Ik had,al lang, afgesproken (niet met een vriendin maar met mezelf) om dit week-end (Pasen) samen met mijn zoon door te brengen....
Ik dacht dat ik "tijd" genoeg ging hebben om, dag na dag, vanaf vrijdag avond, die herinneringen en ervaringen "zwart op wit" te kunnen schijven.... maar: we zijn met twee. We vertreken morgen naar zee met de klein-kinderen: ik dacht dat het tot vrijdag ging zijn.... maar mijn echtgenoot zou langer willen blijven.... Ik weet nog niet als het voor mij zal gaan... we zullen zien...
Als je van iemand houdt en je bent van hem gescheiden, kan niets de leegte van zijn afwezigheid vullen: je moet dat niet proberen, je moet eenvoudig aanvaarden en volharden. Dat klinkt hard, maar het is een grote troost, want zolang de leegte blijft, blijf je aldoor met elkaar verbonden. Het is fout te zeggen: God vult die leegte. Hij vult haar helemaal niet, integendeel. Hij houdt die leegte leeg en helpt ons zo de vroegere gemeenschap met elkaar bewaren, zij het dan ook in pijn. Hoe mooier en rijker de herinneringen, des te moeilijker de scheiding. Maar dankbaarheid verandert de pijn der herinnering in stille vreugde. De mooie dingen van vroeger zijn geen doorn in het vlees, maar een kostbaar geschenk dat je meedraagt. Je moet zorgen dat je niet in herinneringen blijft graven en je erin verliest., een kostbaar geschenk bekijk je niet aldoor, maar alleen op bijzondere ogenblikken. Buiten die ogenblikken is het een verborgen schat, een veilig bezit; dan wordt het verleden een blijvende bron van vreugde en van kracht.
Ik moet, als ik de waarheid wil vertellen, nog iets vertellen voor Pasen, maar ik stel het altijd uit omdat ik weet dat ik het moeilijk zal kunnen schrijven en ook omdat ik zeker ben dat sommige mensen mij zullen uitlachen of kwaad op mij zijn.... maar het maakt deel uit mijn leven en het is waar dus daar gaan we: ik zal proberen....
Mijn zoon was al jaren in de Chiro en, volgens wat ik later gehoord heb, durfden de jonge gasten "geesten roepen"; ik wist het toen niet.... en weet nog altijd niet hoe ze dat deden, ik heb, na zijn dood, geprobeerd een duidelijk uitleg te krijgen maar heb ze nog niet gekregen....
Ongeveer 2 jaar voor zijn dood, hij studeerde dus in Brugge, kwam ik thuis 'savonds met een nicht: mijn zoon zat in de zetel in de achterkeuken, stil, de tv lag niet aan, zijn Pa was naar een vergadering,... en hij zei niet veel (wat niet van zijn gewoonte was!). Als ik alleen met hem was vroeg ik wat er was en hij antwoorde "je moet niet meer bang zijn dat ik een ongeluk zou hebben met mijn brommer of later met een auto: ik zal sterven voor mijn twintig jaar en niet door een ongeluk....". Stellen jullie dat eens voor!!! Ik vroeg hem als hij zot geworden was en hoe hij zoiets kon zeggen... en hij vertelde mij dat hij, in Brugge met enkele klasgenoten, geesten had opgeroept.... om te weten als een meisje voor hem of voor een andere jongen ging kiezen(!) maar dat de enige antwoord dat hij kreeg was.... wat hij mij eerst gezegd had.... IK was heel kwaad, vroeg hoe het mogelijk was dat ze zoiets dom of gevaarlijk konden doen, legde hem uit dat, als het zo gemakkelijk zou zijn, ze beter de winnende cijfers van de lotto zouden vragen (en dat veel andere mensen de "grote pot" zouden winnen maar bewijs: het is zo niet) enzovoort enzovoort... Ik vroeg hem ook welke "ZIN" het had om naar de toekomst te polsen: "pluk de dag" in de plaats.... en deed hem beloven dat hij het NOOIT meer zou proberen. Ik zag wel dat hij het niet kon vergeten daarna....
Een tijdje later moest ik terug weg met die nicht en.... als ik terug kwam 'savonds (Mijn echtgenoot was al gaan slapen) was mijn zoon op mij aan het wachten "zie je wel: ik heb het weer gedaan en heb weer die antwoord gekregen" RAZEND was ik! ik vroeg waar en wanneer: in de living, met vrienden (niet dezelfde) ....
De tijd, en de jaren gingen voorbij, hij had er juist nog eens over gesproken omdat hij zijn rijbewijs ging hebben... en een auto: omdat hij wist dat ik neen ging zeggen (Ma, je bent altijd bang!) zei hij terug dat ik geen schrik moest hebben van een auto omdat.... En in januari 1997 had hij zijn wagen.... en in september ging hij twintig worden.... en met Pasen was hij overleden.... door kanker...
