We naderen met rasse schreden de erfgoeddag 25 april 2010.
We wilden de traditie niet breken en sprongen tijdig op de
wagen. Een wat gladde vloer..We FAKEN
niet als we schrijven dat we verblind waren toen we onze "eau de
cologne" de Lourdes op de Nationale site zagen verschijnen.
Achteraf een FATA MORGANA .No FAKE, of toch juist wel.
We haalden in Brussel onze slag niet thuis.
We vonden het niet kunnen dat we de kunstwerkjes van nu
en/of de plechtige communieprentjes van vroeger FAKED moesten noemen.
Maar de wagen reed, de gladde vloer deed ons stevig de
reeling vasthouden en wat had je van OH anders verwacht. We hebben het bewijs
in handen. Ook de plechtige communiekanten van vandaag FAKEN niet.
We daagden ze uit. Wie maakt een kunstwerkje rond zijn plechtige Communie?
Meer dan 10% is ingegaan op de eenvoudige brief zonder veel
aandringen
Zeg nu zelf. We kunnen er moeilijk de beste uithalen.
Voor het ogenblik zijn we de kaap van de zevenduizend voorwerpen op de website voorbij. De laatste ervaring was dat we er nog heel wat te ontdekken valt. We proberen overal waar we kennis opdoen van onbekende verzamelobjecten de mensen in kwestie ertoe te bewegen tenminste te digitaliseren en de hen bekende gegevens te registreren. Hieronder een hostie wafelijzer
Het is nooit de bedoeling de schatten te roven. We leven niet meer in de middeleeuwen. We geven telkens het advies verzeker de latere beschikkingen omtrent het voorwerp. Het hoeft heus niet dat het in onze collectie terecht komt. Het blijft primair de zorg dat het bewaard wordt.
De grote verborgen raadgever om de toegankelijkheid af te remmen is gebeurlijke diefstal.
Hierbij brengen we een paar merkwaardige voorwerpen waar de 'verre' bewaarder geen localisatie van wenst bekend te maken.
Ondertussen zijn ook 300 plechtige communie prentjes van Groot Poperinge voor 1970 ingescand. De erfgoeddag wordt een confrontatie van de huidige plechtige communie en ... voorheen.
Het zal niemand verwonderen dat we ook even
de rommelmarkt aandoen om te zien wat daar allemaal aan de kant wordt gezet. We
ervaren telkens dezelfde tweedeling. De waarde van het erfgoed is
onvoorspelbaar subjectief.
Dat het onvoorspelbaar is hangt uiteraard
af van de zeldzaamheid, maar ook van de verzamelwoede van bepaalde op super-privé
ingestelde individuen. De enige openbaarheid of etalerende mededeelzaamheid is
recht evenredig met de achting die ze ervoor opdoen en/of de "recup"
die eraan vastzit. We hebben niet de bedoeling de privaat eigendom te benijden
of te onttronen.
Maar er bestaat ook een andere categorie.
De mensen die erfgoed. Als een gunst van de voorouders, als een geschenk, een
cadeau zien. Ze willen dat erfgoed niet alleen tonen. Ze willen dat iedereen er
toegang toe heeft.
Op de rommelmarkt werden we met beide
instellingen geconfronteerd. De Heilieg Antonius met zijn zwijntje. Hij wordt
vereerd in Oostvleteren en Dranouter. Op de rommelmarkt 12 cm. 20 euro. Ons
adagium indachtig hebben we het voor de bovengenoemde individuen gelaten.
We willen hiermee niet alle rommelmarkters als
'tollenaars' uitschilderen. We kregen van een verkoper, zomaar gratis een
unieke "pulle van Lourdes". Merkwaardig stuk.
Als er een job is waar we je met fingerspitzengefühl moet aan werken dan is het wel het knopen van de fijne katoenen draadjes waar we de laatste week onze handen aan vol hadden.
De ambachtelijke hantering ons eigen - uit nood vaak - dwingt ons soms - om dezelfde nood - onze technieken te optimaliseren. Onze bidsnoeren verzameling gaat eerlang wellicht voor een wat langere tentoonstelling de deur uit. Zoals ze indertijd werd ineenge'kunst'eld kan het niet langer. Je kon zo van de nagels afnemen. Daarom heeft onze 'vrijwilligersploeg' er zijn werk van gemaakt om daar iets aan te doen.
