Chiro en C°... van A tot Z of van het begin tot het einde..
For You wherever you are
Mijn wens? hopelijk een steuntje zijn...
02-02-2006
terug van de zee...
Ja... ik dacht dat ik veel van de zeelucht ging genieten: zooo koud!! Vertrokken met een verkoudheid en meestal binnen gebleven: had ik maar mijn laptop kunnen meenemen!!
Wel heel mooi in dit periode, en zo rustig: veel tijd gehad om te lezen, te knutselen en... nadenken: morgen zal ik verder doen,
Ik kon aan een blog begonnen zijn na de dood van mijn zoon (einde maart -op Pasen- zal het 9 jaar zijn dat hij ons verlaten heeft)...
Het ging dan een dagboek geweest zijn: over hem en ik: wie hij was, hoe hij was, hoe hij tegen zijn ziekte gevochten heeft...en over mijn pijn, mijn verdriet, mijn vragen, mijn slapeloze nachten, mijn onmacht, mijn leegte, mijn gevoel van onrechtvaardigheid, mijn razernij...
Het zou misschien even "geholpen hebben" om zwart op wit en voor heel de wereld eens mijn gedachten en gevoelens te verwoorden, maar ja... het zou zich wellicht daartoe beperkt hebben.
Ik kon dan nog eens zeggen hoe mijn hoofd vol was met alle soorten tegenstrijdige gedachten, meestal negatieve, soms positieve, zeker als ik aan de verwachtigen van mijn zoon wilde voldoen die er altijd "het beste wilde van maken" en wiens lijfspreuk "Pluk de dag" was... Maar in al die jaren heb ik ook geleerd dat ik hem niet ben en dat het niet altijd kan...
Daarom is het best dat ik hier nu ben: ik heb niets vergeten, mijn gevoelens en gedachten blijven onveranderd: dat zijn mijn goudstukken.
Na meer dan 8 jaar heb ik al mijn "goudstukken" in een gouden kistje goed in orde verpakt en een plaats in mijn hart (en mijn leven) gegeven. Ik kan mijn grootste schat bereiken wanneer IK wil, en ook delen als ik denk dat iemand, hoe erg het voor hem (haar) ook is, een "goudstuk" van mijn schat kan gebruiken om zijn (haar) schat op te bouwen.
Tijdens de eerste maanden (jaren) deelde ik die schat met iedereen, met alle gevolgens vandien: de kist was zo in wanorde dat ikzelf niet juist wist welk stuk ik in handen ging krijgen, laat staan dat de persoon die rechtover mij was dat wist! Soms was het een "lief" goudstuk -eentje waarvan ik zacht moest glimlachen door de tranen heen-, maar meestal waren het "vergiftigde" goudstukken, waardoor de persoon die het zo goed bedoelde zich zo slecht ging voelen dat hij of zij enkel nog een mogelijkheid had: zo rap mogelijk weggaan... en (gelukkig niet altijd) zeker niet terugkomen!...zonder te beseffen dat IKZELF niet kon KIEZEN uit mijn schat welke stuk ik in handen ging hebben.
Nu kan ik dus bepalen welke "goudstukken" ik kan delen, en wanneer. Daarom ben ik hier. Ik weet zeker dat er iedere dag mensen zijn die hun schat moeten leren opbouwen. Ik weet eveneens maar al te goed dat een rouwproces lang en zelfs heel lang (levenslang) kan duren en dat elk individu dit proces meemaakt op zijn eigen manier. Dit maakt het nog moeilijker in een gezin, omdat de ene niet kan begrijpen hoe het mogelijk is dat de andere dat wel of juist niet doet of zegt!
Aan iedereen die op de een of andere manier ervaring heeft met deze gevoelens wil ik de mogelijkheid geven om vragen te stellen, zijn gevoelens te uiten, zonder zich te moeten verantwoorden of zelfs zonder zich echt "kenbaar" te moeten maken. Ik doe het voor zij die hun schat moeten opbouwen, maar ook voor de mensen die hen omringen, zodat ze hier ook zouden kunnen komen met hun vragen, hun onbegrip over de manierwaarop wij, die aan onze schat proberen te werken, ze behandelen, van antwoord dienen,...of pijn doen. En als iemand het wenst wil ik hem of haar de mogelijkheid bieden om persoonlijk contact met mij op te nemen om te kijken of er in mijn schat hetzelfde "goudstuk" zit en om over de eigenschap ervan te kunnen "discussiëren".
Bedankt voor jullie reacties! NU kan ik inderdaad weer genieten van de kleine dingen: ik was, in mijn "eerste leven" al zo iemand (ik voel het echt zo: ik heb één leven gehad tot 30 maart 1997 en vanaf dan een tweede).... het was veel moeilijker in mijn 2de leven om dat weer aan te leren, zoals een klein kindje: met vallen en opstaan (en veel meer vallen dan opstaan de eerste jaren hoor Veveke!).
Weet je, als men iemand verliest van wie we houden, denk ik dat het verdriet even groot is voor iedereen en de wonde even diep. Wel is het zo dat een kind verliezen (volgens mij) het ERGSTE is dat je "moet" proberen te verwerken omdat het helemaal niet klopt. We weten allemaal dat we zullen sterven maar LOGISCH is dat hoe ouder je bent hoe minder lang je zal leven; het is totaal onrechtvaardig dat je kind er niet meer is en jij wel, een andere reden is dat een kind deel uitmaakt van jezejf (letterlijk). Maar ik geloof echt niet dat je verdriet "minder" is dan mijn verdriet of jou wonde minder diep dan de mijne, de leegte zal altijd blijven... je hebt wel een "positieve" punt: je zal nooit hun vader kunnen terug geven aan je kinderen maar (en ik wens het jou van harte) je kan altijd iemand ontmoeten met wie je gelukkig zal zijn en die ALS een echte vader zou zijn voor je kinderen (er zijn verschillende manieren van "houden van", de leegte in je hart zal niet verminderen maar je hart is groot genoeg om een plaats te maken voor iemand anders).