Ik MOEST dat schrijven, het is echt waar, er zijn getuigen: na zijn dood heb ik met een van de jonge mensen gesproken uit Brugge: ik heb bevestiging gekregen.... en met de jonge mensen van dichter: ik heb bevestiging gekregen.... maar geen duidelijk uitleg: ze hebben wel allemaal gezegd dat ze er toen echt niet goed van waren en dat nooit meer geprobeerd hadden daarna....
Ik heb er alleen maar enkele weken na zijn dood terug aangedacht.... ik weet niet wat ik moet geloven maar, ALS dat zou kunnen, dan betekent dat dat er IETS is en, hoe eng die verhaal is....dat geeft mij hoop...
Pas na de dood van mijn zoon, als we terug bij hem geweest waren en uit de kamer kwamen vroeg een van de verpleegsters "heb je nog kinderen?".... NU weet ik wat ze ermee bedoelde.... maar dan... verstond ik haar vraag niet: wat bedoelde ze ermee? in een flits van een seconde dacht ik - 1) en dan? maak dat een verschil? -2) zou dat erfelijk zijn en kan mijn dochter ook zoiets tegenkomen? 3) wat een domme vraag nu!....
Ik weet nu wel dat mijn positieve antwoord voor haar een "opluchting" was: ik had nog een kind, dus meer reden om te leven, weer bovenop te komen....juist.... maar, zoals ik tegen mijn dochter antwoorde als ze in verwachting van haar tweede kind was en ze eens tegen mij zei "Ma, ik zie zo graag Matisse: zal ik hem nog even graag zien als er een tweede kind komt?"... mijn antwoord was: je kan je liefde niet tellen als een rekensom: totaal= 100.... gedeeld door 1=100.... gedeeld door 2= 50% elk.... gedeeld door 10= 10% elk; de liefde (van een moeder voor haar kinderen) is ieder keer opnieuw 100%, het is een geheel: je kan het niet verdelen: je hart wordt ieder keer voor 100% groter.... en die 100% verdwijnen nooit meer en kunnen ook nooit vervangen worden door de 100% van een ander....Na de geboorte van Hélène verstond ze goed wat ik haar wilde uitleggen.....
Menslief!! Hoeveel keren heb ik dat gehoord in de bijna 9 jaar na de dood van mijn zoon! (met de beste bedoelingen natuurlijk!): mijn hersenen wisten het wel.... maar mijn hart was er niet mee eens....
Neen: ik MOET niet verder.... ik WIL verder!.... en voor TWEE dan nog!!!
Uitleg?: hier komt het (opgelet: ik ben in een periode van het jaar dat ik van mezelf weet dat ik misschien mensen kan kwetsen.... maar ik schrijf .... met de beste bedoelingen natuurlijk! (tussendoortje: in het Frans zegt men "L'enfer est pavé de bonnes intentions....).
Wie van ons (mensen) heeft het recht om te zeggen wat een ander MOET doen, behalve dus tegen zichzelf...????
Wie van ons (mensen) mag bepalen wat voor en ander "het beste" is: leven of niet meer leven????
Wie van ons (mensen) kan zeggen wie de moedigste (of de lafste zoals je het bekijkt) is: iemand die "kiest" om verder te leven of iemand die "kiest" om te sterven????
Wie van ons (mensen) kan zeggen wat het moeilijkste is voor een ander om een keuze tussen de twee mogelijkheden te maken????
Conclusie (ik geef hier MIJN conclusies: ik verwacht niet dat jullie ermee eens zullen zijn!):
Ik wist (en weet) dat ik nog mensen hier heb die mij "nodig" hebben.... maar ik wist (en weet) ook dat ik voor mijn zoon kon sterven, dat ik misschien voor mijn echtgenoot zal sterven, dat ik (hopelijk!) zeker voor mijn dochter, schoonzoon en kleinkinderen zal sterven: het is toch normaal!!!
Ik ben een mens met EEN VRIJE WIL en ik heb GEKOZEN om verder te leven voor mijn echtgenoot, mijn dochter, schoonzoon, kleinkinderen, mijn moeder en andere mensen dat ik heel graag zie.... maar als mijn tijd zal komen om te sterven zal het gebeuren.... ik maak me geen zorgen daarover!
Waarom niet?: er zijn alleen maar twee mogelijkheden:
1) Er is NIETS na de dood: dan is het helemaal gedaan en moet dus niemand zich zorgen te maken (ik niet en de mensen die overblijven ook niet!)....
