Het weer van de dag VOLKSHEILGE - OUDE VOLKSGEBRUIKEN-
07-06-2006
Morgen is het dan zover !
Inderdaad morgen is hij daar, de zo gevreesde weerheilige ! Ik geef u vandaag, en ook morgen telkens drie weerspreuken rond zijn naam want ze zijn zo talrijk in aantal, dat ik echt een keuze dien te maken uit de mooiste :
" Als Sint-Medard zijn sluizen openzet, is er voor zes weken weinig pret. "
Ik denk niet dat daar enige uitleg bij nodig is, de volgende dan :
" Wat Sint-Medardus geeft, droog of nat, zes weken duurt het, dit of dat. "
En hier kan ik u met garantie zeggen dat hij morgen voor dat "dit of dat", voor droog zal kiezen ! Dus zitten we meer dan goed ! ! ! Een laatste voor vandaag :
" Wat Sint-Medaar geeft voor weer, brengt hij ook in de oogsttijd weer. "
Dus beste mensen, hij geeft ons morgen droog, dat wil dus zeggen dat we dit ook nog in de oogsttijd gaan krijgen ! Als dat niet veel belovend is !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
7 Juni 2005 was een bewolkte dag waar het niet warmer werd dan 15,1° om 15u06 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg die dag 8,6° en die werd om 4u01 genoteerd. 7 Juni 2004 was een mooie zomerdag waar het kwik om 16u26 opgelopen was tot 28,2°. De minimum bedroeg die dag 10,8° en die werd om 6u01 opgetekend. De warmste 7de juni ooit kwam in 1996 voor met 33° !
Overmorgen is het dan zover, dan komt de meest bekende weerheilige op bezoek. In het Mechelese kent iederen, van groot tot klein hem, als "Menneke de zeiker" Maar hoe komt hij toch aan die naam ? Wel een zeer oud volksverhaal vertelt ons dat er vroeger, nu heel lang geleden, ergens in een parochie op de feestdag van Sint - Medardus een processie uitging waarin men het beeld van de heilige mee droeg. Op een gegeven ogenblik, toen die processie goed en wel op stap was, zou het plots zeer hard beginnen regenen zijn. Iedereen van pastoor tot misdienaar zetten het op een lopen en vluchtte naar drogere oorden. De dragers van het zware beeld vonden er niets beter op dan het beeld onder een haag te plaatsen, en ook zij renden zo hard ze konden naar huis. Het beeld bleef zes weken onder die haag staan, want zolang bleef het toen ook regenen. Plots dachten die dragers aan hun heilige en kwamen toch tot inkeer. Ze liepen terug naar die haag toe en brachten het beeld weer naar de kerk. Eenmaal het beeld weer in de kerk was, en weer veilig geborgen, liet Medardus de regen stoppen ! Maar daar hield het echter niet op want zijn wraak zou echter zoet zijn, en die wraak is dat nog ieder jaar opnieuw ! ! ! Zo komt het dus dat Medardus ons met zes weken regen durf tracteren. Morgen vertel ik u nog een ander verhaal, en welk dan het juiste is, ja dat vist u zelf dan maar uit, tot morgen dan ?
Gisteren lieten we het haantje al aan 't woord, wel vandaag is het de beurt aan de zwaluw, en reken maar, ook op hem kunt ge een kerk bouwen !
" Vliegt de zwaluw hoog, 't blijft overwegend droog. "
Hou dus de lucht en de zwaluwen in 't oog ! Ik deed dit gisteren al, en.....jawel de zwaluw hing hoog in de lucht ! De zomer komt er aan zeker weten ! ! ! Vanaf morgen breng ik u al weerspreken rond Sint-Medardus, en dit twee dagen lang. Maar....u hoeft niets te vrezen, 'k heb een "deal "met de brave man !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
6 Juni 2005 was een bewoklkte dag met heel even wat zon. Het werd niet warmer dan 18,2° om 15u11 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg die dag 10,1° en die werd 's nacht om 1u40 opgetekend. 6 Juni 2004 was een zonnige dag waar het kwik steeg tot 23,8° om 17u36 genoteerd. De minimum temperatuur bedroeg toen 6,9° en die werd om 5u54 waargenomen. De warmste 6de juni ooit die kwam in 1950 voor met 31° !
