Gisteren reden mijn vrouw en ik door het Groningse land en troffen in Onderdendam bijgaand beeld aan bij de brug over het kanaal. Het kwam vroeger veelvuldig voor dat de vrouw van de schipper aan een lijn het schip voort trok, terwijl zij langs de boorden van het kanaal liep. Vaak was er een speciaal pad aangelegd langs het kanaal, dat het 'jaagpad' werd genoemd. Het was nu niet bepaald echt vrouwenwerk, maar ja, de schipper moest aan het roer staan,nietwaar?
Op de zijkant van het beeld staat de volgende tekst in het Groninger dialect te lezen, die alles verklaart:
" Wel zien vraauw laif het holdt heur veur ogen," zee schipper en dee heur ien lien.
(Wie zijn vrouw lief heeft houdt haar vóór zich zei de schipper en deed haar in de lijn.)
We beleven momenteel zonnige dagen in de lente. Reden waarom ik eens in mijn archief ben gedoken naar een voorjaarsfoto in de Ooster-poortwijk. Ik trof bijgaande foto aan van een villa in het Zuiderpark in het jaar 1989 met een Japanse Kers in volle bloei. In dat jaar werd er een verwoede campagne gevoerd tegen de sloop van de negentiende eeuwse wijk Oosterpoort en gelukkig met succes, al vond er wel een gedeeltelijke sloop plaats. Het grootste deel van de wijk bleef behouden, waardoor aan het karakter van deze wijk recht werd gedaan.
Ja, het heeft even geduurd voordat ik weer in bloggenland ben aangekomen, maar dat heeft dan ook een oorzaak. Op 14 april a.s. vindt in onze stad het zesde Vier Koren Concert plaats, waarvan ik de initiator ben namens mijn koor. Dat houdt naast het vergaderen in, dat je er vooral voor moet zorgen dat een en ander ook financieel verantwoord is. De vier deelnemende koren hebben dan ook de opdracht meegekregen om sponsors aan te trekken uit de middenstand door middel van advertenties. Zo'n acquisitie kost veel tijd, maar uiteindelijk hebben we met ons allen 70 adverteerders weten te interesseren. Maar dan moet alles nog in de computer verwerkt worden tot een verantwoord programmaboekje en dat heeft me veel tijd gekost, zodat mijn blog een tijdje op non-actief heeft gestaan. Je kunt nu eenmaal niet alle zeeën bevaren ............
Gistermiddag vond de maandelijkse bijeenkomst plaats van de Senior HCC-leden, een bijeenkomst waar maandelijks een bepaald onderwerp centraal staat. Ditmaal was er een professionele fotograaf uitgenodigd om de mensen wegwijs te maken in de digitale fotografie. Deze middag handelde het voornamelijk over het portretteren van mensen, hetgeen hij met voorbeelden op het projektiescherm onderstreepte en vervolgens mensen op pad stuurde om portretten van elkaar te maken. Niet iedereen ging naar buiten, maar binnen werd er hevig gediscussiëerd met de fotograaf, zoals bijgaand beeld illustreert, over de werking van hetdigitale fototoestel.
Vandaag zomaar een foto van Groningen, namelijk de Hereweg. Deze weg ligt op een uitloper van de Hondsrug en vormde vroeger de enige toegang tot de stad. Heerweg was vroeger een weg, waarover het leger zich kon verplaatsen. (heir = leger).
Enige tijd geleden maakte ik deze 'luchtfoto' van de 19e eeuwse Oosterpoortwijk, de wijk, die mij dierbaar is geworden, doordat ik hier als leraar/directeur basisonderwijs 36 jaar heb gewerkt. De foto is genomen vanaf het dak van het Rijksgebouw voor Studiefinanciering, van waar je een prachtig uitzicht hebt op de omgeving.
Ook Anton Pieck legde molens vast, zoals deze molen in Oskam, waar dat ook moge liggen. De Vereniging 'De Hollandsche Molen' heeft een reizende tentoonstelling voorbereid onder de titel 'Meesters en Molens - van Rembrandt tot Mondriaan'. Uitgangspunt van deze tentoonstelling is de artistieke interpretatie van de molen door Nederlandse meesters vanaf de 17e eeuw. Zij brachten het moderne Nederland in beeld met de molen als kenmerk. Naast werken van Rembrandt en Mondriaan zijn indrukwekkende schilderijen, tekeningen en prenten te zien van kunstenaars als Van Goyen, Hobbema, Gabriël en Van Gogh. Of deze molen van Anton Pieck ook een plaatsje is toebedeeld tussen de meesters..........?
Enige jaren geleden fotografeerde ik deze molen in het Friese stadje Sloten. Deze stellingmolen werd in 1870 aangekocht door Daniël Ruurd Westra. In 1897 werd deze molen bij openbare verkoping verkocht voor fl. 925,00. Nadien verpauperde de molen en verkeerde in 1917 in een desolate toestand. Daartoe werd er een vereniging gesticht voor het behoud van de molen met de naam 'Vereeniging De Korenmolen'. De molen werd nadien gerestaureerd voor een bedrag van fl. 1495,00, maar in 1930 werd de molen door de bliksem getroffen en werd weer opgeknapt voor fl. 479,00. Prijzen, die we ons nu niet meer kunnen voorstellen. Verdere restauraties vonden plaats in de jaren, 1949, 1963, 1974 en 1994. In het jaar 2005 werd aan de molen een nieuwe naam gegeven, namelijk 'De Kaai'
Dit jaar viert Nederland het 'Jaar van de Molens', omdat het dit jaar precies 700 jaar geleden is dat de eerste poldermolen in Nederland werd gebouwd. Naast de traditionele klompen en tulpen worden ook de molens vereenzelfigd met Nederland. Geen wonder, want zo'n 100 jaar geleden telde ons land nog tienduizend molens die nog volop in bedrijf waren. De vereniging 'De Hollandsche Molen' zet zich al 80 jaar in voor het draaiend houden van onze molens en dat blijkt ook nodig, want veel molens verkeren in een slechte staat van onderhoud. Een reden temeer dus om dit jaar extra aandacht te vragen voor de molens met als doel geld bijeen te brengen om hieraan iets te kunnen doen. Meer hierover is te lezen op d websites www.jaarvandemolens.nl en op www.dehollandschemolen.nl Ik hoop in de komende maanden in de gelegenheid te zijn om molens in mijn regio op de 'gevoelige plaat' vast te leggen en hier te publiceren .
