Lea Verstricht (IPB) brengt verslag uit van Europese Lekenforum in Saarbrücken
BRUSSEL (Kerknet) - Van dinsdag 23 tot zondag 28 mei 2006 vond in Saarbrücken de tweejaarlijkse bijeenkomst plaats van het Europese Forum van nationale Lekenbewegingen (ELF). "Hun doelstelling is het stimuleren van contacten in Europa tussen de verschillende nationale lekenraden en lekencomités of gelijkaardige organisaties. Tegelijk worden ook contacten onderhouden met de CCEE (Commissie van Europese Bisschoppenconferenties), CCPE (Europese Priesterraad), UCESM (Europese Vereniging van Apostolische Religieuzen) en de Pauselijke Raad voor de Leken", legt Lea Verstricht, stafmedewerkster van het Interdiocesaan Pastoraal Beraad die de debatten ter plaatse volgde, uit. "Van elk van hen was een vertegenwoordiger aanwezig op de studiebijeenkomst in Saarbrücken. Ze riepen allen op tot intense samenwerking met de leken. Ook Mgr. Clemens, secretaris van de Pauselijke Raad voor de Lek en, onderstreepte het belang van de onafhankelijke verantwoordelijkheid van leken voor het zoeken naar een orde van gerechtigheid in de samenleving. Hij drukte daarbij de wens uit dat het Europese Lekenforum een overtuigd en dynamisch orgaan zou zijn." Thema van het Europese Forum van nationale Lekenbewegingen was dit jaar hetzelfde als de Duitse 'Katholikentag' die in dezelfde stad en op dezelfde dagen plaatsvond: 'Gerechtigheid voor Gods aangezicht'.

Gerechtigheid voor Gods aangezicht
Alois Glück bracht voor het ELF een inleiding op het thema. Hij stelde dat de sociale welvaartstaat op zijn limieten botst. Wie zal onze levensstandaard blijven betalen? Durven we de consequenties van de demografische ontwikkeling doordenken? En welke invloed heeft de globalisering op de politieke invloed in de verschillende landen? Dergelijke vragen en de antwoorden die daarbij horen deden hem besluiten dat er een alternatief gezocht dient te worden: het creëren van een samenleving in solidariteit. Hij deed daarbij een beroep op de christelijke mensvisie die het individu ernstig neemt. Daarbij hoort meteen een verantwoordelijkheid om de talenten binnen te brengen in de sociale relaties. Zo komt solidariteit in het zicht. Eerst komt dus verantwoordelijkheid en betrokkenheid op elkaar van burgers en staat. Solidariteit volgt als vanzelf.

Getuigenissen
Daarop volgden enkele getuigenissen van nationale comités die zich hadden voorbereid op het thema. Er was een getuigenis uit Engeland/Wales dat een geschiedenis schetste van de strijd van (hoofdzakelijk) leken voor een meer gerechtigheid in de samenleving. De inspirerende vraag was op welke zaken in de hedendaagse samenleving de generatie van twee eeuwen verder ons zal oordelen. België (CIL) maakte het onderscheid tussen gerechtigheid en liefde, startend van de idee van gelijkheid binnen het verschil. De gerechtigheid voor God is de gerechtigheid die vereist is voor het welzijn van de ander. Ook Slowakije bracht een getuigenis binnen. Zij haalden aan dat liefde een conditio sine qua non is voor de gerechtigheid. In een land waar vervolgers en vervolgden uit het oude regime hun leven samen moeten vormgeven is gerechtigheid voor Gods aangezicht en de liefde van God de enige manier om deze realiteit te accepteren. De lezingen werden gevolgd d oor 3 verschillende gespreksgroepen die dieper ingingen op de aangebrachte thema's.

Het Europese sociale model
Ook tijdens de Duitse 'Katholikentag' werd gedebatteerd over het sociale model dat Europa dient te realiseren als we Gerechtigheid voor Gods aangezicht ernstig nemen. Het debat dat ook op het programma stond van het ELF ging na wat er rest van het sociale Europa. Hierin gingen de verschillende sprekers op zoek naar de concrete strijd die geleverd is om tot het sociale model te komen. Van daaruit werd gekeken naar welke strijd op dit moment gaande is, om daaraan een nieuw sociaal Europa te koppelen. De strijd van vrouwen, armen, mensen zonder papieren, en jongeren (in de Franse banlieus bv.) zijn hiervoor kenmerkend. In de tweede conferentie werd nagegaan hoe we tot dergelijke hervormingen kunnen komen zonder revolutie? De ongelijkheid op het vlak van arbeid en kennis zijn bijvoorbeeld twee zaken die hierbij dringend dienen aangepakt te worden. De opdracht van de politiek werd omschreven als 'mensen iets geven waaraan ze zich k unnen vasthouden'. De sociale leer van de kerk is in deze vruchtbaar geweest, maar ze is haar dynamisme verloren. Hier ligt een taak voor de lekenbewegingen. De theologen hebben de taak om ze te actualiseren.

Dialoog van de leken en de priesters
Naast het thema van de gerechtigheid werd ook gesproken over een samen werken aan de kerk van priesters, leken en bisschoppen. Dit bleek uit de verschillende verhalen geen vanzelfsprekende maar wel noodzakelijke stap. Vanuit de leken werd de vraag gesteld wat prioriteiten zijn voor de vorming en de uitoefening van het priesterambt, in een kerk waarin vele parochies het zonder priester moeten stellen. Vanuit de priesterraad werd gesteld dat de 21ste eeuw de eeuw van de leken zal zijn. Wat betekent dat voor een missionaire kerk? En hoe kunnen we de angst die nu domineert tussen de verschillende niveaus van leiding in de kerk overwinnen? Deze laatste vraag kwam ook uitgebreid aan bod in de gespreksgroepen achteraf, samen met de voorstellen om constructief te werken aan een dialoog tussen bisschoppen, priesters en leken. Het verslag van dit gesprek zal in een brief neergeschreven worden die verstuurd wordt naar de CCEE, CCPE, Pauselijke Raad voor Leken en naar de nationale bisschoppenconferenties. De oproep om de angst te overwinnen en samen verantwoordelijkheid te nemen voor de uitdagingen die op ons afkomen. En dit vanuit de oproep: 'Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de Heer van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God'. (Micha 6,8).

Statutaire vergadering
Op de statutaire vergadering werden enkele statuten gewijzigd en de financies voorgelegd en goedgekeurd. De Nederlandse Maria Draaijers werd terug verkozen als voorzitster van het Europese Lekenforum. Ook Jan Degadt (IPB) werd bevestigd in zijn taak als schatbewaarder. Er werd gedacht over thema's voor de volgende vergadering en het voorstel tot statement en brief voor de verschillende organen werd overlopen.
"Het was een succesvol Lekenforum", besluit Lea Verstricht. "Opvallend was wel de afwezigheid van de Zuid-Europese landen (Spanje, Italië, Frankrijk). De Poolse delegatie was afwezig omwille van het pausbezoek. Tegelijk werd een toenadering gevoeld tussen de situatie in wat eens Oost-Europa heette en de westerse landen. En ook de samenwerking met de Priesterraad, de religieuzen en de CCEE zal zeker voortgezet worden. Of zoals de vertegenwoordiger van de CCPE het formuleerde: 'We zitten in dezelfde boot'. We zullen maar ku nnen werken aan meer gerechtigheid in de samenleving, wanneer we als kerk de handen in elkaar slaan."
Meer info op de website: http://www.europ-forum.org.