Ik ben De Decker François, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Bandietje 1974.
Ik ben een man en woon in (Belgie) en mijn beroep is ex binnenvaartschipper /bevrachter.
Ik ben geboren op 02/07/1922 en ben nu dus 102 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: varen , bootreizen , knutselen , mechanica , elektronica ....
ex koloniaal kapitein
ex pleziervaarder
flipperke
varen
10-02-2013
We waren met een vijtal checkers .
Na enige tijd werd ik gepromoveerd naar chief
checker en kwam hierdoor op het bureel terrecht .
Doordat er in deze opslagplaats allerhande eetbare
goederen waren opgeslagen en de mensen lang
vele dingen hadden moeten missen , werd er al eens
wat mee gesmokkeld dat was normaal . Maar als het de spuitgaten begon uit te
lopen werd er bij de uitgang afgetast , degene die achterop stonden
en het zagen , die lieten alles vallen ... zodat
als de laatsten buiten waren , de grond bezaaid lag met
allerhande eetwaren .
Maar door het feit dat ik mij nu in een
bevoorrechte positie bevond , ving ik al wel eens het één en ander op
en zo wist ik wanneer er een razia zou plaats
vinden en kon ik de anderen waarschuwen op een afgesproken
code en werd er bot gevangen .
Na enkele maanden werd de opslagplaats opgeruimd en
verplaatst naar Breda , zo kwam hier ook weer een
einde aan .
Dan komt de dag van de blijde intrede van de
verlosser , dan was het feest , de mensen waren uitgelaten en
er werd gebedeld voor sigaretten en chocolade ...
maar het was nog niet voorbij .
Dagelijks vlogen er nog V1bommen over en op een dag
viel er één niet zo ver van ons , het was nacht en er
kwam een Engelse soldaat bij ons terrecht , hij was
in de buurt waar de V1 was gevallen in een aalput
terrecht gekomen .
Je kunt je voorstellen hoe die er uitzag en de
stank die hij meebracht .
Die werd prompt gewassen en verschoond ... die is
dat nooit vergeten, want nadien kwam hij geregeld op
bezoek en dat kwam mij goed uit , van beroep was
hij leraar dus telkens als hij langs kwam was het engelse les .
Bij ons was de schade beperkt , de plafonds waren
naar beneden gevallen en wat ruiten gesneuveld , maar weer
stond de tijd niet stil . De geallieerden hadden
een bedrijf in St.Amands bezet om als opslagplaats te dienen en
alles goed en wel maar er moest ook brood op de
plank komen en William " zo noemde onze gast " had mij
ondertussen al zo goed onderwezen dat ik dacht : "
ik ga maar eens een kijken of ze mij konden gebruiken .
Ik werd aangenomen als chekker en ik was dus
verantwoordelijk voor de in - en uitgaande goederen .
Het was een nare ervaring , we gingen aardig tekeer
... mensen van de overzijde vertelden mij later dat
ze mijn vlak hadden gezien en dat terwijl wij in de
woning zaten en tussen twee raids in zijn we dan
maar in de schuilkelder gegaan " dewelke zich
vlakbij bevondt " het verdere verloop afwachten .
De dag nadien zijn we dan gaan laden en als ik mijn
vrachtbrief kreeg stelde ik vast dat ze mijn bestemming
hadden verandert zodat ik toch naar de Franse kust
moest , maar dat zinde mij helemaal niet en temeer daar
ik vaststelde dat ik een lek had .
Juist op het moment dat ik dat vaststelde kreeg ik
controle van een beamte en dat beviel hem helemaal niet en
hij verdacht mij van sabotage om niet naar de kust
te moeten .
Maar het lek was waarschijnlijk van de explosie
ontstaan , we lagen nu te wachten aan het Muidensas en in de
namiddag werd een chemisch bedrijf in Rieme
gebombardeerd en de noorderwind dreef het gas in onze richting
met als gevolg dat we weer naar de dichts bijzijnde
schuilkelder moesten vluchten want ademhalen werd moeilijk ,
zeker mijn vrouwtje had het erg lastig
.
