Ik ben Hellemans Karl, en gebruik soms ook wel de schuilnaam Cladonia.
Ik ben een man en woon in Schilde () en mijn beroep is Zoeken naar verwondering.
Ik ben geboren op 19/05/1938 en ben nu dus 86 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: Zie link naar Natuurgidsen Schilde.
Natuur
en natuurbeleven
18-01-2010
Roze wasporia
Een zeer zeldzame saprofyt op dood hout (hij verteerd dood hout) de "Roze wasporia" (Ceriporia excelsa). Het vruchtlichaam is korstvormig en wasachtig (vandaar misschien de naam 'wasporia'?). Er zijn gaatjes in maar zeer klein 1-3 per mm! Jong is deze zwam zalmkleurig of purperrrood. Deze foto is van zeer nabij genomen, even op klikken om te vergroten! Een tweede foto van iets verder getrokken in de "bijlage" , even op "bijlage" klikken.
Dit is een zeer kleine saprofyt op dood hout: het "Breedsporig hangkommetje" (Merismodes anomalus). De zeer kleine napvormige tot smal bekervormige vruchtlichamen staan dicht opeen. De binnenzijde is roomkleurig- gelig en het heeft een viltigegeel-bruine buitenzijde. Het is 0,3 -0,5 mm groot!! Men heeft dus een loepe nodig om het goed te zien! Ook hier zeker op de foto klikken vergroten) om er een indruk van te krijgen. Wel mooi om het te vinden. Dit is wel niet gemakkeelijk omdat het zo klein is, maar het komt toch tamelijk algemeen voor , ook zelfs op plantenresten!
Hier hebben wij nog een bewoner van dood hout: de "Paarse knoopzwam" (Ascocoryne sarcoides), het is wel de imperfecte vorm! D.w.z. het maakt geen volwaardige sporen aan, wel ongeslachtelijke. De volwaardige vorm heeft de tol- tot schijfvormigevruchtlichemen die meer op een knoopje lijken. Deze vorm komt meer voor en is glanzend, paars- tot paarsbruin en knop- tot kussenvormig! Hij wordt dan ook nog anders genoemd met de wetenschappelijk naam Pirobasidium sarcoides. (Even op de foto klikken om te vergroten).
Het "Gewoon fluweelpootje" (Flammula velutipes) hebben we reeds getoond op 01/01. Even daar gaan kijken voor meer uitleg. Hier zien we het onder de sneeuw bedekt en reeds na dagenvorst! Wij vertelden reeds dat hij tegen vorst kon! Hierbij het bewijs...Even op deze foto klikken om te vergroten. .Nog een foto in "bijlage".
De "Oranje aderzwam" (Phlebia radiata) hebben we reeds op 01/01 besproken met enkele foto's! Even daar gaan kijken voor meer uitleg. Nu hadden wij de gelegenheid hem te trekken half bedolven onder de sneeuw! Dit konden, wij niet laten voorbijgaan! Voor een tweede foto met sneeuw even op de "bijlage" klikken.
De "Franjetandjeszwam"(Hyfodontia barba-jovis) is ook een saprofyt op dood hout. Het vruchtlichaam is week en dicht bezet met lange en aan de top franjeachtigingesneden tandjes! Normaal heeft men hier wel een loep voor nodig. Plezant hierbij is dat de wetenschappelijke naam H. "barba-jovis" = "baard van Jovis" dus naar de baard van Jovis verwijst. In "bijlage" nog een opname van meer nabij. Even op die bijlage klikken dus.
De "Waaierkorstzwam" (Stereum subtomentosum) heeft leerachtige veruitstaande en waaiervormigeschijnhoedjes (Goede Nederlandse naamgeving!). Zij zijn ook wat golvend. We zien ze hier vooral meer op de zijkant en onderaan op de staan. De bovenzijde is harig viltig en is ook wat concentrisch gezoneerd met bruin- of grijsoranje tot okergeel. Soms zijn ze ook met groenige algen bedekt en ziet men nog alleen de wittige groeirand. Interessant hier op de foto zijn ook de nog kleinere roodachtige vlekken meer bovenop de stam. Het zijn nog jonge,beginvormen van deze zwam.
