open deuren in geslaagd om toch nog een toegang te
banen doorheen de massa van de collectie. Nu meer dan een halve dozijn jaren verder moeten we ons ding op verplaatsing doen. Op verplaatsing? Inderdaad ( We zijn online! Dat is de ultieme verplaatsing. Voor
wat er achter de horizon te veroveren achterblijft, daar zijn we al
helemaal mee in het hiernamaals: onze objectkeuze is 'devotionalia'. Voor de komende erfgoeddag koos men men nationaal het thema 'uit vriendschap'. Wij
speurden in de historische limina en hielden halt bij de
BROEDERSCHAPPEN en CONFRERIëN. Daar zullen we mee uitpakken in de Onze
Lieve Vrouwekerk, zoals de vorige jaren.... En dit is onze affiche.
Hallo, Misschien heb je ook de nieuwsbrief ontvangen. Als je wil uitschrijven doe dat maar... we willen niemand een last zijn.Als je ons nieuws wilt weten heet van de naald dan moet je hier zijn.We proberen om de drie maand dan toch een nieuwsbrief te sturen.
We hebben ook om de maand ons kwartaalschrift.
En vooral in de nieuwsbrief en op onze site kun je de echografie bekijken van onze aanstaande geboorte. De website is volop in de embryonale fase. Als je nog geen nieuwsbrief kreeg en je wil die digitaal ontvangen dan kun je inschrijven op de website (linkerbovenhoek!!).
We hoopten tweemaal prijs te hebben. Het aanbod was
aanlokkelijk. De grootstad bracht op een schoteltje de kans om achter het slot
(slotklooster) te lonken naar religieus erfgoed en via de ronkende titel
"Kom en zie" zouden we bijbelse vocale en driedimensionale realia
kunnen snoepen.We trokken dus op naar Kortrijk.
Twee korte snaphots uit de rijke belevenissen.
Positief was de rijkdom aan beelden. De volksdevotionele
residu's zijn omgekeerd evenredig aan de statistische 7% (cf. statistieken
2007). We troffen beelden waar we nog geen exemplaren in ons erfgoed staan
hebben: Johannes van het kruis en o.i. Theresia van Avila (Karmelietessen
Kortrijk). Op een andere locatie Sint Niklaas van Myra met het attribuut van de
H. Drie-eenheid.
Wat minder vonden we onze verwachtingen i.v.m. de bijbel.
Slechts drie lichtjes (op 15 staties): de lectio continua (non interruptus) in
de hoofdkerk, het gesprekje met de Jona ervaringsdeskundige (hadden we zo'n
sessie willen meemaken!) en de kazuifels met bijbelse impulsen: het brandend
braambos, de schepping en de 12 stammen .
Toch een beetje droevig. Op een bepaalde locatie weende een engel mee....
Het is vaker zo dat de magie van het woord ons doet denken
dat het maar een woord is. Daar zijn we nu zeker van. ON LINE gaan met alles erop en
eraan is een 'bedevaart'.
We zijn druk aan de voorbereidingen bezig om internet te
installeren om ons virtueel museum zo handig mogelijk op de beeldbuis te
krijgen. Er zijn nog enkel knopen te ontwarren.
De fotografie is niet zo eenvoudig. Beelden zijn drie
dimensioneel. De belichting is een voor onze deskundige kennis veel
complexere materie dan onze naïviteit het vooronderstelde. En internet installeren leerde ons enkele basisprincipes. De
kabel die er lag moest er terug af. Nu moet er een dubbel afgeschermde kabel
liggen. Vandaar uitstel. De nieuwe kabel die we dan aanbrachten bleek iets korter dan
de ideale lengte. Lassen is niet aan te raden, dus maar een ander locatie
bedenken voor de modem Het moet gezegd zo wordt ons project langs om concreter.
Met enkele foto's van de omgeving een 'apocalyptisch'
sfeerbeeld van de werkzaamheden. Je mag ervan op aan zo erg is het niet, maar
het lijkt er soms op!