Zoals gisteren beloofd breng ik u nog iets over Assebroek waar men vroeger op deze dag een O.L.Vrouwbeeld vereerde. De overlevering vertelt dat Ketterse zeelieden een marmeren Lieve Vrouwbeeld in zee geworpen hadden. Doch wonder boven wonder bleef dat marmeren beeld boven drijven en het bleef ook het schip van die zeelieden volgen. Een van die lieden die door dit gebeuren erg aangegrepen was, besloot het beeld toch maar weer uit het water te vissen. Zo gedacht, zo gedaan en bij hun terugkeer aan land in Friesland, gaf hij dat beeld aan een Rooms-Katholieke inwoner. Deze zond het O.L.Vrouwbeeld aan zijn zuster die in Diksmuide woonde en schreef in zijn brief de wondere geschiedenis van dit beeld. Bij het overlijden van die zuster werd het beeld aan de pastoor van Assebroek geschonken die het in zijn kerk plaatste. De bisschop richtte in 1721 een plechtig noveen in, te beginnen op de derde Sinxendag. Jaarlijks kwamen de bedevaarders met duizenden hulp en troost zoeken bij Maria. Te Mechelen werd heden dan weer O.L.Vrouw van Hanswijk vereerd. Die overlevering meldt dan weer dat een schipper die op de dijle voer, een Lieve Vrouwbeeld op zijn schip had. Aan de plaats gekomen waar nu de kerk staat, kon die schipper met zijn schip plots niet meer verder varen. Pas toen het beeld op vasten grond gebracht was, lukte het de schipper weer wel, en kon hij met zijn schip weer verder varen. Tot daar enkele verhalen rond Pinksteren. Vanaf morgen vertel ik hier dan weer alles over Sint-Medardus, en hoe die aan zijn naam van "manneke de ......" kwam, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
5 Juni 2005 was een bewolkte dag met lichte regen waar het kwik niet hoger steeg dan 17,4° om 14u50 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg die dag 12,2° en die werd 's nachts om 1u30 opgetekend. 5 Juni 2004 was een dag waar wolken en zon elkaar afwisselde, om 13u11 bereikte het kwik zijn hoogste punt met 19,9°. De minimum temperatuur bedroeg toen 13,6° om 4u19 op de morgen genoteerd. De warmste 5de juni oooit kwam in 1950 voor met 31° !
Vandaag was vroeger in het Vlaamse land vooral een dag van begankenissen naar de verschillende heiligdommen. In het land van Aalst bijvoorbeeld werd de H. Cornelius het meest vereerd. Daar hadden de zogenaamde Krijsersmissen plaats. Moeders gingen er met hun kinderen naartoe, zelfs zuigelingen op de arm om er de mis bij te wonen. De naam "krijsers" zegt al voldoende om te verstaan dat de kleintjes hun kindermuziek hoog boven het orgel en de kerkzang uitkwam. Na de mis werden (of worden) de kindjes gezegend met de reliek van de heilige. In Moerbeke vereerde men de heilige tegen de seskens en zenuwziekten. Vroeger offerde men daar zelfs levende kiekens en vlees, later deed men het met een aalmoes. De gewoonte bestond er daar in dat men beewegen moest doen met drie leden van hetzelfde huisgezin of uit de buurt. Hoewel de H. Cornelius te Ninove geen bijzonder altaar had in de kerk hem toegewijd, kwamen er op de dag van vandaag wel 5000 bedevaarders bidden tegen de stuipen en die gingen dan driemaal rond de kerk langs binnen. In Anderlecht had de Paardenommegang van Sint Wyen plaats. Op Sinxen begon de noveen tot O.L.Vrouw van Halle. Het vermaarde zwart Mariabeeld bestaat al van de 13de eeuw. In Lovenjoel bezocht men het heiligdom van de H. Ermelinde tegen de koorts, oogziekte en lamheid. Te Tienen begon dan weer de grote begankenis ter ere van O.L.Vrouw ten Poel. En zo kan ik nog een tijdje verder gaan, helaas behoort er momenteel van al dat moois, al veel tot de geschiedenis. Morgen vertel ik nog wat over de Derde Sinxendag en Assebroek, tot dan ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
4 Juni 2005 was een bewolkte dag met een bui en even zon. De maximum temperatuur bedroeg toen 18,9° en die werd om 16u05 opgetekend. De minimum temperatuur werd om 5u36 genoteerd, en die bedroeg 10,7°. 4 Juni 2004 was een bewolkte dag met regen, en een maximum temperatuur van 19,4° om 17u43 waargenomen. De minimum waarde bedroeg 11,4° en die werd om 4u16 opgetekend. De warmste 4de juni ooit kwam in 1985 voor met 30° !
