Bij het opruimen van wat oude spullen stootte ik plots op een vergeten ‘organiser’zoals zo’n ding toen noemde. Een digitaal toestelletje waarmee je kon schrijven, rekenen, adres- of andere lijsten kon opslaan die je dan altijd op zak had, en zelfs kon je er fotootjes mee maken. Fotootjes van zero kwaliteit, niet eens één megapixel groot. Er zat zélfs een ‘pc link’ op om het ding met je pc te verbinden. Iemand had het me ooit gegeven als waardevol cadeau, want die dingen waren toen heel erg in. Hoe lang was dat ook weer geleden? Zeven jaar? Hoogstens tien? Ik weet wél dat ik toen nog werkte met Windows Millenium op mijn pc!

Nu bekijk ik het dingetje… hopeloos voorbijgestreefd en waardeloos geworden! Ingehaald door de voortschrijdende technologie. Ooit heb ik er één foto mee genomen: van mijn parkietje. Maar dat bleek een enorme teleurstelling want ocharme, het hemelsblauwe beestje zag er oranje en purper uit! Nooit nog een tweede foto genomen! Weg met dat ding dus!

Maar in amper een decennium heeft de digitale fotografie de markt nu toch wel helemaal veroverd. Van die oude, vakkundige fotograaf is nu een marginale figuur gemaakt. En niet zonder reden! Met alle respect voor de verdwenen stiel van fotograaf, het had vroeger toch heel wat voeten in de aarde alvorens je een kiekje gebruiksklaar in je fotoalbum kon plakken! En bovendien had je helemaal geen inbreng in het eindresultaat. De fotograaf ontwikkelde je filmpje naar eigen smaak en vakkennis en daar moest je maar genoegen mee nemen. Veel foto’s maken was trouwens ook een kostelijke aangelegenheid.

De meeste amateurs lieten het dan maar voor de moeite of beperkten zich tot echt belangrijke momenten:

- Annemie trouwt…

- Annemie is zwanger…

- Annemie op de eerste communie van zoonlief: zoontje wat schamel uitgedost, maar Annemie stal de show in de laatste nieuwe outfit.

- Annemie op de plechtige communie: zoontje in de allernieuwste outfit… Annemie met wat kilootjes meer in een voorbijgestreefd pakje.

- Annemie op zoontjes huwelijk: Annemie lijkt op een uitgezakte taart, maar is opgetuigd als een circuspaard.

En dat was het dan: alleen maar de hoogtepunten van het leven. Toen Annemie er nog wat meer kilootjes ging bijkrijgen hoefden foto’s al helemaal niet meer.

Nu echter wordt er maar op los gekiekt. Het is een fluitje van een cent geworden, er hoeft geen derde partij meer aan te pas te komen, en of je nu tien of duizend foto’s maakt, het kost je zoveel als niets!

En dat alles heeft zo zijn voor- en nadelen. Voordeel is dat de jongere generaties later op een enorm ‘grafisch gedocumenteerd’ leven zullen kunnen terugkijken, en niet enkel maar op een paar hoogtepunten.

Nadeel is dat we nu overspoeld worden met kiekjes die geen kat interesseren, tenzij de makers ervan. Maar nu komt het: de nieuwe digitale en virtuele technieken zetten die makers er toe aan al die kiekjes online te zetten, ze in hun blog te publiceren, ze in powerpoints te verwerken en ze op die manier via mail in ieders maag te rammen! En daar begint de ellende natuurlijk! De reisavonturen van Juul van de beenhouwer van Kommersbonten moeten nu persé de wereld rond gaan met:

- Annemie aan de toren van Pisa;

- Annemie aan het Louvre;

- Annemie aan het strand;

- Annemie in Bikini;

- Annemie zonder bikini…

En daar zijn we dan maar weer vertrokken voor een paar saaie uurtjes! Jawel, want als je vroeger persé je heldendaden op reis aan buurman wou tonen, kwam je af met een bescheiden envelopje van Kodak met een dertigtal kiekjes. Nu heb je niet genoeg aan een kruiwagen vol! Arme buurman!