Straatbeeld van de omgeving
Internet komt via de kabel. Hopelijk hebben we genoeg
geploegd en gegraven om interessante gegevens door de digitale kanalen te 'pluggen'.
We dromen ervan tijd genoeg te vinden en genoeg ondersteunt
te zijn om alle erfgoed goed ingekapseld.. 'gewapend' te bewaren.
We kunnen ons troosten .. ook de Boeschepestraat is niet in
een dag afgewerkt..en met wat een
materiaal kan hier worden gewerkt
Onze vrijwilliger legt deskundig een lus. Wat al lussen moet je niet
leggen in je geest om niets te vergeten ! Wat al lussen komen eraan te pas om
in de lasso van onze geest wijsheid en wetenschap genoeg binnen te laten om ons
erfgoed te documenteren.
Je slaapt toch niet? Neen! God behoede ons de
dief komt in de nacht lezen we in de evangelische pericope (Matt. 24:35)
"Je slaapt toch niet!" was de mail die we van een
van onze bestuursleden kregen. Echt een bemoediging. Wie parkeert, wie halt
houdt die gaat achteruit?
Even onze activiteiten op een rijtje: Onze tijdschriften worden voor het ogenblik geschoond. Al
wat KADOC in zijn magazijnen heeft houden we niet tenzij het streekmateriaal
betreft. Ons erfgoed wacht ongeduldig (Ja, heiligen brandend van
vurigheid.. en ongeduld) op digitalisering. We moeten een gepast fotoapparaat
aanschaffen en zijn nog 'koortsachtig' op zoek naar de gepaste belichting.
Ondertussen hebben we ook ons licht opgestoken op de
federale studiedag rond de erfgoedconvenanten. Er zit niet zoveel in voor
'kleine broertjes' als ons erfgoedcelletje. De provincie zal zich in zake
depots enkel de regie aantrekken. Wij blijven van de goedwil van de stad
afhankelijk
Toch even opnieuw een vleugje wierook, een streepje laudatio straks kunnen
we via 40% subsidie van de stad online met wat al gedigitaliseerd is. Midden
juli worden we dit deel uitbetaald. Waarvoor dank.
We maken meer en meer van die onverwachte gebeurtenissen mee.
De bereikbaarheid van onze site is voor het ogenblik absoluut niet om naar huis
te schrijven. De Boeschepestraat is aan een 'GRONDIGE' face lift toe en dat
laat zich voelen.
Op een gegeven moment waren er maandag 09 juni 2008 een
dozijn auto's in de Trommelaarstraat, allemaal plaatselijk verkeer .
Een onbekend individu benaderde ons erfgoeddepot incognito..
een programmamaker van de VT4.
We kunnen er nog niet meer over kwijt. Je bent alvast verwittigd.
Kijk uit!
Zoals gebruikelijk houden we u op de hoogte. Heet van de naald!
We zijn uiteraard geïnteresseerd in iedere ware bekommernis
voor het erfgoed. In de zondvloed van het weekend 6/6 juni 2008 stonden we met
meerderen 'verbauwereerd' te kijken naar een kapot kruis. Volgens de
commentator lag het er al een tijdje. Er werd een boom geveld en.. een dode
kan zich niet 'verweren'
De duidelijke oproep die er weerklonk was sommige van de
grafmonumenten zouden mogen geklasseerd worden! We hebben de mooiste oude begraafplaats
van West-Vlaanderen! Dat denken wij ook.
En als er nood is aan, expertise voor de symboliek dan houden we ons
aanbevolen
Na de tentoonstelling "Onze Lieve Vrouw van Lourdes" hebben de creatieve
begeleiders van het woon- en zorgcentrum in de Ieperstraat te Poperinge gezocht
naar de herinneringen van de mensen op de leeftijd en wat is er sterker bijgebleven
dan de "jaren van discretie" waarop men "ter heilige tafel"
mocht naderen: de eerste communie.