Het kan ook gebeuren dat de dood van een dierbare ook een gevoel van "opluchting" geeft: als mijn vader gestorven is 12 jaar geleden na jaren van aftakeling, pijn, en ondertussen dement an het worden de laatste jaren van zijn leven- heb ik dat als een echte verlossing gevoeld; niet voor mijn moeder of voor mij hoor maar wel voor hem. Ik ben enig kind, was "toevallig" bij mijn ouders voor enkele dagen en heb thuis mijn vader zien sterven (hij had gevraagd om thuis te blijven en hoe moeilijk het ook was mijn moeder heeft dat altijd gerespecteerd). Het was voor mij de eerste keer dat ik iemand zag sterven en dat was een ervaring dat ik nooit zal vergeten: hij lag rustig te slapen en was aan het dromen (ik zat rechtover hem in een zetel en zag dat hij aan het glimlachen was) op een moment heeft hij, in zijn slaap, zijn linker arm omhoog gedaan en op zijn bovenbeen laten vallen (zoals men doet als men hard moet lachen) en ik dacht "hij lacht van de moppen van zijn vrienden" - het gebeurde vroeger nu en dan bij ons. Enkele seconden later werd hij "wakker", draaide zijn hoofd naar mij en keek in mijn ogen en dan keek hij naar mijn moeder die bij mij in een zetel in slaap gevallen was, ik heb haar wakker gemaakt en gezegd dat Papa wakker was: in de korte tijd dat mijn moeder van de zetel naar hem ging zag ik hem, heel rustig diep inademen.... en uitademen... mijn moeder (die verpleegster was als ze jonger was!) begon tegen hem te spreken, vroeg als hij iets moest hebben, als hij pijn kreeg... ik weet nog dat ik zei "Maman, il n'a PLUS mal"...
Iedereen had verwacht dat ik mijn "klop" ging krijgen maar ik WIST dat het niet ging gebeuren: mijn rouwproces is BEEINDIGD als mijn vader -dat ik enorm graag zag- echt verlost was...
Genoeg voor vandaag: morgen moet ik op tijd opstaan: geen school en mijn kleinzoon komt bij Oma!!
Tot de volgende keer en...Veveke: probeer de dag te plukken!!!
Ik heb gevraagd aan mijn echtgenoot (schooldirecteur) om de texten dat ik aan zee geschreven had te verbeteren: ik kon dus ( hoop ik!) op mijn 2 oren slapen..
Maar nu is dat gedaan: het is MIJN blog en ik doe alles zelf, schrijf ik fouten die "lachwekkend" zijn: tot daar: lachen jullie maar het is gezond!
Het is wel een mini bericht maar ik vond dat het tijd was om dat te melden, straks verder...
Voor de meeste mensen een mooie dag, met veel liefde...
Weten de jongere mensen nog dat de "crocusvakanties" of "carnavalvakanties" hun oorsprong hebben met de 40 dagen van "de Vasten": het begin van een periode van 40 dagen, het lijden van een mens: Jesus?....
Bewust schrijf ik "EEN MENS": gelovigen of niet, Jesus heeft bestaan (en voor de gelovigen zal altijd bestaan) ... als MENS, zoals jij en ik...en mijn zoon; en heeft 40 dagen veel meegemaakt, veel pijn gehad, en is dan gestorven....zoals mijn zoon. Ja, ik weet het: ieder mens maakt het mee: geboren worden, groeien, leven en, vroeg of laat, met of zonder afzien sterven: het is het leven!
Niet raar kijken: ik wil niemand kwaad maken als ik zeg dat ik mijn zoon met "God's zijn zoon" Jesus vergelijk.... en ik als Maria, zijn moeder maar toch is het zo!!
Mijn zoon (en ik) zijn zeker niet "heilig", en geen "engelen": alléén maar mensen (wie zegt dat de mens Jesus perfect was of zijn moeder???).
Neen, het "toeval" wil dat, begin van de "crocusvakanties" 1997 mijn zoon in de kliniek was voor onderzoeken (altijd heel rap moe, problemen met concentratie, soorten "steken" aan de kant van zijn hart...) en we wilden weten hoe dat kwam dus na ons huisdokter (die niet wist wat het was en vanaf november hem van alles gegeven had - antibiotica in alle "spectrums" inbegrepen) was hij binnen voor onderzoeken. Ik weet nog goed dat hij de maandag binnen ging. Daar moesten wij horen van de arts dat het "misschien niets erg was maar misschien ook wel (hij dacht aan leucemie) en we mochten kiezen voor een meer gespecialiseerde kliniek: Leuven, Brugge... Het werd Brugge: de woensdag middag waren we in "de mooiste stad", waar hij ook naar school ging, en stapten wij voor de eerste keer binnen: AZ Sint Jan... De vrijdag (14 februari), als we zijn kamer verlieten, vroeg de arts als mijn echtgenoot en ik hem wilden volgen.... lympheklierkanker was de verdict... maar zei hij zeker geen rede om echt te paniekeren: onze zoon is jong, de behandelingen zullen direct kunnen beginnen (chemo), de kanker is nog jong....hij heeft 70% kansen om te genezen.
Als we terug thuis gekomen waren kwamen de Peter van mijn zoon (mijn schoonbroer) en zijn vrouw om nieuws te krijgen..... Een hele tijd na zijn dood vertelden ze ons dat, op weg naar ons huis (ongeveer 5 min.rijden), ze een lied op de radio hoorden waarvan ze niet goed werden; titel is "Ticket to Heaven"... ik kende het niet toen....maar nu wel..
