SILLS,
J., Uit de comfortzone. Gids voor succesvol
veranderen. (Vert. The
Comfort Trap, or What If Youre Riding a Dead Horse?) Adam, Uitg.
Archipel, 2005, 228 pp. ISBN 978 90 6305 357 4
Als
je wil komen vanwaar je bent naar waar je heen wil moet je vechten. En die
strijd moet je zelf leveren.
Er
zijn twee redenen om te willen veranderen: of we zijn ontevreden met onze
huidige situatie of we hunkeren naar iets wat we niet hebben maar wel graag
zouden willen. Veranderen is echter verschrikkelijk moeilijk. Het lokt angst
uit, en die drijft ons terug binnen de muren van onze comfortzone. In deze behaaglijke
toestand van gewoonte en rust brengen de meesten onder ons het grootste deel
van hun leven door. Het is een vertrouwde haven, een soort toevluchtsoord
waarin we ons veilig en gemakkelijk voelen.
Zolang
deze toestand emotioneel welzijn biedt, is alles in orde. Maar als
toevluchtsoord is de comfortzone slechts een tijdelijke verblijfplaats.
Uitdagingen van buiten en binnen zorgen ervoor dat we ons op een bepaald moment
ingeperkt voelen en verder willen. De voldoening die we aanvankelijk voelden
vloeit weg, en we voelen ons gevangen.
Uit de comfortzone vertelt hoe we de eigen grenzen kunnen overschrijden om vooruit te komen in het leven en de muur overwinnen om van de ene comfortzone naar de andere te gaan. Je
kan natuurlijk beroep doen op een psychotherapeut, of anderen vragen je te
helpen, maar je zal het leeuwendeel toch zelf moeten doen. Hoe je jezelf ertoe
kunt brengen te veranderen is onderwerp van dit boek.
Judith Sills,
klinisch psychologe en psychotherapeute, distilleerde uit haar praktijk zeven
stappen, die iemand altijd moet zetten wil hij/zij veranderen. Van elke stap
legt ze legt uit wat er nodig is om ze te zetten, hoe je het kan doen en waarom.
Ze pareert de uitvluchten die mensen bedenken om ze niet te hoeven zetten, en
illustreert dit alles met voorbeelden uit haar praktijk. Het overwinnen van
angst en het motiveren van jezelf zijn de rode draad in het stappenplan, want
angst en berusting zijn de belangrijkste hinderpalen om over de muur te
klimmen.
Met
dit boek heb je geen leest-lekker-wegboek in handen dat je de hemel op aarde
belooft als je enkele kunstgrepen uitvoert. Sills veegt de weerstand tegen
verandering niet onder de mat. Veranderen is hard werken, maar het is mogelijk,
zegt Sills. Ze gaat uitvoerig in op de vele obstakels waarop mensen kunnen
botsen en op het terug vallen in oude, vertrouwde gedragspatronen. Er wordt ook
niets beloofd. Veranderen is moeilijk en je moet dat onder ogen zien.
Maar
haar visie is hoopvol: het kàn als je het maar haalbaar maakt voor jezelf. Een
reeks kleine stapjes kunnen evenveel opbrengen als een plotse breuk met het
verleden. Om duurzaam te veranderen zijn de zeven stappen noodzakelijk, maar je
moet en kan ze op je eigen manier invullen. Je hoeft ze zelfs niet noodzakelijk
in dezelfde volgorde te zetten. Boeiend én motiverend is dat ze dit illustreert
met het veranderingsproces van een beperkt aantal cliënten uit haar praktijk.
Judith Sills zet een levensecht, menselijk en
realistisch verhaal neer. Je herkent er zonder moeite je eigen vallen en
opstaan in en de hindernissen die je beletten te doen wat je echt graag zou
willen. Ze combineert geduld en inlevingsvermogen met diepgaande beschouwingen
en doordachte inzichten en adviezen. Als ik een psychotherapeut zocht, dan wil
ik graag iemand als Judith Sills.
Het veranderingsproces is inderdaad niet
rechtlijnig en eenvoudig. Toch zou je verwachten dat iemand die er beroepsmatig
mee bezig is erin slaagt dit helder te presenteren. Dit is niet echt het geval.
Regelmatig moest ik zelf terug lezen om weer helder te krijgen waar ik was. In
de werkelijkheid, en zeker die van de persoonlijke verandering, kan je vaak door het bos de bomen
niet meer zien. Sills heeft zoveel te vertellen dat de structuur van haar
betoog regelmatig warrig en wazig wordt. Ik mis ook een genummerde indeling
binnen elk hoofdstuk, die me had geholpen me te oriënteren. Voor een boek met
zon boeiende inhoud is dit een gemiste kans.