Nicholas Edward Cave (Warracknabeal, 22 september 1957) is een Australische singer/songwriter, dichter, schrijver en acteur.

Cave verhuisde naar São Paulo, Brazilië, alwaar hij in 1987 trouwde met Viviane Carneiro. Hij heeft een zoon uit dit huwelijk, Luke (1991). Begin 1993 verhuisde hij terug naar Londen. Momenteel (2005) woont hij in Brighton.

Muziek geschreven door Nick Cave wordt gebruikt in een aantal van de films gemaakt door Wim Wenders, waaronder Wings of Desire waarin Cave ook een liveoptreden doet, Until the End of the World en Faraway... So Close. Hij is ook de mede-auteur van de onafhankelijk geproduceerde film Ghost of the Civil Dead uit 1989. In hetzelfde jaar bracht hij een boek uit met de titel And the Ass Saw the Angel, dat warm werd ontvangen door critici.

Nick Cave schreef ook het script voor de film The Proposition van John Hillcoat (2005), een western waarin onder andere Guy Pearce, Ray Winstone, Danny Huston, John Hurt, David Wenham en Emily Watson een rol vertolken. De muziek voor deze film schreef hij samen met Warren Ellis.

In maart 2007 verscheen het eerste album van zijn nieuwe project, Grinderman. Deze groep bestaat buiten Nick Cave zelf uit enkele leden van the Bad Seeds. In maart 2008 verschijnt een nieuw album met de Bad Seeds: Dig, Lazarus, Dig!!!. Ter promotie van dit nieuwe album gaf Nick Cave and the Bad Seeds concerten in de Heineken Music Hall in Amsterdam op 28 april en in Vorst Nationaal in Brussel op 1 mei. Op 10 december 2011 maakte de groep bekend per direct uit elkaar te gaan. ^[1]
In november 2010 verscheen het lied O Children in de film Harry Potter and The Deathly Hallows part 1.

Shakira Isabel Mebarak Ripoll (Barranquilla, 2 februari 1977) is een Colombiaanse zangeres. Na de sterrenstatus in Latijns-Amerika te hebben bereikt, brak ze wereldwijd door in 2001 met het nummer Whenever, wherever.

Biografie

Shakira werd op 2 februari 1977 geboren in de kustplaats Barranquilla, een van de grootste steden van Colombia. Haar volledige naam is Shakira Isabel Mebarak Ripoll; Mebarak is de achternaam van haar Libanese vader, Ripoll die van haar Colombiaanse moeder. Shakira’s voornaam is Arabisch en betekent 'dankbaar'. Deze mix van Latijns-Amerikaans en Oriëntaals is zowel terug te vinden in haar muziek als in haar blik op de wereld om haar heen. Zo riep Shakira in juli 2006 Israël op om vrede te sluiten met Libanon. Haar vader is schrijver en juwelier. Toen zijn zaak in 1985 failliet ging waren ze alles kwijt. Shakira heeft acht broers en zussen waarvan er een al op haar tweede overleed doordat hij werd aangereden door een motor. Shakira vond dat hun familie het erg goed had in vergelijking met andere Zuid-Amerikaanse families. Daardoor voelde Shakira zich geroepen om wat terug te doen en begon ze aan haar zangcarrière. Doordat haar ouders uit twee verschillende werelddelen komen spreekt ze heel wat talen zoals Spaans, Italiaans, Portugees en Engels.

Shakira speelde de hoofdrol in de populaire Colombiaanse soapserie El Oasis. Ze won haar eerste nationale talentenjacht toen ze pas tien jaar oud was. Hierdoor kreeg ze de kans om een album op te nemen. Haar eerste contract tekende ze drie jaar later. Haar eerste album heette Magia ('magie'). De nummers die op dat album staan heeft ze allemaal zelf geschreven tussen haar achtste en dertiende. De meeste waren aan haar toenmalige vriendje Oscar geschreven. Het album werd uitgebracht door Sony Music Colombia.

Ze brak als eerste door in Brazilië en Spanje met het daarop volgende album Peligro ('gevaar'). Van dat album verkocht ze meer dan 2 miljoen exemplaren.

In 2000 ontmoette ze Antonio de la Rúa, de zoon van de toenmalige Argentijnse president. Deze omstreden verhouding werd en wordt nog steeds breed uitgemeten in de Zuid-Amerikaanse media. "Ik ben niet het soort vrouw dat elke dag de kleren van haar man wast. Ik hoop dat dit niet klinkt als een feministische voortrekster die dit soort dingen roept. Ik probeer alleen maar eerlijk te zijn over de dingen die ik schrijf." In augustus 2010 ging het koppel uiteen. Enkele maanden later werd ze continu gespot met de precies tien jaar jongere Spaanse profvoetballer Gerard Piqué, waarna ze na vele speculaties eindelijk een einde maakte aan alle roddels door hun relatie te bevestigen via Twitter. Het stel verwacht in 2013 een zoon.