.Dat was ons Valentijngeschenk in 1997; .... en het begin van "de Vasten": 40 dagen en dan Pasen... op Pasen in 1997 is onze zoon gestorven, na een lijdensweg zoals....
Awel JA: ik kan ons terugvinden in Jezus en in zijn moeder, ja, ik kan onze weg terugvinden in hun weg....en ja, ik hoop (probeer) dat we, als mijn tijd gekomen zal zijn, ook terug samen zullen zijn... en niet "helemaal" dood.
Ik weet het echt niet: ik leef nog: ik wacht met gedud tot als ik het eindelijk met zekerheid zal weten: als mijn tijd er zal zijn om van hier naar daar ( hopelijk is er een!) zal gaan.
Nelly, ik weet niet wat het meest moedig is voor "ons":
Ik heb, na de dood van mijn zoon, mijn beroep opgegeven, ben enkele maanden volledig thuis gebleven, mijn telefoon uitgeschakeld, heb enorm veel gelezen (Frans en Nederlands), enorm veel nagedacht, veel in de tuin gewerkt: mij "uit de wereld" getrokken om al mijn tijd te spenderen voor mezelf. Behalve voor mijn dochter en toekomstige schoonzoon: voor hen "was ik er wel" gelukkig! (ik zal daar verder ingaan in een volgende bericht).
Mijn echtgenoot is, na een tijdje, terug aan de slag geweest: als schooldirecteur: ieder dag opnieuw, wekelijks (om niet te zeggen dagelijks!) geconfronteerd geweest met kinderen (of-en-ouders- of-en leerkrachten) met problemen, soms groot soms klein maar voor die mensen (in hun ogen en volgens wat ze "al meegemaakt hadden") allemaal even belangrijk. ... Altijd bereid zijn om die mensen te helpen, zijn school "goed" te besturen, "zijn" kinderen te kennen (hij kent ze inderdaad allemaal met naam en voornaam!), zijn gevoelens diep verborgen houden om "zo normaal" mogelijk te blijven tegen iedereen....
Ik geloof dat IEDER OUDER die zoiets meemaakt moedig is op zijn manier, hoe hij ook zijn verlies verwerkt: zwijgend of sprekend, wenend of lachend, open of gesloten... gewoon omdat ieder mens is wat hij is en dat we allemaal uniek zijn.
met die foto van haar broer heeft mijn dochter het altijd moeilijk .., er zijn enkele foto's dat ik amper toon, zoals die .... Ik zal een geheim verklappen (dat zal dan geen geheim meer zijn ...voor jullie): alles wat ik doe doe ik voor hem (ik PROBEER ten minste, maar het lukt mij niet altijd...): ik ben het hem schuldig, hij die zo graag leefde kan het niet meer dus tel ik voor twee: voor hem en voor mezelf. Als hij (in mij) de sterkste is is het voor mij zo gemakkelijk om te zijn zoals hij het graag zou gehad hebben, maar als ik-als zijn moeder- de sterkste ben is dat soms een heel ander verhaal....
Als de eerste tekens van lente in mijn tuin zichtbaar worden ben ik ieder jaar opnieuw geconfronteerd met dubbelzinnige gevoelens:
Hoop:
Kijk eens daar: alles is goed, je dacht dat alles "dood" was maar neen.... alles komt terug tot leven.... alles, vroeg of laat, juist hetzelfde of anders maar.... alles komt terug....alles blijft leven....alles is goed....
Maar als de eerste (jonge) bloemen hun hoofd moeten plooien.... tijdelik... of voor "altijd" door "iets" sterker dan zij denk ik "Waarom toch?"
Er moet toch een reden zijn, het kan zomaar niet... ieder jaar opnieuw... WAAROM?
Zinloos??? Ik weet dat ik geen "goede" antwoord zal krijgen, nu niet, hier niet... en dan komt mijn hoop terug -en mijn moed : dat ik ooit die antwoord zal krijgen, ooit, misschien....
Ik noemde hem zo, in mijn gedachten, vanaf zijn geboorte, .... als kindje (en lang) noemde ik hem "luidop" Kabouter Deugniet: het paste hem heel goed; zijn oudere zus was altijd een lieve meid, gehoorzaam, beetje beschaamd, rustig.....maar hem!!! 2 minuten stil dat kon niet, zwijgen nog minder, zijn gedacht krijgen ... meestal (om een einde te maken aan zijn gezaag!), zijn zus "pesten"? leuk!! (wel niet de bedoeling om te kwetsen wat meestal wel gebeurde), recht voor de raap (ja: kan ik schrijven: gelezen over de boek van een politicus...)....met al de gevolgens ervan....
De Kleine Prins is ook zo: boek gelezen? neen, niet echt een kinderboek: hangt er vanaf HOE je leest natuurlijk.
Mijn boek is oud, van 1967: ik had het moeten kopen voor school.... Als ik, jaren later, een regentaat Frans-Geschiedenis deed moesten we weer die boek lezen en analyseren, daarna les geven aan leerlingen van 't lager middelbaar....Ik weet nog goed dat ik veel punten had voor die les....
Terug bij mijn zoon: nu dat hij "weg is" is het moeilijk om uit te leggen aan mijn kleinkinderen dat ze een "Nonkel" hebben , broer van hun Mama, maar van wie ze alleen foto's zien. Matisse (4 jaar in december geweest) vroeg me dus, wat heel normaal is, waar die Nonkel was en spontaan zei ik "op een ster".... vragen waar, welke, wat doet hij daar..... en Oma is teruggekomen bij De Kleine Prins: nog enkele jaren geduld Matisse, ik zal dan die boek in het Nederlands kopen en voorlezen, beloofd!!
