Even een blik kunnen werpen achter de schermen van  een toneelstuk, een film of een circus, heb ik altijd al heel leerrijk gevonden. Soms interessanter dan het stuk op zich. Want dan zie je twee werelden: de wereld vóór het decor, en de wereld er achter.

Vóór het decor zie je de acteur in de rol die hem werd opgelegd.

Achter het decor zie je de mens zoals hij in werkelijkheid is.

Fascinerend! Twee heel verschillende personages in één enkel lichaam! En als het echt om acteurs, clowns of acrobaten gaat, moet ik ze bewonderen. Je ziet ze als het ware veranderen van persoonlijkheid zodra ze dat dunne grensje tussen achter en vóór de schermen overschrijden. Een totale geestelijke metamorfose! Je moet het maar kunnen!

Maar als het om het dagelijks leven in de maatschappij gaat, zie ik diezelfde metamorfose telkens weer in mensen die helemààl geen acteurs zijn, en dat vind ik een minder leuk trekje van de mensheid. In hun eigen, veilige en vertrouwde omgevinkje zijn ze wie ze echt zijn: helleveeg, tiran, reus of dwerg.

Maar dan plots gaat de deur naar de buitenwereld open, of komt de buitenwereld binnen, en daar wordt de acteur in de mens wakker! De metamorfose is soms compleet. Béter zelfs dan de beste acteur ook maar kan uitbeelden!

Bij de een gaat het er om hoe hij zich gedraagt en gekleed loopt, en dat zijn de slechtsten nog niet. Vind ik zelfs normaal om een minimum aan beleefdheidsnormen in acht te nemen.

Bij de ander gaat het echter veel verder: het wordt een totaal andere mens. Een mens die er alles aan doet om als een goede, slimme, begrijpende persoon over te komen. Een mens die er alles aan doet om je zand in de ogen te strooien. Maar ook een mens die helemaal niet praat zoals hij denkt!

Maar gelukkig heb ik ze er in de loop van mijn leven weten uit te halen. Wérkt hun act niet meer bij mij. En blijf ik maar zoeken naar de mens achter de façade!

En nog interessanter vind ik, waarschijnlijk omdat ik een man ben, het zoeken naar de vrouw achter de façade. Maar daar ligt het nog een beetje ingewikkelder! Want een vrouw heeft een pak meer facetten dan een man!

In de eerste plaats is er de seksuele uitstraling. Dàt is het meest ondoorzichtige scherm voor de man. Héél ondoorzichtig en levensgevaarlijk! Want je krijgt levenslang als je in dat scherm trapt!

In de tweede plaats is er het charmante meisje dat helemaal anders denkt en praat dan een man. Die is eigenlijk het boeiendste personage voor gelijk welke man. Het personage dat hij nodig heeft om zijn eigen harde werkelijkheid wat zachter te maken. Om roze te maken wat zwart lijkt. Al beseft de doorsnee man dat niet altijd. Hij is al lang tevreden als hij aan zijn trekken komt, en meer moet dat niet zijn! Tot de dag… dat de schermen vallen!

In de derde plaats is er dan de vrouw zoals ze zich voordoet ‘als de wereld haar ziet’. Wat dan zowat altijd een heel vertekend beeld geeft!

In de vierde plaats is daar dan de ruziemaakster, de roddelaarster, soms de tierende helleveeg, de huisheks, de betweetster, de persoon die altijd gelijk moet krijgen en het hele zaakje telkens weer in de vernieling weet te sturen. De hen die rondloopt zonder kop en heel erg goed de leiding van een man zou kunnen gebruiken. Maar zich te goed vindt om die leiding te aanvaarden! Dat is dan de vrouw in ‘the inner circle’. Wie van die vier is dan in godsnaam de échte vrouw? Wanneer acteert ze? En wanneer niét?

Als je pas kennis maakt met een vrouw, dan staat ze vóór het eerste scherm of de buitenste cirkel.

Naarmate je haar beter leert kennen wordt scherm na scherm opgetrokken en zit je binnen de kortste keren monddood en uitgeteld, helemaal in de binnenste cirkel en blijft, helaas, in veel gevallen enkel nog de helleveeg over!

Onze voorvaderen zegden het nog anders: Wie een wijf kiest om haar lijf verliest het lijf maar behoudt het wijf!”

Oei! Nu heb ik vele dames op de teentjes getrapt denk ik! Maar tot mijn verdediging kan ik aanvoeren dat ik een man ben, en me er ergens wel van bewust ben dat het met mannen wel niet veel beter zal zijn. Alleen maar op een andere manier.

En alles wel beschouwd moet ik telkens weer terugkomen op mijn cirkeltjes, als de golfjes die je maakt als je een steentje in het water gooit.

De cirkels worden steeds groter naarmate ze verder van het middelpunt komen! En toch is dat middelpunt, dat steentje waar het écht op aankomt, soms petieterig klein!

Maar bij de golven die mensen maken lijken ze veel betere personen te zijn in de buitenste golf. De ‘ver van hun bed golf’. Maar dat is nou nét wat me niet interesseert. Ik zie de mens liever zoals hij echt is, namelijk binnen de kleinste golf. Daar pas weet je met wie je te maken hebt! En stel ik me telkens weer de vraag: is al die carnavaleske poespas nou echt nodig? Wees toch wie je bent? Dat je naar de buitenwereld toe wat beschaafder wilt overkomen, tot daar. Maar als het verschil tussen de middelste en de buitenste cirkel een totaal ander persoon is? Neen! Bij mij werkt dat niet langer. Hoe groter verschil ik opmerk, hoe meer afkeer ik krijg van de persoon in kwestie!

En eerlijk gezegd, ik geloof niet dat ik me persoonlijk ooit aan dit typisch menselijk trekje heb schuldig gemaakt, tenzij ik noodgedwongen beschaafder moest acteren in bepaald gezelschap! Op elk ander gebied zou ik echt niet weten waarom ik buiten mijn eigen kleine kringetje plots helemaal zou moeten veranderen! Wat brengt dat trouwens op? Hopen narigheid, want acteren hou je nooit een leven lang vol!

En daarom probeer ik altijd, als ik kennis maak met vreemden die me wel interesseren, zo snel mogelijk door te dringen naar de middelste cirkel. Gewoon om te weten of ik mijn tijd aan het verspillen ben of niet. Aan de ‘openingsact’ heb ik geen boodschap. Noch aan de leuke babbel en de schone schijn. Ik probeer dieper te peilen. En lukt dat niet, dan zijn er twee mogelijkheden:

1. De persoon in kwestie wil voorlopig niks van zijn privacy prijsgeven, en dat moet ik respecteren!

2. De acteur heeft angst ontmaskerd te worden. Dan kun je er donder op zeggen dat er stront aan de knikker is! En dan hoeft het voor mij ook niet meer en blijft het bij een oppervlakkige babbel.

Zowel in relaties als in de politiek speelt dat fenomeen ons lelijke parten!

In relaties is het resultaat ervan dat iemand verliefd wordt op een persoon die eigenlijk niet bestaat! Die enkel maar uit een ‘act’ bleek te bestaan! Een zeepbel! Als dààr een duurzame relatie moet van komen dan weet ik het ook niet meer!

In de politiek is het resultaat van dit fenomeen dat een land op de duur onbestuurbaar wordt. Omdat de bestuurders van de eerste tot de laatste zeepbellen bleken te zijn! Acteerden, een leuke babbel hadden, de schone schijn ophielden, en tenslotte… uit elkaar spatten! Enorme schuldenbergen achter zich aan latend. Die moet de nieuwe generatie zeepbellen dan maar wegwerken!

Willy.