2) Er is IETS na de dood... en dan zal ik met een glimlach "daar" toekomen ... en zien in de ogen van mijn zoon dat hij fier op mij is....en blij zijn dat ik terug bij hem ben.... na een leven (gedeeltelijk) voor twee te hebben zo goed mogelijk te hebben geleefd....
Dus: vanaf nu: graag "MOETEN" vervangen door "WILLEN" of "KIEZEN VOOR" a.u.b.!
De specialisten hadden gezegd dat mijn zoon thuis ging zijn met Pasen en hij had aan zijn vader gezegd dat hij moest zien dat zijn pelouse afgereden zou zijn en aan mij.... dat "zijn" tuin proper en mooi zou zijn voor zijn "thuiskomst".
We gingen, zoals ieder jaar, naar mijn schoonouders gaan eten met zijn "nonkels", tanten, neefjes en nichten.... en hij ging zijn "bestelling" doen aan Bonmama voor de maaltijd....
Zoals ieder jaar wil ik mijn tuin in orde hebben tegen Pasen: vandaag waarschijnlijk teveel bezig geweest en pijn aan de rug en een migraine die mij niet loslaat....
Pilletjes slikken en gaan "slapen".... of proberen....
Eerste week-end van de Paasvakanies achter de rug...
En... eerste dag na dit week-end: ieder jaar opnieuw: hij ging thuis zijn vanaf gisteren en had al zijn plannen klaar voor die twee weken: naar "zijn" caravane aan zee gaan (niet zo ver om, als het moest, terug in Brugge te kunnen), een week-end (of zoiets met de Chiro), nog dit en dat met die en die.... naar zijn Mamy (mijn moeder) rijden om haar te tonen dat hij beter was en... zijn auto: hij had ze gekregen in januari, was er heel fier op en ging met de carnaval vakanties naar Jumet rijden om ze te tonen.... in de plaats begon toen de nachtmerrie ...
Ik ga slapen.... en hoop dat ik van mijn zoon dromen....
Ik ben opgegroeid in een "moderne" gezinnetje: ik ben enig kind (vandaar mijn karakter....zegt mijn echtgenoot - ik versta niet goed wat hij daarmee bedoelt...)
Mijn moeder was echt gelovig, als ze jong was ging ze naar de mis, naar de biecht, las enorm veel, passeerde veel tijd bij de zusters... was een voorbeeld van een "geloving mens van toen"; ze leerde mijn vader kennen na de oorlog, zijn opvoeding was ongeveer dezelfde geweest maar hij was anders (misschien door wat hij, als gevangene, meegemaakt had): hij was meer zoals Sint Thomas: "eerst zien en dan geloven"... hij liet mijn moeder vrij maar na een tijd ging ze bepaalde "ritueel" anders bekijken: ze bleef echt gelovig maar.... met meer vrijheid...
Ik werd geboren en gedoopt maar als de moment kwam van de communie weigerde mijn vader: hij zei tegen de priester die bij ons kwam "ieder mens is geboren met een vrije wil: laat haar kiezen, als ze ouder zal zijn zal ze zelf de weg dat ze wil volgen kiezen..." dus heb ik geen mooie kleren en geen geschenken gekregen.... ik heb de lessen godsdienst gevolgd (nu en dan (al!) enkele grijze haar bezorgd aan de juffrouw met "ambetante" vragen) tot als ik 18 jaar werd en regentaat volgde: Frans, geschidenis en...zedenleer.
Ik heb enorm veel geleerd in die twee jaar: we moesten al de verschillende "pisten" onderzoeken, de verschillende godsdiensten, de verschillende "denkers"... en veel nagedacht... en MIJN weg gevonden: ik weet nog goed hoe ik dat moest proberen uit te leggen aan onze pastoor (en enkele "cathechisme" lessen krijgen om in de kerk te mogen trouwen: ik moest "goedgekeurd" worden om mijn communie te mogen doen!); maar ja hoor: ik heb voor het eerst de communie gekregen als ik trouwde!
Mijn echtgenoot komt uit een grote gezin (er zij 4 jongens en hij is de oudste), opgevoed door echt katholieke ouders met alles erop en eraan... en hij heeft dezelfde weg gevolgd....heel lang.... en ik heb hem vrij gelaten, met zijn vrije wil. Onze kinderen hebben van alle twee een deel mee gekregen: als ze nog "jong" waren hebben ze de weg van hun vader gevolgd maar als ze ouder werden hebben we ze HUN vrije wil hun weg laten bepalen...
Mijn echtgenoot en ik hadden ZEKER iets gemeen: we geloofden: hem in God... en ik in "iets" (de ene zegt God, de ander Allah, nog anders Bouddha, de grote denkers probeerden dat "iets" op een andere manier uit te leggen) maar voor mij is het ZEKER: er IS "iets"!!
