Chiro en C°... van A tot Z of van het begin tot het einde..
For You wherever you are
Mijn wens? hopelijk een steuntje zijn...
18-04-2006
Dagen tussen de dood en de begrafenis (2)
In die dagen begon ik te beseffen hoe verschillend ieder mens is en dat je nooit kan zeggen "die is zo of zo": evenwel in verband met je naasten als met je "vrienden", "kennissen" en zelfs bijna vreemden heb ik het ondervonden.
Men zegt "in de slechte dagen erken je je vrienden".... en dat is de waarheid: bepaalde mensen (van wie ik zeker was dat ik kon rekenen) zijn, door hun reacties (of geen reactie), volledig uit mijn leven en mijn interesse verdwenen, maar andere mensen,zelfs van wie ik het nooit had gedacht), zijn vrienden voor het leven geworden.... en gelukkig waren er vrienden.... die echte vrienden waren en gebleven zijn...die vrienden kan ik op mijn twee handen tellen....
Ja, mijn wereld is echt "gekrompen", ik heb geen behoefte meer om "tussen het volk te komen", ik KIES de mensen met wie ik wil zijn... en ik ben heel kieskeurig geworden.... Ik wens aan niemand geen kwaad.... maar ik geef toe dat veel mensen mee wie ik meeleefde en probeerde er voor te zijn mij "koud laten", ik kan niet meer "meeleven" met hen: gebeurt er niets met hen: het is zo.... gebeurt er wel iets: het is zo.... punt , gedaan....Ik wens hen niets: niets kwaad en niets slecht.... feitelijk: ze bestaan voor mij niet meer.....
Ik weet het: het is niet mooi, maar het is zo....
Maar de mensen die er toen WEL waren en zijn: voor hen zou ik alles doen wat ik kan zonder ooit te denken "ik moet het doen", ik doe mijn best om "er te zijn" voor hen en dat is nooit "te" voor mij....meer dan ooit....volgens mijn mogelijkeden natuurlijk....
Ik ben zeker dat iedereen die zoiets meegemaakt heeft dat weet: die dagen zijn zo druk, er moet zoveel gedaan worden, al die papieren, al die brieven: je moet overal adressen zoeken, alles kiezen voor de drukker (doodprentjes-text), samen de viering bespreken (gelukkig hebben we daarvoor veel hulp gehad ... van een ECHTE priester!: hij was de proost van de Chiro).... je weet niet waar je hoofd staat.... daar tussen komen de telefoons.... en de bel van de voordeur non stop...
Ondertussen had de Peter van Steven ook ervoor gezorgd dat er een dokter bij ons kwam (wij wilden geen contact meer hebben met de dokter die, vanaf onze huwelijk, onze huisarts was tot als we eindelijk en "dankzij " andere wegen wisten hoe het kwam dat Steven al van de herfst van 1996 altijd zo rap moe was... dat is een ander verhaal...); mijn echtgenoot moest dus al medicatie nemen voor zijn bloeddruk: de arts schreef nog iets anders voor: een kalmeermiddel denk ik en slaappillen... voor alle twee... Ik dacht er niet aan en nam niets: ik wilde niet: ik wilde niet slapen, ik vond niet dat ik "kalmer" moest zijn (ik vond dat ik kalm was), ik wilde niet "verdoofd" zijn: integendeel: ik wilde "ik" blijven, waarschijnlijk meer dan ooit....
Was de familie bij mijn schoonouders, ik was in de keuken met mijn schoonzuster en vertelde haar dat ik ondervonden had dat ik, als ik hier aan het schrijven was, ondervonden had dat bepaalde dingen "verdwenen" waren of, zoals mijn beste vriendin zegt "ik heb ze niet geenregistreerd..." Ze zei dat ze ook dat meemaakte.... Mijn echtgenoot en de Peter van Steven kwamen binnen als we erover bezig waren: voor ieder van ons was het hetzelfde: bepaalde dingen blijven zo "vers" in onze geheugen en anderen zijn verdwenen (niet noodzakelijk dezelfde dingen): het is toch raar!
