Het terugbetalingssysteem voor locomotorische revalidatie is erg ingewikkeld. Tussen 2000 en 2004 is het budget verhoogd van 57 miljoen euro naar 87 miljoen euro, waarmee het naar verhouding sterker toenam dan het globale RIZIV-budget. Welke resultaten en kwaliteit daar tegenover staan is ongekend, want niet gemeten. Dat besluit het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) in samenwerking met UZLeuven, VUB, UA en Deloitte Consulting op vraag van Minister Demotte. Het KCE doet concrete aanbevelingen om de organisatie van revalidatie in België te verbeteren.

Locomotorische revalidatie (ook wel musculoskeletale en neurologische revalidatie genoemd) neemt een belangrijke plaats in bij aandoeningen zoals beroerte, amputatie en ruggenmergletsel of bij een chronische ziekte als multiple sclerose (MS). In dit onderzoek werd de multidisciplinaire revalidatie bestudeerd, waarbij meerdere zorgverleners (kinesitherapeut, logopedist, ergotherapeut,..) samenwerken om een patiënt zoveel mogelijk zijn normaal functioneren te laten herwinnen.

Voor revalidatie bestaan er in België meerdere terugbetalingssystemen, die een verschillende financiële impact op de uitgaven van de ziekteverzekering én op de inkomsten van revalidatiecentra en revalidatieartsen hebben. Het is niet altijd duidelijk welk terugbetalingssysteem voor welke patiënt moet gebruikt worden: een revalidatie van een heupprothese gebeurt op de ene plaats meestal monodisciplinair door een kinesitherapeut, terwijl op een andere plaats systematisch multidisciplinaire revalidatie met bijhorend kostenplaatje wordt toegepast. Verschillende revalidatieartsen zullen voor hetzelfde type patiënt ook uiteenlopende soorten revalidatiebehandelingen met sterk uiteenlopende behandelingsduur toepassen. De bekomen resultaten op het vlak van herstel, dagelijks functioneren en socioprofessionele re-integratie zijn ongekend en kwaliteitscontrole ontbreekt in België.

De revalidatiecentra zijn ongelijk gespreid: in de provincie Luxemburg is er geen enkel revalidatiecentrum gevestigd dat langdurige revalidatie aanbiedt. In Brussel en West-Vlaanderen zijn er dan weer naar verhouding meer dergelijke centra.

Een reorganisatie is onafwendbaar. Tot die conclusie kwam voorheen ook al een ministeriële werkgroep. Eerst moet er een meer objectief classificatiesysteem ingevoerd worden. Dit laat toe de revalidatienoden van de patiënt te evalueren en hem te verwijzen naar het best passende niveau. Het door de WHO erkend classificatiesysteem ICF (International Classification of Functioning, Disability and Health), waaraan momenteel internationaal intensief gewerkt wordt, zal daarbij in de toekomst wellicht als vertrekbasis kunnen dienen. In afwachting hiervan stelt het KCE voor om reeds te starten met één van de in andere landen bestaande classificatiesystemen.

Op basis van haar onderzoek en een internationale vergelijking, beveelt het KCE ook aan om locomotorische revalidatie op 3 niveaus te organiseren, elk met hun eigen financieringswijze. Het eerste niveau is het algemene niveau, dat breed toegankelijk moet zijn via elk ziekenhuis. In het tweede of specifieke niveau worden meer complexe en relatief frequente aandoeningen behandeld. Hiervoor volstaan 20 à 30 revalidatiecentra, terwijl er momenteel in België 46 zijn. Ten slotte is er het derde of hoogspecifieke niveau voor de ernstige en zeldzame aandoeningen waarvoor er niet meer dan 3 à 5 centra nodig zijn in België.

Er zijn dringend wetenschappelijk onderbouwde klinische praktijkrichtlijnen nodig over de aard van de behandeling en de behandelingsduur van revalidatiepatiënten.

Bron : Persbericht Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg