Compassie, de essentie van de islaam
Compassie en empathie zijn centrale waarden in islaam en
vertegenwoordigen de ware geest van de islamitische levenswijze.
Compassie betekent gevoeligheid voor de conditie of staat van alle
schepselen, zowel mensen als dieren als planten.
De metgezellen van de Profeet vroegen: "Zullen wij ook beloond
worden voor het tonen van vriendelijkheid ten opzichte van dieren?" De
Profeet zei:
"Een beloning wordt in verband met ieder levend schepsel gegeven."
(Sahiehain)
Islaam en boeddhisme delen deze gemeenschappelijke basis. Hoewel
boeddhisme als een levenswijze van vrede en compassie bekend staat,
wordt de islaam vaak met oorlog geassocieerd, inclusief jihad tegen
niet-moslims. Dit is niet correct, want de islaam is evenzeer een
levenswijze van vrede en compassie als het boeddhisme.
Laten wij daarom niet naar haar geschiedenis gaan maar naar haar leerstellingen,
welke op de Qur'aan en de soennah en de uitspraken van de metgezellen gebaseerd zijn.
Verbondenheid met anderen
Om onze doelstellingen te bereiken dienen we vanuit rahmah
(compassie) verbondenheid met de ander te creëren. De Profeet heeft
gezegd dat 'de djamaa'ah'
(de groep die samen is) rahmah is. Ook heeft de metgezel Nu'maan bin Bashier overgeleverd dat de Profeet zei:
"De gelovigen zijn in hun onderlinge vriendelijkheid,
compassie en genegenheid als een lichaam. Wanneer een van de ledematen
lijdt reageert het hele lichaam met waakzaamheid en koorts." (Sahiehain)
(In Arabic: 'tawaadihiem wa taraahoemihiem wa ta'aatoefihiem')
In deze overlevering wordt het woord 'taraahoemihiem' ('hun rahmah') gebruikt.
De beeldspraak van het lichaam is heel treffend omdat
ledematen met elkaar verbonden en niet los van elkaar zijn! Compassie,
liefde en zorg zijn niet vanzelfsprekend aanwezig, we moeten ze
ontwikkelen en aan elkaar tonen.
We dienen er heel hard voor te werken. De Profeet zei:
"Niemand van jullie moet met iets over een van
mijn metgezellen bij mij komen, want ik wil niet naar jullie toe gaan
behalve met een zuiver hart." (Abu Daawuud en At-Tirmidhie van Ibn Mas'ud)
Wat een zuivere omgangsvorm! Kijk hoeveel de mensen om ons
heen oordelen en over elkaar praten en hoe men meningen over elkaar
heeft zonder de moeite te hebben genomen om de ander te leren kennen.
De islamitische gemeenschap is zoveel bezig met uiterlijk vertoon,
terwijl het innerlijk wordt verwaarloosd en de Profeet duidelijk heeft
gezegd:
"Ik ben slechts gestuurd ter perfectionering van de akhlaaq
(goed karakter)."
(Ahmad, Baihaaqie, Haakim)
Liefde moet groeien. Je houdt niet diep van iemand als je
hem net hebt ontmoet. Misschien mag je hem graag en is er zelfs een
zielsverwantschap, maar door samen te zijn en te delen en elkaar te
leren kennen gaat de liefde groeien. Omdat we weinig tijd met elkaar
doormaken komen we niet nader tot elkaar en worden gevoelens van liefde
niet geuit, waardoor we niet praktiseren wat de hadieth zegt:
"Wanneer iemand van zijn broeder houdt laat hij hem dan vertellen dat hij van hem houdt."
(Abu Daawuud en At-Tirmidhie-Hasan, overgeleverd door Abu Karimah)
Denk na over wat verbondenheid en liefde teweeg brengen. In een overlevering van Abu Hurairah heeft de Profeet gezegd:
"Er zijn onder de dienaren van Allaah mensen die geen
profeten en geen martelaars zijn, waarop de profeten en de martelaars
op de Dag der Opstanding jaloers zullen zijn vanwege hun plaats bij
Allaah. Men zei: "Wie zijn zij, O Boodschapper van Allaah,
wij willen van hen houden." Hij zei:
"Het zijn volkeren die omwille van Allaah van
elkaar houden zonder dat zij familieleden van elkaar zijn en zonder dat
zij geld aan elkaar geven.
Bij Allaah, hun gezichten stralen en zij staan op stralend licht."
Abu Daawuud, Sahieh verklaard door shaikh al-Albaanie.
"Wij willen van hen houden" gaat hier over liefde die de
metgezellen van de Profeet voelden voor degenen die zij niet eens
kenden, maar voor wie zij liefde voelden omdat zij geliefd waren bij
hun Schepper en Zijn Profeet.