Onder de grond ging het wat beter , mijn ouders
waren net in de buurt en daar ik vreesde te worden opgepakt
hebben wij nog diezelfde avond ons hebben en houden
over gezet bij mijn ouders en in de nacht ben ik naar
mijn baas gegaan om hem op de hooge te brengen van
de toestand en te vertellen waar zijn schip zich bevond .
Hij maakte geen bezwaar , dus afwachten wat het
verder wordt .
De dag nadien zijn we met de François , dat was het
scheepje van mijn ouders naar Baasrode gevaren waar ik
mijn bezit heb overgebracht bij mijn schoonouders ,
daar zaten we voorlopig gerust .
Mijn schoonmoeder was vroedvrouw , dus mijn
vrouwtje was in goede handen en de tijd gaat verder zonder zich
om ons te bekommeren , zo kwam stilaan de tijd dat
mijn dochter werd geboren .
Ondertussen was de aftocht van de bezetter begonnen
, iedereen bleef wijselijk binnen om de aandacht niet te
trekken , het was zielig om te zien : te voet , per
fiets ... er bleef van de fiere weermacht niet veel over .
De Cyrille was voor die tijd al een vrij modern
schip met salonroef voor de stuurhut en een moderne
viertact motor , de woning was mooi afgewerkt in
acajoe en parket vloer .
Wij hebben er dan ook een mooie tijd op beleefd ,
ondertussen was mijn echtgenote in blijde verwachting ,
we zijn nu in Gent aangekomen en lagen met het
ledige schip aan de Muide langs de Terneuzenlaan .
Waar we lagen te wachten op een lading , maar Gent
was een beruchte beurs , de beursmeester liet geen
weigering toe als het uw beurt was moest ge kiezen
, passen was uitgesloten .
Wat het meeste voorkwam was zand voor de Franse
kust , voor de verdedigings werken van het bezettingsleger ,
maar de schepen werden op de vaart naar de
bestemming geregeld beschoten door de Engelse jachtvliegtuigen .
Om aan dat gevaar te ontsnappen had ik me een
doktersattest bekomen om niet naar de kust te moeten en ik
mocht dus een binnenlandse reis aannemen , maar
terwijl we daar lagen te wachten werd Gent of meer bepaald
Merelbeke gebombardeerd en we kregen ook ons deel ,
een bom was net naast het schip in het water beland en ontplofte
onder het schip .
Die mensen waren nog zo vriendelijk een flinke
brand ( voorraad ) kolen voor de schipper te laten liggen
tot mijn groot genoegen , die zouden goed van pas
komen zoals later zou blijken .
In Obourg lade ik een lading cement voor
Oppitter " een klein dorpje op de Zuid Willemsvaart " , er was
daar
een buurtwinkeltje dus ik ging daar wat
boodschappen doen .
Nu vroeg ik de uitbater of hij soms een konijn voor
mij kon versieren ... die man vroeg waar ik vandaan kwam en
niet wist dat het oorlog was . Ik zeg " ja dat weet
ik zeker , maar ik heb kolen in de aanbieding " , hola zei de man
:
"hoe groot moet dat konijn zijn " en we hebben dan
ook lekker konijn gegeten .
Het leven was mooi , we waren voldaan en gelukkig
.
Toen ik na 6 maanden ging afrekenen , kreeg ik tot
mijn verwondering 1000 Fr. drinkgeld , dus was ik in het voordeel
en mocht dan ook zo verder doen . Maar ja de
tijd gaat verder en de maanden vliegen voorbij en aan alles komt een einde , ook
aan de Lemavi 1.
Het werd tijd voor verandering en verbetering ...
dit kwam er aan door een aanbieding van een Gentse reder , zijnde
een
motorspits 38 m lang , 350 ton groot , prachtige
woonst en goede motor en vrije vaart voor 1800 Fr. maandloon .
Ik moest er dan ook niet lang over nadenken , we
waren ondertussen al in het jaar 1944 belandt en de oorlog liep
stilaan
naar zijn einde , maar het ergste moest nog komen
.