Was de kermis vroeger gedaan dan was het aan de kinderen die op hun beurt kermistent gingen spelen. Op een bepaalde dag en uur vergaderden ze in een stal of op een grasplein, om er toeren te doen. Doorgaans werden de buurknapen en meisjes uitgenodigd, ook de stalknechten en meiden die een cent of en stuiver moesten betalen. De jongens stonden op hun handen, de benen in de lucht, ze sprongen over stoelen, hielde het evenwicht op een plank, de meisjes dansten, deden evenwichttoeren met stokken op de vinger, speelde met verschillende ballen enz, enz. In een woord ze aapte de kunstenaars die in de foortenten speelde na, en......ze waren ook heel gelukkig ! ! ! Omdat het vandaag Pinksteren is wil ik nog een en ander kwijt over het wangeloof op deze dag in lang vervlogen tijden. Zo beweerde men vroeger dat men eieren die heden gelegd werden moest bewaren. Indien er vuur ontstond dan volstond het om er een van die eieren in te werpen, en het vuur zou geen kracht meer hebben, zei men. Een nieuw kostuum aandoen, bracht dan weer geluk. Jonge dochters tuurde naar de zonsopgang, was de lucht beneveld, dan zouden hun wensen vervuld worden. En in de stal tenslotte, daar stak men een vuur aan waar men aalbeziën in wierp tegen de veepest. Morgen vertel ik wat over tweede Sinxendag, tot dan ?
We krijgen eindelijk een beter weertje over de vloer, gelukkig maar zou ik zeggen. Maar hoe kunnen we nu weten of zien, wanneer het echt mooi weer gaat worden ? Wel de volgende weerspreuk geef ons daar een duidelijk antwoord op !
" Wanneer 's avonds dichte nevels stijgen, we de volgende dag goed weer verkrijgen. "
Nu maar hopen dat we die nevels heel veel avonden gaan te zien krijgen, na al de ellende van de voorbije dagen, hebben we daar meer dan recht op vind ik !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
3 Juni 2005 was een dag met zon en een bui maar wel met een maximum temperatuur van 27,4° om 14u02 waargenomen. De minimum temperatuur bedroeg die dag 12,8° en die werd om 4u 09 opgetekend. 3 Juni 2004 was een dag waar bewolking en zon elkaar aflosten. Om 15u19 noteerde men 19,5° als maximum temperatuur, en om 6u05 noteerde men toen 11,8° als minimum temperatuur. De warmste 3de juni ooit kwam in 1947 voor met 33° !
Gisteren vertelde ik over de kermis van vroeger en vandaag put ik uit een Gents walesanctje van rond 1700 dat ons een blik in 't verleden geeft. Volksspelen vierde hoogtij en aan keuze was er geen gebrek. Om er uit de tijd van toen maar enkele te noemen : het werpen naar de gans, het ganzenknuppelen, paling trekken, kuipke steken, ringsteken al lopende of te paard, en later zelfs per velo. Verder had je nog het dansen onder de rozenhoed, koekenkappen, papeten, papegaey schieten, witschieten, onder nat boven nat, boegsprietlopen, drijbeenlopen, kwaden driessteken, biggen vangen, vaatjes kruien, blaasgevechten, zaklopen, potslaan, eislaan, kaarskenslopen, haan knuppelen enz. Op de kermissen stonden toen verschillende tenten opgetimmerd zoals : een draaikraam, een apenspel, Pier-Jan-klaasspel, een werpkraam, een poppenkraam, molens, een kijkglazenkraam en noem maar op. Voor de herbergen stond de liedjeszanger op een ton zijn lied te zingen bij 't krassen van zijn viool ! Helaas is de kermis lang niet meer zoals weleer, het vermaak van het volk is totaal verdwenen. In die tijd was het deugddoende voor de spelers zowel als voor de kijkers. Al dat moois brokkelde stilaan af en het kwam zover dat men zich ging vervelen gedurende de acht dagen verplichte werkstaking, want zolang duurde toen de kermis. Diegene die geld hadden gingen dan maar een reisje doen en de familie bezoeken waar het geen kermis was. Hoe de kinderen zich na de kermis vermaakte, wel dat vertel ik morgen samen met nog een stukje wangeloof tijdens de sinxendagen, tot dan ?