Shakira over haar muziek:

Shakira was vier jaar oud toen ze met buikdansen begon. Ze vertelde in een interview: "Buikdansen zit in mijn genen, zodra ik een trommel hoor, begin ik vanzelf te dansen." Buikdansen is haar handelsmerk geworden. Toch heeft Shakira soms spijt van het feit dat ze ooit met buikdansen begonnen is. Zo vertelde de zangeres dat ze gek wordt van de mensen die denken dat ze buikdanst om sexy te zijn. Daarbij vertelt ze dat buikdansen gewoon een manier is om zichzelf uit te drukken.

De bekroonde auteur Gabriel García Márquez zegt over Shakira: “De muziek van Shakira heeft een sterk persoonlijke inslag, die niet lijkt op de muziek van iemand anders en niemand anders kan zo zingen of dansen zoals zij dat kan, ongeacht leeftijd, met zo een onschuldig aandoende sensualiteit”.

Shakira heeft veel beroemde fans, zoals Eminem, Jennifer Lopez en wijlen paus Johannes Paulus II. Ze heeft van hem een onderscheiding gekregen, omdat ze zoveel heeft betekend voor de Zuid-Amerikaanse muziek.

Muzikale carrière

Shakira tijdens een concert in Spanje, tijdens de Oral Fixation Tour (2006)

Op haar 13de kreeg ze haar eerste platencontract bij Sony Music. Haar eerste single was Magia; het lied ging over haar eerste vriendje Oscar. Shakira maakte op jonge leeftijd al twee cd's Magia (magie) en Peligro (gevaar) maar deze waren niet zo succesvol als gehoopt. Op haar 8ste jaar schreef ze haar eerste lied tus gafas oscuras (jouw donkere zonnebril). Dat schreef ze voor haar vader die sinds de dood van zijn zoon vaak donkere brillen droeg om zijn droefheid te verbergen. Maar Shakira zag wel dat haar vader het moeilijk had, dus schreef ze een lied speciaal voor hem.

In 1996 bracht Shakira het album Pies descalzos ('blote voeten') uit. Het ging ruim vier miljoen keer over de toonbank en zorgde ervoor dat ze in geheel Latijns-Amerika doorbrak. In 1997 volgde een remix-cd en in 1998 brak ze ook door in de V.S., Centraal-Amerika en Mexico met het album ¿Dónde Están Los Ladrones? ('Waar zijn de dieven?'), geproduceerd door Shakira en Emilio Estefan - de echtgenoot en producer van Gloria Estefan. Dit album is geïnspireerd op gestolen teksten van Shakira. Toen ze voor dat album een Grammy Award en twee Latin Grammy Awards kreeg, was ze uitgegroeid tot een superster. Dit leidde onder meer tot een eigen aflevering van "MTV Unplugged". Deze verscheen op cd en video/dvd. Om echter in Amerika en de rest van de wereld écht door te kunnen breken wist Shakira dat ze Engels moest leren spreken en ging voor een half jaar naar Engeland om Engels te leren.

In 2001 bracht ze haar eerste Engelstalige album Laundry Service uit. Met dit album brak Shakira wereldwijd door. Dit album verkocht meer dan 27,2 miljoen kopieën wereldwijd. De nummers Whenever wherever, Underneath your clothes en Objection (Tango) werden wereldhits. Het idee om een Engels album te maken ontstond toen Shakira samenwerkte met Gloria en Emilio Estefan. Gloria bracht het proces op gang toen ze het nummer Ojos así, afkomstig van ¿Dónde Están Los Ladrones? vertaalde. Voor het album Laundry Service vertaalde Gloria Shakira's Suerte in Whenever wherever.

Shakira op de Wal-Mart 2005 Shareholders meeting.

In juni 2005 bracht Shakira een geheel Spaanstalig album op de wereldmarkt, Fijación Oral vol. 1. Zij is een van de weinige Spaanstalige artiesten die hiermee succes hebben. De single La Tortura, waarop ze samenwerkte met de Spaanse zanger Alejandro Sanz, werd een wereldhit. De single La Tortura stond 25 weken op nummer 1 in de Spaanse hitlijsten en heeft daarmee een record gebroken.

Op dit Spaanstalig album volgde op 29 november 2005 het Engelstalige Oral Fixation vol. 2, met daarop onder andere de hit Don't Bother. Twee van de nummers van Fijación Oral verschijnen in een Engelse versie op Oral Fixation.