Mijn maidentrip begon in Terhagen met bestemming
Molenbeek , dat was een goed begin , niet te ver en weinig sluizen
.
Alles verliep naar wens en zo ging het dan verder
... eens naar hier en eens naar daar .
Mijn vrouwtje was vlug van aannemen, dus alles
veliep naar wens .
Maar de tijden waren hard om fatsoenlijk rond te
komen met dat loon , dat was erg krap en ik ging dan ook eens
met mijn baas praten . We kwamen tot een
oplossing en wel als volgt , hij liet mij 6 maanden vrij om zelf mijn werk te
zoeken onder voorwaarde ,
dat ik na die tijd meer zou hebben verdiend
.
Als wanneer ik in steen bleef varen was
dat voor mij geen groot voordeel , het was oorlog en met baksteen kocht ge
geen boter of eender wat , mijn laatste reis
baksteen ging dan van Rumst naar La Louviere .
Wanneer ik daar steen had afgeleverd kon ik in
Manage kolen laden , maar er waren wat problemen ... het schip was 130
ton
groot en de aangeboden tonnage was 140 ton en die
moesten mee , na veel memmen kreeg ik de reis . Ik nam hiermee een groot
risico want ik was over mijn ijkschaal geladen en dat mocht niet , maar ik had
het voordeel dat het
schip een kelderdek had en mijn gangboorden stonden
dan ook volledig onder water .
Maar het was oorlog en kolen was goud , het werd
nog beter toen ik ter bestemming kwam in Nimi .
Ik ontdekte dat de afnemer een faiencerie was , dus
een aardewerk fabriek en toen ik daar uitgelost was en ik de baas
vertelde
dat we nog maar pas getrouwd waren , werd ik tot
mijn verwondering afgeladen met huisraad van ieder twaalf stuks , dus dat
kwam als geroepen . We zaten meteen in onze
huisraad tot nacht emmer toe .
Ik was niet zo pesimistisch en zag het allemaal wel
zitten , het duurde niet lang of ik
had betrekking gevonden als zetschipper op een
motorscheepje van 130 ton , de " Lemavi 1 " ,
voorzien van een monocilinder glooikop kromhout
motor van 35PK en dat voor een loon van
1100 Belgische franken per maand .
Het lag op mij te wachten in Kl.Willebroek , we
zijn dan met het weinige dat we bezaten ,
met een driewieler bakerfiets en de bruid er boven
op naar Kl.Willebroek gereden en het
schip in bezit genomen .
Vanaf nu af begon voor mij het echte leven , ik
stond er alleen voor , van mijn moeder had ik
vijfduizend frank en voor 4 broden zegels gekregen
, dus we waren rijk en gelukkig .
Alles was nieuw en ik maakte voor de eerste keer
kennis met een motor die ik niet kende en
een gebruiksaanwijzing was er niet bij , dus
experimenteren , gelukkig had ik ook daar mijn ogen
goed de kost gegeven bij mijn ouders , want ook dat
was een kromhout motor bij hen aan boord ,
maar een 2 cilinder .
De behandeling was hetzelfde , dus geen paniek en
we zullen d'r eerst een nachtje over slapen
bij onze huwelijksnacht aan boord .
Het schip had zijn beste tijd gehad en comfort was
dus ver te zoeken , maar we waren niet zo
veeleisend , we hadden mekaar en tomorrow is an
other day .
De eigenaar , mijn baas dus , was een reder en
scheepsbevrachter te Boom en die zorgde dus
zelf voor een lading , deze bestond voornamelijk
uit baksteen uit de rupelstreek .
Mij bleef enkel de zorg het ter bestemming te
brengen .
