|
We kunnen het niet ontkennen en we kunnen er niet omheen: de wereld gaat er op vooruit op technologisch gebied. De voordelen zijn ontelbaar. Het resultaat op de mens is anderzijds twijfelachtig!
Neem nou de geneeskunde. Een huisdokter was vroeger een alleskunner. De man had een praktijkruimte waarvan je de schrik om het lijf sloeg. Glazen kasten vol foltertoestellen die zó uit een griezelfilm leken te komen! Maar wàt je ook maar mankeerde, je kwam ofwel genezen buiten, ofwel toch goed op weg naar genezing.
Je stapte de praktijk binnen, en daar zat meneer doktoor. Aan een leeg bureau, met hoogstens een voorschriftenboekje naast zich. Je zei je naam als hij twijfelde, en dan trok hij een lade open en voorwaar, daar wist hij je medische fiche van tussen de vele andere fiches te halen. Allemaal met de hand geschreven, allemaal netjes alfabetisch gerangschikt. Je vertelde wat je mankeerde, en je zag zijn hersenen letterlijk aan het werk gaan. Toen haalde hij uit zijn griezelkast een hamertje. De schrik sloeg je al om het lijf! Maar je werd gerustgesteld: het diende enkel om even op je knieën te kloppen om je reactie te zien.
En klop
daar ging het hamertje. Was altijd een twijfelachtig moment voor mij: wat moet ik nu doen? Ik voelde wel het hamertje, maar wist niet wat hij nou van me verlangde. Been vooruitzwaaien? Zal hij dan tevreden zijn? Vooruit dan maar
been vooruitzwaaien maar als hem dat gelukkig kon maken. En ja hoor! Er verscheen een tevreden glimlachje op zijn gezicht. Ha! Ik had het goed gedaan. Nu het verder onderzoek: de stethoscoop die heel geleerd om zijn nek hing te bengelen moest toch ook zijn kostprijs opbrengen hé?
- Diep ademhalen! Braaf volgde ik het bevel op.
- Nu uitademen. En dat ging maar door. Ik vond het gek, maar trok het me niet aan. De brave man zal wel weten wat hij doet zeker?
Eeuwen later, toen ik verpleger was in het leger, had ik ook zon ding. Luisterde en luisterde nog
maar hoorde zoveel als niets. Zaten de buisjes verstopt? Zaten mijn oren dicht? Neen hoor! Het ding was alleen maar hopeloos ouderwets. Zo ouderwets als een koffergrammofoon. We leefden toch in het tijdperk van micros en hoofdtelefoons? Waarom ons dan nog opzadelen met zulk voorbijgestreefd instrument dat zoveel als niets versterkte? Ik snapte het niet!
We zijn een halve eeuw verder
en die antieke stethoscoop bengelt nog altijd over de nek van de dokters! Blijkbaar willen ze er geen afstand van doen. Statussymbool? Zou goed kunnen!
Maar goed, ik denk dat die vroegere dokters het ding vooral gebruikten om tijd te winnen. Tijd winnen terwijl hun hersenen koortsachtig bezig waren al het op de univ geleerde in snel tempo te overlopen en zich een diagnose te vormen. Het hamertje zal wel hetzelfde doel hebben gehad.
Maar hoedanook, een halve eeuw geleden stak hij dan nog een sigaretje op en nog vóór de rook om zijn hoofd was verdwenen had je een diagnose en stapte je na al die mysterieuze handelingen buiten met een voorschrift. En al spoedig bleek dat hij de nagel op de kop had geslagen en je kwaaltje verdween als sneeuw voor de zon.
Anno 2012 stap je een dokterspraktijk binnen en er wacht je een anticlimax. Bureau vol met technische snufjes, de obligate pc, de folterkast is verdwenen maar toch is er nog
die oude stethoscoop! Het hamertje is waarschijnlijk verhuisd naar een of andere schoenmakerswerkplaats. De riten van de moderne medicijnman zijn ongeveer dezelfde gebleven, maar het hersenwerk is er niet meer bij! Dat is vervangen door wat getokkel op het toetsenbord van de pc, kijken wat dat geleerde ding er van brouwt, op een knopje drukken en daar rolt je voorschrift uit de printer. Volgende patiënt a.u.b.
Ja, de pc heeft ons heel wat werk uit handen genomen, maar slimmer zijn we er niet op geworden. Op school is het niet anders. Waar we het vroeger met lei en griffel deden staat nu de laptop. Om ouders op kosten te jagen en de jeugd dom te houden?
De pc op school zal ondertussen wel een aantal onmisbare functies zijn toegewezen, zoals het ophalen van bepaalde lessen en ander studiemateriaal. Allemaal heel interessant, maar is dat alles de nevenverschijnselen waard? Hoe zit het met rekenen zónder pc of rekenmachine? Hoe zit het met handschrift? En wat wordt, totaal buiten het lessenpakket om, uitgespookt met die pc? Het succes van asociale netwerken zoals facebook liegt er niet om! En dan spreken we nog niet over pornosites!
Of het vroeger beter was weet ik niet zo zeker! Maar ik weet wél zeker dat het nu bij lange na niet zo ideaal is als het lijkt. Want zoals bij alles het geval is: bij elke stap vooruit van de technologie staan gewetenlozen al klaar om ons twee stappen achteruit te laten zetten door het internet vol te stouwen met allerlei rommel die we best kunnen missen. Toeval? Neen! Het eeuwige principe van positief en negatief die naar evenwicht zoeken.
Willy.
|
