Fotografeer nu voor later, maar weet ook dat later NU is ! KLIK OP DE FOTO VOOR EEN VERGROTING
29-01-2006
PENNSYLVANIA- THE AMISH-2
Op weg naar Lancaster County in Pennsylvania, zien we de zwarte koetsjes, zoals afgebeeld op 28.01.2006, met een razende vaart over de weg rijden. Grappig is de reflecterende driehoek achterop hun koetsjes. Daarmee worden we geconfronteerd met de levenswijze van de Amish ( dit woord wordt uitgesproken als Oo-miesch). De Amish verbieden het bezit van een auto, gebruiken geen elektriciteit en ook een telefoon zul je niet in de huizen aantreffen.
De mannen dragen allemaal een baardje. Voordat zij in het huwelijk treden, scheren zij zich en na het huwelijk laten zij hun baard staan. Zij gaan gekleed in zwarte pakken.
Vrouwen dragen eenvoudige kleding zonder juwelen of sieraden en hebben altijd een wit kapje op hun hoofd.
Kinderen dragen dezelfde kleding in de kleuren blauw of zwart en meisjes spelen met poppen zonder een gezicht. Amish zijn namelijk - op grond van een bijbeltekst- tegenstanders van het reproduceren van menselijke beelden en houden zich daarom ook verre van televisie, bioscoop en fotografie.
De Amish voorzien in hun onderhoud door het bewerken van het land en de verkoop van agrarische producten en souvenirs voor de toeristen. Hun boerderijen en landerijen zien er zeer verzorgd uit. Toch kunnen ook zij hun negentiende eeuwse leefwijze niet geheel blijven volhouden, al wegen ze wel heel bewust af wat ze wel of niet willen binnenhalen.
Wie tegenwoordig een bezoek aan de Amish brengt, zal er melkmachines, hydraulische pompen, kunstmest, een gekoelde melkopslag aantreffen. Dit wordt mogelijk gemaakt door elektriciteit op te wekken via accus en generatoren. In huis gebruiken ze echter gaslampen.
Hoewel ze zelf geen autos mogen bezitten, laten ze zich graag door anderen met de auto naar de markt of familieleden brengen. Eigenlijk een contradictio in terminis, maar dat is dan één van hun compromissen.
Tijdens ons bezoek hebben we een boerderij van de Amish bezocht en werden we door een Amishvrouw rondgeleid. In de woonkamer troffen we een aantal houten banken aan en er werd ons verteld, dat er die zondag een gebedsdienst zou worden gehouden. De Amish hebben geen kerkgebouwen, maar komen tweewekelijks samen in een van de woonhuizen, waar dan de banken en boeken naar toe gebracht worden.
Vanaf een jaar of zestien mogen Amish een paar maanden tot een paar jaar leven als de gemiddelde Amerikaan. Dit wordt rumspringa genoemd. De Amish schamen zich soms wel voor het wilde en ongecontroleerde gedrag van vooral de jongens. Maar toch geven ze hen die vrijheid heel bewust: zij raken hun wilde haren kwijt en kunnen daarna een bewuste keuze maken. In de praktijk blijkt het dat 85 tot 90 procent van de jongeren na de rumspringa ervoor kiest zich weer bij de Amish aan te sluiten en worden zij gedoopt. Zoals bekend kennen de Amish geen kinderdoop.
In het dorpje Kitchen Kettle Village zijn allerlei producten en souvenirs van Amish te koop.
De wortels van de Amish liggen in Zwitserland in de beweging van Wederdopers Anabaptisten die in 1525 opkwam als een radicale afscheiding van de Reformatie. De Wederdopers doopten elkaar als volwassenen, nadat zij als babys al in de katholieke kerk waren gedoopt. Zij werden daarom te vuur en te zwaard bestreden door zowel katholieken als protestanten.
Om de vervolging te ontlopen trokken de Wederdopers naar afgelegen gebieden om daar als landbouwers in hun onderhoud te voorzien.
In 1693 scheidde zich een groep af onder leiding van Jacob Amman en zij noemden zich de Amish naar de achternaam van hun leider.
(De andere groep werd later bekend als de Mennonieten, genoemd naar de Nederlander Menno Simons.)
In de 18e eeuw werden de Amish door William Penn uitgenodigd om in zijn kolonie Pennsylvania te komen werken als landarbeider. Hoewel er aan het eind van de negentiende eeuw nog maar zon tienduizend Amish over waren, is hun aantal sindsdien gegroeid tot 182.000, verdeeld over 23 staten. Het merendeel woont echter in Pennsylvania, Ohio en Indiana. Die groei is enerzijds te verklaren vanuit hun geloof: Zij doen niet aan geboortebeperking en gemiddeld heeft elk gezin daardoor zeven kinderen. Anderzijds hebben zij de scheiding tussen hun gemeenschap en de rest van de samenleving weten te handhaven, al zijn zij wel bereid zich creatief aan te passen aan de veranderende wereld om hen heen door compromissen te sluiten.