Dit raakt de overlevering waarin ons wordt uitgelegd dat
wij de zoetheid van het geloof niet zullen proeven zolang ons hart niet
aan drie voorwaarden voldoet, waarvan een is dat wij van de ander
houden. De hadieth wijst ons erop dat dit houden van niet gebaseerd is
op de bloedband of iemands rijkdom, maar omwille van Allaah.
Omwille van Allaah is volgens de boodschap die de mensheid heeft ontvangen,
soortgelijk doorgegeven door duizenden profeten en
boodschappers, iedere keer tegemoet komend aan de behoeften en
eigenschappen van de volkeren waaruit zij voort kwamen,
zodat men zich in deze leiders kon herkennen.
Compassie voor iedereen
Het is rahmah dat onze harten beweegt en ons motiveert anderen te helpen.
Compassie is de beste kwaliteit die iemand tegenover anderen kan hebben.
Maar als wij de ander niet willen zien of leren kennen, hoe
kunnen wij dan voor diegene voelen? Hoe kunnen wij diegene tegemoet
komen in zijn of haar pijn en verdriet?
Wat we overal ter wereld zien is dat moslims islamitische lezingen bijwonen,
maar zonder een relatie met de andere aanwezigen aan te gaan.
Wanneer de lezing is afgelopen gaat iedereen direct weg en
niemand heeft elkaar leren kennen. Over het algemeen voelt iedereen wel
compassie, maar velen meten het. Sommigen voelen compassie voor
mensen, maar niet voor dieren.
Anderen voelen alleen compassie voor mensen van hun eigen land of geloof.
Velen schijnen ergens een lijn te trekken. Compassie vraagt ons om offers te maken,
om te investeren, om de zacht -en vriendelijkheid in onszelf te ontwikkelen en in te zetten naar de ander toe.
Sacrifice is always of the self
As one decides to serve the greater good,
Crossing in one's heart an inner gulf,
Replacing what one wants with what one would.
It is an act of faith sustained by love,
For faith or love alone is not enough.
Islaam leert ons vanuit rahmah met iedere ander om te gaan.
Het leert ons niet arrogant te zijn en op anderen neer te kijken, over
anderen te roddelen of anderen onrecht aan te doen. 'Iyaad bin Himaar
heeft overgeleverd dat de Profeet zei:
"Iemand dient zichzelf niet boven een ander te plaatsen, noch een ander onrecht aan te doen."
(Muslim)
Onze liefde en rahmah gaan meestal uit naar degenen met
wie we bevriend zijn en van wie we houden. Soms hebben we vanuit
compassie ook medelijden met iemand.
Om zuiver te zijn dient rahmah gebaseerd te zijn op respect voor anderen.
Zoals een andere overlevering zegt:
"Hij onderdrukt hem niet, noch kijkt hij op
hem neer, noch vernedert hij hem. Het is erg genoeg voor een moslim om
zijn broeder te minachten.
(Abu Hurairah, Sahieh Muslim)
Veel moslims stoten degene die anders is dan hun af,
respecteren diegene niet en veroordelen diegene bij voorbaat. Zij
vergeten dat de Profeet als een rahmah voor iedereen kwam en niet
alleen voor de moslims. Wij dienen hem als een voorbeeld te nemen in hoe
hij met niet-moslims omging.
Peace is not a passive attitude; it is an active state.
It requires having constant attention and determination,
in order to live and to respond as a peaceful being to any upset in life.
You need to be brave and vigilant.
The most powerful form of teaching is by example.
What you see through your eyes creates great impact.
The heart accepts it and it does not need many words.
You can't impose peace through force but you can be peaceful
and create a peaceful environment.
Empathie
Het verschil tussen empathie en genegenheid kennen is voor
sommige mensen misschien moeilijk, want het verschil is klein. Als
bijvoorbeeld je vriendin haar vader door een auto ongeluk om het leven
komt, voel je genegenheid (sympathie) voor haar omdat je kunt
voorstellen dat het voor haar heel moeilijk is om hiermee om te gaan.
Maar wanneer je zelf ook je vader door een auto ongeluk hebt verloren
weet je hoe moeilijk het is om een geliefde te verliezen. Dit is
empathie.
In dit geval kun je je gevoelsmatig in de ander verplaatsen.
Empathie vloeit voor een belangrijk deel voort uit de kennis van
jezelf. Als je je eigen gevoelsleven goed kent, voel je de ander
gemakkelijk aan en kun je je goed in de ander verplaatsen. Empathie is
een emotioneel gevoel van bezorgdheid en begrip voor de situatie waar
iemand anders in zit. Empathie is ook het voorstelling- en
inlevingsvermogen om je in de ander te kunnen inleven of een gevoel van
totale identificatie met iemand anders zijn situatie en gevoelswereld.
