De “stoof” behoorde tot het alaam van de kantwerkster.

 Taxandria heeft een leuke collectie stoven.

Ik heb in één van de vorige berichten al beschreven dat er in de stoof een “grispot” met smeulende kolen, geplaatst wordt. De kantwerkster plaatste haar benen aan weerskanten van de stoof of er bovenop en verwarmde zo haar voeten en benen.

 Ik heb een leuke betekenis van “grispot” gevonden.

Een grispot is een vuurpot of lollepot.

Volgens Kiliaan, in de 16^de :

Lollen

is de dijen koesteren, d.w.z. met gespreide benen het onderlijf warmen onder de rok boven een pot.

Grissen

is zich rustig warmen dicht bij een vuur.

14-01-2010 om 18:58 geschreven door Gisela

Kantwerken was een sociale bezigheid en als het weer het toeliet werd er buiten, in groep, kant geklost.

Kantwerksters beschikten ook over enkele “volkswijsheden”.

Om kant wit te kunnen werken was snuiven een algemeen gebruik. Tevens bewaarde men ook een aluinsteen in de lade waar de gewerkte kant werd bewaard tot hij bij het kantkantoor werd afgeleverd. Men was er vast van overtuigd dat aluinsteen alle vuil aantrok.

Ook een slecht ruikende adem was slecht voor het kantwerk omdat men tijdens het werken met de mond dicht bij het kantkussen zat.

Maar het toppunt vind ik het volgende:

Al van jongs af kregen kinderen voor ze begonnen met werken, een slok jenever om hun van een slechte adem te bevrijden.

13-01-2010 om 18:38 geschreven door Gisela

11-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Er is nog een uitdrukking ivm kant die men zeker NIET letterlijk moet nemen maar het is toch een mooie "one-liner".

Iemand van kant maken

Liefst niet in de letterlijke betekenis maar ...

Ik kan wel een poes van kant maken,



een koe van kant maken,



 een leeuw van kant maken,



zelfs een kantwerkster van kant maken.




In Zele heeft men in WOII zelfs koningin Elisabeth van kant gemaakt !!!

09-01-2010 om 14:31 geschreven door Gisela

Uitdrukkingen en gezegden  3
 

De laai smeren :

Wanneer de leerling-werkster haar eerste kantje af had, legde de moeder één of twee centjes in de “laai”. Dat gebeurde ook als de leerling een nieuw soort kant kon werken.

Haar uitzien kennen :

Zo bedreven zijn in het kantwerken dat men ook zonder voorlichting kan klossen.

Onze –Lieve-Vrouw staat boven alle vrouwen en de “grispot” er onder !

Een grispot is een aarden pot, gevuld werd met warme houtskool, die in de “stoof”, onder de rokken, geplaatst werd.

In Taxandria museum is ook een verzameling

“Madonna met kind”

De kledij versierd met kant- en borduurwerk.

07-01-2010 om 21:39 geschreven door Gisela

Uitdrukkingen en gezegden 2

Voor Sint-Graaf werken :

Sint-Graaf was de graaf van halfvasten. Dan mochten de leerlingen die hard gewerkt hadden, een figuurtje in suikergoed kiezen.

In de kant zijn :

In kant  gekleed zijn

De ellen maken het geld :

Hoe langer de kant, hoe meer de verdienste

Ineenhangen gelijk garen op een kloske :

Goed overeen komen

Kant hebben is bankbiljetten hebben

Kant dragen is een teken van welstand

Bron : Van speldengrond tot Turnhoutse kant

In Taxandria museum is ook een verzameling

“Madonna met kind”

De kledij versierd met kant- en borduurwerk.

06-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Uitdrukkingen en gezegden 1

De laatste speld uit de lucht werken :

Zo laat bij daglicht werken dat men nog juist genoeg ziet om een speld te steken

’t Kantje is ziek

’t Kantje zit op zijn gat

’t kantje is aan ’t slabakken :

Het gaat niet goed met de kantnijverheid

Op de kotjes werken :

Bedreven genoeg zijn om zonder patroon te werken

Zonder cent gaan :

De dagelijkse taak niet voltooid hebben en dus geen cent krijgen

De lichter begieten :

Voor de eerste keer met licht werken

Binnenkijken bij de rijke burgerij, rond 1900.