Inderdaad is juni een erg belangrijke maand en ofschoon de natuur zichzelf herstelt, moet de temperatuur wel dringend omhoog en dient die lek in 't luchtruim dringend gedicht, want zegt een weerspreuk :
" Op juni komt het aan, of de oogst zal bestaan. "
Een tweede weerspreuk komt dat alleen maar bevestigen :
" Als het veel in juni regent, de Heer de oogst niet zegent. "
Zullen we dan met z'n allen maar een kaarsje branden voor een droge en warme maand juni ?
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar gelden ?
2 Juni 2005 was een bewolkte waar het kwik om 17u01 toch nog een maximum van 23,7° bereikte. De minimum temperatuur bedroeg die dag 13,7° en die werd 's nachts om 2u51 opgetekend. 2 Juni 2004 was eveneens een bewolkte dag met op sommige plaatsen in de voormiddag een echte zondvloed. De maximum temperatuur werd eigenaardig genoeg 's nachts om 0u10 waargenomen en die bedroeg 16,1°. De minimum temperatuur daalde tot 12,6° en die werd dan weer om 14u11 in de namiddag genoteerd ! De warmste 2de juni ooit kwam in 1947 voor met 32° !
Vroeger en misschien nu ook nog wel een beetje, was juni de maand van de kermissen. Gewoonlijk vielen de Hoogdagen : O.H. Hemelvaart en Pinksteren in deze maand. Van ouds werder Sint-Jansdag, Sint Pieter en Pauwel gevierd, waarop de jeugd lustig rond de vuren dansten en midzomer vierde. Terwijl op den buiten de wijkkermissen nog volop bloeide, er waren dorpen waar het om de veertien dagen ergens kermis was, hebben de stadsbesturen de oude parochiekermissen afgeschaft om ze te vervangen door een grote kermis die acht dagen duurt. Het was waar, men had wat meer werkverlet, maar de parochiekermissen gaven aanleiding tot familiefeesten en een inniger familieleven. Men nodigde toen de bloedverwanten en vrienden van de andere wijken uit om rijstpap, en chocolade met eierbrood te komen eten. De mannen gingen zich vermaken in de herbergen waar ze om een prijs speelden. 's Avonds kwam men dan samen voor de soupé ! Iedere parochie wedijverde om het schoonste en het beste vermaak te kunnen brengen. De nering en de tering won erbij, en iedereen was er erg gelukkig mee. Op den buiten duurde de grote kermis gewoonlijk tot de donderdag, en op die dag werd dan het hespenbeen begraven. Dat gebeurde vroeger met een grote plechtigheid. Men vergaderde in de herberg, droeg dat hespenbeen rond, soms bij verschillende herbergiers waar duchtig gedronken werd, en dan begroef men het aan een boom. Vroeger hadden de geburen lust aan volksspelen, maar met de tijd veranderde het programma en bestonden de feestelijkheden uit concerten en bals, vertoningen in de schouwburgen, tot zelfs een zwemkoers of een boksavond. Morgen kijk ik terug tot rond 1700 en hoe het er toen aan toe ging, tot dan ?
Ik denk niet dat er ook maar iemand onder ons blij is met ons huidig weertje ? En toch zal de boer zich in zijn handen wrijven, lees maar....
" Eerste juni kil en wak, brengt veel koren in de zak. "
Maar dan is het weer zeer de vraag, waar men nog veel koren kan vinden ? En of we de jongste weken nog geen weermiserie genoeg gehad hebben, komt volgende weerspreuk ons ook nog dit vertellen :
" Als 't koud en nat in juni is, dan is 't heel jaar door ook mis. "
Nu kunnen we alleen maar hopen dat juni niet koud en niet nat zal zijn, en dat zal deze maand ook niet zijn ! Want ik heb een "deal" gesloten met mijn weerheiligen ! ! ! Ook al komt Sint - Medaar deze maand op bezoek ! Hij zal het niet riskeren, zeker weten !
Welk weer was het vandaag, nu precies 1 jaar geleden ?
1 Juni 2005 was een zomerse dag waar men om 16u53 de hoogste temperatuur van deze dag noteerde, zijnde 21,6°. De minimum temperatuur bedroeg toen 6,2° en die werd om 5u 51 waargenomen. 1 Juni 2004 was eveneens een zonnige dag met af en toe wat bewolking. De maximum temperatuur bedroeg toen 22,9° om 16u13 genoteerd. De minimum temperatuur die bedroeg toen 9,9° en die werd 's nachts om 2u49 waargenomen. De warmste 1ste juni ooit kwam in 1947 voor met 32° ! ! !
