Voor wie denkt dat we in een ivoren torentje leven
Onze medewerkers zijn in alle aanverwante actief. Dit weekend organiseerde de Sint Janskerk ter stede de viering van 100 jaar kroning van de Lieve Vrouwe van Sint Jan. Onze schattige schatbewaarder is er heel actief bij betrokken geweest. De eigenlijke reportage kun je vinden op onze bevriende nieuwssite www.westhoek.be.
De fotosessie om de kapelletjes van Krombeke en Proven is gestart. We
ondervinden dat het langzamer gaat dan de vorige projecten. Enerzijds
omdat we wat nauwkeuriger willen zijn en -al zeggen we 't zelf - het
professioneler willen aan boord leggen. Of het lukt dat is een ander
paar mouwen. We zijn in elk geval geëigend begonnen ook de ''fotograaf'-mobiel was geëigend aangekleed.
We gaan terug in op het aanbod van de Nederlandse krant Trouw om ons virtueel museum te voorzien van zuurstof. Idealen worden ook in het buitenland - mits genoeg aandacht en specificiteit - beloond. Er zijn uiteraard heel wat kandidaten vandaar dat we enkel kans maken als velen erin zouden geloven. Wie niet probeert komt er zeker niet. Sportief als we zijn denken we tevens dat deelnemen belangrijker dan winnen. We ondervinden vanuit Nederland heel wat sympathie dus...! Binnenkort hoor je er meer van.
Met de receptie waren we er uiteraard niet van af. De zondag vanaf 10 uur waren de comilitones weer van de partij in de gasthuiskapel voor de tentoonstelling in het kader van het thema VRIENDSCHAP: broederschappen en confrériën. In een ruk van 10 tot 18 uur werden de meer dan 200 bezoekers te woord gestaan.
De geïnteresseerden kwamen van Brussel, van het Antwerpse... We konden ons niet van de indruk ontdoen dat we wereldwijd aan het uitgroeien zijn. Onze virtuele aanpak werpt wellicht zijn eerste vruchten af. Aarzel niet ook als je niet dicht bij de deur woont. Neem contact. Surf op de website..
En wie weet komen we U in ons depot niet eens tegen.
Maar ook de streekeigen en autochtone bewoners van Poperinge ontdekten onbekende wetenswaardigheden. Jonge leergierige geïnteresseerden vroegen de 'devotionalia-boer' zijn kunsten af. Broederschappen wat is dat precies, wat motiveerde de voorouder om toe treden tot een confrérie?
We probeerden te antwoorden: enerzijds de corporatieve tendens om samen de eigenheid beter te affirmeren en anderzijds de deelname aan de geestelijke vruchten (genaden) van de communauteit waar men bij aansloot, via het altaar in de kerk, via de Heilige: patroon van 'club'...
Iedereen leerde bij en wie niet bijleerde die consolideerde of friste zijn kennis op. Zo deden het ook de gasthuiszusters, die blijkbaar de tijd trotseerden, en nu nog in Poperinge overleven.
Na enkele etmalen meten, passen, op de vingers slaan en krachtwoorden was de tentoonstelling klaar en kon de receptie aanvangen.
Prominenten, provincie en stad, sponsoren van het religieus erfgoed in een funerair kader. Voorwaar geen begrafenisstijl, wel.. erfgoedhype en 'noblesse' te zien aan het niveau van de excellenties.
In het kader van het nationale thema: vriendschap en de locale vertaling 'join the club' plande Onzen Heertje een tentoonstelling van confrérie en broederschap gerelateerde objecten. Op sommige ogenblikken met de geëigende rituele buigingen
En .. de vrijwilligers onder mekaar 'geestrijk' bezig.
Voor een keer wat verduidelijking betreffende het zusterschap dat al zoveel artistieke en folkloristische schatten droeg.
De genodigden stemmen blijkbaar volmondig in met de sprekers, de voorbeeldige aanpak van Onzen Heertje en zelfs de hemelse vruchtbaarheid van de "meuzels" aangebracht materiaal: het verdiende allemaal handgeklap en goedkeurende smiles. De trap naar de 'hemel' blijkt niet altijd zover af. Confrériën hielpen daartoe. Conditio sine qua NON - VRIENDSCHAP......
Voor wie er al lang uit ziekte er niet kon bij zijn en voor de onverdroten werkzame digitale knobbel, vrienden ondereen een deugddoende kroon op het werk. Hiermee is Onzen Heertje inderdaad de digitale snelweg op: virtual reality.
