De Tora-boeken
1 Het huis met de blinde serre 2 De stille kamer 3 Huidloze hemel -Uitgever de Geus -633 Blz.
Alleen de mensen die keuzes maken met het risico dat die keuze verkeerd is, maken echte keuzes (Herbjorg Wassmo)
*** Het huis met de blinde serre, De stille kamer en Huidloze hemel is een trilogie bekend als de Tora-verhalen en verzameld in één band. De drie boeken vertellen het verhaal van Tora, de onechte dochter van een Duitse soldaat. De bekrompen inwoners van het Noorse vissersdorpje waar het meisje met haar moeder woont, weigeren haar te accepteren. De oorlog is al lang voorbij maar nog steeds zien ze haar als een " moffenjong". Tora's stiefvader buit haar schuldgevoelens uit door haar seksueel te misbruiken, en Tora zondert zich steeds meer van haar omgeving af. Ze werkt vastbesloten aan een nieuwe identiteit die haar moet helpen de schade die haar lichaam en ziel hebben opgelopen, te herstellen. " De kinderen op school riepen haar soms na dat je kon ruiken waar haar moeder werkte.Maar volgens Tora rook iederéén naar vis.Ze trok zich er niet zo veel van aan.Zolang ze haar niet aanraakten. Handen, Handen die in het donker kwamen. Dat was het gevaarlijkste.Grote harde handen die graaiden en kneedden."
.Dit boek van de Noorse schrijfster Herbjorg Wassmo , speelt zich af in een geïsoleerd vissersdorp op een kusteiland in Noord-Noorwegen omstreeks 1955. Hoofdpersoon is een 12-jarig meisje wier leven beheerst wordt door het feit dat zij een "moffenkind" is dat telkens met die "schande" geconfronteerd wordt zonder daarover met haar moeder te kunnen praten, omdat deze zelf haar probleem niet verwerkt heeft. In het eerste deel, "Het huis met de blinde serre", is ze nog een kind, een bastaardkind dus, geboren uit een relatie met "de vijand", een Duitser. Tora's moeder wordt daarom geminacht door de gemeenschap, Tora wordt uitgescholden. Moeder is hertrouwd met een bruut, die ook wel eens in de gevangenis zit, maar die vooral het leven van Tora erg vergalt doordat hij haar , terwijl haar moeder nachtdienst heeft ,seksueel misbruikt. Tora verkropt al haar ellende en beladen met schuldgevoelens, zwijgt ze en verliest alle contact met haar omgeving. Dit verandert als haar tante Rakel haar en haar moeder te hulp komt. De vreselijke innerlijke pijn van een jong meisje wordt hier zo natuurlijk neergeschreven dat het achteloos gedaan lijkt ,maar eigenlijk is het allemaal heel overdacht. In het 2de deel, "De stille kamer", volgen we Tora naar een andere plaats waar ze gaat studeren. Ze heeft niet zo heel veel contact met haar klasgenoten, en leeft een beetje haar eigen leventje in haar kamertje. Toch is er één jongen waar ze goed mee opschiet. Het lijkt er op dat Tora eindelijk het geluk vindt. Maar op dat moment ontdekt ze dat ze zwanger is van haar stiefvader, en ze weigert verder elk contact met de jongen die van haar houdt. Ze brengt het kind in haar kamertje ter wereld, en zorgt ervoor dat alle sporen van de doodgeboren baby verdwijnen. Tora voert een eenzame strijd vol opgekropte emoties om toch te overleven en ze haalt het. In het 3de deel, "Huidloze hemel", probeert Tora haar verleden van zich af te schudden, en probeert ze ook met zichzelf in het reine te komen, en ook op te komen voor zichzelf. Hierbij krijgt ze enorme steun van haar tante. Maar dan wordt deze ziek en moet Tora de dood van haar lievelingstante verwerken. In haar pogingen om zich erdoorheen te slaan, botst Tora weer tegen een heleboel hindernissen op.