We smokkelden een van de naarstige handwerkers op de site. Sommige mensene lopen niet zo graag in de kijker, maar dat wil niet zeggen dat ze het niet verdienen, vandaar....
Bij die gelegenheid willen we je ook het curiosum laten zien dat we ook op die borden vinden. Het sluitstuk van een bidsnoer van een kloosterlingen. Aan de ene zijde het hoofd van de Lijdende Christus aan de andere zijde een schedel. Zeer praktisch voor het maandelijks kwartiertje 'voorbreiding op de dood'.
Doorlopende tentoonstelling april - midden september
We hebben eindelijk onze permanente tentoonstelling in ons depot. Een heuse glazenkast vol met wat we hebben van DE CATECHISMUS. Je weet wel met vraag en antwoord. Poperinge heeft iets aan die catechismus want Lodewijk Makeblyde is een Poperingse naam. Hij werd in 1607 belast met het opstellen van een catechismus voor alle
Nederlandstalige bisdommen.
In de glazen kast van ons depot kan je ze vinden de latere producten van de XXste eeuw. Menig oudere bezoeker staat erbij stil met de zucht van verlichting. Oef, wat hebben ze erop gezweet om voor hun plechtige communie, de vragen en de antwoorden na mekaar op te zeggen. Spitsvondige twintig eeuwse catechisten dachten de vroomheid ermee te dienen de resem omgekeerd te laten opzeggen - vragen en antwoorden van achter naar voor - ....
Aansluitend op dit didactisch materiaal liggen er ook de Bijbels(ch)e geschiedenissen. compleet met prentjes. Wie heeft zich in de goeie oude tijd niet tot vervelends toe zitten afvragen hoe die mensen zo mooi alles konden tekenen.
Wie de verzameling wil komen zien. Tel. 057 335610 en je afspraak is geregeld.
We willen bij deze een huldesaluut brengen aan de erfgoedvrijwilligers die het funeraire erfgoed in Poperinge willen opwaarderen. Bij de collega's van westhoek.be kun je iets meer nalezen omtrent de interessante werking. Stad Poperinge m.n. de cultuurraad inspireerde het beleid tot het pilootproject funerair erfgoed. Precies op witte donderdag konden we de noodkreet materieel op de gevoelige plaat leggen, maar ook op die dag liepen enkele bereidwilligen rond om te inventariseren, precies te lokaliseren en symbolieken te decoderen.
Met de vinger in de lucht wees een engel naar de blauwe wolken.
Noblesse oblige Op zijn Vlaams je kunt toch niet doen alsof je geen bekendheid hebt als ze van Kortrijk, van Leuven en nu nog van het bakkerijmuseum op je beroep doen. Het streelt onze ambitieuze neigingen. Nog niet zolang geleden krijgen we vanuit de CRKC een oproep op - wat gaan we daar weer mee doen - en 10-voud van onze verzameling kruisen te herbergen,
over het opzet van Kortrijk onGELOOFlijk las je enkele rapporten lager en nu kregen we een vraag van het bakkerij museum.
De directeur himself kwam onze Benedictus halen. Inderdaad Benedictus werd gevoed - brood van de bakker - door een raaf. Naar ons gevoel plagiaat uit het bijbels verhaal van Elia.
Dat het bestuur van onze depot een bezig ploeg is - ook al kunnen ze ook ziek vallen - is ook weer eens bewezen. Onze secretaris speelt het klaar om in de week van onze Algemene Vergadering tweemaal in de pers te komen. We verhelpen ons heier met de fotogratafie van de krant ...
Frans Devos als de running man in "De Vrienden van Lourdes". De man die op zijn eigen gezagvolle manier de wagen trekt. Neen, niet Walter A. maar onze grijze eminentie....
En we spotten niet. De eminentie is en blijft studax. We vonden de foto van de declamator, senior leerling aan de Poperingse academie Muziek en Woord toen hij optrad in de nacht van de Geschiedenis. In 2009 waren we er ook bij in Reninge voor de nacht van de geschiedenis. Zo maken we op vele terreinen geschiedenis. Ja, 'op leven en dood'. ..
Genootschap St.-Idesbald in Onzen Heertje Poperinge
Na een gezellig moment tafelen trok het
gezelschap rond de dekenale kerk. Ons middeleeuwse stadje heeft nu nog drie
monumentale kerken. Op de markt in pre-carnaval inkleding werd de
oorspronkelijke site duidelijk. In de vertellersstijl raapten ze wat op omtrent
het mysterieuse beeldje aan de tinne van de Poperingse tempel. Via het 'donker
gat' langs de 'porte de paradis' werd het monumentale heiligdom betreden.
