Wil je ineens een geloofsvraag voorleggen :xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Kan/mag een mens vergiffenis/vergeving vragen voor iets waartegen hij/zij gezondigd heeft (één van de tien geboden), in de wetenschap dat de persoon het niet als zonde ziet, en meer nog, het opnieuw zou overdoen
maar wel een christen is
De vraag van de dame is niet helemaal helder. Bedoelt zij met "de persoon" hetzelfde als met "een mens"? Of met andere woorden: gaat de problematiek over het eigen geweten of dat van een ander?
In het eerste geval liggen de kaarten eenvoudiger dan in het tweede geval. Als christen heeft men namelijk de roeping om zowel te beantwoorden aan wat objectief goed is (bvb. de tien geboden, het evangelie, de normen in een concrete maatschappij of context) als aan wat iemand subjectief gezien goed lijkt te zijn (zijn eigen inzicht in vrijheid en verantwoordelijkheid). Concreet: men kan geen mens doden terwijl men dat zelf goed zou vinden (denk aan de christelijke ridder in Oslo): daar gaat men gewoon in de fout. Het objectief goede en de subjectieve interpretatie van het goede moeten elkaar kunnen vinden. Iemand kan dus omgekeerd ook te scrupuleus zijn: zichzelf in geestelijke moeilijkheden brengen omwille van een daad die objectief gezien niemand schaadt...
In het tweede geval moet men natuurlijk rekening houden zowel met zijn eigen geweten als met dat van een ander. En hier is een evenwichtsoefening nodig: geen twee gewetens zijn immers dezelfde. Wat voor de een kan, kan niet voor de ander (of nog niet). Ook alle christenen verschillen in hun christelijk gevormd geweten. Hoe ver kan de ene christen gaan als de andere christen er niet aan toe is? Hier geldt dan de fijngevoeligheid van de liefde en het respect. Van een christen wordt altijd gevraagd zowel in harmonie te zijn met zichzelf (geen grenzen te overschrijden die voor zichzelf niet kunnen) als in harmonie te zijn met de ander en met iedereen (de objectieve grenzen respecteren). In bepaalde randgevallen geldt alleszins de vrijheid van de kinderen Gods: in eenheid met God doet men wat men doet en zo is het goed.
Nog een paar voorbeelden. Ontrouw in het huwelijk, een mogelijkheid? In een goed huwelijk uiteraard ondenkbaar. In een slecht huwelijk kun je de vraag stellen of de Heer geen vertroosting biedt aan hen die de echte liefde elders zoeken... Een evenwichtsoefening tussen wat objectief schaadt (zijn partner bedriegen) of wat subjectief niet anders kan... Een offerblok in de kerk leegmaken om zijn kinderen een verjaardag te gunnen terwijl men niet over de nodige middelen beschikt, een mogelijkheid? Objectief gezien helemaal niet goed, voor de Heer toch al veel beter dan de offerblok te legen om zijn heroïne te bekostigen... Alleen God kan dus echt oordelen over het goed of kwaad van de menselijke handelingen. Mensen blijven op basis van hun geweten zoeken naar geluk, zowel individueel als collectief en de gemakkelijkste weg is doorgaans niet de beste (denk aan de smalle weg van het evangelie)...
Een goede raadgeving in etische kwesties is ook steeds dit: alles mag, maar niet alles is voor God om het even... Het ene is in zijn ogen beter dan het andere. En aan wie veel gegeven is, wordt ook veel gevraagd...
|