Voorafgaand aan de finale van het Wereldkampioenschap voetbal 2006 op 9 juli 2006, brengt Shakira Hips Don't Lie (Bamboo Version) ten gehore - een samenwerking met ex-Fugees-lid Wyclef Jean. In 2006 werd dit nummer een grote hit; er zijn meer dan 3,3 miljoen exemplaren van verkocht. Er verschijnt een nieuwe versie van Oral Fixation waaraan Hips Don't Lie is toegevoegd. Hips Don't Lie draagt de titel van best verkopende single sinds het jaar 2000.

Begin 2007 kwam Shakira samen met Beyoncé met een single: Beautiful Liar. In april bereikte dit de nummer 1-positie in Nederland. Daarmee is het de eerste nummer 1-hit van Beyoncé, en de vierde van Shakira in Nederland.

Shakira heeft een stijl ontwikkeld die Latijns-Amerikaanse stijlen, zoals tango en salsa, combineert met rock, pop en andere stromingen, waaronder Arabische muziek. Buikdansen is een kenmerkend onderdeel voor Shakira's optreden. Op het album Fijación Oral (2005) laat Shakira een jaren 80-geluid horen en is ook de invloed van reggaeton en dancehall merkbaar. Ook liet ze zich inspireren door bossanova en Frank Sinatra.

In juni 2009 komt de nieuwe single She Wolf uit, in het Spaans 'Loba' genoemd. Het gaat over iets dat zich schuilhoudt in Shakira dat zich wil laten zien zoals ze zich van binnen voelt. Hierop volgen nog de singles Did It Again, dat tevens als remix met rapper kid Kudi verscheen, en Lo Hecho Esta Hecho, de Spaanstalige versie van Did It Again. Shakira nam de videoclip voor Gypsy (Spaans: Gitana) op samen met Spaanse toptennisser Rafael Nadal in Barcelona. Vele fans doet deze video denken aan Whenever, Wherever, de single waarmee Shakira in 2002 wereldwijd doorbrak.

Het album She Wolf kwam in Nederland op 9 oktober 2009 uit. In Amerika kwam het pas op 23 november datzelfde jaar uit, omdat het Amerikaanse album 16 nummers bevat in plaats van 13. Er zijn nog twee geremixte singles toegevoegd en een duet met Lil' Wayne en Timbaland, Give It Up To Me. Hiervan verschijnt eind 2009 een video. Er zal nog een Spaanstalig album uitkomen, dat geen vertaling zal zijn van het album She Wolf, maar een compleet nieuw album. Hiervan zijn al twee demo’s uitgelekt op YouTube. Het gaat om No Joke en een onbekende, rockachtig, Spaanse single.

Shakira begon in 2010 aan een wereldtour.

Eveneens in 2010 zong Shakira het nummer Waka Waka (This Time for Africa) voor het Wereldkampioenschap voetbal 2010 samen met de Afrikaanse band Freshly Ground. Het nummer werd het bestverkochte WK-lied ooit en was, op twee na, de meest bekeken videoclip op YouTube. De volgende single werd een samenwerking met Dizzee Rascal, genaamd Loca. Vervolgens kwam Sale El Sol uit als single. In de clip is Shakira in een doolhof te zien, op zoek naar de zon terwijl het sneeuwt. Vervolgens kwam Rabiosa uit als single. Dit werd een samenwerking met de Amerikaanse rapper Pitbull. Tijdens deze clip draag Shakira een korte, zwarte pruik en is ze aan het paaldansen.

In 2011 kreeg Shakira een ster op de Hollywood Walk of Fame.

Muzikale samenwerking

Gabriel Estefan hielp Shakira om haar grote Spaanstalige hit Suerte te vertalen naar het Engels. Daar kwam Whenever, Wherever uit. Dit werd wereldwijd een monsterhit die in tientallen landen weken op de toppositie stond.

Op 28 november 2002 kwam er een album uit dat Shakira samen met Céline Dion, Cher, Dixie Chicks, Anastacia en Stevie Nicks had opgenomen. In de Nederlandse Album Top 100 is dit album geen groot succes. De hoogste positie die dit album weet te bereiken is 93, daar blijft het 2 weken opstaan.

In 2005 komt het best verkochte Spaanstalige album ooit uit, Fijación Oral vol 1. Hiervoor werd samengewerkt met onder anderen Alejandro Sanz en met Gustavo Cerati.

In 2006 komt het album Oral Fixation vol 2 uit, dat een vervolg is op Fijación Oral Vol 1. Hiervoor werd samengewerkt met onder anderen Carlos Santana (Illegal), Wyclef Jean (Hips Don't Lie), met Gustavo Cerati (The Day And The Time) en met Alejandro Sanz (La Tortura).