Wat de Tora-boeken zo bijzonder maakt, is niet enkel het verhaal, maar vooral de manier waarop over de vrouwelijke ziel en persoonlijkheid wordt geschreven. Wat opvalt is dat Wassmo de meest complexe gevoelens en bekommernissen van een (jonge) vrouw weet te schetsen, op een heel aparte en persoonlijke manier : heel veel dingen, zoals het seksuele misbruik, de angsten van het kind, het apathische van moeder en dochter, ... worden eerder gesuggereerd dan echt benoemd. Wassmo slaagt erin met heel subtiele bewoordingen een aantal beelden op te roepen. Ondanks de zwarte thematiek, wordt het boek nooit zwaarmoedig of naargeestig. Uit alles spreekt de kracht die veel vrouwen in zich dragen, een sterke persoonlijkheid die fel afsteekt tegen enkele slappe mannenfiguren. De vrouwen in haar verhalen zijn stuk voor stuk getormenteerde figuren, maar met een kracht die de mannen de baas is. De roman wordt behalve door intens psychologisch inlevingsvermogen gekenmerkt door sterk beeldend taalgebruik dat in de vertaling uitstekend overkomt. De beschrijving van het moeizame en vaak dramatische leven in de kleine Noord-Noorse dorpsgemeenschap is zeer opmerkelijk.
Herbjørg Wassmo:1942
Herbjørg Wassmo (1942) werd geboren op 6 december 1942 op Vesterålen, een eilandengroep in de provincie Nordland. Zij debuteerde als schrijfster in 1976 met een dichtbundel ."Vingeslag". Haar doorbraak als schrijfster kwam in 1981 met het eerste deel van de Tora-trilogie: Huset med den blinde glassveranda. Sindsdien is zij een van de meest verkochte schrijvers in Noorwegen Volgens Wassmo werkt ze dag en nacht, veel van haar verhalen heeft ze namelijk eerst gedroomd. Ze is zelf afkomstig uit het hoge noorden van Noorwegen,Dat deel van het land speelt ook een grote rol in haar werk. . Ze studeerde een aantal jaren literatuurwetenschap en heeft een opleiding als leraar gevolgd en ook jaren in het onderwijs gewerkt. SInds 1986 wijdt ze zich volledig aan het schrijven. Ze geldt niet als een bijzonder vernieuwende schrijfster, maar past best in de rijke Noorse traditie, waarbij de lezer als het ware in de huid kruipt van de hoofdpersoon. Haar eerste grote succes, werd de Tora-trilogie. Later schreef ze haar andere trilogie, Dina waarin ze het leven van een wilskrachtige vrouw in het woeste Noorden van de negentiende eeuw beschrijft De Dina-trilogie is ook verfilmd. Een aantal van haar boeken zijn door Paula Stevens vertaald in het Nederlands. Voor het derde deel van de Tora trilogie,:"Huidloze Hemel" kreeg Wassmo in 1987 de lteratuurprijs van de Noorse Raad.
De pers: 'Zij laat zich met niemand vergelijken.' - de Volkskrant
'Herbjørg Wassmo is een magistraal schrijfster.' - Opzij
Bibliografie :
Vingeslag (poëzie, 1976) Flotid (poëzie, 1977)
TORA -trilogie:
Het huis met de blinde serre-Huset med den blinde glassveranda-1981 De stille kamer -Det stumme rommet.-1983 Huidloze hemel -Hudløs Himmel -1986
DINA-trilogie :
Het boek Dina-Dinas bok-1989 Het boek Benjamin -Lykkens sonn -1992 Het boek Karna-Karnas arv -1997
Het motief, verhalen -Reiser - fire fortellinger -1995 Hemmelig torsdag i treet (kinderboek, 1996) Sanne-Flukten fra Frank-2003 De zevende ontmoeting -Det sjuende møte-2000
|