Een Jacobus de Meerdere-fan zocht de
apostel, anderen hadden bewondering voor de preekstoel en.. alsof ze zich hun
kinderzieltje gedachten stonden ze allen een tijdje voor de biechtstoel. De
tijd vorderde snel.
Daarna was het depot van Onzen Heertje het
middelpunt van de belangstelling. Als collegae devotie-geïnteresseerden hadden
ze dit bezoek aangevraagd. De bescheidenheid van de locatie gecombineerd met de
al meer geroemde professionaliteit waarmee de collectie is aangepakt verraste de
ploeg. De fotograaf was bijzonder actief. Het onthaal was bijzonder gelukkig
met de gewaardeerde interesse.
Op de kaft van een boek uit de 16de eeuw vond een van de noeste archiefvorsers - CLYNCKEMAILLIE Roger - een vrome devotionele nota. We willen de bewuste bezoeker van onze blog de ernstige religieuze aanmaning ter overweging aanbieden. Zo is de achteloze archiefzorger van weleer nog posthuum nuttig voor het zieleheil van een aardse sterveling. We decoderen de tekst
DE TIJD IS CORT - DE DOOD IS SNEL - WACHT U VAN SONDEN - DOET GHY WEL -
WANT WIL ONS GODT NIET BORGEN - WIJ EN HEBBEN GHEENEN MORGHEN
Sint Bertinuskerk Poperinge: project geloofswaarheden.
We waren aangenaam verrast door de sprankelende creativiteit waarmee het jonge volkje de geloofswaarheden verwerkte.
De schepping
In onze stad kwam de parochieraad in naam van Flip Notredame, godsdienstleerkracht ter stede, voor de proppen met een traject in de Sint Bertinuskerk dat onze aandacht bijhield.
Pal onder de afbeelding van het vagevuur. Dat was het preconcilliaire beeld....
De gemeenschap der heiligen
Enkele beelden van het hedendaags iconografisch en aanschouwelijk hedendaags materiaal.
Onze consumptiemaatschappij.
Wanneer Jezus ter helle nederdaalde, dan zag Hij - wellicht hoe hels verleidelijk de satan ons beet zou nemen via deze dorre leven dodende slavernij.....
We
kregen bezoek 19 februari 2010 van Ruben en Veerle. Wie zijn Ruben en Veerle.
Wel de ongelooflijk sympathieke mensen van de erfgoedcel Kortrijk. Wat ze bij
ons kwamen zoeken?
Ze
willen in Kortrijk - wie steekt dat in Godsnaam in zijn hoofd - onze religieuze
stukken exposeren!
Stop.
Ze
willen de stad duidelijk maken wat er al aan religieuze cultuur eerste helft
vorige eeuw in Kortrijk te zien was. Nu bleken wij mede door onze digitale
aanwezigheid wordwide toch al bekend genoeg om eens te komen kijken wat we al
staan hebben. We noteren dat ze de organisatie van ons depot apprecieerden. Het
streelt onze fierheid. JA, mensen van een erfgoedcollectie hebben ook hun
geëigende aaibaarheidsfactor.
Van zodra we de foto hebben van dit bezoek kunt U
mee genieten van onze negatieve podiumangst. En... De reporter was van zijn woord zoals je kan zien.
Al de sneeuw is in het land De crisis groeit Arme mensen beschutting zoeken aankloppen Dat is niet alleen een kerstfenomeen We kregen enkele vreemde bezoekers.. en we hebben ze heel graag binnengelaten....
We hebben de laatste twee weken zeker een driehonderd tal penningen aan de verzameling toegevoegd. Het depot kreeg een schenking van een hele muur ex votos. Een zevental plechtige communiekantjes hebben toegezegd een kunstwerk te maken in confrontatie met wat devote zieltjes vroeger ter gelegenheid van hun erecommunie kregen. Zo zitten we al in tweede versnelling. We willen U bepaalde vondsten zeker niet onthouden. Wie alles wil checken die maakt maar een account op onze website.
Toemaatje: Wat er soms aan historische documenten (immaterieel erfgoed incluis) annex de penningen te vinden is.
Vaak moet je even nadenken FAKE? or NO-FAKE cf. penning van de Heilige Godelieve. Werd ze gewurgd of vermoord?