Hier in het dorp is weinig te beleven buiten eens naar de bioscoop , als hij open is en bij één van deze gelegenheden heb ik daar een meisje leren kennen . Maar het wordt wat moeilijker nu we terug gaan varen als ik haar wil zien , ik van overal waar we gemeerd liggen de verplaatsing naar Baasrode met de fiets zal moeten doen en dat kan dichtbij zijn of ver weg , maar ja het kan niet anders en ge moet er wat voor over hebben he ! We lagen ook wel eens dagen en soms weken in Antwerpen en dan ging ik daar ook wel eens uit en bij één van deze gelegenheden kwam ik mijn jeugdliefje weer tegen en het klikte weer meteen en na wat te hebben gedanst en gedronken , heb ik haar dan ook vergezeld naar hun schip ergens in de haven . Het was een moeilijke situatie voor mij , maar na een goed gesprek en een kusje hebben wij de episode afgesloten en gingen we elk onze eigen weg . Maar het bleef toch wat hangen en ik zal nooit weten of ik de goede keuze heb gemaakt , dus ben ik maar blijven fietsen en dat nog een lange tijd ... Van tijd tot tijd kon ik mij eens veroorloven met de trein te gaan als ik wat gespaart had en het was ook niet even gemakkelijk met de verbindingen , want het trein verkeer liep ook mank , maar aan al die ellende komt ook een einde en dat in 1942 , dan zijn we getrouwd . Niet met de goedkeuring van mijn moeder , want het was een meisje van de wal , wat moest ik daarmee als schipper , maar ja liefde is toch blind zoals men zegt .
De vrijheid was zoek , ook in de scheepvaart ging
alles over de bezetter en had men geen keuze meer
om zelf zijn bestemming te kiezen , men
besliste voor U .
Het eten was schaars en op de bon , ja ... we waren
in een vreemd land belandt .
Het uitgaansleven was ook geknot , muziek mocht nog
, maar dansen niet .
Dit gebeurde toch , maar met een wachter aan de
deur en als het belletje ging vloog iedereen naar
zijn plaats , dit kwam mij al bekend over daar ik
tijdens ons verblijf in Calais in het weekend met de
fiets naar Antwerpen fietste om te gaan dansen en
de maandag de weg terug .
Maar dat is voorbij , laten we naar de
werkelijkheid terugkeren , het zijn harde tijden , mijn ouders liggen
met hun schip weg gestopt in onze thuishaven
Baasrode en de spoeling was mager ( er waren bijna geen
inkomsten meer ) , het randsoen brood is niet te
eten en om het in 't zwart te kopen is het peperduur !
Maar de tijd staat ook hier niet stil
...
Het duurde dan ook niet lang of ik had een
vriendinnetje gevonden , een schipperinneke
( ik zal haar "joske " noemen ) en dat was dan de
eerste kalverliefde maar wel heel tof .
Het was de eerste verkenningstocht , maar het
blijft wel hangen en loopt als een rode draad
door uw verdere leven .
Hoe lang we daar met het schip hebben gelegen dat
kan ik bij benadering niet zeggen ,
maar toch nog een lange tijd want we konden niet
terug naar Belgie , daar de vaarweg nog
was gestremt door de vernielingen van het
oorlogsgeweld .
Het leger had ondertussen de lading in beslag
genomen en gelost , deze bestond het merendeel
uit kleergoed , schoenen , wat eetwaren en fietsen
... en dan maar wachten tot we de toelating kregen
om terug naar ons thuisland te vertrekken
.
Maar ondertussen was het wel onrustig en benauwd
geworden .
Want we kregen bijna dagelijks bezoek van Engelse
jachtvliegtuigen en er werd dan lustig op
los geschoten , gelukkig hebben wij daar niet
teveel schade aan overgehouden .
En hiermee sluiten we het hoofdstuk Frankrijk met
goede en slechte herrinneringen .
Eindelijk kwam het lang verwachte moment dat we de
terugweg naar Belgie mochten aanvangen ,
maar groot was de desolutie als we daar toekwamen
... dat was ons land niet meer , alles was
veranderd , de bezetter was de baas en regelde dan
ook alles .
Ik maakte er dan ook mijn domein van , verder was
er daar niet veel te beleven ,
iedere morgend naar de boer achter melk en dat was
het dan .
Verder met de fiets de omgeving wat verkennen en of
er onder de andere schepen
geen bekenden waren en zo maakten wij weer nieuwe
vrienden en werd het weer wat
een beetje gezelliger .
Want nu het donker is , is dat te gevaarlijk zegde
hij .
