De Eucharistie midden in de paradox van de wereld

Mogelijk lijkt het een beetje naïef om te praten over het ontzagwekkende en over de schoonheid midden in een wereld die gewond en gebroken is. Welnu, een christen is een realist, fundamenteel een realistisch mens. Je kunt overigens ook alleen maar met een realistische spirituele instelling de confrontatie aangaan met de uitdagingen aan deze wereld die God zo diervaar is en aan deze cultuur waaraan we het evangelie moeten brengen. Ook al zijn we erfgenamen van een bloedige eeuw, we zijn ook weeskinderen geworden van een tijdperk van hoop. En het is in naam van dit spiritueel realisme – waarvan de authenticiteit van de Eucharistie juist getuigt – dat een christen de taal van de hoop kan en moet durven spreken, ongeacht elke schijn, bij tij en bij ontij. Meer dan wie dan ook, ziet een christen de wereld zoals die werkelijk is, met alles waarop hij hoopt maar ook met alle gewelddadigheid, met zijn heldendaden maar ook waar hij het op een laffe en tragische manier opgeeft. Dat i het, dat menselijk deeg, dat door het licht van de Eucharistie wordt bestraald, als ‘de zon die gerechtigheid brengt en genezing in haar vleugels draagt’ (cfr Mal. 3,20). In de Eucharistie is de wereld vrijgekocht, is het heelal van gedaante veranderd, is de Emmanuel voor altijd aanwezig. De verminkte wereld laat met zijn misvormingen zien – juist door het gemis en het verlangen dat ze oproepen – hoe de contouren van de beloofde harmonie er uitzien, zoals die reeds in de Eucharistie tot werkelijkheid wordt. Voor de christen die de Eucharistie leeft, gaat het er dan niet meer om zich blind te staren op wat mismaakt is. De Eucharistie brengt ons ertoe onder ogen te zien wat van gedaante is veranderd. De Eucharistie neemt in de schemerachtige schaduwen van de wereld die voorbijgaat al het onvergankelijke ochtendgloren waar van de wereld die blijvend is. De Eucharistie brengt ons naar het hart van de schepping; ze daalt af in de ondoorgrondelijke diepten van zonde en haat, om er de overwinning te doen opstaan van de lichtgevende liefde die sterker is dan de dood. De Eucharistie situeert zich dus in het zenuwcentrum van het heelal en van de geschiedenis van de mensheid omdat zij ons het meest intieme mysterie openbaart van de God die ons komt redden.

De Eucharistie veroorzaakt dan een tweevoudige beweging: aangezien zij al de hemel op aarde is, brengt zij ons ertoe, ‘drijft’ ze ons, om een uitdrukking van Paulus te gebruiken (‘urget nos’ cf. 2 Kor. 5,14) om in de wereld de geest van de Bergrede te laten heersen en om te leven volgens de zaligsprekingen. Anderzijds herinnert de Eucharistie ons r steeds aan dat we vreemdelingen zijn, op doorreis op deze aarde, op weg naar ons echte vaderland, waar Christus voor ons een plaats heeft gereed gemaakt (cf. Jn 14,2-3), samen met al diegenen die het glorierijke Offerlam gadeslaan, dat gezeten is op de troon. Hij is het die we in de communie ontvangen en we bevestigen de waarheid van deze identiteit met ons ‘armen’.

Buttet, met dank aan mevr. Audenaert