We hebben alle vier, gegraveerd in onze geheugen, wat voor ons echt van belang was in die dagen, en al de rest was bijzaak.... en telde niet.
Kennen jullie de uitdrukking "passer en automatique"? ik weet niet juist hoe dat in het Nederlands gezegd wordt... maar zo was ik:.... het was ik ... en ik niet...: ik hoorde alles, wist alles, zag alles, verstond alles en toch...versta tot nu toe nog niet hoe het mogelijk was dat ik, toen, zo kon zijn....
We gingen in de living, op een bepaalde moment zei "iemand" dat we iets moesten eten... alles was klaar bij mijn schoonouders (weet je nog?), "iemand" is dus alles in hun huis gaan halen, "we" hebben de tafel gezet, en ... hebben gegeten.... (ik weet nog dat er alle soorten broodjes waren en schotels van charcuterie en kaas); iedereen forceerde zich om iets door zijn keel te krijgen behalve.... mijn schoonvader: die "film" zie ik voor mijn ogen zoals het gisteren gebeurd was: hij at en at en at op zijn gemak verder: nog een en nog een.... en het smaakte hem.... Ik weet nog waar hij aan tafel zat... ik kon mijn eigen ogen niet geloven...
Jaren later heb ik het hem kunnen vergeven.... maar kan het niet vergeten....
Er moest van alles gebeuren, "iemand" belde naar de begrafenisondernemer, die kwam: alles wat moest geregeld worden werd besproken (hoe kan een mens in Godsnaam op zulke momenten "klaar" denken? hoe kan je, als ouders van.... weten hoe, wanneer, waar je kind zal begraven worden, en welke "vorm" van rustplaats je hem wilt geven????). En toch ging (gaat) het zo....alles moet "rap" gaan he....
Misschien, door het feit dat het "zo druk" is, is het juist een "hulp": je moet "nadenken" over zoveel "materiele" dingen dat je hersenen niet de mogelijkheid hebben om stil te staan bij de dood van je kind? ... ik ben geen psycholoog.....maar ik denk wel dat het zoiets is....
De paasklokken komen nooit op Pasen bij ons voor de kleinkinderen: daar ben ik er nog niet klaar voor....
Het was, voor mijn kinderen, de mooiste "feest"; ik denk dat het meer de gewoonte in Walloniê dan in Vlaanderen om, ieder jaar, heel veel kleine dingen (eieren, andere snoep, klein speelgoed) buiten in de tuin te "laten vallen". Ieder jaar, weer of geen weer, was ik ermee bezig van 's morgens vroeg; er zijn jaren geweest dat ik alles, stuk per stuk, in doorzichtbaar plastique moest verpakken omdat het zoveel regende.... en zelfs als ze ouder werden, en beter wisten, vroegen ze alle twee om "toch de klokken in de tuin te laten komen"....
Vandaag komen ze... voor onze kleinkinderen.... de kinderen van Marie-Ange en Serge.....
Ieder jaar opnieuw voor mij met gemengde gevoelens: ik wil het doen voor hen: ik zie ze doodgraag en hun geluk bij het zoeken en vinden is mijn beste beloning...maar ik ben er ieder jaar weer eraan herinnerd dan ik dat nooit, maar nooit hetzelfde zal kunnen doen voor de kinderen van Steven....
Ik kwam terug bij hem,.... ik dacht niet aan mezelf, niet aan de mensen die erbij waren: alleen maar aan hem.... en ik noemde zijn naam en zei .... bijna dezelfde woorden als wat ik tegen mijn moeder gezegd had ".... je hebt altijd gedaan wat je vond dat het best was voor jezelf en voor de anderen... als je vindt dat je verder wilt vechten om beter te worden en te genezen: vecht maar verder.... maar als je vindt dat het genoeg geweest is, dat je wilt rusten.... doe maar.... wat je keuze ook mag zijn we zullen het aanvaarden en evenveel van je houden...