Er zijn misschien mensen die gedacht hebben "allez, ze heeft een echtgenoot: waarom altijd over "haar" zoon spreken en niet "hun zoon"?
We hebben inderdaad onze zoon verloren, dezelfde zoon......maar ik kan alleen over wat IK weet, wat IK voel, hoe IK met hem verbonden was (en ben) spreken.
We hielden (houden) evenveel van hem, maar we zijn anders (weet je nog: ieder persoon is uniek): ik kan zonder moeite van mijn zoon spreken (ik houd hem levend), mijn echtgenoot heeft er veel moeite mee.
Ik verstond niet dat mijn echtgenoot bevoorbeeld terug naar de voetbal ging kijken ZONDER zijn zoon (die even fan was als hem): hoe kon hij naar die stadium teruggaan zonder hem?; ik verstond niet dat hij "vriendelijk" kon blijven luisteren naar de verhalen van volwassenen die klaagden over "prullen" (in mijn ogen); hij verstond niet dat ik zoveel tijd kon spenderen met de vrienden van mijn zoon...en zelf moed geven(!); hij verstond niet dat ik, als iemand mij vroeg "hoe ist" ( ik kan dat niet schrijven), direct antwoordde, recht in de ogen van die persoon kijkend "hoe denk je dat het gaat?"; of, als een Tante (Zuster) belde na het overlijden van mijn zoon en zei "hoe is het God mogelijk?" dat ik antwoordde "ik dacht dat JIJ dat wist!" en de telefoon neerhing.....
Later wisten we beter wat het beste was voor ons: laat ons mekaar respecteren, aanvaarden dat we anders zijn, één blijven met onze zoon maar vrij om afzonderlijk onze weg te volgen en rust te vinden zonder mekaar te verliezen.
Aan al de mensen die mijn blog bezocht hebben tot nu toe: bedankt voor jullie lieve reacties!
Ik vraag jullie om mijn blog niet te vergeten en (daarmee bedoel ik niet voor de "plaats" bij de "top tien" te kunnen krijgen!) : mijn doel is mensen bereiken die NU, of VROEGER met die pijn, die vragen, die onbegrip....zijn. Ik hoop echt dat het voor de meeste van jullie nooit zal gebeuren. Maar zou het toch het geval zijn: ik ben hier, met mijn heel beperkte mogelijkheden maar hier... en ik WEET waarvan ik spreek.... Als jullie iemand kennen die "hetzelfde" meemaakt laten jullie hem (haar) weten dat mijn blog bestaat.
Jullie wensen mij veel moed en sterkte: dat heb ik al....mijn schat IS opgebouwd... maar ik ben hier voor de anderen die nog niet zo ver zijn en hun naasten.
die mij een e-mail verstuurd heeft: ik heb het goed gelezen... maar daarna verwijderd (ik dacht dat je mail nog bij "verwijderde items" zou gebleven zijn maar neen dus!). Ik ging je persoonlijk antwoorden... maar nu moet ik het hier doen (ik hoop dat je nog zal komen kijken naar mijn blog!).
Ik bedank je ten eerste voor je interesse!
IK ben niet aan mijn blog begonnen om te verwerken: ik heb het KUNNEN verwerken en daarom ben ik pas NU begonnen. Weet je hoe ik dat weet? tot ongeveer een jaar geleden als ik hoorde dat door ongeluk, ziekte, zelfmoord, iemand een "kind" verloren had, of een kind had die aan het vechten voor zijn leven, gingen mijn eerste gedachten naar mijn zoon en naar mezelf.... met alle gevolgens ... voor MIJ (en mijn omgeving)... Daarna ben ik tot het besef gekomen dat ik "veranderd was": als het nog gebeurt (gebeurde) gingen mijn gedachten IN DE EERSTE PLAATS naar de OUDERS van dat "kind"... en wat HEN te wachten stond (na een sterfgeval) of, in geval van "vechten voor zijn leven" naar DAT KIND (zelf als ik hem niet ken(de) en ZIJN OUDERS.... Ik val in erhaling maar MIJN SCHAT IS OPGEBOUWD: hun schat nog niet en voor dat ze zover zijn zullen ze veel momenten van verdriet hebben natuurlijk maar ook momenten met zoveel eenzaamheid, onbegrip, radeloosheid.... en zullen ze denken dat ze echt alleen zijn met dat alles: IIk wil hen TONEN dat het zo niet is, dat ze NIET alleen zijn (wel, in zekere zin tenminste), dat hun gedachten of reacties niet zo "abnormaal" zijn, dat als mensen ze willen "helpen" en in tegendeel juist nog kwetsen hoe dat komt....God heeft de wereld niet in een dag gebouwd.... ik kan dat ook niet! Ik kan niet alles in een keer schrijven, ik schrijf als ik aan iets denk, of als antwoord op reacties...
Maar MIJN LEVEN gaat voort hoor: niet omdat ik MOET maar omdat ik WIL (in de eerste plaats voor mijn zoon), ik zal niet op mijn pc blijven: de lente nadert en dan zal ik veel in mijn tuin werken, meer naar zee kunnen gaan -met of zonder de kleinkinderen), meer gaan wandelen (of shoppen) ....
Neen hoor lieve mevrouw: niets of niemand zal in die maat "baas" worden van mijn leven (behalve iets of iemand "hier boven" hoop ik!)... en zeker niet een computer!!
Enkele dagen "afwezig" gebleven: de klein-kinderen zijn langer gebleven: de oudste "was niet goed" en daarna was het de jongste met de griep.... dus Oma heeft geen tijd gehad om te "computeren".... maar wel om te denken (als ze sliepen!).
Ik besef dat mijn verhaal heel hard kan zijn voor iemand die ze leest en zelf (of een familielid, of vriend, of kennis) heeft die nu aan het vechten is tegen dezelfde ziekte:
HET IS HELEMAAL MIJN BEDOELING NIET dat ze nog meer schrik zouden hebben !!