Begin 2007 wordt Shakira door Beyoncé gevraagd mee te werken aan Beyoncés tweede cd B'Day. Ze zingen samen op de single Beautiful Liar. Dit nummer stond 3 weken lang op nummer 1 in de Nederlandse Top 40. Deze single verschijnt ook in het Spaans, bello embustero.

Eind 2007 werkt ze met een onbekende artiest aan de single Sing. Hierna werkt ze mee aan Wyclef Jeans album Carnival II op de song King And Queen. Hiervan verschijnt geen video. Tenslotte werkt ze ook nog mee aan de single Te Lo Argradezco Pero No. Hiervan verschijnt later dat jaar een video. Het wordt een grote hit in Zuid-Amerika, Spanje, Italië en Portugal. In mei 2009 lekte een duet met Timbaland en Wyclef Jean uit. De single heet The Border. Dit nummer was bedoeld voor Wyclef Jeans album Carnival II maar is vervangen door King And Queen.

In 2008 werkt Shakira mee aan een single met Mercedes Sosa, La Maza.

In 2009 werkt Wyclef Jean mee aan Shakira's nieuwe album. Ze nemen samen de single Spy op. In Amerika staan er drie duetten meer op de cd. Hierop doet Kid Kudi mee op Shakira’s Did It Again. Ook Lil Wayne en Timbaland werken mee aan een single, Give It Up To Me. Calvin Harris werkt mee aan de remix van She Wolf.

In 2010 maakte Shakira samen met de Zuid-Afrikaanse band Freshly Ground het officiële WK-lied. Het nummer heet Waka waka (This time for Africa) (in het Spaans Waka, Waka (Esto Es Africa). Shakira is de enige artiest die twee keer achter elkaar heeft mogen optreden bij een WK.

Filantropie

Met haar stichting Pies Descalzos komt Shakira op voor straatkinderen in Colombia. Tevens is Shakira goodwill-ambassadeur voor Unicef en activist voor ALAS (America Latina en Accion Solidaira). In diverse landen die drastisch getroffen werden door bijvoorbeeld natuurrampen tracht Shakira hulp te bieden, zoals met een schenking van vele miljoenen euro's voor de wederopbouw na natuurrampen in Peru en Nicaragua.

Shakira in Nederland

In 2003 speelde Shakira voor een uitverkocht Ahoy'. Van dit concert is een cd/dvd uitgekomen, Life & Off The Record.

Op 3 februari 2007 (een dag na haar 30e verjaardag) zou Shakira in het kader van haar Oral Fixation Tour het uitverkochte Arnhemse GelreDome aan doen. Slechts enkele uren voor het concert werd bekendgemaakt dat Shakira een keelontsteking en koorts had en dus niet kon komen optreden. Op 17 maart gaf Shakira alsnog haar concert en bood nogmaals haar excuses aan voor het uitstel.

Ook is ze in 2005 nog in Nederland geweest voor een goed doel. Op 1 december 2010 heeft ze een concert gegeven in Ahoy Rotterdam.

Brian Hyland (New York, 12 november 1943) is een Amerikaans popmusicus. Hyland scoorde in de jaren 60 van de 20e eeuw internationale hits met onder meer Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini en Sealed with a Kiss. Nadat Hylands status als tieneridool minder werd nam hij in zijn latere carrière meer materiaal op met invloeden van countrymuziek.

Biografie

Als kind studeerde Hyland gitaar en klarinet en zong hij in een kerkkoor. Op 14-jarige leeftijd was Hyland mede-oprichter van de muziekgroep The Delfis. Ze namen een demo op maar wisten geen contract bij een platenlabel af te dwingen. Hyland kwam als solo-artiest onder contract te staan bij Kapp Records en nam bij dit label zijn debuutsingle, Rosemary, eind 1959 op.

In augustus 1960 scoorde Hyland op 16-jarige leeftijd zijn eerste en enige nummer 1-hit in de Verenigde Staten, Itsy Bitsy Teenie Weenie Yellow Polka Dot Bikini. Deze novelty haalde daarnaast de achtste positie in de UK Singles Chart en werd binnen twee maanden een miljoen keer verkocht.

Bij het label ABC Records bracht Hyland vervolgens de singles Let me belong to You en I'll never stop wanting You uit.

Hyland scoorde zijn tweede top 10-hit in de Verenigde Staten met Sealed with a Kiss in 1962. Het nummer behaalde in zowel de Verenigde Staten als het Verenigd Koninkrijk de derde positie in de nationale hitlijst. Jaren later, in 1975, werd het nummer opnieuw uitgebracht in het Verenigd Koninkrijk en haalde het de zevende positie. Met Ginny come lately scoorde Hyland in 1962 ook een hit (nummer 21 in de Verenigde Staten en nummer vijf in het Verenigd Koninkrijk).

