Enige verduidelijking omtrent de rivaliteit tussen Dendermonde en Baasrode…

(bron: http://willyvandamme.wordpress.com)

In de Merovingische periode begonnen de eerste invallen van de Noormannen en was de kerstening van deze streek in volle gang, zij het gedwongen. Dat de keizer een der belangrijkste abdijen uit die periode aan het ver afgelegen Baasrode toewees, lijkt opnieuw op zijn belang te wijzen. Uiteindelijk is van Dendermonde pas een goeie honderd jaar later voor het eerst sprake, toen aan de Dendermonding een kasteel gebouwd werd – vermoedelijk op initiatief van de Oost-Frankische keizer Otto II – met daarbij zoals dat hoorde een voorburcht, de huidige Grote Markt.

Dat Baasrode en Dendermonde beide aan de Schelde lagen, had natuurlijk ook zijn gevolgen. Na de verovering van Dendermonde in de 11de eeuw door de graaf van Vlaanderen raakte ook Baasrode onder de voogdij van Dendermonde, zij het via de Heer van Moerzeke. En dat zou zich laten voelen.

Baasrode was al onder de voogdij van de abdij van Elnone interessant voor zijn los- en laadrechten en van daar was het Land van Aalst en Brabant met zijn groeiende steden en welvaart relatief vlot bereikbaar. Vrij snel zou het met Dendermonde hierover tot een stevig geschil komen dat in 1540 bij keizerlijk decreet beslecht werd in het nadeel van Baasrode. Alleen Dendermonde zou, op bier en hout na, nog los- en laadrechten mogen heffen. “Baasrode was in de periode ervoor flink gegroeid en zat aan haar top,” aldus historicus Bart De Bondt. Het keizerlijk decreet zou leiden tot een verarming van Baasrode.

Er was trouwens in die periode ook onder impuls van Aalst een zelfs op papier gezet ontwerp om een kanaal te graven vanuit Wieze naar Baasrode. Wieze was toen administratief een zeer complex administratief lappendeken waarvan stukken deels behoorden tot het Land van Aalst en deels tot het Land van Dendermonde. Het plan, eens gerealiseerd, zou tot een grote verarming van Dendermonde geleid hebben. Dendermondse druk zorgde ervoor dat het plan nergens raakte.

Rond die periode was Baasrode immers geleidelijk uitgegroeid tot een soort voorhaven van Antwerpen, een stad die in de 16de eeuw tot de belangrijkste in de Nederlanden was geworden. En wanneer de godsdienstoorlogen uitbraken, gebruikten de protestanten Baasrode als een uitvalsbasis om vanuit Antwerpen een verbinding te kunnen openhouden richting Brabant en Dendermonde. Er werd in de periode rond 1580 dan ook flink gevochten voor de controle over Baasrode. De schade aan Baasrode was enorm.