Dit stukje kan misschien iets anders overkomen dan mijn gewone columns, maar ik wil er iets mee bewijzen! Aantonen dat ‘beleid’ niet zomaar iets is dat elke clown, entertainer of kluchtzanger op het lijf is geschreven! Sorry dan ook als het wat naar zelfverheerlijking ruikt, maar dit is de enige mogelijkheid om duidelijk te maken wat ik bedoel als ik het over politici en ‘wetgevers’ heb.

Jarenlang heb ik ook ‘wetten’ gemaakt. En al zeg ik het zelf, ik was er goed in. Het waren ‘maar’ verkeerswetten, en het was ‘maar’ op gemeentelijk vlak. Maar een wet is een wet, en als je er niet verduiveld goed je verstand bij gebruikt, wordt het een ramp!

Hoe het werkt? Hoe het komt dat op gemeentelijk vlak wetten voor het verkeer moeten worden gemaakt (politieverordeningen genoemd), daar waar er toch een nationale wetgeving (wegcode) bestaat? Wel, dat zal ik even proberen uit te leggen:

De nationale wegcode schrijft algemene gedragsregels voor weggebruikers voor en is een Koninklijk Besluit.

De ‘wegcode van de wegbeheerder’ schrijft voor hoe de verkeerstekens moeten geplaatst worden, de precieze afmetingen van zebrapaden, witte en gele lijnen, enz. Dit is dan weer een Ministerieel besluit.

Gemeentelijke politieverordeningen bepalen dan weer hoe het verkeer in de gemeente moet lopen, aan de hand van beide bovenvermelde handvesten.

Moet er ergens parkeerverbod? Moet er ergens eenrichtingsverkeer? Hoe richt je een kruispunt in? Verkeerslichten? Rotonde? Wordt helemaal op gemeentelijk vlak beslist als het gemeentewegen betreft. En juist dààr ging ik over. Nét hetzelfde als nationale wetten, maar dan op plaatselijk vlak.

Wie aan het geheel van straten in een gemeente wil sleutelen moet heel goed aan alle mogelijke gevolgen denken! Bijvoorbeeld: op een bepaald kruispunt gebeuren veel ongevallen met van rechts komend verkeer uit een bepaalde straat. De bevolking vraagt de politici om in die straat eenrichtingsverkeer in te stellen. De politici maken de vraag over aan de aangestelde persoon of dienst. De eindbeslissing ligt wél aan de politici (in dit geval de burgemeester), maar die beslist pas na advies te hebben ingewonnen bij diegene die uiteindelijk ook voor de uitvoering verantwoordelijk is.

Op het eerste gezicht lijken veel vragen van burgers logisch. In bovenvermeld geval: nu komt daar geen verkeer meer van rechts en zullen de ongevallen uitblijven. Correct! Maar… waar zal het verkeer dat voorheen die straat gebruikte heengaan na de aanpassing? Juist… naar een andere straat! En dan gebeuren de ongevallen weer op een ander kruispunt, dat misschien nog gevaarlijker en minder overzichtelijk is!

De inbreng van weggebruikers en omwonenden is hier toch wel heel belangrijk. Opent denkpistes. Maar mag NOOIT klakkeloos worden overgenomen! Want die mensen hebben iets gezien, denken een idee te hebben, en schakelen politici in. Goed burgergevoel. Soms ook terecht en correct. MAAR! Als je het idee niet aan een grondige studie onderwerpt, niet stilstaat met alle eventuele en soms onverwachte gevolgen, je jezelf niet helemaal in de ‘nieuwe situatie’ kunt inleven, dan loop je ook heel gemakkelijk in de val! Eén kleine aanpassing aan een straat kan soms een sneeuwbaleffect hebben tot kilometers in het ronde. Moet je allemaal kunnen inschatten. En vooruitdenken!

Op een vooruitdenkende manier werken kun je leren, of het kan aangeboren zijn. Moet je het leren, dan kan dat lang duren! En ondertussen rampzalige gevolgen hebben. Is het aangeboren, dan zit je op rozen. En gelukkig, ik zàt op rozen!

