Viering 100 jaar SAW/Sobriëtas

BRUSSEL (Kerknet) - Afgelopen vrijdag is met een academische zitting de 100ste verjaardag herdacht van SAW/Sobriëtas. Prof. Johan Van der Vloet herinnerde er in zijn inleiding aan dat Sobriëtas ontstond naar aanleiding van het alcoholisme van vele arbeiders in de industrie, die de welvaart voor anderen moesten scheppen, maar vaak zelf eraan kapot gingen. "Het is opvallend hoe wij in de jaren 1960 een enorme welvaart begonnen te ontwikkelen, maar hoe al in de jaren 1970 de roep om welzijn steeds sterker werd. Soms lijkt het alsof onze welvaart een bedreiging vormt voor onze geestelijke gezondheid (...) Nog steeds zijn er vele vormen van verslaving." Prof. Van der Vloet benadrukte dat Sobriëtas zich steeds vanuit een christelijke motivatie daartegen heeft ingezet.
Na de inleiding dankte voorzitter Wim Van Dessel de vele aanwezigen, waaronder ook de Antwerpse bisschop Mgr. Vanden Berghe. Ook hij wees er op dat de zending zeker nog niet voltooid is, omdat er nog stee ds vele vormen van verslaving bestaan. "Vluchten lijkt typisch voor de mens. Er is de geestelijke vlucht in het Noorden, maar ook de vlucht van de armen van het Zuiden naar het Noorden."
De Nederlandse historicus Professor Nissen gaf daarna een historische schets van de drankbestrijding in België en Nederland. Daarbij onderstreepte hij sterk de rol van Mgr. Alphons Ariëns die in 1905 de katholieke arbeidersbeweging en matigheidsbeweging op gang bracht. De idee voor de matigheidsbeweging kwam vanuit Vlaanderen, maar later zou Vlaanderen op zijn beurt leren van Nederland voor de organisatie daarvan.

Voorzitter Wim Van Dessel

Waar ligt onze schat?

Broeder René Stockman, de algemene overste van de Broeders van Liefde, onderstreepte in zijn inbreng over de betekenis van soberheid dat de Mammon in onze samenleving de God van het christendom wel lijkt te vervangen. "Waar men vroeger beweerde dat bij God alles mogelijk is, zegt men vandaag dat met geld alles mogelijk is". Broeder Stockman verwees naar de gouden regel, die oproept geld eerlijk en genereus te gebruiken en niet alleen voor de eigen veiligheid. "Zorg ervoor dat geld niet de nummer één wordt in uw leven. Dat is de weg van de echte soberheid, de echte sobriëtas." Hij voegde eraan toe dat vasten en soberheid geen doel op zich mogen worden. "We moeten ons steeds voor ogen houden waar onze schat ligt. Daar ligt ook ons hart (...) Waar ligt onze parel vandaag? Ligt die niet in het echte mens zijn, waarbij God het eerste en het laatste woord heeft in ons leven. We zullen vervulling vinden in onze relatie met God, door onszelf te geven aan anderen (...) Nederigheid betekent dat we weten dat we zelf niet het eerste en het laatste woord hebben over ons leven. We moeten geen angst hebben. Er wordt voor ons gezorgd. We moeten sober worden om echt vrij te worden."

Armoede is van alle tijden

Vlaams minister-president Yves Leterme plaatste de soberheid in zijn uiteenzetting in politiek-economisch perspectief. Daarbij onderstreepte hij dat soberheid niet strijdig is met de groei van onze markteconomie, waarin steeds de mens centraal moet staan. Hij riep echter ook op te beseffen dat geen groei een afbouw van onze welvaart betekent en ten koste gaat van onze zorgmaatschappij. "We moeten ons echter afvragen welke groei we willen." Tot slot onderstreepte hij dat we dreigen te vergeten dat er ook trage vragen zijn, die tijd nodig hebben om beantwoord te worden. "Matiging en soberheid kunnen een plaats krijgen in onze samenleving, als we de tijd opnieuw tijd laten zijn."
Hilde Kieboom van de Sint-Egidiusgemeenschap wees erop dat armoede van alle tijden is en de kloof tussen arm en rijk alleen maar verder lijkt toe te nemen. "Armen, alcoholisten, drugverslaafden, gevangenen . kortom, de meest kwetsbaren in onze samenleving zijn daar het eerste slachtoffer va n." Hilde Kieboom vroeg ook extra aandacht voor de groeiende groep bejaarden, die met eenzaamheid kampen. "Steeds meer zieke en oude mensen wachten op bezoek dat niet komt." Volgens haar kunnen we ook nog iets leren van Afrika, dat ons het belang van solidariteit leert. "Het wonderbaarlijke is dat er bij hen telkens genoeg is voor iedereen. Toch zijn de problemen van mijn Afrikaanse vrienden niet min (...) Afrika leert ons dat men weinig middelen en veel goede wil wonderen kan doen. Dat moet een les zijn voor ons in Europa. Daar leerde ik de uitspraak van Paulus begrijpen: als ik zwak ben, ben ik sterk."