Op de foto: Hét vervoermiddel van de Amish (Wordt vervolgd)
In een historisch straatje in Philadelphia bleek een oud postkantoor te zijn, waarop wij werden geattendeerd door onze reisleider. Als je daar namelijk je brieven en kaarten laat voorzien van een postzegel, dan krijg je een speciaal poststempel met de handtekening van Benjamin Franklin. (zie kopie van een enveloppe)
Dat brengt me weer terug bij deze staatsman, die echter meer pijlen op zijn boog had dan het beroep van drukker en later politicus.
Reeds als kleine jongen vond hij de zwemvliezen uit. Hij maakte ovalen houten plankjes, die hij met zijn handen vasthield door een gat in elk plankje te maken, waar zijn duim doorheen kon. Hij kon op die manier sneller zwemmen.
Waar hij vooral bekend door is geworden zijn de experimenten met elektriciteit. De termen positief, negatief, batterij, lading, plus en min zijn van hem afkomstig.
Tijdens een onweersbui in juni 1752 doet hij de beroemde, maar ook levensgevaarlijke vliegerproef. Hij vermoedde al, dat de bliksem een elektrisch verschijnsel was en dat wilde hij bewijzen door aan te tonen, dat een metalen voorwerp de bliksem geleidt. Hij bond een metalen sleutel aan een vliegertouw van hennepvezels en bracht de vlieger omhoog. Toen de bui bijna voorbij was, werd het touw plotseling strak gespannen. Franklin hield zijn hand bij de sleutel en kreeg een flinke schok. Voor hem gelukkig was het geen blikseminslag, maar het gevolg van het spanningsverschil tussen de aarde en de wolken, dat gewoonlijk de oorzaak is van de bliksem.
Dit bracht hem op het idee om gebouwen te beschermen door een metalen staaf op het dak te plaatsen, wat het begin was van de bliksemafleiders, zoals wij die nu kennen.
Doordat hij zonder bril weinig zag, werd hij het beu om steeds van bril te wisselen als hij iets van dichtbij of veraf wilde zien, zaagde hij nauwkeurig de twee lenzen door de helft en zette de beide helften boven op elkaar in één montuur. De bifocale bril deed zijn intrede !
De eerste Europeanen, die zich in dit gebied vestigden waren Zweden en Nederlanders. De Engelse koning Karel II schonk dit gebied in 1681 aan William Penn, die er een kolonie voor de 'Quakers' stichtte. Pennsylvania betekent eigenlijk het "land van de wouden van Penn " (Silva is het Latijnse woord voor woud)
De hoofdstad is Harrisburg, maar deze stad is overvleugeld door Philadelphia, de op één na grootste stad aan de oostkust van de verenigde Staten. Philadelphia kent meer historie dan welke andere Amerikaanse stad ook. In 1776 werd in de Independence Hall (zie foto) door 13 staten aan de oostkust de onafhankelijkheid uitgeroepen door ondertekening van de Onafhankelijkheidsverklaring, waarmee de Engelsen hun heerschappij over deze gebieden uit handen moesten geven. Na die ondertekening werd Philadelphia de hoofdstad van de Amerikaanse natie gedurende de periode van 1790 - 1800.
Pennsylvania is ook bekend vanwege de Amish, die er leven en de Slag bij Gettysburg, maar daarover later meer.
Benjamin Franklin werd geboren in de Amerikaanse stad Boston en was de vijftiende van zeventien (!) kinderen. Zijn vader was kaarsenmaker en zeepbereider van beroep in Boston. Doordat het gezin zo groot was, moest hij zijn eigen weg in de wereld zien te vinden. Toen Benjamin 10 jaar was moest hij zijn vader helpen in de zaak. De jonge Benjamin blijkt een echte boekenwurm te zijn en hij besteedt het weinige zakgeld, dat hij ontvangt, aan boeken.
Vanaf zijn twaalfde werkt hij in de drukkerij van zijn broer James en soms mag hij een boek lenen uit de winkel, die bij de drukkerij hoort, onder voorwaarde dat hij het de volgende ochtend weer netjes terug legt. Vaak leest hij daardoor het grootste gedeelte van de nacht.
Hij bekwaamt zich verder in het drukkersvak en begint - na een ruzie met zijn broer - in Philadelphia een eigen zaak en een eigen tijdschrift, de Pennsylvania Gazette.
Toen hij voor een tijdje in Londen woonde, kreeg hij belangstelling voor diplomatie en probeerde de relaties tussen de Amerikaanse kolonie en Engeland te verbeteren. Hij speelde later een belangrijke rol bij de grondlegging van de Verenigde Staten. Als medeopsteller van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring en de Amerikaanse grondwet, die in Philadelphia tijdens de Constitutional Convention werd aangenomen, is hij bekend geworden als politicus. Maar..... hij heeft ons meer nagelaten. Daarover later meer
Fotografeer nu voor later...... Hoe waardevol foto's na verloop van tijd blijken te zijn toont deze foto uit 1996 wel. Vanaf The Empire State Building met tele-instelling Manhattan zo dicht mogelijk naderbij getrokken, waardoor de Twin Towers van het World Trade Centre duidelijker in beeld kwamen. Wie had ooit kunnen vermoeden, dat vijf jaar later die verschrikkelijke ramp de geschiedenis zou ingaan als de grootste terroristische aanslag ooit........
Rechts van de Twin Towers is in de verte het Vrijheidsbeeld nog juist te zien.