Ik besef nu pas dat jullie moeten denken "maar waarmee is ze nu bezig?": wel, het zal duidelijker worden als ik na Pasen terug over de dood van mijn zoon en hoe het verder met mij is geweest... en is....schrijf....
Mijn echtgennoot en ik zijn dit week-end mijn moeder (meer dan 80 jaar) gaan bezoeken in Gosselies, in plaats van de "rapste" baan te nemen hebben we (gedeeltelijk) de "oude baan" genomen: Avelgem, Ronse.... hoeveel keren hebben we die weg gevolgd met onze twee kindjes mee om een week-end door te brengen bij mijn ouders (die nog in Jumet woonden dan!). Het was, na 4 uur, zonnig met hier en daar een mooi wit wolkje en ik moest weer denken aan een lied van Jacques Brel als ik naar al die frisse lentekleuren, die jonge bladeren, die mooie lucht..... "C'est dur de mourir au printemps..."
Wat ben ik blij dat IK dat denk.... en dat mijn zoon het niet ondervonden heeft!
Kort na de dood van een geliefde is daar natuurlijk geen sprake van: je bent er altijd mee bezig (luidop of in stilte) ... en andere mensen ook...
Naarmate de weken, maanden, jaren voorbij gaan wordt het anders: jij bent er wel nog mee bezig.... en anderen misschien ook wel maar.... het leven gaat verder en er is niets nieuw te vertellen over je geliefde: de tijd is (voor hem of haar) stilgestaan op de moment van zijn (haar) dood... er wordt er minder over gesproken en dan komt er een moment dat je, misschien zoals ik, zou kunnen denken "heb ik HEM (HAAR) gedroomd of leefde hij echt? ... en is hij er nog?"
Denk eraan als je mensen zoals ik wilt "helpen":
je moet niet altijd over die persoon spreken, zeker niet!, maar nu en dan bewijzen dat je hem (haar) niet vergeet.... hem (haar) niet "DOODZWIJGEN".... dat doet zoveel pijn....
Nu....na 9 jaar.... bijna zoals de andere dagen....
Beter uitgedrukt: een dag zoals al de andere dagen van mijn "tweede leven"...
Ik ben even koppig als hem: veel tijd nodig gehad maar eindelijk bijna kunnen doen wat ik wilde (met de hulp van "Boke", bedankt!): een virtuele "Paaskaars" in mijn blog krijgen...
Het gebeurde heel vaak de eerste tijd na zijn dood dat ik dacht dat ik aan het dromen was: een nachtmerrie.... en dat ik wakker ging worden....nu veel minder maar toch.... soms, zoals nu, denk ik nog "en als het waar zou zijn: als ik NU een nachtmerrie zou hebben?"....
Ik ben Marie-Luce
Ik ben een vrouw en woon in West Vlaanderen (Belg) en mijn beroep is geen meer..
Ik ben geboren op 03/11/1951 en ben nu dus 72 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: veel (gelukkig!) : klein-kinderen, planten, foto\\\'s, knutselen, en nu ook computer....
Ik ben Franstalig, getrouwd met een Vlaming en woon in Vlaanderen al meer dan 30 jaar. Mijn basis van de taal was wat ik op school geleerd had (en dat was niet mijn beste vak!)...
Nu spreek ik goed maar schrijven is moeilijker: meer uitleg in mijn blog
de tijd vliegt snel zo leef ik vaak in toekomst en verleden droom en herinnering
mocht ik ooit in zuchten en in weeën dromen dat je meer bij me bent voor altijd vanaf heden.
Dala
Ticket To Heaven
I can see what you're looking to find in the smile on my face In my peace of mind, in my state of grace I send what I can to the man from the ministry He's a part of heaven's plan and he talks to me
Now I send what I can to the man with the diamond ring He's a part of heaven's plan and he sure can sing Now it's all I can afford but the lord has sent me eternity It's to save the little children in a poor country
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everylasting life All the way to paradise
Now there's nothing left for luxuries Nothing left to pay my heating bill But the good lord will provide, I know he will So send what you can to the man with the diamond ring They're tuning in across the land to hear him sing
I got my ticket to heaven and everlasting life I got a ride all the way to paradise I got my ticket to heaven and everlasting life All the way to paradise, all the way to paradise.
Dire Straits
Tears in heaven
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
Would you hold my hand if I saw you in heaven? Would you help me stand if I saw you in heaven? I'll find my way through night and day, 'Cause I know I just can't stay here in heaven.
Time can bring you down, time can bend your knees, Time can break your heart, have you begging please, begging please.
Beyond the door there's peace I'm sure, And I know there'll be no more tears in heaven.
Would you know my name if I saw you in heaven? Would it be the same if I saw you in heaven? I must be strong and carry on, 'Cause I know I don't belong here in heaven.