In de loop van de namiddag dacht ik aan mijn moeder: ze was thuis, ver: in Jumet (in mijn ouderlijk huis), maakte zich veel zorgen over mijn zoon.... met wie afgesproken was dat zij niet mocht weten dat het zo erg was (maar door het feit dat ze jaren lang voor de rode kruis gewerkt had wist ze toch welke ziekte mijn zoon had) ze had al veel meegemaakt: jaren lang mijn vader verzorgd, die daarna gestorven was, had 2 jaar voordien een zwaar hartinfarct gehad.... ik wist niet wat te doen: aan de ene kant moest ik het haar zeggen: mijn zoon was haar kleinzoon: ze had het recht om te weten hoe het was met hem.... aan de ander kant was ze daar alleen, kon zich niet verplaatsen... en het was Pasen.... Toen dacht ik aan haar metekind, bijna zoals een zuster voor mij, die altijd klaar was -en is- voor mijn moeder. De priester van Sint Jan was bij ons en hij stelde mij voor om te gaan bellen naar die vrouw en uit te leggen hoe het was.... dat deed ik dus: ik belde en probeerde duidelijk de toestand van mijn zoon te zeggen.... zij werkt al jaren zelf in een kliniek..... en veel woorden waren niet nodig....Ze stelde mij voor om terug bij mijn zoon te gaan en een half uur later naar mijn moeder te bellen: ze ging ondertussen met haar echtgenoot naar haar huis gaan (mijn moeder ging het niet abnormaal vinden: het was Pasen) en ze gingen dus mijn moeder kunnen opvangen na mijn telefoon.... dat deed ik dus.... Een half uur later zei de priester dat ik kon gaan bellen.... hoe zeg je zoiets aan een grootmoeder die altijd maar geleefd heeft voor de mensen van wie ze hield???? Ik belde en zei (in het Frans natuurlijk) "Maman, je weet dat je kleinzoon altijd gedaan heeft wat hij vond dat het best voor hem en voor de anderen was, nu vind hij dat hij lang genoeg afgezien heeft en wil rusten".... ik hoorde een afschuwelijk geluid door de telefoon en direct erna nam de metekind van Maman de hoorn en zei "het komt in orde Marie-Luce, we zijn hier, we zorgen voor haar, ga terug bij je zoon".... en dat deed ik....
Pas later wist ik dat, als mijn zoon (zonder te weten dat ze het woord "biopsie" zou verstaan) haar zei dat hij een biopsie had gehad, ze een trombose had gedaan....ze belde "normaal" verder, naar ons thuis of naar de kliniek en, als ik eens zei dat ze "raar sprak" gaf ze mij als antwoord "ja: mijn vals gebied is gebroken: daarom kan ik niet goed spreken".... ze had haar arts en haar metekind doen beloven dat ze mij niets gingen ervan zeggen.... en, na mijn telefoon een tweede trombose: maar ze wilde haar kleinzoon zien dus heeft haar arts ervoor gezorgd dat ze heel zware medicatie kreeg: haar metekind en haar echtgenoot hebben mijn moeder naar hier gebracht.... de maandag heeft ze haar kleinzoon gezien... ze is hier gebleven tot na de begrafenis toen kon ze niet meer blijven.... en ging terug naar haar huis met dezelfde mensen....
iets van "ik vrees dat we jullie zoon niet meer kunnen helpen"..... of zoiets...
Ik keek naar mijn echtgenoot en vroeg aan die man als hij mijn echtgenoot wilde helpen: ik wist dat hij al jaren problemen met zijn bloeddruk had en vreesde dat er iets met hem ging gebeuren.... die man verdween met mijn echtgenoot....en wat later kwamen ze terug: een "geluk" dat ik dat zei: het was dringend om hem iets te geven....
Daar stond ik: naast mijn zoon, in die lichte kamer, kijkend naar hem, naar zijn borstkast ... en naar de apparaat die de hartslag meet.... het KON NIET, die man was mis....