05-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Kantwerkster



Kantwerk van Treske Croenen met een diameter van 15,50 cm.

04-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Spinster



Rond kantwerk met diameter 15,50 cm van
Treske Croenen (°1913/+2003)

03-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

01-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Voor iedereen een prettig eindejaar en een weldoordachte, optimistische stap in het nieuwe jaar !!!

31-12-2009 om 14:55 geschreven door Gisela

Om in de eindejaarssfeer te blijven, laat ik de berichten over Turnhout even rusten.
Na nieuwjaar "vliegen we er terug in" met nieuwtjes en weetjes over KANT.


Kersttafereel in Italiaanse naaldkant

30-12-2009 om 23:33 geschreven door Gisela

Een doopmantel.

Het patroon bestaat uit 11 verschillende delen.

Perfect gewerkt met eindeloos geduld.

Ik vraag mij af hoeveel de kantwerkster aan zo’n stuk verdiende maar het leeuwenaandeel was natuurlijk voor de kanthandelaar die voor het patroon en het materiaal zorgde.

29-12-2009 om 21:56 geschreven door Gisela

Oude staalboeken

Voor de aankoop van meterkant konden klanten kiezen uit een staalboek met alle kanten die de handelaar in voorraad had of op bestelling liet maken.

26-12-2009 om 00:00 geschreven door Gisela

De negen provinciën

24-12-2009 om 15:13 geschreven door Gisela

Feesttafel of was het vroeger "alledaags" bij de
high society ?

21-12-2009 om 22:53 geschreven door Gisela

Een "rijk-gedekte" tafel !!



Om de weerspiegeling te beperken, is de foto schuin genomen.

20-12-2009 om 18:54 geschreven door Gisela

Het was niet altijd eenvoudig om mooie foto’s te maken omdat de meeste kanten achter glas zaten.

Rechthoekig kantwerk

16,5O/25,50 cm

“Kasteel der Hertogen van Brabant Turnhout”

Kanthandelaarster Marie Van Sas

Rechthoekig kantwerk

“Kasteel der Hertogen van Brabant Turnhout”

Kantwerkster Treske Croenen

(°1914-+2003)

“Wapenschild van Turnhout”

(zonder kroon)

Treske Croenen

23/23,50 cm

Rechthoekig kantwerk

 16,50/24,50 cm

“Belfort van Brugge”

Kanthandelaarster Marie Van Sas

Rechthoekig kantwerk

 16,50/24,50 cm

“Het Steen van Antwerpen”

Kanthandelaarster Marie Van Sas

Ieder volwerk is een huzarenstuk op zichzelf.
Er waren meer dan 1500 klossen nodig om deze werken te klossen.

19-12-2009 om 16:20 geschreven door Gisela

Ter gelegenheid van de tentoonstelling is er ook een boek uitgegeven :

Van speldengrond tot Turnhoutse kant

In dit werk wordt de evolutie van het kantwerk vanuit zijn oorsprong in het 17de eeuwse Antwerpen tot in Turnhout gevolgd.
Specialisten zoals Nora Andries en Lieve Vroom belichten uitvoerig de kanttechnieken en lichttten ze toe met technische tekeningen en foto's.

Er wordt tevens aandacht geschonken aan de opleiding in kantscholen, de volkskunde en tradities rond het plastische taalgebruik van de kantwerkster.



Dit boek is een prachtig en interessant naslagwerk !

Het boek is uitgegeven door Taxandria in samenwerking met Tram 41.





Mevr. Nora Andries weet echt "alles" van Turnhoutse kant en vond in menig kantliefhebster een luisterend oor.

17-12-2009 om 18:18 geschreven door Gisela

De kanttentoonstelling in Turnhout is afgelopen.
De afwezigen hadden ongelijk !!!

Ik ben meer dan 30 jaar met kant bezig maar ik heb nog nooit zo'n prachtige collectie Parijse kant samen gezien.

Het Taxandriamuseum is een pareltje en een bezoek meer dan waard.
In iedere kamer was er kant te bewonderen, sfeervol en smaakvol voorgesteld. Gedekte tafels met tafelkleden in Parijse kant...
Echt te veel om op te noemen.

Kantwerkster 1926

Vanaf morgen geef ik een overzicht van al dat moois.

16-12-2009 om 23:04 geschreven door Gisela