In de Verenigde Staten verscheen Hyland in shows als American Bandstand en The Jackie Gleason Show. Van 1963 tot 1969 scoorde Hyland verschillende kleine hits in de Verenigde Staten, waarvan The joker went wild het hoogst scoorde met een twintigste positie in de Amerikaanse hitlijst. Aan het begin van de jaren 70 wist Hyland een top 10-notering te bereiken met Gypsy Woman, een nummer geschreven door Curtis Mayfield dat uiteindelijk tot de derde positie reikte in de Verenigde Staten. Dit was daarnaast zijn enige notering in de Nederlandse top 40, hierin bereikte het de 27e positie.

Een rockband of rockgroep is de algemene naam voor een muziekgroep die rockmuziek speelt. Een traditionele bezetting van een rockband bestaat uit een zanger, een gitarist, een basgitarist en een drummer of percussionist.

Structuur

Op de basisstructuur komen talloze variaties voor. De rol van de zangstem kan worden vervangen of vergezeld door een melodieuze gitaarlijn, wanneer de gitarist solo's speelt. In veel gevallen speelt de zanger ook een instrument, vaak gitaar, waarbij de band eventueel tot een trio kan worden herleid. Men spreekt in dat geval soms van een powertrio (bijvoorbeeld Triumph, Cream, Powerplay, Nirvana of Green Day). Bij sommige groepen vervullen meerdere muzikanten de rol van hoofdzanger (bijvoorbeeld Pink Floyd of The Beatles), of komen er achtergrondstemmen bij.

Vaak beschikken rockbands over een slaggitarist en een toetsenist, die samen met de bassist en de drummer de ritmesectie verzorgen. De andere instrumenten kunnen echter ook een prominentere plaats innemen. Wanneer andere instrumenten dan de gitaren of drums een belangrijke rol vervullen, zoals elektronisch orgel, synthesizer, keyboards, mellotron, viool, trompet en fluit, wordt de band vaak ingedeeld bij een specifieker genre dan "rock" in het algemeen, zoals psychedelische muziek, ska of progressieve rock.

Gruppo Sportivo is een Haagse popband, opgericht in 1976. Eind jaren zeventig behaalde de band op de eerste golven van de new wave een nationale populariteit. Creatieve kracht is Hans Vandenburg (gitaar en zang). Naast hem bestond de oerbezetting uit Max Mollinger (drums), Peter Calicher (toetsen), Eric Wehrmeyer (bas) en de gruppettes Josée van Iersel en Meike Touw (zang). De vaste formule van de band bestond uit popsongs, met veel aandacht voor relativering van personen en situaties, humor (knipogen naar), muziek-citaten en slapstick in de performance; vaak gingen de songs over een 'antiheld'.

Anno 2012 bestaat de band nog steeds, maar zij heeft nooit meer het succes behaald van de eerste twee lp’s. Vandenburg probeert het geregeld met andere projecten maar keert uiteindelijk steeds weer terug bij de oude formule. Begin augustus 2012 werd bekendgemaakt dat de eerste lp van de groep, Ten Mistakes, opnieuw zal worden uitgebracht op vinyl.

Op 3 juli 2006 overleed Dicky Schulte Nordholt, voormalig basgitarist van onder meer Gruppo Sportivo. In 2011 verschijnt de cd Secret of Success en viert Gruppo Sportivo het 35-jarig bestaan met een theatertour. Eind 2013 houdt de band er mee op.

Microtonale muziek is een verzamelnaam voor een aantal uiteenlopende muzieksoorten die gebruikmaken van toonstelsels die in afwijking van wat gebruikelijk is in de westerse muziek, gebruikmaken van kleinere toonschreden dan een halve toonafstand. Het normale westerse toonstelsel kan men zich het beste voorstellen aan de hand van het pianoklavier: van het ene octaaf naar het andere zijn steeds twaalf toetsen aanwezig, die even zoveel toonhoogten of tonen produceren. De afstand van de ene toets/toon naar de volgende noemt men een 'halve toon'; twaalf van die halve tonen maken samen een octaaf vol.

In de microtonale toonsystemen is dat anders. Om van een bepaalde toonhoogte te komen op een toonhoogte die een octaaf hoger ligt, moeten meer, en vaak veel meer dan twaalf stapjes of treden doorlopen worden. Dat betekent, logischerwijze, dat de afstand van een toonhoogte tot de eerstvolgende toonhoogte kleiner is dan in het gewone twaalftonige systeem. Een dergelijke kleinere afstand noemt men een microtoon, of -wat eigenlijk een beter woord zou zijn- microinterval.