Het is algemeen bekend dat er heel veel "soorten" van kanker zijn, de ene "gemakkelijker" geneesbaar dat de andere... en het is ook zo dat ieder individu uniek is dus op een ander manier kan reageren op de behandeling. Ik heb ondervonden dat we rap weten dat iemand van die ziekte overleden is maar wat we niet weten (of niet rap)...is dat er ook mensen zijn die echt genezen zijn. Ik veronderstel dat die mensen niet wilden dat hun ziekte gekend was, en, als ze genezen waren ook niet ervan spraken (spreken)....misschien om die periode van hun leven te kunnen "vergeten" of omdat het te moeilijk zou zijn voor hen om ervan te spreken.... ik kan het niet weten.... maar het is wel zo!!
Dus: moed houden, vechten, blijven hopen; ik ben heel gekukkig dat mijn zoon en ik dat gedaan hebben tot op het einde: we hebben geen geluk gehad maar door positief te blijven was onze weg toch draagelijker.... en voor mij nog altijd: al de tijd dat we samen waren konden we verder plannen, lachen (als het efkes beter ging), ja GENIETEN.... en het is iets dat niemand ons kan afnemen!
Daarmee wil ik zeggen dat, hoe hard het verdict is, hoe meer POSITIEF je zou moeten blijven denken...ja, ik weet het: gemakkelijk gezegd maar kunnen? waarom niet? als je "gezond" bent loop je toch ook niet altijd rond met het gevoel van "de zwaard van Damoclès" boven je hoofd te hebben en toch.... is het zo: er kan van alles gebeuren in je leven, in een fractie van een seconde kan je er niet meer zijn, denk eens aan al wat er kan gebeuren... je zal zien!! Maar dat zou geen leven meer zijn dus beter niet teveel eraan denken in gewone omstandigheden!
Maar aan de mensen die nu moeten vechten blijf ik zeggen "zolang er leven is is er hoop" en ik meen het echt: de behandeling zal slagen, of er zal binnenkort een nieuw geneesmiddel gevonden worden, of gewoon: je zal geluk hebben:
Vanaf mijn 6 jaar gingen wij naar Bredene op vakantie mijn ouders en ik (in ons "huisje" in een camping).
Ieder keer dat we toekwamen nam mijn moeder me mee naar "'t Visserskapelletje": ze had mij geleerd dat ik NIET moest gaan om iets te VRAGEN aan Onze Lieve Vrouw Ter Duinen maar om te BEDANKEN voor alles wat we hadden.... en dat deed ik ieder keer opnieuw, we namen kaarsen mee en bloemen.....
Jaren later deed ik hetzelfde met mijn eigen kinderen, met dezelfde boodschap, met kaarsen en bloemen .... tot....
de dag dat mijn zoon een biopsie kreeg vroeg ik aan mijn schoon-zuster (die er altijd was en is) om te willen rijden tot daar en daarna naar Brugge, naar mijn zoon... en dat deden we.
Voor de eerste keer in mijn leven in plaats van Haar te bedanken heb ik Haar iets gevraagd: "help ons: zorg er a.u.b. voor dat de biopsie zal tonen dat er niets kwaadaardig is"....
Vol moed en overtuigd dat het goed ging zijn gingen wij daarna naar het AZ.....
Tot zijn laatste zomer kwam mijn zoon eens mee, de laatste jaren met moeite: "Zeg Ma" ...maar toch: "goed... zaag! maar ervoor zorgen dat niemand van mijn maten dat weet he!".... in juli 1996.....
Redelijk kort na zijn dood ben ik terug tot daar "geraakt" (maar hoe!).... met een bloemstuk....met een boobschap ook: "Je hebt ons niet kunnen helpen, nu is het aan jou: ik kan als moeder er niet meer zijn voor hem....nu is het jou beurt: zorg er goed voor...".
Dat was de laatste keer dat ik "sprak" in 't Visserskapel.... de laatste keer dat ik er echt naartoe ging.
Ieder jaar ben ik daar wel minstens een maal aanwezig: de 15de augustus omdat er dan een viering is voor de bewoners van onze camping en hun overledenen.... maar ik geloof niet dat ik nog ooit daar zal kunnen gaan om te bedanken....of om iets te vragen....
Weer iets zo raar voor mij: Brugge: de mooiste en romantische stad van België.... ja dat vond ik ook.
Ik kende Brugge als "toerist" vanaf mijn prille jeugd, ik heb Brugge anders leren kennen als mijn verloofde daar voor enkele maanden zijn legerdienst deed, later, als mijn zoon in die stad school ging heb ik weer "en ander Brugge" leren kennen: zijn school is gelegen in een deel van de stad dat ik nooit bezocht had.... hij heeft mij Brugge anders leren kennen... shoppen (in" 't Zilver Pand").... waar hij graag ging (de Sleutel)... waar "de beste frieten van "België" waren (een hoek aan de Grote Markt).... ....en enkele jaren later.... AZ Sint Jan.... ook Brugge....