Ook weer een zwam die op dood loofhout te vinden is: de "Gerimpelde korstzwam" (Stereum rugosum). Hij is helemaal korstvormig en kan wel enkele decimeters lang worden. De buitenzijde is glad, wittig -gelig tot grijsroze. Wat er wel bijzonder aan is, is dat hij bij beschadiging (als men er over wrijft b.v.) bloedend rood verkleurt! Onze foto hierbij geeft er een ware demonstratie van. Even op foto klikken om te vergroten!
Een nogal zeldzame "Berijpte schorszwam" (Peniophora lycii)! Schorszwammen zijn saprofyten op hout d.w.z, zij verteren en leven van, dood hout. Het vruchtlichaam is wasachtig,jong is dit berijpt , er licht een lichtgrijze (witte) rijp op. Daaronder is een violette kleur waar te nemen en als hij helemaal droog is wordt hij lilagrijs. Het kiemvlies ligt helemaal bovenaan de zwam. Vandaar zullen de sporen verspreid worden. Een korstzwam met bijzondere kleuren!
Het "Waaiertje" (Schizophyllum commune) is een heel bijzonder zwammetje. Bovenaan is het schelpvormig en wit tot grijswitzonder steel aangehecht en met grof vilt aangehecht.(Even op foto klikken om te vergroten.) De rand is wat onregelmatig ingesneden tot gelobd soms. Het is eigenlijk het hele jaar door te vinden op dood hout en veroorzaakt ook witrot (zoals de Valse tandzwam, zie hiervoor 4/01). De lamellen maken het echter uitzonderlijk! Deze zijn namelijk gespleten! Deze kunnen bij droogte inkrullen om de sporen tegen uitdrogen te beschermen! In "bijlage" een foto van deze gespleten lamellen. Even op bijlage klikken. (Schizo = gespleten en phyllum = blad!)
Nog een zwam voor de winterperiode. De "Valse tandzwam" (Schizospora radula) is een saprofyt dus te vinden op dood hout. Hij veroorzaakt "witrot" dwz. dat hij de stevige celstructuur van het hout verteert zodat er tenslotte een weke massa hout, doorgaans wit van kleur, overblijft. Het vruchtlichaam is week, korstvormig en heeft wittige gaatjes die in een tandje uitlopen. Hier lopen de gaatjes eigenlijk in één tandje uit aan één zijde, vandaar dat wij rondachtige tanden zien. (Zeker even op de foto klikken om te vergroten het zijn tenslotte geen grote tanden!)
De "Vergroeide kogelzwam" (Hypoxylon multiforme) is een bij uitstek te ontdekken zwam in de winter als er daarbuiten niet veel te vinden is. Deze korstzwam staat vooral op berk en is bij rijpheid zwart, zoals hier. Hij is kussenvormig omdat de zwam aan elkaar groeit. Het oppervlak is knobbelig. De kleinere bobbeltjes zijn de bovenzijden van de aparte ronde vruchtlichamen (peritheciën) van de zwam die later een zwart sporenpoeder geeft. (Even op foto klikken om te vergroten.) De wetenschappelijk naam is ook veelzeggend: (Griekse "hypo" = op en "xylon"= hout, dus "op hout (groeiend)". "multiforme"= veelvormig).
Het "Gewoon fluweelpootje" (Flammulina velutipes) is een bij uitstek winterse paddenstoel. Deze zwam is ongevoelig voor vorst en rot niet weg! Hij is heldergeel of oranjegeel tot roestkleurig geribd. De lamellen zijn crème tot lichtgeel zoals we aan de onderzijde kunnen zien. (Even op de foto klikken om te vergroten). De steel is vanaf de voet tot op een wisselende hoogte bruin-fluwelig maar aan de top terug meer geel wordend. Het vlees is elastisch maar de steel is taai. Staat op stronken en takken van loofbomen en groeit, zoals hier te zien, in bundels! Hij zou ook nog eetbaar zijn, best alleen de hoed te bebruiken. Blijkbaar zijn er in de winter dus ook nog eetbare paddenstoelen! In "bijlage" nog een foto van meer nabij! (Ook even op "bijlage" klikken).