In de werkhuizen heerst professionele drukte De
epitaaf-rups knaagde aan de proefeditie en het oog van de meesters schaafde,
en boetseerde een modelexemplaar Wat het vrijdag en zondag wordt dat is nog in
"'s voorzienigheidsplanning".
Ondertussen
zijn reeds een vijftiental broederschappen geregistreerd. Nooit gedacht
dat er zovele zijn. En het lijkt ons verrukkelijk boeiend.. Hou de
datum vrij ... 28/04/2009 erfgoeddag met als thema vriendschap wat wij
hebben vertaald in broederschappen, confrerieën....
15/04/2009 mochten we onze kennis delen met de V.V.V.G
Lauwe. Een pientere clubje dat onder de klauwen en de blik van de gele leeuw 'der
voorvaderen religie' bestudeerde.
Volkse religie in de schemerzone van magie en hokuspocus en
aan de basis de speurtochy naar authenticiteit en hemelstichtende vroomheid.
Voorwaar een niet zo eenvoudig onderwerp.
Een beeld van de minitentoonstelling ter gelegenheid van. Ons merkwaardig
kleinood mocht weer eens op verplaatsing.
Neen We hebben al recyclage zerken besteld. Hier een proevertje.
De gasthuiskapel wordt the place to be.
We doen mee aan JOIN THE CLUB en dat betekent dat we jullie allemaal uitnodigen om het dagvolle aanbod van de erfgoedsector ter stede te doorlopen.
Onzen Heertje heeft het over confrerieën, broederschappen en zeker ook ter dier gelegenheid het zusterschap waar we de gastvrijheid van genieten.... In de gasthuiskapel wordt quasi permanent de voeten geveegd aan de laatste rustplaats van dit convent en dat ergert ons al langer.. Bij deze gaan we even een kleine restitutie doen. We plaatsen gelegenheidszerken... en nog heel wat meer. Maar daar moet je voor naar ons evenement komen zien. JOIN THE CLUB WORDWIDE.
Noblesse oblige. Als vzw hebben we de jaarlijkse geplogendheden. We zijn springlevend. Op het beeld o.a. de schatbewaarder die met animo de verdiensten van de vrijwillige inzet met lofbetuigingen verzilverde.
Een oudervereniging ter stede vond het attractief genoeg om ons depot te bezoeken. We waren fier, vereerd en hebben dan ook graag onze deuren geopend zondag 29/03/2009
Ja dat waren er weer honderden (ong. 200)...
De leergierigen ambieerden de slimste mens. Ze hebben het volgens de begeleider behoorlijk gedaan. Het was ook niet zo makkelijk. Een moslim bidsnoer en .. een reiskappelletje of moeten we onze noorderburen volgen een 'zakheiligdom'.
We hadden een mega leuke ervaring Woensdag 25 maart 2009 bezocht de lagere school van Reninge (5de leerjaar) de tentoonstelling waar we aan meewerkten in Reninge.
Als begeleider waren we aangenaam verrast dat de cultuurpessimisten en de wanhopige godvruchtige 'laatsten' toch niet alle gelijk aan hun kant hebben.
Pientere leerlingen waren het die met volle aandacht de kerkgewaden en het aanverwante erfgoed keurden die ochtend. Enkele beelden willen we jullie niet onthouden. Er was immers zoveel te zien.
Afb.: speelaltaar ontleend aan het schoolmuseum van Ieper met daarnaast mini-kazuifel: eigendom Onzen heertje erfgoedvereniging vzw., Poperinge.
En we haalden daar schatten van gewaden van onder het stof. Schatten aan kunstig brocaat, goud en zilver. Schatten aan verhalen van weleer. Attractie: het speelaltaar met mini-kazuifel.
Maar ook de afwiisseling van het 'Asperges'-vat ... en de vele processievaandels.
Het gehele koor was één overrompelend conglomeraat van liturgische gewaden op modelkapstokken vervaardigd door de plaatselijke ambachtsman. Ons blijft zeker de zorg bij die de registrator heeft gehad die de inventaris opmaakte en die alles voorzag van de nodige data en historische aanvullingen. Onze geëerde bezoekers willen we ook enkele van de details uit de religieuse textieliconografie niet onthouden. Proficiat Frans, proficiat Joël, ...
Afspraak 14u00 woensdag 18 maart 2009 bij Rudy Desmedt van de V.V.V.
Lissewege aan de toeristische dienst van het pittoreske dorpje. De witte
huisjes en de rustige steegjes leidden ons naar de deur van de oude
pastorie.
