Kerststalxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Elke winkel met tuinartikelen of bloemen heeft tegenwoordig een uitgebreid assortiment rond Kerstmis. Wat me opvalt is dat er weinig kerststallen te koop zijn. Alle aandacht gaat naar de kerstboom, die niet genoeg kan flikkeren en blinken. Bij ons is de kerststal wel belangrijk. We hebben zon ouderwetse kerststal van houtwerk, boomschors en mos. Voor het eerst hebben we dit jaar de kerstboom zelfs achterwege gelaten. Een kerststal en een lichtkrans in een bussel rood snoeihout zal dit jaar bij ons voor de kerstsfeer zorgen.
Het plaatsen van de beelden in en rond de kerststal is een secuur werkje. Je zou denken, je zet ze lukraak ergens neer, maar zo werkt dat niet. Dan krijg je een rommelig en niet realistisch effect. Een mooie, geloofwaardige kerststal, daar is werk aan.
Ik begin altijd met Jezus in de kribbe, die krijgt de centrale plaats in de stal. Maria, in geknielde houding, zet ik links, het gaat niet anders, want als ik haar aan de andere kant zou zetten, zou Maria de verkeerde richting uitkijken, weg van het kind. Sint Jozef, de vader van Jezus - of hoe zat dat weer met zijn vaderschap - die komt aan de andere kant van Jezus. Sint Jozef heeft een kromstaf vast en staat recht. Dat is een probleem omdat hij daardoor bijna het plafond van de stal aanraakt, dus moet ik hem heel precies plaatsen, net voor de hooizolder waar wat meer ruimte is. Achter de Kribbe plaats ik de os en de ezel. De ezel links en de os rechts, zodat ze beiden in de goede positie liggen om hun warme adem op het pasgeboren kind te blazen om het te verwarmen.
Dit alles was nog logisch en simpel, veel andere beeldopstellingen zijn volgens mij niet mogelijk, tenzij de waarheid geweld wordt aangedaan. Het moeilijke werk begint nu. De drie koningen en de herder. In het bijbelverhaal waren er in de buurt van de grot meerdere herders, maar bij ons is er maar één. Hij heeft een herdersstaf bij en in beide armen torst hij een lam, waarschijnlijk eentje dat ziek is geworden en speciale verzorging nodig heeft. Naast hem zit een ander lammetje, ik veronderstel het broertje of het zusje van dat hij in zijn armen heeft. De herder toont zijn nederigheid en bekijkt het hele gebeuren van op afstand.
Niet zo de drie koningen, eigenlijk waren het drie wijzen maar iedereen aanzag hen voor koningen, die op deze datum eigenlijk nog niet in het gebeuren horen te zitten. Sommigen zetten ze pas op 6 januari, hun naamfeest, bij de stal, en de dag erna breken ze de kerstboom af. Het zou zonde zijn om die drie mooie beelden zo lang in de doos verborgen te houden, van mij mogen ze er onmiddellijk bij staan.
De eerste koning zit op zijn knieën, kort voor de kribbe en bij Maria. De maker van de beeldjes had oog voor detail, want ik zie dat één van zijn schoenzolen onder zijn kleed uitkomt. De tweede koning komt achter Sint Jozef aangelopen en steekt een geschenk voor hem uit. Is het de wierook, het goud of de mirre? Het is me niet heel duidelijk, maar volgens mij is het een koffertje met gouden voorwerpen in. In elk geval heeft Sint Jozef dat nog niet in de gaten want hij maakt geen aanstalten om het geschenk in ontvangst te nemen, en Maria haar aandacht is volledig op het kind gericht. De derde koning staat tussen de knielende koning en de herder en heeft ook een geschenk bij. Hij steekt dat niet zo voor hem uit als de tweede koning. Het valt me op dat alle figuren lange haren en velen zelfs een baard hebben, dat was mode in die tijd.
Boven aan de stal zweven twee engelen, de een in een roze kleedje, de andere in het blauw. Vreemd, is het een jongen en een meisje? Mij is altijd geleerd dat engelen geen geslacht hebben, maar deze beeldjes doen me daar weer aan twijfelen. In de achtergrond is een engeltje aan het zingen. Omdat ze in een boekje kijkt, veronderstel ik dat ze de tekst nog niet van buiten kent.
Heel het tafereel kan zo tot leven komen. Met een beetje fantasie zie ik dat Maria haar hoofd opheft en Jozef aankijkt met de vraag: Jozef, zou ons kindje geen honger of kou hebben?
Jozef knielt dan neer naast de kribbe, terwijl hij zijn hand op de schouder van Maria legt, en zegt: Ik denk het niet vrouwtje, alles is perfect in orde.
De herder heeft het lam dat hij in zijn armen had terug op de grond gezet, want dat begon door de duur zwaar te wegen, en komt verlegen iets dichterbij om naar het kindje te kijken, dat in doeken is gewikkeld. De os en de ezel eten aan het hooi dat Jozef hen zojuist heeft toegestopt. Buiten is het beginnen sneeuwen en iedereen probeert te schuilen binnen in de te kleine stal. Ondertussen is het kindje in slaap gevallen. Jozef verrast iedereen wanneer hij met een tonnetje rode wijn tevoorschijn komt. Dat had hij meegenomen op de tocht met de zwaarbeladen ezel. Jozef roept ook de herder binnen en iedereen drinkt gezellig een glaasje mee, op het nieuwe leven. De drie koningen kunnen eindelijk hun geschenken afgeven.
Het is een zeer kleurrijk en warm gebeuren. Alles straalt vrede, hoop en liefde uit. Op de achtergrond hoor ik muziek van de cd met kerstliedjes die we daarstraks in het grootwarenhuis hebben gekocht. Zo word ik niet geconfronteerd met de radio, waar om het uur nieuwsberichten komen, die niet bij de kerststal thuis horen.