Ik weet dat wat later mijn dochter en de hele familie van mijn echtgenoot in de kamer waren (maar weet niet meer hoe ze gekomen zijn: is de Peter van mijn zoon, die met ons gekomen was, ze gaan halen? of mijn schoonzuster? of hebben ze gebeld? ... dat weet ik niet...). De hele familie was bij mijn schoonouders voor Pasen (jullie weten wel: ik heb het vermeld.... met zoon ging daar ook zijn...).
Ik streelde zacht de arm van mijn zoon (dat had hij altijd graag gehad) ... en plots veranderde die apparaat (hartslag of???) van ritme, ik stopte en keek vragend naar de verpleegster die achter mijn zoon stond maar ze zei "doe maar voort Mevrouw: het is nooit bewezen geweest dat iemand in zijn toestand niet meer hoort of voelt wat er bij hem gebeurt..." .. en ik streelde hem verder.... en die machine ging terug rustig voort...
Als ik binnen was in Sint Jan was ik nog "redelijk" gerust: alles buiten was vol van beloften, er was geen telefoon geweest dus alles was "normaal".... ik dacht echt dat, als we in die kamer gingen komen, mijn zoon wakker zou zijn of tenminste wakker zou worden met ons te horen en te zien....
En we kwamen binnen in de kamer....
Mijn zoon lag nog "te slapen", was nog vast aan alle soorten draden en machines... zag er heel rustig en kalm uit: echt onspannend, ademende nog (of was dat die machine?), er was "veel volk" in de kamer: verpleegsters en denk ik een arts....
.... en.... als die man sprak.... was er geen "ik" meer: nog alléén maar de moeder van mijn zoon en de echtgenote van mijn echtgenoot..... mijn eigen "ik" was even verdwenen in het niets....
Niets is er veranderd: alles wacht op hem, hij was heel precies: alles op zijn plaats en een plaats voor alles...
Alleen maar ongewoon is dat zijn laatste kleren en zijn gerief van Brugge NIET op hun plaats zijn... en dat het daar altijd zo stil is...
Zoals veel jonge mensen toen had hij posters hangen: ik vond ze echt niet tof... maar hij vertelde mij dat het voor de muziek was van die groepen, dat het zo een genre was, niets verder zoeken dus...
Een van die posters is, een tijdje na zijn dood op de grond gevallen... en ligt nu op zijn bed...
Het regende niet toen.... als we te voet over de parking naar de ingang van Sint Jan stapten zag ik hoe mooi en fris alles was, ik zie nog die perken vol met paaslelies in het gras: zo jong, zo mooi.....
Mensen nu heb ik het moeilijk om verder te schrijven.... beetje geduld...; ik ga efkes in zijn kamer....om moed te krijgen...
Nog enkele minuten en het is Pasen, mijn zoon is niet 's morgens overleden maar voor 18 uur.... ik moet nog een deel van mijn "schat" delen met jullie morgen....tot aan het einde van mijn "eerste leven"... een beetje voor 18 uur....
Ik weet dat mijn verhaal geen aangename lektuur is, geen sprookje waar alles goed eindigt... maar het is mijn verhaal: als ik mensen wil kunnen "helpen" moet ik mij "bloot geven", alles schrijven zoals het is, niets verbergen: de mensen die hun schat aan het opbouwen zijn zullen zeker gelijkenissen vinden in mijn schrijven....en in mijn reacties na zijn dood....
en voor jullie, die gelukkig "van buitenuit" lezen hoop ik dat mijn verhaal een licht zal doen branden; dat jullie, door gedeeltelijk mijn weg te volgen, onze reacties, onze "zwijgen", ons verdriet, onze andere manier van denken of handelen beter zullen verstaan...en ons zullen kunnen vergeven als we jullie "mis handelen"....