Er zijn talrijke methoden om met microtonen muzikale toonsystemen te bouwen. Min of meer bekende systemen zijn het kwarttoonsysteem (waarbij het octaaf in 24 kwarttonen verdeeld wordt) en het 31-toonssysteem (waarbij het octaaf wordt verdeeld in 31 kleine stapjes, die diëzen worden genoemd). Maar er zijn nog talloze andere systemen, bijvoorbeeld met 19, 43 en 53 tonen per octaaf. Voor de nu genoemde systemen geldt dat ze op een bepaalde manier nog een relatie hebben met het westerse, 12-tonige systeem en dat ze daarom in een aantal opzichten nog vrij vertrouwd in westerse oren klinken. Maar men kan ook andersom te werk gaan door een willekeurig microtonaal systeem te kiezen, de mogelijkheden daarvan wat betreft toonladders, intervallen, akkoorden, enzovoorts te onderzoeken en die te benutten in een muzikale compositie.

Microtonaliteit is de wetenschap die zich bezighoudt met muzikale stemmingen en de 'tonen tussen de pianonoten' (halve toonafstanden).

Historie

Vanuit de wereldmuziek worden er zeer veel alternatieve toonladders en toonsystemen gebruikt. Microtonaliteit kwam op in het begin van de 20e eeuw in de westerse wereld. Sinds dat moment werd geleidelijk de gelijkzwevende stemming de meest gebruikte stemming. Ondanks de grote voordelen van deze stemming is hij echter niet volkomen rein. Een aantal wiskundigen (In Nederland onder andere Christiaan Huygens) en een aantal muzikanten zochten naar mogelijkheden om tot de meest reine werkwijze te komen voor composities. Harry Partch was een van de eerste componisten uit de twintigste eeuw die zich intensief bezighield met de systematisering van microtonale toonstelsels. Voor zijn composities vervaardigde hij veel zelfontworpen instrumenten met alternatieve, gestemd in een 11-limiet rein geïntoneerde verdeling.

Muziektheoretisch gezien is er een verschil tussen een Cis en een Des, in de gelijkzwevende stemming worden deze tonen als één toon beschouwd (de piano kent maar één toets voor deze beide tonen). Zowel met behulp van de computer als met zeer nauwkeurig berekende stemmingen zijn ook tegenwoordig nog veel musici actief met een onderzoek op dit gebied. Er vindt dus nog steeds ontwikkeling plaats. In Nederland is er de Stichting Huygens-Fokker die zich bezighoudt met dit vakgebied.

Instrumentontwerp

Ook ontwerpers van instrumenten richten zich bij de constructie van hun instrumenten op de harmonische samenhang van verschillende tonen en afstanden van bijvoorbeeld de snaarlengtes. De brug van de viool staat op 1/7e van de totale snaarlengte van bevestigingspunt tot kam. Ook voor de piano-hamer gelden zeer specifieke afstanden om tot een perfect microtonaal resultaat te komen.

De instrumentbouwer Yuri Landman ontwikkelde op de principes van deze microtonaliteit de Moodswinger.

Microtonale onderzoekers

• Christiaan Huygens (1629-1695)
• Adriaan Fokker (1887-1972)
• Ivan Wyschnegradsky (1893-1979)
• Alois Hába (1893-1973)
• Harry Partch (1901-1974)
• Ezra Sims (1928-)
• Joel Mandelbaum (1932-)
• James Tenney (1934-2006)
• Clarence Barlow (1945-)
• Valeri Brainin (1948-)
• Georg Hajdu (1960-)
• Bob Gilmore (1961-)
• Kristoffer Zegers (1973-)

Algemeen

• Stemming
• Enharmoniek
• Cent (muziek)
• Harmonische boventoonreeks
• Temperament (muziek)
• Toonladder
• Kwarttoonvleugel

Westerse toonstelsels

In historische volgorde:

• Reine stemming (kerktoonladders)
• Stemming van Pythagoras
• Middentoonstemming
• Welgetemperde stemming (Bach)
• Gelijkzwevende stemming

Alternatieve Westerse microtonale toonstelsels

Gelijkzwevend:

• 19-toonsverdeling (19 tonen gelijkzwevend)
• kwarttoonverdeling (24 tonen gelijkzwevend)
• 31-toonsverdeling (31 tonen gelijkzwevend) (ontwikkeld door Christiaan Huygens)
• 53-toonsverdeling (53 tonen gelijkzwevend)

Niet gelijkzwevend:

• 43-toonsverdeling (Harry Partch)

Oosterse toonstelsels

• Oosters toonsysteem
• Hindoestaanse muziek
• Gamelan

Referenties

• Burns, Edward M. 1999. "Intervals, Scales, and Tuning." In The Psychology of Music. Second edition, ed. Diana Deutsch. San Diego: Academic Press. ISBN 0-12-213564-4.
• Mandelbaum, M. Joel. 1960. "Multiple Division Of the Octave and the Tonal Resources of the 19 Tone Temperament." PhD thesis universiteit van Indiana.

