ELEKTRONISCH CAPRICE

Lang geleden, in 1966, “experimenteerde” ik af en toe met woorden en klanken. Een klank riep toen (en nu nog in zekere mate) een kleur in mij op. Zo komt a bij mij overeen met rood, e met geel, i met wit, o met zwart en u met blauw… Hoe dat komt weet ik niet.

Woorden roepen vaak beelden op, kunnen zich daarmee zo vereenzelvigen dat het beelden zijn… Maar beelden worden niet altijd gekoppeld aan woorden. Daarvoor moet ik een kleine inspanning doen. Het geziene beeld moet vertaald en aangekleed worden in een woord.

Hangt dat samen met het feit dat ik voor woorden vooral een visueel geheugen heb? Als ik een inspanning moet doen om mij te herinneren hoe iets heet, vind ik het meestal sneller als ik het in verbeelding geschreven zie. Maar hoe verklaar ik dan het feit dat ik een melodie zonder inspanning kan onthouden en gemakkelijk kan nazingen of op de piano reproduceren? Dat wijst dan weer op een auditief geheugen.

Dit alles belet niet dat men met klanken en woorden kan spelen en er “gedichtjes” mee kan componeren. De schikking van woorden en zinnen is daarbij een betekenisvol bestanddeel van de indruk die de tekst teweegbrengt. Met wat verbeelding creëert en beleeft ook de lezer dan onverwachte dingen.

Ik wens je bij de lectuur van dat “caprice” veel genoegen.

******************************

André G. VANSTRAELEN

ELEKTRONISCH CAPRICE
-----------------------------------

woorden zijn beelden
beelden geen woorden

Dilbeek, juni 1966

1

avond

avond omhult en vult de straat
maanlicht groeit
gebroken
bloemen
en paarden
zijn vreemd voor elkaar
maanavond vult en licht in de straat

2
landelijk alledaags

waterval
van klotsend zingen
snakkend wegen
vele tranen
over heide
over land en
zee
kom
rust
vlieg de weg op
over muren
in de hoek van mijn kamer
een stoel
daarop
o, ja
krant, reclame
bocht

3
stilleven

in vier hoeken van mijn kamer
hoggard’s company and co
want anders gaat het niet meer door
kijk, bromberen vliegen
muizen en katten
in de pijp op de doos
in de hoek van mijn kamer

4
roekeloos

vertikaal
hangt
de spin
aan de draad
van haar leven

rustig
doende
bemeestert ze
‘t leven

spin
bezin je
over je dood

daar
een knip
en je bent er geweest

5
abstrakt

driemaal horizontaal
en vertikaal
daarop
zwevende strepen die beven
LEVEN
alles kapot !
vier kant komt cirkel vorm lood
recht

6
beweging afgebakend

schuine strepen schuiven
over witte vlekken
ronde lijnen lopen
laag
flitsen hoog recht
vertikaal
zeeën golven vogels varen
verre schepen wolken baren
golven klieven rollen meeuw

in een kader
twintig op dertig
afgebakend leven
vlak

7
vakantie

avondrood in gulden bloemen
blauwe schepen verre waters
zeven zeeën varen voort
open
gaan bomen
gaan pijpen
en violen
roken
zacht rollen baren
weg in de nacht
licht op het strand
lacht
lucht
lief...

8
tinteling

tin schalen
kristal leven
asse boven lage wever
gras met wolken, wee, rand
land, zand
op scheepsrelingen zomerjurk
hoeden stoten loden
twee
een van drie maal
rechts 
is voorrang
ballon gegeven
rustig laven
meeuwen spreken
laten laten laten
LATEN !!!

9
zee

zeeën zweven verre voor ons open blik
vogels varen vrolijk over open zee
vuur en water, zon en zout op open zee
zalig zweven lachend lief de vissen mee

vrome schepen schuiven vredig verre heen
zeeën dragen zuiver vis en baren mee
vissen, vogels, schepen, zweven, zout op zee
schuimend lachen lief de zwevend’ vissen mee

10
element

vliegende vogels
golvende water
verre gevaren
open
zeven grote sloten
diep duik
alleluia !
licht lacht
lief leven
glimmende glijden
varende wolken
golvende water
zwierende zweef
zacht
zacht
zacht

11
klokje

klokje klinkklankt over daken
trillen lucht en harten
luisteren
vogels
fluiten
klokje langzaam
sterft klank in
lucht
harten beven
trillend weer groene leven
spiegelt boten over rood gelaat
in blauwe ogen
grijs gelach van zee
matrozen
klokje stormt en klokt en bonkt
storm !
nat
vergaan

12
wee

voorbije vormen vreemd
lachende gebaren
steken
harten op twee vorken
zeven lagen aarde
diep
wolkendek op water
flits gebroken lucht
rommel
slapen lagen liegen
over baren water golven
zacht steeds zucht steeds
zucht

13
aan shakespeare

shakespeare
kom hier
lach
op de geesten
der verdorvenheden
had je hamlet niet geschapen
was de moor niet in de haven
was je pen niet scherp genoeg
shakespeare
boef

14
othello

othello
vreemde vorst
vorstelijke gebaren
vol
o vreugdig avontuur
diepe ellende
afgrond en pianogetokkel
vreemd vervelend laf
zelf moord

achter lege handen vegen
schuiven schimmen wee

15
mozart

sol do re mi fa mi re
mozart
apart geluid
mijn fluit
piano snaren zingen
elysische violen
over dingen
strelend beven
sol do re mi fa mi re
mozart
dolen over bassen
tonen dromen
in ‘t spinet

16
muziek

ik speel viool
en fluit
op mijn piano
luister naar die stem
der muze
die zingt
in mijn oor
ik zie
je gelaat
o patrimonia
o dolce musica
o cara mia

17
kinderziel

mama
kamion hebben
vasthouden
koekje hebben
patatata
dikke dakke daa
juke spelen
juke-box leren
boem boem boem boem
BOEM !!!