Empathie wordt gedefinieerd als een daad van begrip en het ondergaan
van dezelfde gevoelens en ervaringen die iemand anders op dat moment of
voorheen heeft gehad. Het wordt meestal niet met woorden uitgedrukt,
maar is meer een houding, een gevoelsmatige manier van met de ander
omgaan.
Ons gedrag
Wat we in de islamitische gemeenschap zien is dat moslims
zich meer bezig houden met regels en wetten en rituelen dan met gedrag
en omgangsvormen.
Het is tegen de aard van de spiritualiteit van de islaam in
wanneer men hier geen aandacht aan besteedt.
Helaas is dit de reden waarom anderen de rijkdom van de islaam niet leren kennen,
want hoe kom je daarbij als de volgelingen van die levenswijze je
er niet naartoe trekken? In ons dagelijks leven, in onze omgang met
jong en oud, met mannen en vrouwen,
met moslims en niet-moslims dient ons gedrag vervult te zijn van goede manieren,
wat doen we anders met de
woorden van onze geliefde Profeet:
"Er is niets dat zwaarder op de Weegschaal weegt dan een goed karakter."
(Ahmad, Abu Daawuud)
Veel moslimjongeren zeggen dat hun huwelijkspartner moslim
moet zijn en vijf keer per dag moet bidden. De jongeren dienen de
inzichten van de ouderen en degenen met kennis en levenservaring
aangereikt te krijgen. Onder andere dat karakter en iemands manieren de
redenen zijn van een goede relatie en de basis van een moslim die de
islaam waarlijk heeft begrepen. Iemand die een hart vol rahmah heeft,
draagt anderen een warm hart toe, wil andere mensen dienen, anderen
helpen, anderen eerbiedigen,
en minder egoïstisch zijn.
Islaam stelt de moeder als voorbeeld van degene die
natuurlijker wijze heel veel rahmah heeft. Mijn hoop is dat meer en
meer mensen zich de waarde van compassie zullen gaan realiseren en zo
de weg van rahmah van de Profeet volgen. In deze tijd van materialisme,
eenzaamheid en depressie is de weg van compassie de enige genezing van
het hart.
De echte compassie is niet gebaseerd op onze eigen
projecties en verwachtingen, maar eerder op de behoeften van anderen,
ongeacht of de ander een dichtbij zijnde vriend is of een vijand.
Compassie laat ons oog hebben voor lijden, het erkennen als
onderdeel van het leven. Zoals Ibn Qayyim al-Djawziyyah zei:
"Pijnen zijn een van de kenmerken van iemands
ontwikkeling, waar geen mens of dier voor kan worden gespaard. Wanneer
de mens zonder pijn zou zijn, zou hij geen mens zijn, eerder een engel
of ander soort schepsel."
(Miftaah Daar al-Sa'aadah, 2:230,231)
Het staat ons toe om onrechtvaardigheid zonder aarzeling
te benoemen en met al onze vaardigheid ter beschikking hier sterk tegen
te handelen.
"No matter what is going on, never give up. Develop
the heart. Too much energy in your country is spent on developing the
mind instead of the heart. Develop the heart;
be compassionate. Work for peace in your heart and in the
world. Work for peace and I say again: Never give up, no matter what is
happening, no matter what is going on around you; never give up."
De Profeet Muhammad zei:
"Allaah kijkt niet naar jullie uiterlijk, maar naar jullie harten."
(Muslim)
En:
"Pas op, er is een klompje vlees in het
lichaam; als dat goed is, is het hele lichaam goed en als dat slecht
is, is het hele lichaam bedorven, en dat is het hart."
(Nu'maan bin Bashier, hadieth sahieh)
De da'wah in de islamitische gemeenschap is vervuld van
kennis, maar ontbreekt aan rahmah, dat is waarom het de mensen niet
verandert zoals het zou moeten.
Allaah zegt in de Qur'aan dat Hij een volk niet zal
veranderen tenzij het volk zichzelf verandert. Hoe kunnen wij de
boodschap van de islaam uitdragen zonder zelf de innerlijke betekenis
ervan te verwezenlijken?
Shaikh al Albaanie zei:
"Er is een uitspraak die een van de verspreiders van de
islaam zei, waarvan ik hoopte dat zijn volgelingen eraan vast zouden
houden:
"Vestig de islamitische staat in je hart op, het zal voor jou op de aarde worden gevestigd."
Dat wil zeggen dat een moslim met de juiste geloofsleer,
gebaseerd op de Qur'aan en de soennah hierdoor zonder twijfel zijn
aanbidding en zijn gedrag en zijn manieren zal corrigeren.

ook wel te vinden op de site www.compassion-in-islam.com
|