Of de plechtige communie waren de jongens fier als een
gieter de strik op de mouw mochten dragen en de meisjes werden gekroond -
weliswaarna een hele catechismus van
buiten te hebben geleerd om plechtig de bijna volwassen leeftijd in te gaan.
De cadeautjes waar het nu al te vaak in hoofdzaak om te doen
is waren toen geïnspireerd door de catechetiek. Een altaartje met - o
onachtzame pedagogiek het laatste avondmaal van Da Vinci .en de nooit
gebruikte tas en ondertas met druiven en korenaren .
De zuiverheid, het witte kleed, de leliën, accordeerden met
de authenticiteit van de cadeautjes. Ook de plechtige communieprentjes verwezen
naar het serafijnse evenement .
Missaal en paternoster hadden duidelijk de tekenen van de
status van de ouders, een lederen hoes en dubbel versterkte schelpen (accer)
paternoster met gouden kruisje verraadden een ietwat meer bemiddeld ouderpaar.
Kapel ingezegend: Sint Pietersstraat 10, Reningelst-Poperinge
Een tijd terug waren ze in de Sint Pietersstraat verrast
door de nederdaling van een kapel. Buitenaardse wezens worden door het Vaticaan
niet onmogelijk geacht .. Blijkbaar zijn er in de Westhoek meer mensen die het
fenomeen van de kapel hebben gevolgd
Barnumreclame was er niet voor geweest. Maar 23 mei 2008
werd de kapel ingezegend. Een file wagens waren met bestuurders en ingezetenen
gestrand bij DE kapel. Zoals iedereen kon merken zover als je kan kijken
stonden er auto's geparkeerd. Het erf in de buurt diende eveneens als
parkeerplaats. Meidagen en kapelletjes zijn in Poperinge meer dan folklore. En
we moeten toegeven de erfgoedaandacht kan zelfs de kritische perceptie niet
loochenen.
De fam. Jacques en Heidi Beelprez-Gesquiere die de
erfgenamen zijn van het oude en de bouwers van het nieuwe bouwsel wilden hun
fierheid verzilveren met een gewaardeerde vrienden drankje om de plechtigheid
Vlaams en volks af te ronden.
Er is vanwege de Regionale Landschappen Westhoek en de
speurzin van Onzen Heertje gezorgd voor de link met de geschiedenis. Het oude
altaar werd in de oorspronkelijke staat gereproduceerd. Twee eeuwen terug
bouwde Livinus Verdonck in 1899 weduwnaar Deweerdt en Bossaert de kapel. Na die
bouw huwde hij voor de derde keer huwde met Renilde Vancayzeele.
Opvallend veel kinderen namen deel. Pater Kenny Brack leidde de plechtigheid.
Een geanimeerde sessie. Wil je meer foto's zien http://www.westhoek.be
Onze website is aan het groeien. Een heuse geboorte met alle problemen, spanningen, verwachting en open bloeiende verrassingen.
We danken de sponsors Tasty Creations, de stad Poperinge en de provincie. We kunnen u binnenkort melden hoe je ons virtueel museum betreedt. Even geduld met onze kinderziektes!
Ho! Ho! Er moet nog heel wat gebeuren. Op Trouw 'idealen' in Nederland geven we om de twee dagen relaas voor het ogenblik. Hoe we vorderen en wat het allemaal meebrengt.
Als attractie onderweg publiceren we een van onze laatste aanwinsten: een 'Jansenius'-kruisbeeld. Of weet iemand beter en kan hij ons duidelijk maken waarom het geen Jansenius-kruisbeeld zou zijn?
Het zal niemand verwonderen dat in de RVT in de Ieperstraat
te Poperinge de bewoners een herkenbaar item zien in de attributen die met de
verschijning van O.-L.-Vrouw te maken hebben. De creatieve begeleiders hebben
beroep gedaan op het depot van Onzen Heertje en hebben er een mini
tentoonstelling opgebouwd.