Er bestaat niet alleen Kantporselein maar ook

“Metaalkant”.

Cal Lane

Cal Lane, geboren in 1968, is een Amerikaanse kunstenares, een gediplomeerde lasser.

Tijdens de prestigieuze tentoonstelling “Kantlijnen” in 2008 konden wij werken van haar bewonderen.

Zij is creatief bezig met plasmastraal en oud metaal.

Van industriële gebruiksvoorwerpen zoals autodeuren, olievaten, balken, kruiwagens en spaden maakt zij beeldhouwwerken van kant.

In 2007 heeft The New York Times een hoofdartikel aan deze kunstenares gewijd. Haar werken reizen de wereld rond en kennen overal veel bijval!

22-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Het is er eindelijk van gekomen ...een bezoek aan de kantkamer van Sint Carolus Borromeus kerk in Antwerpen.
Ik had er echt veel moed op en het bezoek is zeker niet tegengevallen. Een mooie collectie klassieke kant voorzien van de nodige uitleg van ondermeer Lieve Vroom, die ook meegewerkt heeft aan het boek Van speldengrond tot Turnhoutse kant.
Het enige minpunt was dat we geen foto's mochten nemen. Waarom ? Misschien is men bang van "industriële spionage"!! (grapje)
Ondanks dat breng ik zeker nog eens een bezoekje want de collectie verandert regelmatig.




Gelukkig heb ik nog foto's van Turnhout.

21-01-2010 om 18:07 geschreven door Gisela

De grote technische tekeningen zijn kunstwerken op zich.
De prikkingen en afgewerkte kanten staan in het boek.

19-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Mode had weinig invloed op de motieven van de Turnhoutse kant. Door de jaren heen bleef men klassieke motieven zoals dieren, bloemen en jachttaferelen klossen.

Uitzonderingen zijn deze twee kanten uit de Art Deco periode.





Voor de prikking verwijs ik naar het boek
" Van speldengrond tot Turnhoutse kant "

18-01-2010 om 17:48 geschreven door Gisela

Siergronden of vullingen

De motieven van de Turnhoutse kant worden meestal opgesmukt met diverse siergronden :

Vliegskes, spinnen, kerriën, enz…

Van deze vullingen bestaan er vele varianten die in het boek haarfijn zijn behandeld.




Bloemenranken en dierenmotieven waren karakteristiek voor de Turnhoutse kant. Om deze brde kanten te klossen waren er honderden klossen nodig. In Turnhout werkte men dan ook dikwijls op een kussen met een diameter van 100 cm daar waar 6O cm een meer gangbare afmeting is.

17-01-2010 om 21:35 geschreven door Gisela

Voor de kantwerkster aan een patroon kan beginnen , is er al heel wat werk aan vooraf gegaan.

Het ontwerp voor een kant werd getekend door de kanthandelaar of door de prikster.

Voor bijzondere stukken werd soms beroep gedaan op een kunstenaar.

Het ontwerp omzetten in een patroon, voor de kantwerkster, was de taak van de prikster. Zij tekende en prikte verscheidene rasters die de basis vormen voor de gronden en siergronden.

Op de doorsteek staan de motieven getekend. De puntjes van de rasters worden tussen de motieven geprikt. Als de doorsteek klaar is wordt hij op het karton voor het patroon gelegd en alle gaatjes worden zorgvuldig doorgeprikt.


Tekening van een albeboord
Sint Catharinakerk Hoogstraten

16-01-2010 om 22:37 geschreven door Gisela

In Taxandria museum waren dus de klassieke kanten tentoon gesteld en in het stadhuis werd de technische kant van KANT belicht.



Patronen en prachtige technische tekeningen sierden het geheel.

15-01-2010 om 22:59 geschreven door Gisela

De “stoof” behoorde tot het alaam van de kantwerkster.

 Taxandria heeft een leuke collectie stoven.

Ik heb in één van de vorige berichten al beschreven dat er in de stoof een “grispot” met smeulende kolen, geplaatst wordt. De kantwerkster plaatste haar benen aan weerskanten van de stoof of er bovenop en verwarmde zo haar voeten en benen.

 Ik heb een leuke betekenis van “grispot” gevonden.

Een grispot is een vuurpot of lollepot.

Volgens Kiliaan, in de 16^de :

Lollen

is de dijen koesteren, d.w.z. met gespreide benen het onderlijf warmen onder de rok boven een pot.

Grissen

is zich rustig warmen dicht bij een vuur.

14-01-2010 om 18:58 geschreven door Gisela

Kantwerken was een sociale bezigheid en als het weer het toeliet werd er buiten, in groep, kant geklost.