De "Oranje aderzwam" (Phlebia radiata) is een prachtige korstzwam die in de winter wel opvalt door zijn bijzonder mooie kleuren. Hij is helder oranjerood tot dooier- of chromaatgeel, de centrale delen meer vleeskleurig roodachtig en bij oude exemplaren helemaal vleeskleurig. Het vruchtlichaam is helemaal aanliggend en kamachtig geribbeld of gegroefd. Hij voelt wat gelatineus aan. Komt nogal veel voor op dode stammen, stronken of takken van verschilende loofbomen. Deze stond op een dode beuk. Het is een saprofyt , leeft dus van dood hout. In "bijlage" nog een afbeelding, er even op klikken!
Een blad van een "Braam" ( Rubus) in een winterse tooi. De rijp is ook aangeslagen op de haartjes van de bladeren, dat maakt het juist bijzonder. In "bijlage" ook nog een andere foto van Braam. Het blad is hier nog wel groener. (Even op klikken)
De "Zwarte knoopzwam" (Bulgaria inquinans) is tol- tot schijfvormig. de binnenzijde als hij droog is, is mat, indien vochtig glanzend bruinzwart tot zwart. Deze lijken nog jonge exemplaren en hebben ook een groenig-zwarte schijn binnen in. Groot worden deze schijfjes niet: maximaal 4 cm. De buitenzijde is kleiïg vlokkig met een enigszinds overstekende rand en ook donkerbruin tot zwart. Zij breken door de schors van recentelijk gevelde stammen en gevallen takken van eiken en beuken. Hier stonden deze twee kleintjes op een recentelijk gevelde beuk.
De "Stijfselzwam" (Exidia thuretiana) zou eigenlijk best ook een trilzwam genoemd kunnen worden. Hij behoort tot dezelfde familie als de "Zwarte trilzwam" (Exidia plana) zie op 19/12. De "Exidia" familie dus. Hij is touwens ook gelatineus, taai en verslijmend. De bovenzijde is wit tot blauwwitsoms met een roze tint. Verder ziet hij er vlak, kussen- tot bolvormig uit. Wel is hij meer te vinden op reeds vermolmde takken en stammen van loofbomen op een matig vochtige en ook voedselrijke grond. Hieronder volgen nog 7 zwammen die in de Nederlandse benaming "Trilzwam" hebben meegkregen. (Dit is dan toevallig de 450 -ste foto met wat kommentaar!) Steeds op de foto klikken om te vergroten!
De "Gele trilzwam" (Tremella mesenterica) is waarschijnlijk de meest voorkomende van de trilzwammen. Hier heeft hij wel een bijzonder uitzicht! Hij is bevroren! De lobben zijn ingezakt en afgeplat en ook de kleur is wat bijeengekomen in de plooien van de lobben. Normaal is de buitenzijde glanzend, hersenachtig geplooid en gelobd. De kleur is dan helemaal bleek- tot goudgeel. Het vlees is dan gelatineus terwijl het nu stijf stond van de vorst! Veel te vinden op takken van allerlei loofbomen. (Even klikken op de foto om te vergroten) Hieronder vind u nog zes andere trilzwammen, samen is het een niet onaardige collectie!
De "Bruine trilzwam" (Tremella foliacea) kan een 12 cm groot worden en is donker barnsteenkleurig tot zelfs roodbruin. Als hij indroogt wordt hij zelfs zwart. Hij is samengesteld uit nogal brede, golvende en gekroesde lobben. Meestal te vinden op dood hout van allerlei loofbomen. Hij zou zelfs eetbaar zijn : geblancheerd in salades! Wel prachtig van kleur als hij er zo vochtig bijstaat. (Even klikken op de foto om te vergroten).
Nog een trilzwam: de "Eikentrilzwam" (Exida truncata). Hij is wel tol- tot knoopvormig. De bovenzijde is mat tot glanzend en zwart tot bruinzwart. Op de onderzijde heeft hij ook wat stompe stekels of stoppels (vandaar ook wel eens stoppeltrilzwam genoemd) met dezelfde kleur als bovenaan. (Zie bijlage). Hij is ook gelatineus maar wel taai in vergelijking met andere trilzwammen. Hij is ook aangehecht met één aanhechtingspunt en meestal op eik te vinden. Een tweede foto staat in "bijlage" met de "stoppelige" onderzijde. (Even op klikken).