Algemeen

• Joe Monzo's Tonalsoft Encyclopedia of Microtonal Music Theory
• Huygens-Fokker Foundation Centrum voor Microtonale Muziek
• John Starrett's Microtonal Music Page
• The American Festival of Microtonal Music
• Modes and Scales in Indian music
• The North American Embassy of Anaphoria Island
• Xentonic — Xenharmonikon, Interval, etc.
• Original Acoustic Instruments by Cris Forster
• Hearing Greek Microtones by John Curtis Franklin

Theoriepagina's

• The Wilson Archives
• Paul Erlich
• LucyTuning
• Microtonal Listening List
• Kees van Prooijen
• Cris Forster's Musical Mathematics

Discografie

• Microtonal music on CD
• Microtonal Listening List
• Aphex Twin's Chosen Lords

The Dave Clark Five (soms afgekort tot The DC5) was een Engelse popgroep, opgericht in Noord-Londen. The Dave Clark Five was na The Beatles de tweede groep van de British Invasion die mocht optreden in The Ed Sullivan Show.

De groep bracht tussen 1964 en 1967 een reeks succesvolle singles uit, waaronder Glad All Over (1964), Bits and Pieces (1964), Can’t You See That She's Mine (1964), Because (1964), Anyway You Want It (1964), I Like It Like That (1965), Catch Us If You Can (1965), Over and Over (1965) en You Got What It Takes (1967). De band was zowel in Groot-Brittannië als de Verenigde Staten populair.

De groep werd ontbonden in 1970.

SamenstellingTussen 1962 en 1970 was de bezetting van de groep:

• Dave Clark, drums
• Mike Smith, zang en elektronisch orgel
• Lenny Davidson, sologitaar
• Rick Huxley, basgitaar
• Denis Payton, saxofoon, mondharmonica en gitaar.

In 1970 vertrokken Davidson, Huxley en Payton. Clark en Smith gingen nog een klein jaar door als Dave Clark and Friends met:

• Alan Parker, sologitaar
• Eric Ford, basgitaar
• Madeline Bell, zang

Dave Clark and Friends trad nooit live op, maar maakte in de jaren 1971-1973 een paar platen. De ‘groep’ verscheen twee keer in het Engelse tv-programma Top of the Pops.

Mike Smith overleed op 28 februari 2008 aan complicaties die optraden na een ongeluk waardoor hij vrijwel volledig verlamd raakte. Denis Payton overleed op 17 december 2006 aan kanker, Rick Huxley op 11 februari 2013 aan emfyseem.

Carrière

De groep begon in 1957 in de Noord-Londense wijk Tottenham als The Dave Clark Quintet. In 1958 ging de groep een samenwerkingsverband aan met de zanger en saxofonist Stan Saxon. Ze noemden zich nu ‘Dave Clark Five with Stan Saxon’. Toen Saxon in 1962 vertrok, bleef The Dave Clark Five over. Rick Huxley was in 1958 tot de groep toegetreden, Mike Smith in 1960, Lenny Davidson in 1961 en Denis Payton verving bij het vertrek van Saxon de tweede saxofonist Jim Spencer, die tegelijk vertrok.

De groep speelde eerst jazz en dansmuziek, maar stapte in 1962 over op popmuziek. Popjournalisten schreven over de ‘Tottenham Sound’ als tegenhanger van de Merseybeat uit Liverpool. Vanaf het begin was de groep een privé-onderneming van Dave Clark. De andere leden van de groep waren bij hem in loondienst. Tot in 1964 hadden alle leden van de groep overigens nog een baan naast hun activiteiten voor The Dave Clark Five. Pas in dat jaar werden ze fulltime muzikant.

Dave Clark was ook degene die de opdrachten gaf om platen op te nemen. De opnamen verkocht hij aan de platenmaatschappijen (in Groot-Brittannië Columbia (EMI), in de VS Epic Records), maar de rechten van de opnamen bleven bij hem.

Anders dan de meeste andere popgroepen uit die tijd, schreven The Dave Clark Five het leeuwendeel van hun nummers zelf. De meeste nummers staan op naam van Dave Clark en Mike Smith.

De groep kon best meekomen in langzame nummers, zoals Because en Come Home, maar karakteristiek voor The Dave Clark Five was een aansprekende melodie, die in snel tempo voortraasde, waarbij de wat rauwe stem van Mike Smith moest opboksen tegen Dave Clarks drums en Denis Paytons saxofoon. Hun bekendste nummers, zoals Do You Love Me, Glad All Over en Anyway You Want It, zijn in deze stijl. Bij de opnamen valt ook het overvloedige gebruik van echo-effecten op.