Heel raar: ik ben nog niet naar Brugge terug geweest.... ik bedoel in Brugge stad: wel een maal naar t'AZ: 5 jaar na zijn dood, ik heb er veel moeite mee gehad en, eerlijk gezegd, als ik binnen kwam waren mijn handen zo hard "in een vuist"(ik WILDE NIET WENEN: het was mijn keuze: ik wilde daar terug gaan) dat er een beetje bloed te zien was (van mijn nagels in mijn vel)... raar... hij is daar gestorven maar ter gelijkentijd heb ik daar onze laatste mooie herinneringen ook: al die uren,dagen en nachten met ons twee, dat was van als hij nog kind was geleden tot...dan; er waren momenten en dagen van pijn maar ook van vreugde: als hij vroeg aan een verpleegster als ze misschien bloedworst wilden maken omdat ze voveel "flesjes bloed" nam (dat zei hij alleen maar om mij gerust te stellen: ik kan geen bloed zien...laat staan dat zien gebeuren met hem!), of die keer: hij lag in een twee persoon kamer samen met een man merkelijk ouder dan hem, mocht dat en dat niet eten maar ....had zo een zin in "gedroogde haring(?) iets heel hard en gezouten en met een geur!!!!! mijn schoon-zuster is vertrokken, de hele stad doorgezocht maar is met dat stinkend ding teruggekomen: de hele kamer stonk ...en de man in bed naast mijn zoon moest lachen tot....de deur openging en een verpleegster binnenkwam....rap die vis onder zijn lakens en van niets gebaren....julie moesten ons zien daar allemaal!! en...neen.... de verpleegster heeft geen opmerking gedaan; of: hij had een grote puntzak vol met snoepen gekregen... ging in zijn peignoir in de gang tot bij de verpleegsters zeggend " roomservice" ... en presenteerde snoep....en zo kan ik verder...
Brugge: ieder keer dat we naar zee gaan en de stad naderen zie ik de "schild" langs de autosnelweg (ik denk dat het nu veranderd is) er stond een zwaan op.... "la Mort du Cygne"....
De laatste week is er heel veel gesproken en geschreven geweest over die verpleegster die haar tante heeft willen "verlossen"... neen, ik zal geen gelijk of ongelijk geven....
Wat ik hier zeker wil zeggen is "bedankt allemaal, ik zal jullie mijn hele leven dankbaar blijven" aan al de verpleegsters en verplegers die bij ons (hem) waren: geen uitzondering, allemaal deden ze hun werk met hart en ziel, hoe moeilijk het ook soms was.
Ik weet nog dat mijn zoon een dag onder de scanner moest en ik bleef wachten in zijn kamer tot als hij ging terug komen, na een (lange tijd!) kwam een verpleegster binnen met een vraag: "Mevrouw, je zoon is al een tijdje klaar om terug te komen maar we zijn maar met 2 voor die gang (!) en we woeten met 2 zijn om hem te gaan halen (met bed en al en in en uit de lift) maar we mogen de gang niet alle twee verlaten, het mag niet maar ...zou je met mij willen komen, mijn collega kan dan hier blijven en hem kan in zijn kamer bij jou zijn".... En ik mee.... jullie moesten zijn gezicht zien als hij mij erkend had: "leute" dat hij had!....
Hoe is dat mogelijk??? die mensen doen, in mijn ogen, meer dan wat ze kunnen, ze zijn het dichts bij de patienten, ze maken alles mee, ze moeten tegelijk op verschillende plaatsen zijn om aan de noden te kunnen voldoen.... en ze doen voort... en ieder keer dat er een verpleegkunde bij mijn zoon was, hoe druk ze (hij) het ook had nam ze (hij) even tijd voor hem: een kussen goed zetten, een beetje zalf om de pijn te verzachten, een vriendelijk woordje, een antwoord op zijn vraag....
Een andere dag zei mijn zoon (die veel moest zweten) dat hij alles zou geven om een bad te mogen nemen.... maar hij lag daar in bed verbonden aan baxters.... een verpleegster had dat gehoord. Later kwam ze binnen in de kamer en zei "komen jullie maar mee maar niets zeggen anders gaan we problemen hebben" : hoe ze dat gedaan hebben weet ik niet maar feit is dat mijn zoon in een bad ging, niet veel water (hij was nog verbonden aan de baxters) maar IN EEN BAD, niet te lang maar genoeg: zijn zalig uitdrukking zie ik nog voor mijn ogen....
Of ... hij moest in spoed een zondag terug binnen en ik wilde bij hem blijven maar hij lag in een twee persoonkamer, die andere bed bleef leeg (de patient was thuis tot de maandag voormiddag) ik zei dus dat ik ging blijven die nacht maar dat kon niet: ik mocht niet in die andere bed... "goed, ik zal op de vloer slapen" heb ik geantwoord, mijn zoon was binnen omdat hij heel veel pijn had en ik was niet van plan om hem alleen te laten!, ... later kwam de verpleegster terug.... met een matras of een slaapzak of zoiets (dat weet ik niet meer juist ik was teveel bezig met de pijn van mijn zoon) waarop ik beter kon slapen.... ik weet nog wel dat mijn zoon, als hij later minder pijn had dankzij een pijnstiller, keek, naar de schaakse ruiters...
BEDANKT aan jullie allemaal, ik ken jullie niet maar jullie verdienen veel meer dan wat julie krijgen: dankzij jullie heeft mijn zoon nog mooie momenten gehad in die kliniek!
...ik lag in bed gisteren avond en dacht aan wat ik hier geschreven had, een stemmetje in mijn hoofd zei "mis: dat klopt niet" en ik dacht "toch wel!"... en begon verder te denken...
Neen, ik was mis inderdaad: ik ben WEL nog naar "Brugge stad" terug geweest!
1) Begin grote vakanties 1997: de fiets van onze zoon was nog daar gebleven: hij ging van het station tot naar zijn school met de fiets.... en zijn fiets was nog op zijn plaats. Mijn echtgenoot wilde alleen die fiets halen maar ik ging mee: ik vond dat we dat SAMEN moesten doen, de ene kon dan wat steun geven aan de andere....
2) De klastitularis van onze zoon belde (ik blijf het hem nog dankbaar dat hij belde en niet dat we "een brief" kregen!) om te zeggen dat er een mis ging doorgaan voor onze zoon in zijn school.....en we zijn er naartoe geweest....