Onze fardes groeien zienderogen. Nu we in de wintertijd wat knus willen bezig zijn hebben we de kilos ongesorteerde medailles aangepakt. Inderdaad heel wat dubbele, maar ook unieke exemplaren.
Noord Frankrijk is ook aardig vertegenwoordigd. Je moet er maar even induiken. Maak eenaccount op onze website en...
Als je het wat moeilijk vind bel ons maar op? Meer mensen dan we dachten zijn wel eens nieuwsgierig en het streelt ons - ja, we hebben een normale aaibaarheidscoëfficient - ...
Een weetje wilden we U niet onthouden. Reeds voor de heiligverklaring van Pater Damiaan werden medailles verspreid en zo te zien al een tijdje geleden.
Vaak stoten we op voorwerpen die door ons niet gekend zijn, waar we
blij zijn het gebruik ervan te kunnen noteren. Een van de volgende
voorwerpen hebben we in ons bezit. Het andere blijft ter plaatse, maar
laten U graag de kontekst ervan mee registreren.
Bij de Broeders
Van Daele kende men het gebruik de overledenen van de gemeenschap te
herdenken en daar had men een eigen instrumentje voor.
Bij de zusters Benedictinessen bestond 1931 het gebruik de zielen in het
vagevuur te gedenken met een Weesgegroetje. De zuster die voorbijkwam
noteerde een nummer en legde het in het voorzien bakje. Uiteraard las
ze in de loop van de dag het gebed.
We verzorgden de viering 350 jaar Poperingse mystica
Spiritualiteitskring
Jeanne Delelloë
Onder de onbekende Poperingse historische
VIP's is er een mystica die de encyclopedie haalde. Weinige Poperingenaars zijn
ervan op de hoogte. Een select clubje was op de uitnodiging ingegaan om naar de
bakermat te trekken. Bij de zusters Benedictinessen viert men dit jaar 350 jaar
na het afsterven van de stichteres, precies die Mère Jeanne Delelloë, een
prominente Heilig Hartvereerster avant-la-lettre. In 1960 werd haar beeld in
arduin aan de kloostermuur aangebracht.
Met een gesmaakte
powerpoint-presentatie overliep men de geschiedenis. Er was behoorlijk wat
commentaar. De spirit van de Heiligen Benedictus, Scholastica en Franciscus was achter de
tastbaar aanwezig.
Herkenbare elementen maakten de tongen los. Eeuwen
doordrenkt van spirituele sociale en creatieve bezorgdheid zijn een waarborg
voor lang leven. Inderdaad er waren eeuwelingen onder hen.
Een nieuwsgierige
processie trok in twee groepen door het kloosterpand. Of de 'gewijde' stilte,
uit de bewondering of uit de magie van het architectonisch geheel kwam weten we
niet, maar langzaam trok de groep door het stille slot De huidige overste van
de Benedictinessen, zuster Godelieve, beschreef hoe ze het kantklossen in
Poperinge hielden. Iedereen zag hoe onze plaatselijke kunstenaar haar
vereeuwigde zoals we ze zo vaak door de stad zien fietsen
Een sterke kop
koffie hielp om van die hogere sferen terug op straat te komen.
We kennen ondertussen onze pappenheimers. Tante Mia heeft haar beste beentje voor gezet en liet de vruchten plukken van Katrien Vandermarliere, Bruggestraat 148 Poperinge en zo viel Katrien in de prijzen.
De sneeuw is weggesmolten. De bodem is nog niet helemaal van zijn winterdeken ontdaan. We kijken uit naar de tekenen van de komende lente. Wie weet?
Voorlopig is het bilan een dubbeltje op zijn kant.
Foto met uitdrukkelijke copyright Michaël Depestele
We nemen hier de tekst over die we naar de pers stuurden rond het kerstallenproject. Meteen kan de aandachtige lezer vergelijkenderwijs zien hoe de pers onze 4Sitz im leben' interpreteert. De prijswinnares is Katrien VANDERMARLIERE, Bruggestraat 148 Poperinge. Met de hulp van tante Mia die er de boeken bij haalde en Nonkel Gilbert die de hints uit de PC sleurde haalden ze de hoogste score. Proficiat want het was geen eenvoudige klus. Voor erfgoedvereniging Onzen Heertje is het nu nog duidelijker dat het religieuze erfgoed moet bewaard worden en vooral het immateriële erfgoed zeg maar het verhaal er rond.