18
kindertaal

papa, kijk !
vogels vliegen
gras, water, vis
daar, heel hoog
zon !
schijnt
licht, licht !
stoeltje hebben
hondje hebben
autootje hebben
nog een vogel
papa, kijk !

19
idylle

een jongetje langs het gras
honden aan de leiband houden
en in het zand
speelt marietje
met rood en geel en blauw
en in de lucht
vol schaapjeswolkjes
een auto
een vliegtuig
en
regen langs de ruiten
van mijn hart
o marietje !

20
ver

avond sterren jongetje
sterren jongetje maan
jongetje maan oneindigheid
poëzie
muziek
alomtegenwoordigheid
o rust en stilte
avondmuziek
jongetje op sterren
loop en zing
oneindigheid

21
voorbijgaand


we hebben de vogels te werk zien gaan
goden en godinnen
diluviaal
avond zonder er iets van te weten
kussen om morgen weer te vergeten
en een bloem
in haar hemd
staat te zingen
van de dingen
die seringen
onbekend zijn

zweven wij
minne !
pijn !!
vruchteloos...
en een kind
met een mondharmonika

22
ye-ye-children

ye-ye-boy
you-you-girl
dansende heupen
paardestaart
en kussen
wandelen springen
compromis
weg met de bourgeoisie
weg met het oude
van voor dertien jaar !
ye-ye-boy-girl
you-you-girl-boy...
schade jammer leven roes blind ach !

23
wurging

bijna gratis
omhelzing
mijn pijp
breekt stuk
doch erger is er niet
dan geen
wurging
in je armen

24
orgie

gek en dol en patatataa
boem en klink en bommelledaa
lachende wijven
vrienden die kijven
vrouwen die zuipen
kinderen kruipen
SCHREEUWEN !!
eeuwen en eeuwen
door

25
stadsbeeld

‘s morgens als ik naar mijn werk toe ga
toeterende auto’s
tingelende tramgieren en brommen
aas
daar
is weer het licht
rood !
dood !
stop
een boevengezicht
in de zon
een agent
die schrijft
enzovoort, enzovoort, enzovoort

26
consolatrice

o, lieve geit !
hoe tenger en smal
sta je daar
op de wei
zeven grote sloten springen
open
barst
in de maan
twee stukken
trompet
o, geit
zag je dat niet
neem iets
van ons verdriet

27
tijd

de tijd in de almanak
kruipt
maanden verbleken
blaadjes vallen
sonnetten klinken
in oude klaslokalen
vuile muren
stof
banken stoelen
de jeugd romantisch
schept zich een wereld
ziet sterren
hoog

28
ideaal

zalige dromen
weg kruipt de tijd
dunner mijn almanak
wit-zwarte herinneringen
dikker mijn foto-album
gedoemd tot vergelen
later een oud man
wiens ogen strelen
en wenen...

29
ontwikkeling

rijp
niet de tijd
niet wij
maar die komen
schimmen groeien open
rijzen toren
hoog
vol vlamt de vlag
vuur voor de verte
overwinning
van de jeugd
oud spel
vloeiend water weg
ebt ebt ebt
nul

30
tijd-ruimte

zeven weke dagen klagen
‘s morgens op mijn oorkussen
lange nachten blijven vragen
open zeeën
vrije oorden
een gevangenis van staal
hard in de nacht
licht
steekt in de dag
en de zon is een ballon
waarin je prikt
sterren wemelen, spatten uiteen
en de maan
blijft staan

31
modern

hoogovens, staal
hard
en grijze wolkenslierten
vingers grauw
in de afval des hemels
open muilen
spuwen
zwart
vegen klevend de aarde
vuil
miserie en roet
kopersulfaat
zorgwekkend oog
en een kind
speelt

32
toekomst

omhoog !
snel in de lucht !
raketten brullen
de apen smullen
zucht

rap
vuur en kracht
macht
zwevende tuigen
rond de aarde
over de maan
en nog
verder
waar ? waar ?
waarom ?

33
landing

raket op maan
landing
drie poten
in zee der stormen
ogen spieden
speuren
titititi
beelden
scherm storing ronk
flits fluit toon-oon-oon

34
schijn

schijn
maan-zon
lachen ween lief
voor lomp lief lood
raak
vals gezag verloren maandag
stel verdorven
vroom geprevel
hypokriet
loom gefezel
ach
zwart verdriet verdoken
onder plooien
plat gestreken
ora pro nobis
amen