GERAARDSBERGEN (RKnieuws.net) - Het dekenaat Geraardsbergen in het landelijke wondermooie zuiden van het bisdom Gent omvat zestien parochies. De pastoraal wordt er gedragen door de pastoor-deken Rudy Van Acker, twee andere pastoors, vier diakens en een brede kerngroep van geëngageerde vrijwilligers. Zo ook de dooppastoraal.

Als er een ‘volkskerk’ bestaat, dan hoort in het dekenaat Geraardsbergen de kinderdoop daar zeker in thuis. Er zijn nog vrij veel doopaanvragen (ongeveer evenveel als tien, vijftien jaar geleden). Bij de meeste jonge ouders die het doopsel voor hun kindje aanvragen, is er behoorlijk wat goede wil, veel dankbaarheid om het nieuwe leven, een sterk verlangen om goede ouders te zijn en een eerder vage, maar toch gelovige motivatie. Er is zeker het besef: "Hier is méér aan de hand… Dit is méér dan mensenwerk…’’ Er is ook het verlangen om bij die grote christelijke familie te behoren, meestal niet als "kernleden’’, maar toch wel als familieleden. En men wil zijn gezin bouwen op de evangelische waarden. Uitgesproken wordt dat allemaal niet. Daar heeft men de woorden niet voor.

Het dekenaat Geraardsbergen maakte de keuze om niet zomaar het doopsel toe te dienen (of te weigeren), maar om mét deze jonge gezinnen – al staan de meeste verder af van het kerkelijke (be)leven – toch een paar stappen weg af te leggen. In de dooppastoraal will men hen de kans geven dichter bij Jezus en zijn Boodschap te komen, en zich een beetje meer thuis te voelen in de plaatselijke kerkgemeenschap.

"Daarom kozen wij ervoor om in de dooppastoraal drie elementen wat sterker te laten meespelen, maar wel zo dat de trede die moet worden opgegaan niet te hoog is. We willen dus een paar stappen zetten, in de hoop en het vertrouwen dat een verdere groei op de geloofsweg (later) kan volgen", aldus deken Van Acker.

"De drie elementen die we meer gewicht geven in de dooppastoraal zijn: de ouders uitnodigen echt te kiezen, de catechese met de ouders en de kerkverbondenheid".

"Deze aanpak geldt niet slechts in een paar, maar in álle parochies van het dekenaat Geraardsbergen. In verschillende fasen werd ze mét en vóór heel ons dekenaat uitgewerkt".

Vier stappen

De dooppastoraal gebeurt in vier stappen:
(1) de aanvraag
(2) de catechese
(3) de viering
(4) de nawerking.

"De aanvraag is zeer eenvoudig, maar moet door (een van) de ouders gebeuren (en niet door bijvoorbeeld een oma). Wij willen papa en of mama de doop van hun kindje horen aanvragen.

Deze aanvraag gebeurt bij de pastoor of in het dekenale secretariaat. De gegevens worden genoteerd, de werkwijze in ons dekenaat wordt eventueel uit de doeken gedaan.Vanuit secretariaat of pastorie wordt dan een doopcatechist verwittigd.

De doopcatechist speelt een mooie en belangrijke rol. Zij (want het zijn bij ons allemaal dames) gaat op huisbezoek bij de jonge ouders. De gelukwensen van de parochie worden overgemaakt en een informeel gesprekje, soms (zelden) een diepergaand gesprek, volgt.

De doopcatechist overhandigt de ouders ook de doopbrochure die wij uitwerkten. Deze brochure is eenvoudig maar degelijk, oogt fris en nodigt uit tot lezen. De ouders vinden erin: een gelukwens, een korte omschrijving van de betekenis van het doopsel, de inhoud van het engagement dat ze op zich nemen, het uittekenen van de symbolen, een paar evangeliepericopen, een bladzijde voor een ouder zusje of broertje en een wens voor verdere groei. Maar alles eenvoudig, fris, verstaanbaar en niet te uitvoerig.

De doopcatechist nodigt de ouders ook uit om een van de doopontmoetingen mee te maken. Van ten minste een van de ouders wordt verwacht dat hij/zij dat doet (tenzij dat een van de vorige jaren bij de doop van een ouder kindje gebeurde).
We organiseren in ons dekenaat twee doopontmoetingen per maand. Ze duren ongeveer een uur en een kwart. De sfeer is er gemoedelijk. Er is een korte kennismaking, een babbeltje over de bevalling en het kindje. De betekenis van het doopsel wordt op een heel bevattelijke wijze uitgelegd. Ook de betekenis van de symbolen water, licht en olie komen aan bod. Er is een aangepast gebedsmomentje en ruimte voor enkele praktische regelingen. Eventueel kan (nadien) ook een persoonlijk gesprekje met priester of diaken.