Dus s' morgens na een slapeloze nacht met veel
gesnurk en gejank hebben
wij den terugtocht aangevat .
Wat was de verrassing groot toen onze ouders ons
daar terug zagen , we stonden wel
aan de overkant van het kanaal , dus mijn
stiefvader kwam ons met de bijboot ophalen .
De vreugde was groot , maar ook de verrassing , na
ons verhaal te hebben gedaan was alles
weer rustig in afwachting wat er verder zou
gebeuren .
Na een paar dagen kwam er een Duitse officier de
lading controleren en verder was het maar
afwachten wat ermee zou gebeuren , ondertussen was
Belgie bezet door het Duitse leger en
de mensen van dat yachtje zijn dan na een tijdje
terug naar huis gegaan , mij de zorg van hun
bootje achterlatend .
Ja de tijd staat niet stil , ondertussen ben ik al
16 jaar geworden en liggen we in Baasrode , onze thuishaven te
wachten wat er te gebeuren staat , de oorlog staat
voor de deur .
Het is afwachten , ondertussen is er wel geen
inkomen meer , maar moeder zorgde toch altijd dat er wat op
tafel kwam .
Ik weet bij benadering niet hoelang we daar hebben
gelegen , maar na lang wachten kregen wij een vracht naar Veurne.
Toen we daar onze lading hadden gelost werden we
aangeslagen door het Belgisch leger , om leger materiaal te
laden met bestemming England , maar zover zijn we
niet geraakt .
We zijn wel vertrokken van Veurne naar Frankrijk ,
via de Veurne vaart naar Duinkerke onder begeleiding van
2 soldaten .
De baan Veurne - Duinkerke lag juist naast het
kanaal en een stroom vluchtelingen volgde ons richting Frankrijk ,
te voet , met de fiets volgepakt met hun hebben en
houden , zelfs met paard en kar .
Het was een ellendige ervaring , waar gaan al deze
mensen naartoe ... het onbekende tegemoet .
Onderweg werden we beschoten door Duitse
vliegtuigen , gelukkig zonder erge gevolgen .
Van Duinkerke moesten we verder richting Calais ,
maar ook daar zijn we niet geraakt , wel op enkele kilometers
voor de stad zijn we gestrand aan de Pont- d'
Ardres , daar lagen al een massa schepen te wachten ook allemaal
geladen met leger materiaal en te wachten op de
overtocht naar England , wat in groep zou gebeuren .
Dat is trouwens ook niet gelukt want het Duitse
leger had ondertussen enkele spitsen omgebouwd tot
landingsvaartuigen , met het voorschip te voorzien
van een valdeur en achterop twee vliegtuigmotoren , om op die
manier England te bereiken , maar dit experiment is
schijnbaar ook mislukt zodoende bleven we ook terplaatse
liggen wachten op wat komen zou .
We hadden ook een yachtje op sleeptouw , ook
vluchtelingen , dewelke op deze manier de overtocht probeerde
te maken .
Die mensen hadden ook een zoon van mijn leeftijd en
mijn moeder die de oorlog van 1914 - 1918 had meegemaakt
was bang omdat ze wist dat de kans groot was dat we
zouden worden opgeeist van de Duitsers .
We moesten vluchten , maar naar waar
???
We gingen op stap voorzien van een deken , wat
soldatenkoeken en cornetbeef , maar nog diezelfde avond liepen
we al in de arme van een Duitse officier
.
Het was wel even schrikken , gelijk die was
uitgerust , bewapend van kop tot teen .
Maar buiten verwachting was hij beleefd en
vriendelijk , hij bracht ons naar een hofstede die al overvol zat met
vluchtelingen .
Het was al laat en donker en we moesten daar
overnachten , we hadden hem ondertussen zo goed en zo kwaad
het ging wijgemaakt waar we vandaan kwamen en dat
we daar in het kanaal lagen met een boot en we moesten
s' anderdaags maar terug naar huis gaan
.
De schooltijd is voorbij en hier begint dan mijn
leven met vallen en opstaan , met hoop en wanhoop ,
mijn stiefvader was een ongeletterde man , er viel
dan ook bij hem niet veel te leren !