Kantwerksters beschikten ook over enkele “volkswijsheden”.

Om kant wit te kunnen werken was snuiven een algemeen gebruik. Tevens bewaarde men ook een aluinsteen in de lade waar de gewerkte kant werd bewaard tot hij bij het kantkantoor werd afgeleverd. Men was er vast van overtuigd dat aluinsteen alle vuil aantrok.

Ook een slecht ruikende adem was slecht voor het kantwerk omdat men tijdens het werken met de mond dicht bij het kantkussen zat.

Maar het toppunt vind ik het volgende:

Al van jongs af kregen kinderen voor ze begonnen met werken, een slok jenever om hun van een slechte adem te bevrijden.

13-01-2010 om 18:38 geschreven door Gisela

11-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Er is nog een uitdrukking ivm kant die men zeker NIET letterlijk moet nemen maar het is toch een mooie "one-liner".

Iemand van kant maken

Liefst niet in de letterlijke betekenis maar ...

Ik kan wel een poes van kant maken,



een koe van kant maken,



 een leeuw van kant maken,



zelfs een kantwerkster van kant maken.




In Zele heeft men in WOII zelfs koningin Elisabeth van kant gemaakt !!!

09-01-2010 om 14:31 geschreven door Gisela

Uitdrukkingen en gezegden  3
 

De laai smeren :

Wanneer de leerling-werkster haar eerste kantje af had, legde de moeder één of twee centjes in de “laai”. Dat gebeurde ook als de leerling een nieuw soort kant kon werken.

Haar uitzien kennen :

Zo bedreven zijn in het kantwerken dat men ook zonder voorlichting kan klossen.

Onze –Lieve-Vrouw staat boven alle vrouwen en de “grispot” er onder !

Een grispot is een aarden pot, gevuld werd met warme houtskool, die in de “stoof”, onder de rokken, geplaatst werd.

In Taxandria museum is ook een verzameling

“Madonna met kind”

De kledij versierd met kant- en borduurwerk.

07-01-2010 om 21:39 geschreven door Gisela

Uitdrukkingen en gezegden 2

Voor Sint-Graaf werken :

Sint-Graaf was de graaf van halfvasten. Dan mochten de leerlingen die hard gewerkt hadden, een figuurtje in suikergoed kiezen.

In de kant zijn :

In kant  gekleed zijn

De ellen maken het geld :

Hoe langer de kant, hoe meer de verdienste

Ineenhangen gelijk garen op een kloske :

Goed overeen komen

Kant hebben is bankbiljetten hebben

Kant dragen is een teken van welstand

Bron : Van speldengrond tot Turnhoutse kant

In Taxandria museum is ook een verzameling

“Madonna met kind”

De kledij versierd met kant- en borduurwerk.

06-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Uitdrukkingen en gezegden 1

De laatste speld uit de lucht werken :

Zo laat bij daglicht werken dat men nog juist genoeg ziet om een speld te steken

’t Kantje is ziek

’t Kantje zit op zijn gat

’t kantje is aan ’t slabakken :

Het gaat niet goed met de kantnijverheid

Op de kotjes werken :

Bedreven genoeg zijn om zonder patroon te werken

Zonder cent gaan :

De dagelijkse taak niet voltooid hebben en dus geen cent krijgen

De lichter begieten :

Voor de eerste keer met licht werken

Binnenkijken bij de rijke burgerij, rond 1900.

05-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Kantwerkster



Kantwerk van Treske Croenen met een diameter van 15,50 cm.

04-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Spinster



Rond kantwerk met diameter 15,50 cm van
Treske Croenen (°1913/+2003)

03-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

01-01-2010 om 00:00 geschreven door Gisela

Voor iedereen een prettig eindejaar en een weldoordachte, optimistische stap in het nieuwe jaar !!!

31-12-2009 om 14:55 geschreven door Gisela

Om in de eindejaarssfeer te blijven, laat ik de berichten over Turnhout even rusten.
Na nieuwjaar "vliegen we er terug in" met nieuwtjes en weetjes over KANT.


Kersttafereel in Italiaanse naaldkant

30-12-2009 om 23:33 geschreven door Gisela

Een doopmantel.

Het patroon bestaat uit 11 verschillende delen.

Perfect gewerkt met eindeloos geduld.

Ik vraag mij af hoeveel de kantwerkster aan zo’n stuk verdiende maar het leeuwenaandeel was natuurlijk voor de kanthandelaar die voor het patroon en het materiaal zorgde.

29-12-2009 om 21:56 geschreven door Gisela