In zo’n doopontmoeting – waar we met verschillende jonge ouders samen zijn – lukt het vlotter om tot catechese te komen, dan in het huisbezoek aan één afzonderlijk gezin, waar het onze ervaring was dat het gesprek meestal vriendelijk was, maar aan de oppervlakte bleef.

We stellen vast dat de jonge ouders wat op hun hoede en sommigen een beetje argwanend naar de doopontmoeting komen, maar tevreden en dankbaar naar huis terugkeren. De ervaring van de jonge ouders: "Wij zijn (ook) Kerk’’, die er reeds was in het huisbezoek door de catechist, is duidelijk aanwezig in de doopontmoeting. We trachten ze ook in de doopviering te accentueren".

Doopgelegenheden

"Het gezellige, maar vaak nogal besloten familiale gebeuren, dat het doopsel vaak is, proberen we open te trekken. We stapten dan ook af van het "U vraagt, wij draaien’’, waarbij we doopten op alle mogelijke momenten, tot vier doopvieringen onmiddellijk ná elkaar in dezelfde kerk… Zoiets doen we niet meer.

Er zijn doopgelegenheden in alle kerken van het dekenaat, maar niet overal op om het even welke dag en uur. Er is een regeling: die zondagnamiddag kan het daar, die zaterdagnamiddag daar. Willen ouders absoluut een bepaalde dag, waarop geen doopgelegenheid gepland is in de parochiekerk van hun omgeving, dan zijn ze heel erg welkom in een andere kerk van het dekenaat. (We stellen trouwens vast dat dit voor deze jonge ouders niet zo’n probleem is.)

In de vijf parochies waar ik pastoor ben stimuleren wij ook (zonder te verplichten) om het doopsel te laten toedienen tijdens een zondagsviering. Dan immers is de geloofsgemeenschap (die een kindje - en een gezin - opneemt in haar schoot) dáár. Dan is er muziek, zang, gebed, komt het leven van de Kerk aan bod… De verschillende noodzakelijke elementen van het doopsel worden "uitgesmeerd’’ over de viering. En… veel langer dan gewoonlijk duurt die niet…

De ouders en familieleden van de kleine dopeling zijn na de viering meestal heel blij en dankbaar. Ze voelen zich een stukje meer aanvaard en thuis in de Kerk. Ook de vormelingen en andere kinderen, de jonge gezinnen en de meeste van de oudere aanwezige gelovigen staan heel positief tegenover dit dopen in de zondagsviering.

De nawerking van het doopsel bestaat hoofdzakelijk in de jaarlijkse "kinderzegen’’. Die bestaat uit twee delen: een kort gebedsmoment in de kerk en een kans tot ontmoeting en gesprek bij een kopje koffie of een frisdrank in het parochiale centrum of achteraan in de kerk. De kinderzegen wordt mee voorbereid met enkele kleuterleidsters en enkele jonge moekes. Aan het ontmoetingsgedeelte helpt vaak een parochiale vrouwenvereniging als KAV of KVLV mee. De ouders wier kindje in de loop van het voorbije jaar werd gedoopt, kunnen dan ook de doopschelp (aandenken met naam, datum…) komen afhalen.
Op de jaarlijkse kinderzegen – die voor enkele kleinere parochies soms samen gebeurt - worden de gezinnen met kinderen tot en met het eerste leerjaar uitgenodigd. En het gaat er – ook in de kerk – levendig en zeer kleutervriendelijk aan toe. Maar er is ook altijd ruimte voor een stukje evangelie, voor enkele gebedjes. Het persoonlijke kruisje door priester en diaken bekronen de kinderzegen.

Dooppastoraal zoals wij het in ons dekenaat proberen… We voelen er ons heel gelukkig in en we zien dat het heel wat jonge gezinnen een beetje dichter bij Jezus’ Boodschap brengt en hen helpt zich wat meer welkom en thuis te voelen in onze kerkgemeenschap", aldus Rudy Van Acker, pastoor-deken van Geraardsbergen. (tb)