Ik hoop dat het nu juist is!.... en dat ik vanavond niet weer zal horen melden dat ik mis ben!
was een van zijn ((talrijke!) hobby's... van jongs af zoals jullie kunnen zien....
Met een van zijn trouwe vrienden, of met andere vrienden....
De laatste foto dat ik van mijn zoon heb is.... van de laatste keer dat hij ging vissen, samen met Tom, tussen zijn verblijven in de kliniek.... die foto is PRIVE TERREIN: voor Tom en voor mij....ik heb ze "later" van hem gekregen...
Het was een dag zoals vandaag: grijs, regenachtig en koud.....en ik was zo bang dat hij koud ging krijgen (!!!); hij had zijn gsm mee en ik belde op de middag maar geen antwoord: ik in paniek... enkele minuten later kreeg ik een telefoon "Ma, alles dik in orde hoor... we waren tot aan t' frietkot gereden, we zijn weer aan 't vissen, tot straks!"....
TOEVOEGING
Op 14-03-06 is Tom vader geworden: heel veel geluk met jullie zoontje!!
Bedankt Tom, voor je vriendschap en je "er zijn voor hem".... tot aan het einde....
Ieder jaar opnieuw: tel ik af tot de DATUM van de dood van mijn zoon of tot de DAG, Pasen?
Mijn zoon is twee maal gestorven!
Voor de meeste mensen is het "eenvoudig": mijn schoonmoeder heeft haar vader op Kerst verloren en zegt dat ze het altijd wat moeilijker heeft rond Kerstdag, ik heb mijn vader verloren de 8ste februari en dat weet ik precies...
Maar mijn zoon? op zijn doodprent staat er geen datum, juist een dag: Pasen..
Voordeel: ik struikel tot de eerste van de twee en als ik er ben denk ik "neen, het klopt niet!"....en struikel verder tot de tweede....en als ik er ben denk ik "neen, het klopt niet!"....
Nadeel: dezelfde....
Tot na de geboorte van de kleinkinderen was Pasen een echte ramp voor mij: stel je eens voor bij de familie "Zalig Paasfeest"...mijn eerste reactie is van te zeggen "weet je wel tegen wie je dat durft zeggen!" (de eerste jaren na zijn dood zei ik het ook luidop maar ja.... IEDER dag was Pasen voor mij).
Pasen, "Zalig Paasfeest", de klokken die "gelukkig" beginnen te luiden.... en ik die denk "hoe is dat mogelijk dat hij NU kon sterven?".
"ZALIG Paasfeest", "HOE GAAT HET...GOED?", "GOEDE dag", "GAAT HET AL EEN BEETJE BETER?", "GOEDE nacht", "GELUKKIGE verjaardag", "PRETTIG week-end".... DENKEN ze dan niet VOOR dat ze zoiets tegen ons ZEGGEN?.... neen, dat is het juist: het zijn uitdrukkingen dat men zegt zonder verder na te denken.... maar wij nemen ze wel heel LETTERLIJK op, en krijgen ieder keer opnieuw een messteek in ons hart... en toch: ze bedoelen het ook ECHT goed met ons: we zijn alleen maar nog zo ver niet genoeg om dat te verstaan.... en je mag mij geloven: vroeg of laat zal JIJ dezelfde fout weer maken; enkele weken geleden belde mij iemand die onlangs een geliefde verloren verloren had en ik " ah.... hoe gaat het met jou" LAP! ik heb mij direct wel verontschulgigd maar .... ik had het gezegd!
Hoger schrijf ik "tot na de geboorte van de kleinkinderen....", later -rond of na Pasen- zal ik dat uitleggen maar nu is het te vroeg: ik moet mijn moed verzamelen....
Enkele maanden geleden hoorde ik dat de broer van een van de vrienden van mijn zoon overleden was: een auto ongeluk; een tijdje later hoorde ik van een nicht dat haar zuster haar zoon verloren had: zelfmoord..... en mijn zoon: ziekte....
We hebben alle drie dezelfde verdriet,: we zijn alle drie onze zoon kwijt....de leegte in ons hart is even groot.... en zal altijd blijven....
De eerste wilde niet sterven, en is plots uit ons midden "geplukt" geweest: zonder afscheid te kunnen nemen... zonder lang te moeten afzien.....
De tweede is "uit vrije wil" gestorven, ik weet niet als hij afscheid genomen heeft....hij heeft physiek niet lang moeten afzien....maar om zoiets te doen moet hij wel psyschisch wel veel moeten afzien.... en alles verborgen gehouden voor iedereen....
De derde wilde niet sterven, hij was wel ziek maar geloofde tot op het einde in zijn genezing dus heeft hij geen afscheid genomen.... hij heeft wel lang moeten afzien....
Heel verschillend.... en toch hetzelfde....
Ik veronderstel dat de drie moeders hetzelfde denken: "had ik maar...." en dan elke moeder maar iets invullen met het gedacht dat DAT het verschil tussen leven en sterven ging maken ....
Na jaren van "had ik maar....", "ik had hem beter....", "misschien dat als ik .....", ben ik ermee gestopt (allez, eerlijk gezegd veel verminderd): DAT HELPT NIET.
Wij, moeders, houden van onze kinderen, doen al wat we kunnen voor hen, zijn er voor hen, willen het beste voor hen en, als er iets gebeurt met hen MOGEN WIJ ZO NIET REDENEREN: we hebben niet alles in handen en dat moeten wij aanvaarden.
Niet kwaad zijn he! Bedankt voor je bericht, je mag zeker zijn dat het mag, spreek maar zoveel als je wilt met hem, we kennen mekaar al zo lang!!!
Ik heb eerst geprobeerd je bericht te wijzigen (zonder zijn voornaam) maar dat kon niet... en ik wil nog wachten om zijn naam te noemen.... geloof mij: ik heb mijn reden....