Lissewege heeft een middeleeuwse geschiedenis (Willem Van Saeftinghe). Lissewege heeft de verering van Maria
als 'sedes sapientiae', stoel der wijsheid.Om onze wijsheid aan te vullen gingen we ons licht
opsteken bij collega Rudy. Hij is begonnen zoals wij. Met een vriend begon hij de erfgoedvereniging die nu toerisme Lissewege bezielt. Stad Brugge is nu - het was eens anders/dat kennen we - hun schutspatroon, de beelden voor hun museum
kopen ze aan, een jobstudent ondersteunt de werking in de sperperiode
van het seizoen.... Het onderkomen is stedelijk patrimonium.
Het geheel boeide ontzettend.
Met beperkte middelen en eigen
technische ingrepen is alles degelijk gevrijwaard van stof en eventuele
schade door onhandige mobiliteit. Inderdaad we gaven ons ogen de kost
en luisterden met aandacht.
Voor we vertrokken konden we nog een fotootje nemen van een funerair fantasietje. De tekst op het ijzeren grafkruis van een smid zegt "yzer kon hij bedwingen, maar de dood kon hij niet ontspringen".
We danken langs deze weg de gastheer, Rudy Desmedt, voor de eenvoudige en bezielde collegialiteit.
Omdat we toch al enkele iconen in onze verzameling hebben en naar aanleiding van de iconen tentoonstelling in Mesen 2008 hebben een manuscript van een 120 blz. (8°). Wie van deze studie wil proeven die kan het manuscript opvragen (8 ). Dat is dan ook ons kwartaalschrift 2009 (4 deeltjes). We vragen de kosten van de verzending erbij voor die ze niet kan ophalen. At your service!
Eeuwfeest van de kroning van O.-L.-Vrouw van St.-Jan 1909-2009
Binnenkort wordt in de stad het eeuwfeest van de kroning gevierd. We
willen dit devotioneel hoogfeest niet laten voorbijgaan zonder ons
steentje bij te dragen. Daarom willen we het niet nalaten de aandacht
die de heemkring ervoor opbrengt te honoreren met de publiciteit in
onze blog.
POPERINGE EN HET MIRAKEL VAN O.-L.-VROUW VAN ST.-JAN Lezing door Henri Vandenberghe Geïllustreerd met prenten Vrijdag 27 maart 2009, om 20 uur, in Zaal Proventier, Doornstraat, Poperinge
Het was een bemoedigend gesprek. Tal van herkenbare
fenomenen; de registratie met het stiftje, de specifieke 'varnish' en de
oeverloze artefacten
Ondertussen weten we ook de voor- en nadelen van onze beide
onderscheiden statuten. Wij leven in de vrijheid-blijheid terwijl zij in Ter
Duinen af en toe zich 'geprogrammeerd' voelen. We moesten aan de andere kant
ervaren dat zij dan wel in ongeveer dezelfde tijdspannen uitgegroeid waren tot
een personeelsbezetting waar wij liever niet bij blijven stilstaan. Terwijl wij
ons concreet 'ruime'-probleem maar niet opgelost krijgen .
Voor de leergierigen die dé les willen noteren die we als
conclusie meenamen rapporteren we graag dat we samen tot de conclusie kwamen
dat het goed is bij elkaar te leren en dat heel wat know how rond registratie
en conserveren, nomenclatuur en geëigende aanpak kan doorgegeven worden bij
zo'n informele ontmoetingen.
Dat hierbij iedere discipline zijn eigen uniformiteit moet
zoeken is aanbevolen.
We zouden nog lang 'bevruchtend' in gesprek kunnen zijn en zullen dat
bij gelegenheid zeker ook nog doen. En als we de collega's van dienst kunnen
zijn. Graag gedaan.
We zijn blij af en toe aangeschreven te worden om in onze gegevens te duiken. Iemand vroeg ons of we hem konden aanduiden wie de Heilige Hugo van ieper zou zijn. Hij vond die op de Druivelaar. We geven toe. We hebben er toch wat moeten op zoeken voor we aan het volgende resultaat zijn gekomen.