In de jaren 1963-1970 haalden 19 singles van The Dave Clark Five de Engelse en 17 singles de Amerikaanse (Billboard) Top-40. Glad All Over haalde in Engeland de eerste plaats (en verdrong daarmee I Want to Hold Your Hand van The Beatles), Over and Over in de VS.

De populariteit van The Dave Clark Five in de Verenigde Staten was het resultaat van een reeks tournees. Tussen 1964 en 1967 waren ze vaker in de VS dan in Engeland. May en Phillips relativeren het succes van de groep (in British Beat; zie ‘Literatuur’):

‘They arrived at exactly the right time, for America had just gone mad over the Beatles, and a group of radioactive singing Postmen would have probably been a smash.’

‘Ze arriveerden op precies het juiste tijdstip, want Amerika was net uit zijn dak gegaan over The Beatles, en ook een groep van radioactieve zingende Postbodes zou waarschijnlijk een klapper zijn geweest.’

In 1964 maakte de groep een film, Catch Us If You Can. Het was de eerste film van John Boorman. De leden van de groep spelen een groep stuntmannen. Hun leider Steve (Dave Clark) heeft er ineens genoeg van tijdens de opnamen voor een tv-spot en gaat ervandoor met Dinah (Barbara Ferris), een actrice die gespecialiseerd is in commercials voor de vleesindustrie. De andere leden van de groep en de politie gaan achter hen aan. Op het eind van de film bereiken Steve en Dinah een onbewoond eiland – alleen maar om te merken dat het al in bezit genomen is door de producent van de tv-spot. In de VS werd de film uitgebracht onder de naam Having a Wild Weekend.

De groep trad in de film niet als popgroep op, maar verzorgde wel de achtergrondmuziek. De titelmelodie Catch Us If You Can haalde de vijfde plaats in Engeland en de vierde in de VS.

De groep stopte in 1970, op een moment dat de belangstelling voor hun muziek nog niet voorbij was, maar wel afnam.

Na de opheffing van de groep begon Clark een mediabedrijf. Hij verwierf de rechten van de opnamen van het tv-programma Ready Steady Go!

Mike Smith bleef in de muziekbusiness. Hij schreef jingles voor reclamespotjes en hielp artiesten bij platenopnamen. In 2002 begon hij een eigen band, Mike Smith’s Rock Engine. Die band was een kort leven beschoren, want in 2003 maakte hij een val, die hem voor de rest van zijn leven vrijwel geheel verlamd maakte.

Lenny Davidson werd gitaarleraar en leidde een bedrijf dat kerkorgels repareerde.

Huxley ging werken voor een bedrijf dat handelde in muziekinstrumenten en gaf later leiding aan een bedrijf in elektrische apparatuur.

Payton werd makelaar, maar bleef parttime muziek maken.

Op 10 maart 2008 werd de groep opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame in Cleveland. Mike Smith en Denis Payton waren toen al overleden.

In tegenstelling tot de muziek van andere groepen van het eerste plan (zoals The Searchers, Manfred Mann en The Animals) was de muziek van The Dave Clark Five na 1970 moeilijk te krijgen. Medio jaren zeventig verschenen verzamel-lp’s in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. In 1993 verscheen een verzamel-cd in Groot-Brittannië en een dubbel-cd in de VS. Ze waren allebei snel uitverkocht en daarna werden op de tweedehandsmarkt hoge prijzen voor deze cd’s betaald. Het duurde tot 2008 voordat er weer muziek van de groep beschikbaar kwam.

Trivia

In 1964 verscheen Call up the Groups van The Barron Knights, een medley van parodieën op liedjes die toen populair waren. Onder die liedjes was ook Bits and Pieces van The Dave Clark Five. Om het echt te laten lijken had drummer Dave Ballinger voor de opname het originele drumstel van Dave Clark geleend.

Stash (voormalig Stache) is een Vlaamse muziekgroep, die uit het bijna niets een monsterhit scoorde in Vlaanderen met het nummer "Sadness" in 2004-2005.

Het nummer brak de records van de hitlijst van de VRT, de Ultratop, door zowel de langstgenoteerde plaat in de top 10 als de langstgenoteerde plaats in de gehele Ultra Top 75 te zijn. In de clip van "Sadness" is een reeks bekende Vlamingen aan het werk, zoals Axl Peleman, Guy Swinnen, Luc De Vos, Walter Grootaers. In de clip van "Shelter from Evil Ones" spelen de moeders van de 4 bandleden mee.

In de zomer van 2005 waren ze onder andere te zien op Rock Werchter. De frontman van Stash is Gunther Verspecht.