En dan de bloemetjes en de bijtjes: de eerste roos in mijn tuin; de tweede roos in mijn tuin; de laatste roos in mijn tuin; mijn tuin zonder rozen; mijn tuin vol kabouters… Niks is nog te gek om er de wereld mee te vervelen!

En dan is er nog een ander nadeel: op de duur zit je met duizenden kiekjes opgescheept en weet je niet meer welke je wilt behouden en welke niet! Groot dilemma! Ze allemaal behouden geeft als resultaat alleen maar dat je door het bos de bomen niet meer ziet. Ze wissen houdt dan weer het risico in dat het je ooit spijt!

Tja… dat zijn nu eenmaal de moderne tijden. Maar ik geef graag toe dat het stukken beter is dan vroeger. Maar om via al die foto’s een terugblik op ons leven te kunnen werpen, zouden we eigenlijk een tweede leven nodig hebben ! En dat hebben we nu eenmaal niet hé? En wie na ons komt zal wel maling hebben aan al die kiekjes en komen ze, mét de harde schijf en mét de afgedankte pc in de afvalcontainer terecht. Niemand wordt er beter van, maar we hebben ons toch geamuseerd.

Maar als ik dan plots vaststel dat ik ondertussen zelf al zowat vijfhonderd foto’s van Chico op mijn harde schijf heb staan in minder dan een jaar… dan ga ik me toch wel vragen stellen! Vooral de vraag: “Wat mot ik daar nou mee?” Niet dat ze in mijn weg zitten, ver vandaar! Niet dat ik vind dat ik ze niet moest gemaakt hebben. Alleen:

Wat voor de drommel
Nu aanvangen met die rommel?

Och ja… digitale fotografie hé? Het is allemaal zo mooi, zo simpel, zo goedkoop. Zo vanzelfsprekend. Maar we zijn er ook allemaal zo gauw op uitgekeken! En toch doen we tegen beter weten in verder. We zouden eens een uurtje van ons leven niét in beeld moeten gezet hebben! Hoe spijtig zou dat wel niet kunnen zijn?

Ik vind het toch allemaal de moeite waard om even bij stil te staan. We leven in het ‘druk op de knop’ tijdperk. Er zijn nog maar weinig dingen die je niet met een druk op de knop kunt verwezenlijken binnen de seconde. Maar dat schept verveling! Dat wiegt de hersenen in slaap! Ontneemt je de ontwikkeling van eigen initiatieven en denkwerk. Voor ons, oudjes, is dat minder erg. Maar ergens moet het toch wel invloed hebben op de verdere ontwikkeling van de jeugd denk ik. Alles is kant en klaar gemaakt. Enkel nog de druk op de knop is hun eigen inbreng. Niet echt veel hé?

Welk boeiend en lonend leven moet de fotograaf hebben gehad in de lang vervlogen tijden van de camera obscura? Een hele poespas om eerst het houten statief juist op te stellen, zwart doek over zijn kop, scherpte minutieus met de hand instellen, dàn op de knop drukken en dan maar snel naar de donkere kamer lopen, ontwikkelen en hopen dat er iets moois uit de bus komt.

De spanning moet te snijden zijn geweest voor die mensen. De arbeidsvreugde ook. Zou het soms dat niet zijn wat we nu allemaal zo missen? Al onze wensen gaan in vervulling met een druk op de knop of een klik van de muis. Alleen werden nog geen muizen uitgevonden die de daarop volgende vervelende leegte kunnen wegklikken!

Hetzelfde fenomeen doet zich voor in de muziek: als je vroeger puntzuivere muziek wilde horen zonder geruis of gekraak moest je je vinylplaten zorgvuldig onderhouden; je geluidsinstallatie goed uitkiezen, je luidsprekers juist opstellen… en dan pas kon je genieten.

Maar… was het eigenlijk wel genieten van de muziek? Of was het genieten van je eigen inbreng in het hele gebeuren? Ik denk dat het bij mij toch vooral dat laatste was.