Keerzijde van de medaille is dan wel dat je steeds weer mensen moet teleurstellen en hen precies moet uitleggen waarom hun idee negatief zou werken. En dat valt niet altijd mee!

Maar al met al vond ik dat ik in een schoentje stak dat me perfect paste. En was ik nooit te beroerd om tekst en uitleg te geven aan mensen die meenden een goed idee te hebben. En meestal begrepen ze ook wel mijn bedenkingen na voldoende heldere uitleg.

Eigenlijk voel je je, in een dergelijke situatie, net als een goalkeeper! Telkens weer verhinderen dat de (verkeerde) bal in de goal vliegt. In het gunstigste geval heb je een stok achter de deur: ‘Dat is verboden door de nationale wetgeving’. Maar ook de nationale wetgeving zwicht steeds meer voor de toenemende druk van groeperingen en jankerds. Een voorbeeld daarvan:

Op een bepaald moment werden kleine wegwijzertjes naar hotels en andere horecazaken onder bepaalde voorwaarden en omstandigheden toegelaten, en verschenen in de wegcode.

Oei! Nu was het hek van de dam! Want natuurlijk, iedere hoteleigenaar wou wegwijzers naar zijn hotel. Restaurants idem! En weer lag de bal in mijn veld! Kon me niet meer beroepen op de wegcode, maar een en ander was toch wel heel onlogisch!

Want wat baat het om aan de ingang van een stad een reuzenpaal te plaatsen met honderd wegwijzers naar honderd verschillende restaurants en hotels? Ten eerste moet de automobilist al blijven stilstaan om ze allemaal te kunnen lezen! Vervolgens moeten ze allemaal herhaald worden op elk kruispunt die naar de betreffende inrichting leidt! Zou een bos worden waarin je de bomen niet meer herkent, en vooral verwarring zaaien. Terwijl het voor een hoteleigenaar heel gemakkelijk is een plannetje met de ligging te sturen naar gegadigden die willen boeken!

Eigenlijk zijn dergelijke wegwijzers alleen maar nuttig als sluikreclame, en dat zijn ze eigenlijk ook.

Maar de hogere overheid was gezwicht, en ik stond alleen in de goal! Kon me niet meer achter de wegcode verschuilen! De eerste aanvragen stroomden binnen! De politieke druk werd eveneens onnoemelijk hoog! Voet bij stuk houden werd steeds hachelijker. Hier en daar kon ik toegeven: industriecentra bijvoorbeeld met een massa bedrijven. Maar elk hotel, elk restaurant, elk café bewegwijzeren vanaf de invalswegen? Een hopeloze zaak! Toegeven aan ééntje zou onmiddellijk een concurrentie op gang brengen die niet zou stoppen alvorens àlles bewegwijzerd was en het stadsbeeld in een bos van wegwijzers was herschapen.

NIET dus! Maar wie was de boeman? Ik natuurlijk!

En de politici? Die waren blij. Konden de schuld op mij steken! Niet zij, maar ik was de boeman! Zo hoefden ze geen kiezers te verliezen.

Zo… werkt het dus in de politiek. De gemeentelijke politiek verschilt niet veel van de nationale. Maar nu komt de kat op de koord:

Ik had het geluk voor politici te werken die een leefbare gemeente boven stemmentrekkerij stelden. Die luisterden naar wat insiders adviseerden over de problemen. Die niet ten koste van wat dan ook hun persoonlijke ideeën en die van de eeuwige jankerds wilden doordrijven. Al waren ze wél blij zich achter een ‘boeman’ te kunnen verstoppen, en die rol nam ik graag op me als het in het belang van de zaak was.

Van de nationale politiek kan ik echt niet hetzelfde zeggen, en begrijp bijgevolg heel goed waarom het uiteindelijk allemaal spaak is gaan lopen!

Willy.