Waar ik het nu weer over heb? Wel, over de verschillende bestandsformaten waarmee stukjes muziek worden opgeslagen of verzonden via de pc. Want voor een leek lijkt dat inderdaad wel een warboel! Het lijkt me dan ook wel zinvol om even een korte uitleg te geven over de voornaamste formaten. Die waar we dagelijks mee te maken hebben als we muziek beluisteren of spelen op de pc.

WAV (Wave) en WMA (Windows Media Audio).

In de eerste plaats is daar WAV en WMA van Windows. Dat zijn de normale formaten om analoge muziek digitaal te kunnen beluisteren. Ze zetten de golven om in bytes, zodat een computer ze kan afspelen. WMA is een iets, maar niet erg gecomprimeerde vorm van WAV en dus ook een beetje kleiner.

VOORDEEL: Ze klinken puntzuiver, zonder enig kwaliteitsverlies ten opzichte van de meestal analoog gespeelde muziek. Wordt de muziek bij de bron al op een digitaal instrument gespeeld, dan is de verliesfactor nul!

NADEEL: Een nummertje van drie minuten slorpt in die formaten al gauw een twintigtal megabytes op! Met andere woorden: het neemt veel plaats in op je harde schijf, en is dus ook erg log om te versturen.

HERKENBAARHEID: ze hebben .WAV of .WMA als extensie van het bestand.

-o-o-o-o-o-

MP3.

Dit is het meest populaire formaat, omdat het veel zuiniger omgaat met de bytjes. Het nummer wordt heel sterk gecomprimeerd zonder veel aan kwaliteit in te boeten. Het kwaliteitsverlies is trouwens verwaarloosbaar en eigenlijk alleen maar vast te stellen door heel gevoelige oren, of door middel van meetinstrumenten. De 20mb van hierboven worden tot pakweg nog slechts 3mb gecomprimeerd.

VOORDEEL: er kan veel meer muziek op een veel kleinere schijf.

NADEEL: licht kwaliteitsverlies.

HERKENBAARHEID: .MP3 als extensie van het bestand.

-o-o-o-o-o-

MIDI.

MIDI echter, is een heel ander verhaal! Hier spreken we niet langer over een ‘opnameformaat’, maar over de regelrechte sturing van digitale instrumenten via codes.

MIDI is een acroniem, dat staat voor Musical Instrument Digital Interface.

Zoals de naam al zegt: het gaat over een systeem dat toelaat digitale muziekinstrumenten met elkaar te verbinden via een MIDI kabel. Werd niet direct uitgevonden voor de pc, maar wél voor zuiver muzikale doeleinden. Je kunt er, met één midikabel, verschillende instrumenten met elkaar mee verbinden, zodat, als je één instrument bespeelt, alle andere precies gelijk meespelen. Bovendien kun je ook de midikanalen zo instellen dat een bepaalde partij alleen maar wordt ‘gehoord’ door één van de aangesloten instrumenten. Maar goed, dat is dan weer technische info en daar wil ik me hier niet aan bezondigen.

Feit is dat men op een bepaald moment op het idee kwam die interface ook voor computers te gebruiken

Ho maar! De pc is toch geen instrument? Wel, aanvankelijk niét, maar men ging er wél een van maken. Elke pc heeft tegenwoordig een aantal standaardinstrumenten aan boord en kan die vlekkeloos laten klinken… als ze worden aangestuurd. Aangestuurd door wat? Wel, door MIDI natuurlijk! Verbindt een MIDI instrument met een pc en de pc aapt na wat het instrument speelt.

Met één beperking: op bijvoorbeeld een ‘beter’ keyboard zitten erg geavanceerde klanken en effecten. Stuur je die naar een pc, dan vindt hij natuurlijk die klank of dat effect niet! En gaat dan maar zoeken naar de meest gelijkende klank en effect. Hij speelt de song dan wel af, maar niet echt zoals het op het originele keyboard klonk. Vandaar dat, als je een nummer wilt spelen dat op om het even welke pc precies gelijk klinkt, je verplicht bent het te spelen met de standaardinstrumenten die elke pc rijk is.

Wil je dat niet, dan moet je eerst datgene wat je op het keyboard speelde, converteren naar bevoorbeeld MP3, en dàn pas versturen naar een pc. Dan pas klinkt het net gelijk. Omdat het dan een ‘opname’ is, en geen MIDI-aansturing van je eigen pc. De instrumenten die je pc rijk is worden dan helemaal niet aangesproken.

MIDI is vooral interessant omdat de bestanden zo klein zijn. Een nummertje van drie minuten ‘weegt’ nog niet eens 100kb, of 0,1mb!!! Hoe dat komt wil ik ook wel even uitleggen: stel je een noot voor die 2 seconden duurt. Bij WAV of zelfs MP3 worden 2 seconden lang bytes verbruikt om die noot ‘op te nemen’. Bij MIDI is dat maar één byte die de toon aanstuurt. En dan mag die noot tien seconden of langer duren, het blijft bij die éne byte.

VOORDEEL: de bestanden zijn ongelooflijk klein. En gelukkig kunnen de meeste muziekspelers op de pc overweg met MIDI. Onder andere de Windows Mediaplayer heeft er geen enkel probleem mee.

NADEEL: de vlieger gaat natuurlijk alleen maar op voor instrumentale muziek. Zang is niet mogelijk op die manier!

HERKENBAARHEID: de .MIDI extensie in de bestandsnaam.

-o-o-o-o-o-

Hieronder plaats ik als voorbeeld een onlangs door mij gecomponeerd nummertje in MIDI. Let even op de grootte: amper 37 kb voor iets meer dan een minuut muziek.

De titel is wél even misleidend. Je zou een stukje dichterlijke proza verwachten, en zo begint het ook wel. Maar dat verandert snel!

Bemerk ook: het is geen ‘afgewerkte’ song! Daarvoor zijn meer coupletten nodig (die brei ik er ooit wel eens aan als ik vijf minuten tijd heb), en eventueel enkele instrumentale loopjes om tot de gebruikelijke lengte van 3 minuten te komen. Hou er ook rekening mee dat ik het alleen maar toevoeg als voorbeeld en voor persoonlijk gebruik, zoals de regels van de auteursrechten dat stellen.

Tenslotte volgt hier de tekst:

Een beetje ondeugend dus, maar ik kan het niet helpen! Soms, als ik wandel, zie ik voor me uit allemaal letters en woorden die bruikbare zinnen vormen voor een nieuw stukje. Maar soms ook zie ik alleen maar muzieknoten! De muzen doen dan weer hun ding, en ik ben het volgzame slaafje!

Eigenlijk zou ik deze, en nog een aantal andere songs volledig moeten afwerken. Maar ik beken ootmoedig: ik ben er te lui voor. Zéker in dat warme weer! Misschien wordt dat winterwerk, misschien ook belandt het allemaal in de vergeetput.

Willy.