Nu dat ik "op tijd" ben met mijn herinneringen heb ik tijd genomen om onze krant te lezen.... ik had dat misschien beter niet gedaan:
Die jongen van 17 jaar die zomaar, tussen al die mensen, doodgestoken werd voor .... een onnozel mp3 laat mij niet los; het feit dat niemand ertussen kwam kan ik verstaan: iedereen is bang.... maar toch: ik kan mij dat niet voorstellen..... Daarom heb ik een kaars voor Joe laten branden.... en een andere kaars voor al die mensen: dat ze verder in vrede met zichzelf zouden kunnen leven.....
In onze krant is er ook en artikel over 4 kinderen die kanker of een andere vorm van "levensbedreigende" ziekte hebben.... Voor al die kinderen zal ik ook een kaars aansteken....
En jullie? niet vergeten: doet het geen goed, het doet ook nooit geen kwaad!
Die nacht heb ik niet geslapen: ik kon niet.... ik wandelde in huis, lag in "zijn" bed (een plooibaar bed dat we beneden gebracht hadden omdat hij, als hij moe werd, toch beneden bij ons was), stond weer op, ging buiten, keek naar de sterren, kwam terug binnen, en op een bepaalde moment nam ik mijn lievelingskader: van De Kleine Prins... deed de omlijsting weg en schreef: "
Vraag mij niet wat ik ermee dan bedoelde...ik weet het niet: ik bleef in de overtuiging dat hij ging genezen: waarschijnlijk was het "als je beademd moet worden is het het best voor jou NU, morgen zal je terug zelf ademen en zonder al die draden en machines zijn als we zullen toekomen en zal je mee naar huis mogen....
Ik weet niet meer juist hoe ik was... ik weet nog dat ik mijn echtgenoot heel vlug geroepen heb, ik denk dat ik naar mijn schoonbroer- de Peter van mijn zoon- gebeld heb omdat ik niet goed verstond wat dat kon betekenen en dat hij heel goed op de hoogte was van die "behandelingen", dat we naar Brugge gereden hebben :ik weet niet meer wie reed: mijn echtgenoot of mijn schoonbroer, als mijn schoonzuster mee was, of nog iemand anders.... ik weet het niet meer....
Ik weet nog dat we iemand van onze gemeente gezien hebben (die dokter of verpleegster is?) .... en dat mijn zoon, bewusteloos, met draden aan machines verbonden was.... dat er gezegd werd dat het een tijdelijke steun voor hem was, om hem te sparen, dat het nu en dan gedaan werd om mensen een tijdelijke hulp te geven, dat we niet moesten panikeren.... ja, dat weet ik nog..... maar heel vaag......
Ik weet niet meer hoe ik die dag doorgebracht heb in Brugge, ik weet niet meer wat ik dacht, geloofde... of niet....
Ik weet nog goed hoe mijn hart brak als ik hem zo zag: hij was daar aan het slapen.... en hij was daar niet aan het slapen....
Ik weet niet meer wanneer we thuis gekomen zijn, en met wie, ik weet niet meer als mijn dochter, schoonzoon of andere mensen die dag naar Brugge gekomen zijn.... al die dingen weet ik niet meer....
Het begon niet "stil": rond 7 uur rinkelde de telefoon: een verpleegster van Sint Jan belde met de melding dat, in de loop van de nacht, mijn zoon gebeld had: hij had moeite om te ademen... de verpleegster heeft hem uitgelegd dat het nog gebeurde, dat, als hij wilde, een tijd aan een behademingsapparaat ging helpen (en hem "sparen" dus").... dat hij akkoord was ermee maar wel, voor dat hij verdoofd werd, gevraagd had om ons te verwittigen rond 7 uur: hij wilde niet dat we aan zijn kamer zouden staan en hem daar niet vinden: de verpleegster moest ons bellen om te zeggen dat het niet erg was maar dat we in "intensief" moesten gaan in plaats van naar zijn kamer....
dacht ik dat het hoogtijd was om een bad te nemen en mijn haar te wassen: ik wilde er zo goed mogelijk eruitzien: de specialist was komen zeggen dat hij voor enkele dagen vertrok maar dat alles "normaal was" dus dat mijn zoon met Pasen naar huis mocht komen....