Direct na haar inhuldiging neemt Koningin Wilhelmina het initiatief om het paleis weer in de 17e eeuwse staat te brengen. Op initiatief van Prins Hendrik, de echtgenoot van Wilhelmina wordt in 1907 een modern stallencomplex gebouwd ten zuidwesten van het paleis. Bij het aanleggen van 'de Schuine Laan' er naar toe worden de stroomgoden Rijn en IJssel blootgelegd. Deze stonden tot 1807 opgesteld aan weerszijden van de toegang tot de formele tuin. Ze kregen tot 1980 een plaats bij de waterval in de Hoge Vijver achter het Oude Loo. (zie foto) Daarna zijn we weer op hun oude plaats neergezet.
Koningin Wilhelmina vestigt zich na haar troonsafstand in 1948 definitief op Het Loo en trekt zich hoe langer hoe meer terug in een bescheiden appartement in het buitenpaviljoen. Na haar overlijden betrekken Prinses Margriet en Mr. Pieter van Vollenhoven na hun huwelijk in 1962 een aantal vertrekken van het paleis.
Na de dood van Koning Willem III in 1890 wordt zijn echtgenote Emma koningin-regentes, aangezien hun dochter Wilhelmina 10 jaar oud is en dus nog geen koningin kan worden. Op haar achttiende verjaardag zal zij zich Koningin mogen noemen. Emma voert enkele moderniseringen door op Het Loo. Zo krijgt het paleis een aansluiting op de waterleiding en worden over de volle hoogte van de achtergevel van het hoofdgebouw aan weerszijden badkamers aangebouwd. Op de vloeren wordt fris zeil gelegd, toentertijd het nieuwste op het gebied van hygiëne.
Foto: Koningin-regentes met haar dochter Wilhelmina. Bron: Internet.
Als de zoon van Stadhouder Willem V in 1815 als onze eerste Koning Willem I het koningschap op zich neemt, kiest hij voor een vast jaarinkomen in plaats van teruggave van de oude familiebezittingen. Een aantal paleizen wordt hem dan als Rijkseigendom ter beschikking gesteld, waaronder ook Het Loo. Hij zet zich in voor de verfraaiïng van de tuinen en laat de zes grote visvijvers vergraven tot twee romantische parkvijvers. Koning Willem III laat vervolgens de schouwburg van Lodewijk Napolon decoreren in 17e eeuwse stijl. Hier vinden jaarlijks concerten plaats door muziekstudenten, die op kosten van de koning in Brussel studeren. Internationale musici, waaronder Franz Liszt, maken deel uit van de jury.
Johan Willem Friso's zoon Willem IV verblijft na zijn huwelijk met de Engelse prinses Anna van Hannover na 1732 regelmatig op Het Loo. Prins Willem V trouwt in 1767 met de Duitse prinses Wilhelmina. Zij zijn verknocht aan Het Loo en geïnteresseerd in het herstel van de verwaarloosde tuin en waterwerken. In 1795 vlucht de Stadhouderlijke familie voor de Fransen naar Engeland en trekt zich later terug op de Duitse bezittingen, waarna Het Loo door de Fransen wordt geplunderd. Lodewijk Napoleon betrekt in 1807 Het Loo. Hij laat het leeggehaalde paleis meubileren in Empire Stijl, maar respecteert de decoratie van zijn landgenoot Daniël Marot van de voornaamste vertrekken . Aan de buitenkant wordt het bakstenen paleis wit gepleisterd, terwijl de tuin het aanzien krijgt van een landschapspark.
De geschiedenis van het Paleis Het Loo gaat terug naar 1684 toen Stadhouder Willem III, de achterkleinzoon van Willem van Oranje, het Middeleeuwse kasteel 'Het Oude Loo' kocht. Door de natuurlijke wateraanvoer vanuit de heuvels leende dit terrein zich bijzonder goed voor een tuinaanleg met waterwerken. In 1686 kwam het kasteel gereed en vormde een waardig buitenverblijf voor de echtgenote van Willem III, Mary Stuart, de Engelse troonopvolgster. Doordat zij beiden het Engelse koningschap in 1688 aanvaardden, werd Het Loo verder uitgebreid om het in overeenstemming te brengen met hun nieuwe status. Willem III overleed in 1702 kinderloos en zijn neef Johan Willem Friso van Nassau-Dietz werd zijn erfgenaam. Deze verdronk echter in 1711 in het Hollands Diep en zijn weduwe Maria Louise van Hessen-Kassel werd genoodzaakt een deel van de belangrijke schilderijenverzameling te veilen. (wordt vervolgd)