Ik hoop dat je mij zal verstaan (ik denk het wel) en dat je binnenkort bij "hem" zal terug komen.
Of hoe moeilijk het is om iets juist in te schatten
Na de dood van mijn zoon heb ik heel veel steun gehad, sommige mensen hebben mij nooit gekwetst (ook niet met "goede bedoelingen"!): mijn echtgenoot, mijn dochter, mijn schoonzoon, mijn moeder, mijn schoonbroers en schoonzusters, mijn beste vriendinnen, ook enkele andere "kennissen (goede en minder goede)" die, jullie mogen mij geloven, vriendinnen geworden zijn voor mij, en .... de vrienden of "maten" van mijn zoon.... over hen meer uitleg later!
Een tijdje na de dood van mijn zoon nodigde een van die vriendinnen ons (voor de zoveelste keer!) bij hen thuis, tot dan ging het nooit voor ons maar die keer zeiden we dat het goed was. We spraken af de vrijdag avond. Toen mijn vriendin ons verliet om naar huis te gaan zei ze tegen mij "Marie-Luce, ik moet je zeggen: onze zoon zal ook thuis zijn vrijdag avond.." Hun zoon is enkele jaren ouder dan onze zoon, kende hem goed en ik wist van mijn vriendin dat hij echt aangeslagen was met wat het gebeurd was dus antwoorde ik "Als je denkt dat het te zwaar voor hem zal zijn spreken we een ander dag af als hij niet thuis zal zijn!"... en ze keek heel verbaasd en met rode kaken naar mij: "Neen, voor hem niet: voor jullie! zal het gaan om onze zoon thuis bij ons te zien nu dat jullie zoon....?"
Een van de vele voorbeelden van de misverstanden die kunnen ontstaan in ons geval! ik heb haar geantwoord dat, als we akkoord waren om te komen, we wisten dat hun zoon daar kon zijn; en (nu spreek ik voor mij voor mijn echtgenoot weet ik het niet) zelf als ik efkes een krop in mijn keel kreeg als hun zoon inderdaad binnenkwam was ik heel blij van hem te zien, en genot van de warmte van hun familie en van hun vriendschap...
Het kon anders geweest zijn: ze kon geredeneerd hebben "ik vraag ze niet meer: het zou hen meer pijn dan goed doen" of niets gezegd hebben als ze vertrok... met de mogelijkheid dat we inderdaad kapot gingen zijn als hun zoon ging naar binnen komen. Gekukkig voor mij ben ik heel open en kan nooit "rond de pot draaien" en dat weet ze daarom zeggen we wat we denken tegen mekaar en blijven we echte vriendinnen in goede en slechte dagen!
Ik ben Marie-Luce
Ik ben een vrouw en woon in West Vlaanderen (Belg) en mijn beroep is geen meer..
Ik ben geboren op 03/11/1951 en ben nu dus 73 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: veel (gelukkig!) : klein-kinderen, planten, foto\\\'s, knutselen, en nu ook computer....
Ik ben Franstalig, getrouwd met een Vlaming en woon in Vlaanderen al meer dan 30 jaar. Mijn basis van de taal was wat ik op school geleerd had (en dat was niet mijn beste vak!)...
Nu spreek ik goed maar schrijven is moeilijker: meer uitleg in mijn blog
de tijd vliegt snel zo leef ik vaak in toekomst en verleden droom en herinnering
mocht ik ooit in zuchten en in weeën dromen dat je meer bij me bent voor altijd vanaf heden.
Dala
Ticket To Heaven
I can see what you're looking to find in the smile on my face In my peace of mind, in my state of grace I send what I can to the man from the ministry He's a part of heaven's plan and he talks to me
Now I send what I can to the man with the diamond ring He's a part of heaven's plan and he sure can sing Now it's all I can afford but the lord has sent me eternity It's to save the little children in a poor country
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everylasting life All the way to paradise
Now there's nothing left for luxuries Nothing left to pay my heating bill But the good lord will provide, I know he will So send what you can to the man with the diamond ring They're tuning in across the land to hear him sing
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everlasting life All the way to paradise, all the way to paradise.
Dire Straits
Tears in heaven
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
Would you hold my hand if I saw you in heaven? Would you help me stand if I saw you in heaven? I'll find my way through night and day, 'Cause I know I just can't stay here in heaven.
Time can bring you down, time can bend your knees, Time can break your heart, have you begging please, begging please.
Beyond the door there's peace I'm sure, And I know there'll be no more tears in heaven.
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
Bedankt voor jullie reacties! NU kan ik inderdaad weer genieten van de kleine dingen: ik was, in mijn "eerste leven" al zo iemand (ik voel het echt zo: ik heb één leven gehad tot 30 maart 1997 en vanaf dan een tweede).... het was veel moeilijker in mijn 2de leven om dat weer aan te leren, zoals een klein kindje: met vallen en opstaan (en veel meer vallen dan opstaan de eerste jaren hoor Veveke!).
Ik noemde hem zo, in mijn gedachten, vanaf zijn geboorte, .... als kindje (en lang) noemde ik hem "luidop" Kabouter Deugniet: het paste hem heel goed; zijn oudere zus was altijd een lieve meid, gehoorzaam, beetje beschaamd, rustig.....maar hem!!! 2 minuten stil dat kon niet, zwijgen nog minder, zijn gedacht krijgen ... meestal (om een einde te maken aan zijn gezaag!), zijn zus "pesten"? leuk!! (wel niet de bedoeling om te kwetsen wat meestal wel gebeurde), recht voor de raap (ja: kan ik schrijven: gelezen over de boek van een politicus...)....met al de gevolgens ervan....
De laatste week is er heel veel gesproken en geschreven geweest over die verpleegster die haar tante heeft willen "verlossen"... neen, ik zal geen gelijk of ongelijk geven....