Hugo van Ieper, alias Hugo van St-Victor 1141 en is een mystiek schrijver. Zijn feest wordt gevierd op 11 februari en 5 juli. Volgens sommigen was hij van Saksische afkomst; anderen zeggen dat dat hij uit Lotharingen kwam, maar de oudste bronnen geven aan dat hij uit de stad Ieper kwam. Zijn opleiding kreeg hij in het St-Pancratiusstift in de Duitse stad Hammersleben. Vanaf ongeveer 1120 leefde hij als augustijner koorheer te St-Victor in de buitenwijken van Parijs. In de jaren 1130-1140 verbleef Hugo in Italië. Voor het overige woonde hij onafgebroken in zijn klooster te Parijs. Hij was er leraar van de novicen en jonge kloosterlingen. Als beroemd mysticus en filosoof van de scholastieke richting gaf men hem de bijnaam 'Tweede Augustinus'. Hij stierf op 45-jarige leeftijd. In 1335 werd zijn gebeente overgebracht naar de kapel van St-Denis even ten noorden van Parijs.
Proven en Krombeke hebben heel wat kapelletjes. Het weder
liet ons dit jaar niet toe om er heel vroeg mee te beginnen. Het repertorium is
nog niet afgewerkt, het is zoals zoveel zaken nog in de pijlijn.Er zijn wel twee grote kapellen te noemen in de beide
parochies. Een ervan is relatief onontsloten: de kapel van het Couthof bij
Graaf Henri d'Udekem D'Acoz.
Daar trokken we naartoe.We ondernamen de studiesessie omwille van merkwaardige bezit.
In het altaar zelf van de kapel van het Couthof werd in 1855 het wassenbeeld van de Heilige Lucius (Lucio) bijgezet.
Zo had het altaar zijn reliek zoals dat officieel moest. De heilige Lucio is
een heilige van de tweede helft van de tweede eeuw na Christus.
Jules en Alix MAZEMAN DE FLORIZOONE kregen de heilige toegestuurd
van de paus als geschenk bij hun huwelijksreis. Aan relieken ontbreekt het er niet.
Het handje hier afgebeeld draagt de reliek van de Heilige Franciscus
Xaverius. Als missionaris deed hij in de groep van de eerste de gelofte bij de
Jezuïeten in de tijd van Ignatius van Loyola.
De symboliek spreekt er als nergens anders over de laatste
helft van de 19de eeuw.
Het hart van Jezus en het hart van Maria en aan de
achterzijde het Goddelijk(drieëenheid) oog en JHWH (in een onechte spelling).
De gastvrouw is bijzonder fier op een icoon van de engel Michaël.
Leraar geschiedenis, Bram Brutsaert, van het St.-Janscollege
trok met de vierdejaars naar deTrommelaarstraat. Via de vernieuwde Boeschepestraat het 'hoekje om'
(figuurlijk natuurlijk) bereikte de preadolescente populatie de depot waar ze
'kennis' zouden opsnuiven.
Voor de deur van Onzen Heertje, erfgoedvereniging werden
even de directieven uitgewisseld. Nieuwsgierigheid troef. De eerste woorden
waren'overweldigend' en zo is het
ook.
De gehele academische bedoeling was in het kader van de
geschiedenisles wat getuigeheuvels van de contrareformatie te duiden. Zo te
zien boeiender dan verwacht.
Gezellige communicatie over de generaties heen. Opvallend
was de vaststelling dat de jonge leergierigen bewezen en toegaven dat de
communicatiemedia van vroeger, schilderijen en educatief religieus materiaal de
zeggingskracht van de clips van vandaag toch wel overtroffen.
Met een onbevangen nieuwsgierigheid wie is er bang van een
kruis bestudeerden ze de materiële eigenschappen van het erfgoed. Maar ook
het immaterieel erfgoed boeit.
Zo te zien niet tegen hun goesting betraden ze de site. Wat
hen te wachten stond beloofde in elk geval iets anders te worden dan een
ordinaire les
De ploeg van de depot is voor de vijf klassen gevarieerd
bemand geweest. Noblesse oblige de suppoosten kenden hun rol.
Tussen de vele religieuze onbekenden werd hier en daar iets
herkend van Oma's schoorsteen of de glazen kast van een bejaarde tante Hopelijk
werd het een leerzame speurtocht naar wat de contrareformatie bij ons heeft
opgehoest.
Of ze zich thuisvoelden in deze devotionele site! De rust
straalden uit hun ogen leunend tegen de paaskaars.
Het is wel eens meer druk in het depot, maar nu is dat toch weer registreren, catalogeren, inventariseren en zorgen voor de conservering...
Binnenkort wordt in de stad het eeuwfeest van de kroning gevierd. We
willen dit devotioneel hoogfeest niet laten voorbijgaan zonder ons
steentje bij te dragen. Daarom willen we het niet nalaten de aandacht
die de heemkring ervoor opbrengt te honoreren met de publiciteit in
onze blog.