<
De moeilijkheidsgraad was duidelijk onderschat. De berekende risico's zoals De Heilige Barbara heeft een torentje en bij de Heilige Godelieve staat een putje, waarin ze werd gedumpt na de wurging moesten er niet zijn. Barbara werd als Begga genoteerd omwille van het torentje .. We mogen de deelnemers niet als totaal onwetend catalogeren. Er waren 14 winkels bereid om mee te doen. In een bepaalde winkel kochten ze een nieuwe kerststal. De meerderheid was enthousiast. Het bleek van hun kant geen ongepast evenement. De deelname was spijtig genoeg minimaal. De periode was wel aangepast aan de activiteit, maar op die koudegolf hadden we niet gerekend. Vooral verspreide potentiële deelnemers werden af en toe gesignaleerd. Er was geen direct contact met jongeren via de school omwille van de vakantie. De pers had goed zijn deel gedaan. Meerdere personen stopten. Het was bijzonder veel gevraagd. Ze vonden van te weinig heiligen de naam en gezien hun vele twijfels durfden ze niet indienen. "Onzen Heertje" is er ook van bewust dat ze te laat aan de reclame begonnen zijn. De medewerkerploeg is ook niet zo uitgebreid en staat ook mentaal heel ver van de jongeren die ze wilden bereiken. Ook al werd overal gesuggereerd dat Opa en Oma mochten meehelpen Het thema is niet precies wat ze van Opa en Oma willen weten met Nieuwjaar in het achterhoofd.
De moeilijkste knoop was de verwarring bij de identificatie van de Heilige Albertus en de Heilige Antonius. Albertus is een Carmeliet. Pater Albertus van Sicilië was de Heilige waar men naartoe trok in de streek voor de kinderziekten. De paters binnen de stad Ieper hadden de Siciliaan als Heilige gepropageerd in de streek. Vandaar dat in vele huizen vroeger een Albertus te vinden was. De Carmelieten hebben een pij en een mantel, maar geen koord. Terwijl de Heilige Antonius van Padua met het kindje Jezus op de arm, zoals Albertus, als minderbroeder, (o.f.m.) wel een koord om de lenden heeft.
Langs deze weg huldigen we de kinderen en de grote mensen die wel op stap zijn geweest. Wikipedia, de hints op de website en de boeken van Claes werden intensief geraadpleegd vernamen we. De winnares werd op woensdag 13 januari 2010 in de trommelaarstraat 15 te Poperinge de prijs overhandigd. De conclusie is dat de erfgoedvereniging er nog meer van overtuigd is dat de kennis van ons religieus erfgoed heel snel aan het achteruitgaan is. Ze zijn duidelijk onmisbaar in het culturele veld om zowel materieel als immaterieel erfgoed te conserveren. De maximale score was 8/14 juiste antwoorden.
We houden eraan iedere schenker te appreciëren. We zijn heel tevreden ook met de respons op onze oproep naar bakjes van lege luciferdoosjes en doorzichtige bakjes van de cigarenroker.
We haasten ons om erbij te zeggen dat we genoeg deskundigheid hebben om de "voorlopigheid" der dingen te onderlijnen. Wanneer onze schatkist eens groot genoeg zal zijn zullen we - of onze opvolgers - wellicht aangepaster middelen kunnen aanschaffen. Maar nu zijn we nog altijd kandidaat ontvangers....
Met het tweede beeld willen we jullie laten meegenieten van de ontroering bij dit pretentieloos schilderijtje van de berechtiging (de Laatste Heilige Sacramenten - niet te verwonderen dat ze uitgeput of schaars worden ( !) die ons te beurt viel.
De huidige overste van
de Benedictinessen, zuster Godelieve, beschreef hoe ze het kantklossen in
Poperinge hielden. Iedereen zag hoe onze plaatselijke kunstenaar haar
vereeuwigde zoals we ze zo vaak door de stad zien fietsen
De moeilijkheidsgraad was duidelijk onderschat. De berekende risico's zoals De Heilige Barbara heeft een torentje en bij de Heilige Godelieve staat een putje, waarin ze werd gedumpt na de wurging moesten er niet zijn. Barbara werd als Begga genoteerd omwille van het torentje
.. We mogen de deelnemers niet als totaal onwetend catalogeren.
!) die ons te beurt viel.