Als mijn haar droog was ging ik naar de keuken (in een hoek dichtbij de deur van de kelder is er een spiegel) en begon mijn haar "in vorm" te kammen: het was heel stil en al laat, mijn echtgenoot was boven (maar ik sliep al lang beneden om zeker te zijn dat, als de telefoon zou rinkelen, ik het zou horen!). Mijn handen waren bezet maar mijn gedachten waren er niet bij, ik was gespannen....ik hoorde een geluid en luisterde beter: ik hoorde de Dodenmarch!.... ik dacht "maar dat kan niet! wat hoor ik?"... ik luisterde verder, al mijn aandacht ging naar die raar geluid: geen muziek: geluid... na een tijd wist ik wat ik hoorde: in de kelder hadden we een oude diepvriezer, het was niet echt stabiel meer en, als het aansloeg maakte het "geluid"... en het was dat dat ik hoorde.... maar met een "soort melodie"....
Ik dacht dat ik begon zot te worden... en moest zelf glimlachen als ik besefte wat ik dacht gehoord te hebben.....
kwam mijn echtgenoot na school, zoals ieder dag bij ons, het was het begin van de Paasvakanties, de school was voor 2 weken gedaan, voor hem ook... We hebben plannen gemaakt voor die twee weken (ik bedoel: onze zoon heeft zijn planning uitgelegd aan zijn vader...).
We zijn rond 21uur vertrokken: mijn zoon was moe (wat normaal was), we hebben hem een zoen gegeven, "slaapwel" gewenst, "tot morgen" gezegd, en de eerste van de twee deuren van zijn kamer open en dicht gedaan: ik zie hem nog liggen door de venster van die deur: hiij lag op zijn rechter zijde, met zijn rechter hand onder zijn hoofd en deed, met de vingers van zijn ander hand, "daag"met een glimlach op zijn gezicht, en wij deden dat ook en ik stuurde hem een zoen....
En zwijgend, maar hoopvol kwamen we naar huis terug....
Ik ben Marie-Luce
Ik ben een vrouw en woon in West Vlaanderen (Belg) en mijn beroep is geen meer..
Ik ben geboren op 03/11/1951 en ben nu dus 73 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: veel (gelukkig!) : klein-kinderen, planten, foto\\\'s, knutselen, en nu ook computer....
Ik ben Franstalig, getrouwd met een Vlaming en woon in Vlaanderen al meer dan 30 jaar. Mijn basis van de taal was wat ik op school geleerd had (en dat was niet mijn beste vak!)...
Nu spreek ik goed maar schrijven is moeilijker: meer uitleg in mijn blog
de tijd vliegt snel zo leef ik vaak in toekomst en verleden droom en herinnering
mocht ik ooit in zuchten en in weeën dromen dat je meer bij me bent voor altijd vanaf heden.
Dala
Ticket To Heaven
I can see what you're looking to find in the smile on my face In my peace of mind, in my state of grace I send what I can to the man from the ministry He's a part of heaven's plan and he talks to me
Now I send what I can to the man with the diamond ring He's a part of heaven's plan and he sure can sing Now it's all I can afford but the lord has sent me eternity It's to save the little children in a poor country
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everylasting life All the way to paradise
Now there's nothing left for luxuries Nothing left to pay my heating bill But the good lord will provide, I know he will So send what you can to the man with the diamond ring They're tuning in across the land to hear him sing
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everlasting life All the way to paradise, all the way to paradise.
Dire Straits
Tears in heaven
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
Would you hold my hand if I saw you in heaven? Would you help me stand if I saw you in heaven? I'll find my way through night and day, 'Cause I know I just can't stay here in heaven.
Time can bring you down, time can bend your knees, Time can break your heart, have you begging please, begging please.
Beyond the door there's peace I'm sure, And I know there'll be no more tears in heaven.
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