Als jonge tiener was het leven aan boord dan ook
ééntonig en het enige vermaak als er niet werd
gevaren was de bijboot en dat was ook mijn
vaarschool .
We bootsten het geluid van de motor na en met
de riem leerden we de wielwerking .
Hieruit kon je vaststellen of je een rechtse of een
linkse schroef had en soms waren we
met meer boten en werd er gesleept met
verschillende boten achter elkaar , gelijk het in die tijd
nog gebruikelijk was . Maar dat mocht ook niet
altijd , dat was afhankelijk van de plaats waar we afgemeerd lagen ,
soms was er te veel stroming of te druk verkeer ,
verder was er niet veel te beleven .
Met de jaren kwam dan de tijd dat we moesten helpen
het schip af te boenen of de ruimen
bij te keren ( proper maken met de borstel ) , de
lading bestond meestal uit granen en tijdens
het lossen was dat handenarbeid of met een elivator
en moest er worden bijgeveegd .
Achteraf bekeken was alles een leerschool want we
hadden in die tijd nog geen flauw benul van
linkse of rechtse schroeven , ook niet van de
wielwerking , maar we deden het gewoon en later
heeft het in de praktijk zijn nut bewezen
.
Mijn stiefvader was wel niet geleerd , maar varen
kon hij als de beste en ik heb dan ook alles moeten
leren door goed mijn ogen te gebruiken en vast te
stellen hoe en wat er gebeurde en waarom ...
Hier sluiten we dan ook het hoofdstuk van mijn
prille kindertijd af en gaan we een stapje verder naar
de tienertijd . De tijd van uitgaan en achter de
meisjes aanzitten , was wel een schone tijd , maar we werden erg
kort gehouden en het zakgeld was eerder aan de
magere kant en dan mocht er tijdens de week niets
fout gaan of het was niets .
Dus veel viel er niet te feesten , af en toe naar
de bioscoop alleen (want met gezelschap dat konden we
niet betalen ) , en met de zondag gaan dansen
.
Maar om 10u terug aan boord of er zat een vlieg in
de soep !
Maar goed , het was een gezellig tijd en we maakten
er het beste van .
Soms vaarde ik mee als hulp met onze bunkerboot ,
daar zat dan wat drinkgeld aan vast en boterkoeken ,
lekker he !
Dat gaf weer wat meer speelruimte en zo verlaten we
de boterkoekentijd en gaan weer een stapje verder ,
zo belanden we in de mobilisatie van 1938
.
Alle reservisten werden opgeroepen en alles viel
zowat stil , ook in de binnenvaart , maar de tijd stond
niet stil .
Op 2 juli 1922 werd uit een schippersgezin een jongetje geboren . Ik was er natuurlijk wel bij , bij dit gebeuren ,maar weet er verder niets over te vertellen ... Mijn ouders waren varende met een binnenschip ( een pleit ) . Later werd dit één Moerbeeks aakje . In 1926 overleed mijn vader , mijn moeder stond er van dan af alleen voor met 3 kinderen . En het leven moest verder . Van deze tijd weet ik niet zoveel te vertellen , mijn moeder was verplicht hulp te zoeken en een knecht aan te werven om verder te kunnen varen , om haar kroost te kunnen voeden . En van het één kwam het ander en de knecht werd mijn stiefvader ... Na enkele jaren brak de schooltijd aan en werd ik in een internaat geplaatst bij de paters in Brugge . In dit internaat heb ik m'n eerste communie en plechtige communie gedaan , na enkele jaren werd ik overgeplaatst naar een internaat voor schipperskinderen in Laken ( Brussel ) . In dit internaat was geen onderwijs en we wandelde dus iedere morgend naar de gemeenteschool van Laken . Daar heb ik 3 jaar m'n broek versleten en aangezien mijn ouders mij niet steeds konden komen halen in het verlof , bracht ik het verlof door met de bestuurder van het internaat en zijn gezin . Toen werd het tijd om de school te verlaten , dit was rond m'n 12 de .
Ik ben De Decker François, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Bandietje 1974.
.
